Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIX, Number 24, 17 June 1921 — KA AHAHUI KAMEHAMEHA MA KAWAIAHAO [ARTICLE]

KA AHAHUI KAMEHAMEHA MA KAWAIAHAO

Kakau-ia eJ. K. Mokumaia | Ma ka hora 0:40 a. m. o ka Lapule | lune 5 nei, i hiki aku ai au ma ka j nnni halawni n ka hui e oleloia nei ! un hiki mai kekahi. mau lala; oiai au j i hiki aku a'i no ke kii nna aku 110 ia^! iko 'u aaliu o ko'u kulana omi ua pili- | kia ia kekai|i wah:i o ko'u kiuo, a I liolo loa aku la au mo kahi i kauohaia ni. I ko'u liiki nnn aku me ka'u alii— wahine, na piha īpaoli omua iho o Kawaiahao i na makuahine, ame na ma);uakane iloko o ko lakou ikulana like <«lo; ke mana aku" oe m6 lie la ua lioihoi hou i«j nai na la a na alii ha- ; naa o ka aina, oiai o kela manawa aia iio ia i ka hora 10 a. ni.; aka aia niau iio ke komo -n!fai la na lede ame na kfoniinana. !•. Oiai au e kali ana. i ka hui i aleloia ae la i ai, eia, ae ka hui Kamehameha Ke 1 ka'i mai nei; no!:iila ua loaa Ue mānāwa maikai no'u' e liooponopono ai no 'u iho e komo jiu aku ai ilo|ĪD*o ka halepule o Kawailiao, a i "kurtf komo pu ana aku nie lakou, a ka'i like mai, aia au ke malialo la i'ka nani o rio mea apau, aia o Kaahumauii me kona nani, Ka Hale !:a lioi o n:i Alii me ko lakou nani; ka llui Kalama no hoi me kona naui, ka llui Oiwi no hoi me kona nani; ka ilui Poola Jio hoi me kona nani; ma ka nana aku me he, la na like maoli no nie ke annenue ka pipio mamua iho 0 Kawaiahao i ka nui maoli no o ka ii 'i ke nuna aku. l'a manao au oka u'i owaho, o ia lea oi, aka i ko makou ikoino ana, ahiki 1 kiihi i hookaawaleia ai, ame ka lioonohonohoia nna mai o na liui, ke īiana jn.:ii oe, me he la, aia iloko o kekahi imu-ahi, pele nui e a ana i ka nani o na waihooluu like ole apau; e kau ana ma na poohiwi o kela ame keia leile, a pela no hoi me na keonimana, a o na leia-i hulu melemele no hoi ame | na loi liulu melemele me ulaula, i pau-] kuku ia iluna o na poo.' | Nolaila i ka hoohui ana i keia mau nani i kahi hookahi, ua like me ka ha'i ana mai o ka pele o Kilauea i ka ; ]>o me he iīulu la, i ka anapanapa mai, j ytpla okoa iho la no ke ano o na mea j a >ko 'u maka i ike ai, a i ke kuene pono ana iho o na mea apau maluna o ko lakou noho,- i komo mai ai ka makua j maikai Akana Akaiko, a lawe ae la ii kqna kulana, oiai aia na ihea apau ma 'kona lima i pili pono no ia la ame na liana no na ahahui oiai ike anaina e kn ana iluna, a ua makua maikai nei 0 hoomaikai ana i ka Makua Lani, ame himeni hooano mai ka piapa lijimeni mai, i hoho iho ai ke anaina ilalo o naf noho, oiai ka manawa e nee aua imua, ua piha maoli i ka halepule 1 na hui ame ka poe makaikai. Aka ua nana wale aku no oia me ka maikai, ame kana olelo pololei paha kau akua, aole paha, oiai o oe he keok,eo oe, aika ua like pu no kau, owau hoi he ulaula. ko 'u ili, na like no kaua ke nanaia mai. Nolaila, ua olelo ae keia haole haku moolelo i ke kilakila o ko Kamehamehiwnaauao ame ka manao paa i ikana i koho ai, he uianao paa me ka luli ole, a he nui aku na mea maikai a ke kahu i kamailio mai ai ame kona kau leo mai i na ahahui> e huki iike.ma ka ninau lahui Hawaii, liana ana no ka lahui, aole no ka mea hookahi elike me ka Kamehameha i liana ai, a lilo i liookahi aupuni, hookahi lahui, hookahi ma ka hana, ma ka inoa o ka lahui Hawaii, e pono e hapai ae iluna, me ka ola laliui ana, a e o aku ia, me ka ikaika mai na ahaliui Hawaii apau, ame ka liimeni mai ka p&pa himeni mai o Kaimuiki no ka hui Kamohameha, ame ka himeni lahui, i ku ae ai na mea apau |i puana like «ae la ia himeni, ame ka leo pule mai ke kahu mai, i hookuu ai na hana me ka maikai. E hoomau aku i neia hana maikai innia e o'u mau makuahine ame k na kaiknakane, nfi kaikuaana i kela olelo kaulana e huki like, e hoomakaukau i na manawa apau, kau leo pule. A i ke ku hou ana mai o ua makua maikai nei, i hoikeike mai ai oia i ke kulana o ke alii Kamehamelia, kona hilinai nui ma ka lioomakaukau ana nona iho, i na mea e kaulana ai oia, a i niea e mahaloia ai oia, he nui aiku na mea maikai a ua kahu mei i hai in.-ii a i, mai kekahi mau buke i paiia, a i hoonohonohoia na moolelo, i ku- ! ono maoli o ke ola ana o ua moi nei, i kela au naaupo aka, ma kana mau niea apau e hana ai, he hilinai oia i ka hoomakauikau mau i na manawa apau, he puni paani no ua alii nei; aka • ■ ka paani e kaulana ai oia, o ia ka luonalu ame ke mokomoko. N'olaila i kona lawe ana ae i na paani Valea, e ike'mua ana oia he mea e o inau ai ka inoa, alaila hana oia i na ■io, aole i ikupono i kona makemake, loa oia e Vana ana,'ua nui na n ke kahu i olelo mai ai me ke i'uikoi o mau manao, ikalele ii.iluna o ko Kamehameha ola ana, e <au leo mai ana i ka lahui ame na a'auhui e hana elike me Kamehameha. O kekahi niea mpika'i a ua kahu nei alelo mai ai, o ia no ko Kamehameha ilinai i kona akua; nolaila he alii haii 'ih oia, ame ke akahele loa o kona ■i'.'mioo maluna o keikahi mau kumuna, i kona manawa maluna o ka mok'i manuwa o Vankouva, ia kanaka :aulana o Pelekane, i alielo aku |ai -ookahi no akiia, oia ka mea nana i iiuua k,i houua ame na mea apau.