Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIX, Number 29, 22 July 1921 — Page 7

Page PDF (1.62 MB)

This text was transcribed by:  Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun
This work is dedicated to:  Dr. Michael J. Chun

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

He Moolelo no

KONARADI KENEKONA

a i ole

na ka Lio Eleele Kupaianaha

Ka Hiena o na Awawa Kuhoho ame Demo-

 

            "Nau anei keia leka?" wahi a Konaradi me ha haawi koke ana mai i kela leka i kona makuakane. "Pehea, he hoaloha anei o Habaki Dukona nou? Ea heaha keia ano olelo i kakauia ai ma keia leka? Ma ka'u ike iho, aole keia he olelo Palani, Paniola paha, a i ole kekahi ano olelo okoa ae? He hiki no anei ia oe ke heluhelu i keia ano olelo?"

            Mahie ae la kela nanaina maikai ole mai ke helehelena aku o Kenekona, i kona wa i lohe mai ai i na ninau a kana keiki, a o ia kana o ka i ana mai.

            "Aole anei oe i heluhelu i kena leka?" i nanau hou mai ai o Kenekona.

            "Owai auanei ka mea hiki ke heluhelu i keia leka? He keu aku ko'u pohihihi maoli i keia ano olelo," i pane ae ai o Konaradi, oiai no nae, ua loaa no iaia ka manao o na mea i kakauia ma kela leka.

            "Ihea kahi o kena leka i loaa ai ia oe?"

            "Ua loaa aku keia leka ia'u mawaho o ka hale," wahi a Konaradi, me kona hoike ana aku no i ka mea oiaio, koe nae kona olelo ana aku, ua loaa kela laka ia Pita, a mai kela Paele mai i loaa mai ai iaia nei.

            Lalau mai la o Mr. Kenekona i kela leka, a hookomo iho la maloko o ka pakeke o kona kuka, me ka pane ana mai. "Aole he mea ano nui maloko o keia leka; he hoaloha pilipaa o Habati Dukona no'u."

            Ma ka aoao o Konaradi, aole oia i noho pouliuli, no ke ano maoli o kona makuakane, ma ka manawa a laua e kamailio ana no kela leka, eia nae, aole ona hoikeike wale aku i kona ano hoohuoi, a i wahi hoi e hoopau loa ia ae ai kela ano pihoihoi iloko o Kenekona, kamailio hoolalau wale mai la no oia ia Konaradi ma na mea like ole.

            I ka makuakane nae me kana keiki e kamailio la, lohe aku la o Konaradi i ka nakeke mai iloko o ka nahelehele, nolaila alawa aku la kana nana ana ma kahi o ka nakeke ana i lohe aku ai, aia hoi, ike aku la oia ia Felipe o hoekepue mai ana a maopopo iho la iaia nei, ua ike mai kela hapa Paniolo i na mea apau, o ka mea nae nana, i hoopii mai i ka lia maeele iloko o ke kanaka opio, o ia no kona ike ana aku i kekahi pahi e paa ana iloko o ka lima o Felipe; me kona hoolalau wale ana ae no nae, me he mea la, aole oia i ike aku i kela kanaka ino.

            O koala nei kamailio hoi ia, ahiki i ka wa i haalele iho ai o Mr. Kenekona i kela wahi, he hookahi ko Konaradi hele pu ana aku me ia, me kona noonoo hou ole mai no Felipe, aka aia nae iloka on a, na mea he nui e noonoo la, no ka hana a kela kanaka, ame ka kumu nui hoi o ka hoopunahele ana o kona makuakane iaia.

            Mai kela manawa mai, ua hoomahuhua loa ia na manao hoohuoi o Konaradi no ke ano o kona makuakane. He nui na manawa a Mr. Kenekona, i hoao ai, e loaa na hilinai piha ana aku a kana keiki maluna on a aole nae he wahi mea a haawi mai o Konaradi i kana mau paulele ana maluna on a, o ke kumu nui, mamuli o na ano a ke keiki e ike mai la maluna ona, ame kana mau hana.

            Ua ulu ae kekahi manao iloko o Konaradi, e hoike aku imua o kona makuahine i na manao o kela leka ano e, ana i heluhelu ai, mamuli nae o ke kulana nawaliwali o kona makuahine, ua hiki ole iaia, ke hoala aku i na mea e hooiia ae ai ke kulana kupilikii o kona makua, ma ia ano iho la, i uumi wale iho ai no oia, i kela manao iloko ona.

            O kekahi o na mea a Konaradi i nalu nui ai iloko on a, o ia no ka hoea'ole mai o kekahi leka na kona makuakane, mai Amerika Hema mai. He nui na leka e hoounaia mai ana mai na wahi like ole mai, ma ka inoa o Mr. Kenekona, aka aole nae he hookahi leka mai Amerika Hema mai, oiai nae, he mau hana lehulehu kana malaila.

            Hoko o keia manawa, ua oluolu maoli ka eha o na wawae o Kakeo Wilikona, aia ua keiki nei ke holoholo mau la, maluna o kekahi o na lio maikai o kona makuakane, me ka hoikeike ana i kona akamai kau lio ma na alanui ka hana hoi, a Konaradi i maakemake ole ai e hooio; aka nae he hana maa ka hooio i keia keiki, no ke ake, e kaa aku he hana maa ka hooio i keia keiki, no ke ake, e kaa aku na mahalo ana a ka lehulehu maluna on a, ma na mea apau.

            Aole he manawa i halawai hou ai o Konradi me Kakeo Wilikona, mahope mai o kela hoopakele ana o Konaradi ia Zora. Kakona, eia nae e ike mau mai ana no o Kakeo, i ka hele mau o Konaradi o holoholo, maluna o kona lio eleele, a ua komo maoli aku no ka manao hoohihi iloko o ua keiki nei a ke kanaka waiwai e kaa aku kela lio malalo o kona malu, in a no ia me ke dala, a i ole ma ka aihue maoli ana paha i kela lio.

            Ma kekahi la, no kela nui makemake no iloko o Kakeo, e lilo mai ka lio eleele o Konaradi iaia, holo okoa aku la oia no ka home o Mr. Kenekona, a no ke kuhihewa o Pita ka Paele, o Konaradi paha ka kela keiki i makemake ai e ike, kauoha mai la oia ia Kakeo e hele mai no ka halelio.

            I ka wa i lele iho ai o Kakeo mailuna mai o kona lio, o ka wa hookahi ia a Konaradi i oili ae ai mailoko mai o kahi i hoopaaia ai o kona lio eleele, alaila halawai ae la ua mau kanaka opio nei me ka nana ana aku o kekahi maluna o kekahi me na maka hookokoe o ka hoihoi ole, a o ia ka Kakeo o ka pane ana mai:

            "Eia ihea ko makuakane, ke makemake nei au e ike iaia?"

            "Heaha kau mea i makemake ai e ike i kuu makuakane?" i pane aku ai o Konaradi ma ke ano ninau.

            "Aole ou kuleana no ka'u mea i makemake ai e ike i kou makuakane, o kau wale no e pane mai ai, o ia kahi e loaa aku ai o kou makuakane ia'u," i pane aku ai o Kakeo ma ke ano pakike.

            Na keia mau olelo a Kakeo i hoopii aku i ka inaina iloko o Konaradi, a pane mai la:

            "E akahele oe e Kakeo i ke ano o kau mau olelo e kamailio mai ai ia'u. Aole o'u makemake e ala mai kekahi hoopaapaa mawaena o kaua, a aole no o'u makemake e hoopau manawa me oe, in a aole ke kulana o kekahi keonimana iloko ou, e pane pololei mai ai i ka'u ninau, "wahi Konaradi me ka leo kuoo.

            "He oiaio kau e kamailio mai la e Konaradi, aka i hoike aku au ia oe ea, aole loa he aloha mawaena o kaua. No ka pane ana aku nae i kau ninau, ua makemake au e ike i kou makuakane mahina o kekahi hana ano nui."

            "in a o kau hana ia i hoea mai nei ea, alaila e kakali oe ahiki i kona hoi ana mai, ua hala aku oia no Nu Ioka i keia kakahiaka."

            "Owai ka on a nona kela lio eleele?"

            "Heaha ke kumu o kou makemake ana e ike i ka on a nona kela lio?"

            "Aole a'u hana e ae i makemake ai e ike i ko makuakane, no ke koi ana aku no ia iaia, e hoolilo mai i kela lio ia'u ma ke kuai."

            "Ina au e hoike aku ana ia oe, owau ka on a nona keia lio pehea iho la ia i kou manao? Aole loa kek@hi haina dala ma ka honua nei e hiki ke kuai i keia lio."

            "He mau olelo palaueka wale no kena au e Konaradi. Ua paa loa kuu manao e lilo mai kela lio eleele ia'u, a ua hele mai nei au me ka makaukau i ke dala, he elima haneri no ka uka ana aku no kela lio eleele." me ka unuhi okoa ana ae o na o Kakeo, i na bila dala, a hoikeike aku la @

            "O kuu makuakane wale no ke kuleana e hooholo ai, no ke kuai a kuai ole paha, aia oia a huli hoi mai, mai kana huakai aku nei i Nu loka, ia wa oe e kamailio aku ai iaia i kou manao, "wahi a Konaradi, me ka nui minamina no Demona.

            "E huikaala mai oe ia'u e ke keiki opio, "i pane mai ai o Felipe, mailoko mai o kekahi o na wahi e hoopaaia ai o na @o maloko o ke halelio, kahi ana i noho ai hoolohe i na mea e kamailioia ana mawaena o na opio. "E huli hoi mai ana o Mr. Kenekona, ma ke kaaahi o keia awakea."

            "He keu aku ka keia a ka mea kupaianah@, no ka mea ua hoike mai oia ia'u i keea kakahiaka, aole oia e hoi ma@ ana ahiki i ke kaa o keia ahiahi, "wahi a Konaradi, me ka luliluli ana iho o kona poo.

            "O ka mea oiaio loa, ma ke kaaahi o keia awakea oia @ hoea mai ai, "i pane hou mai ai o Felepe me ka minoaka ma kona mau papalina, me ka wehe ana ae i kana uwaki gula, no ka nana ana i ka manawa.

            "He eha wale no minuke i koe, alaila ku mai ke kaaah@ i ka hale hoolulu, a ke halawai pu au me Mr. Kekona, aole e hiki iaia ke hoole mai, i ka hoolilo mai i kela lio no'u no elima haneri dala, "i pane mai ai o Kakeo, me ke kau koke ana ae maluna o kona lio, o ka hoomaka aku la no ia e holo, me ka noke ana i ka akaaka mamu i o kona piha hoihoi loa, no ke kaa aku o kela lio malalo o kona malu.

            Ke ku malie la o Konaradi me na manao hopohopo iloko on a, no ka ae mai o kona makuakane e kuai hoolilo ia Demona no ka huina o elima haneri dala. Aia ka minamina nui iloko o ke keiki opio no kela lio, ua lilo maoli i hoaloha pilipaa nona. Ke ku pono aku la o Felipe mamua o kahi i hoopaaia ai o Demona, me ka nana mai i ke ano o Konaradi alaila me ha olapa ana la na ka uwila, hooholo iho la ua keiki opio nei e ukili aku mahope o Kakeo, me ka pane ana ae:

            "E hookaawale koke oe e Felipe!" wahi ana me ka pale ana ia Felipe ma kekahi aoao i hiki ai iaia ke komo aku no kahi a Demona e ku ana. "Ina i makemake o Kakeo Wilikona e loaa o Demona iaia, o kona hoea wale no i ka hale hoolulu kaaahi mamua o'u ka mea o hookoia ai o kona makemake, a i hoea au mamua on a, aole loa e lilo o Demona iaia." o kona komo aku la no ia iloko me ka hokio ana aku, a iloko o ka manawa pokole, pili ana o Demona ma kona aoao.

            O ka mea apiki nae, iaia i hopu aku ai i kona noho, aole ma kana wahi i waiho ai, aka ua lilo aku la ia Felipe, me ka manao o kela kanaka e hoohoka mai iaia nei aole no nae ia he kumu e kuha'u iho ai o Konaradi, aka pane aku la nae oia i keia mau olelo:

            "He keu oe a ka ilio meeau hilahila ole! Manao paha oe i ko lawe ana aku la i kuu noho, he mea ia e hiki ole ai ia'u ke kau maluna o Demona," o kona hookomo ae la no ia i ke kaulawaha, a iloko o ka imo ana a ka maka, aia ua keiki nei maluna o ke kua o Demona kahi i noho ai, me ka pane ana iho:

            "Imua e kuu Demona no ka hale hoolulu kaaahi!" o ka wa no ia i oili aku ai o ka lio eleele mailoko aku o ka halelio, me he ilio hahai holoholona la, e alualu ana inahope o kekahi dia ahiu.

 

 

MOKUNA XII

 

            Ua mamao loa o Kakeo Wilikona mai ia Konaradi aku, o ka e'a o ka lepo kana e ike aku la i ka lewa, aole no mae i hopo iho kona manao, no ka hiki i kona lio ke alualu ia Kakeo, ahiki i kona loaa ana aku, mamua o ka hoea ana i ka hale hoolulu kaaahi.

            Ke kamailio mau la no o Konaradi ia Demona, a ke nana iho i ua lio nei, kohu mahimahi no ke kai o Puaena, aole i emo kela uhai ana aku a ua o Konaradi ia Kakeo, ike maopopo aku la oia i ua keiki nei me kona lio, a ke alawa mau mai la kana nana ana ihope iaia nei, a ma ka Konaradi hoomaopopo aku, ke kuupau la ua o Kakeo i ka holo o kona lio.

            Ike mai la o Kakeo ia Konaradi e holo aku ana maluna o Demona, me ka noho ole maluna o ke kua o ka lio eleele, a o ia ka ua o Kakeo o ka hooho ana ae:

            "Aole he kumu e ae, a Konaradi e holo mai nei mahope o'u, no ka hui pu ana no ia me kona makuakane, a koi aku iaia aole e hoolilo mai i kela lio eleele ia'u, auhea nae oe he hana p@akiki nau ke aluniu ana mai ahiki i kuu loaa ana, e ho@a mua ana au i ka hale hoolulu kaa@ wahi ana, alaila hapai ae la oia i kana huipa iluna, a hili iho la ma ke kikala, o kona lio me ka ikaika.

            Iloko o ka holo o ka lio o Kakeo Wilikona @e he mea la, ke emi mau mai la ia ihope, a ke ho@ ia hoi o Demona mahope on a, i kela ame keia manawa, a@ hoi o Konaradi ke moe malie la maluna o ke kua o kona ho, me ke kamailio mau ana aku i na olelo hoolana ma na pepeiao o Demona, a ia Kakeo i huli hou mai ai ihope, ike iho la oia, ua like pu ka holo o kona lio me ka ole, i ke kokolo aku o lio eleele, o ia no oe o ka uwahi o Kula.

            O ke kulana o na kahua heihei lio, o ia iho la ke kulana o kela mau kanaka opio, maluna o ko laua mau lio, aia hoi na kapuai o Demona ke pohapoha pono la ma na pepeiao o Kakeo, ka mea nana e hoike aku ana iaia, ua kokoke loa kela lio eleele mahope aku o kona lio.

            O ka hele hoi ia ahiki i ka uakee o ke alanui, e holo pololei aku ai no ka hale hoolulu kaaahi, kahi ana no ke oeoe o ke kaaahi, ke hookokoke ae la i ka hale hoolulu, a no ka hopohopo loa o Kakeo, aole oia e hoea e ana i ka hale hoolulu mamua o Konaradi, no laila wehe ae la oia i kana pu panapana a paa iloko o kona lima akau, me ha hooho an ae:

            "Aole loa o Konaradi e oili ae mamua o'u e hana aku ana au i na mea apau e hiki ole ai iaia ke oili ae mamua." i hakalia no nae a pau kela mau olelo i ke kamailioia, pili ana no o Demona mahope o ka lio o Kakeo a o ia ka ua keiki nei a ke kanaka waiwai o ke kamailio ana aku ia Konaradi:

            "Mai hoao oe e Konaradi e holo mamua o'u o ike auanei oe i ke kiia aku o kena lio e a'u, a make!"

            Ua kuhihewa o Kakeo, ma kona hoikeike ana aku i ka pu panapana, me ka hoopuka pu ana aku hoi i na olelo hooweleweli, he mea ia no Konaradi e maka a mai ai, alaila hookuu mai no oia i ua o Kakeo e holo mamua, aole nae o Konaradi he keiki maka'u wale a naaupo e puni mai ai i kela mau olelo, aka nana pono mai la oia ma na maka o Kakeo; a pane mai la me ka leo o ka mea piha me ke koa:

            "Manao paha oe, e maka'u aku ana au i kena mau olelo hooweliweli au, aole loa, in a he manao kou e ki mai i kau pu panapana, e hooko mai ia manao pepehikanaka ou," wahi a Konaradi, me ka oili ana aku o Demona mamua o ka lio o Kakeo.

            Aole he manao iloko o Kakeo, e ki aku a make ka lio eleele, oiai aia maluna o kela lio kona makemake, eia nae na piha oia i ka hoonaukiuki, no kela puni ole a@a mai o Konaradi i kana mau hana pulapu, a o ia ka ua keiki nei o ke kahea ana aku mahope o Konaradi me ka leo nui:

            "Ua hiki hoi paha e hoea e aku ana oe no ka hale hoolulu, aka nae e lilo mai ana no kena lio ia'u, aole loa he mea na@ e ake'ake'a mai i ka hookoia ana o kuu makemake."

            Aohe hoolohe mai o Konaradi i kela mau olelo, aka ke kuupau la oia ka holo o Demona, me ke kaawale mau aku mai ia Kakeo mai.

            Ua komo mua iho ke kaaahi i ka hale hoolulu, kapalulu ana no o Demona, a o ka mea mua loa i halawai me ka ike a Konaradi, e lele mai ana mailuna mai o ke kaaahi oia no kona makuakane. Peahi aku la oia i kona makuakane, me ka holo pu ana aku, a ku ana imua on a, a pane aku la @

            "E hoohiki mai oe ia'u e kuu makuakane, aole loa oe e kuai hoolilo ia Demona." wahi ana, "Ea, e hoohiki koke mai oe i keia manawa me ka hoohakalia hou ole aku'!"

            Ua hookahaha loa ia aku ka manao o Mr. Kenekona, no kela hoea ana aku o kana keiki no ka hale hoolulu kaaahi pela pu hoi ka hele o Konaradi a piha me ka phoihoi, alaila ninau mai la:

            "No keaha mai ke kumu a'u e hoohiki aku ai e kuu keiki?"

            "No keia kumu, in a e kaawale ana o Demona mai ia'u aku e hookomoia aku ana au @ o kekahi kulana kauma@a loa. O ka mea pono au e hana ai, o ia no kuu haawi ana mai i keia lio no'u; a e haawi no au ia Pilina nou, no ka mea no'u ponoi kela lio."

            "E haawi mai oe e kuu keiki i manawa no'u e noonoo a@ i kau noi, aole au i makaukau no ka hooko koke ana aku i kou makemake i keia wa," i pane mai ai ka makuakane, iloko o kela manawa i hoea aku ai o Kakeo, me ke kaohi ana mai i kona lio, mamua pono mai o kahi a Mr. Kenekona e ku ana, a pane aku la me ka leo nui moakaka.

            "E haawi no au ia oe e Mr. Kekona, i elima haneri dala ao kela lio eleele, ua makaukau au me ka dala i keia manawa," me k aunuhi okoa aua ae o Kakeo, i kana eke dala mailoko ae o ka pakeke o kona l@l@wawae.

            "Ina no i papaluaia ae ka nui o kau dala, me kena huina au e olelo mai la aole e ioaa keia lio ia oe, no ka mea au hooholo au i ko'u manao, aole e kuai ia Demona."

            Ua ku maoli o Kakeo i ka hoka, no kela pane a Kenekona, aka nae aia maluna o ka helehelena o Konaradi ka hoihoi ame ka hauoli, mamuli o ka maliu ana mai o kona makuakane i kona leo uwalo imua on a, e hookoeia o Demona, aole e kuai.

            Noke mai la o Kakeo i ke kamailio ma na ano apau, i wahi e ae aku ai o Mr. Kenekona, e hoolilo ia Demona nona, aohe nae wahi mea a ae iki aku o ke kanaka aoo, a i ka maopopo loa ana, ua ku oia i kahi o ka hoka, hawanawana iho la oia ma na pepeiao o Konaradi i ka i ana mai:

            "I lohe oe e Konaradi ea, he hookahi pule, mai keia manawa aku, e ike a@ane oe, owau ka on a maluna o kena lio!"

            "He hookahi wale no kumu e lilo aku ai keia lio ia oe, o kou aihue iaia, no ka mea au lohe no oe i ka pane a kuu makuakane imua ou, aole he kuai o keia lio," i pane aku ai o Konaradi, o ka hoohuli aku la no ia o Kakeo i kona lio, me ha noke ana ae i ka akaaka.

            I ka hala ana aku hoi o Kakeo, a koe kokoolua iho la ke keika me ka makuakane koi aku la o Konaradi e kau o Kenekona maluna o Demona, a maluna oia o kela lio e huli hoi aku ai no ka hale, hoole mai la nae kona makuakane, me ka olelo ana mai, e hele aku ana oia no kekahi wahi, a aole oia e huli hoi koke aku a@a no ka hale ahiki i na ho@a o ke ahiahi.

            Aole a Konaradi mea hou e hana aku ai, ua ka@ ke eo o ka heihei, no ka pono o Demona ma kona aoao, nolaila kau hou ae la ke keiki opio maluna o kona lio, a hoi aku la ma ke alanui e hoea aku ai i ka haleleka, me ka hoohalaia o kekahi mau minuke eia, ma ke kamailio ana me Zora, aka i ka manawa i hoea ae ai ka makuakane o Zora, me kekahi p@e e ae no ka haleleka, o ko ia nei haalele aku la no ia ia Zora a hoi pololei loa aku la no kona home.

            I ka hoea ana aku o Konaradi no ka halelio, a elike no me kana hana mau, pela no oia i noke aku ai i ke kuakuwai i ka hulu o Demona me ka hoouhi ana aku i ka huluhulu, a mahope o ka haawi ana aku i ai na kela lio, o kona hoi pololei aku la uo ia no ka hale.

            Ua hele no hoi a ahiahi loa, hoea aku la o Kenekona, he haku-nu ke ano o ua kanaka nei ma kela ahiahi, aohe wahi mea a kamailio mai, aole hoi elike me kona ano, ma na la aku i hala: o ke kumu nae o kela mumule, aole he maopopo iki i ke kanaka opio.

            @e elua la mahope mai, hele hou mai la o Konaradi i ka holoholo ma ke kulanakauhale, a iloko o kona kahaha, halawai mai la oia me Dike, kela keiki oopa, a Kakeo, i hoomaka'uka'u ai, ma ka hookau ana i ka apala maluna o kona poo, a e ki aku hoi o Kakeo i ka apala, au no e ka makamaka heluhelu e hoomanao nei, ma kela hoea ana aku o Konaradi, a kaili mai ai i ka pu panapana mai ia Kakeo mai, a i hoohokaia ai ke keiki a ke kanaka waiwai e Konaradi.

            "Ea, pehea oe e Dike?" wahi a Konaradi ma ke ano hoopani.

            "@, he maikai no au, ua l@ki maoli ka hoi, ua halawai iho la kaua, no ka mea o oe ka mea a'u i makemake loa ai e ike."

            "Ua laki maoli ka au, i ko'u halawai ana iho la me oe," i pane hou mai ai o Konaradi, me ka maopopo ole iaia o ka manao o na olelo a Dike.

            "O ka mea a'u i makemake nui ai e halawai pu me oe, no ka haawi ana aku no ia i ko'u mau hoomaikai ana he nui no kou hoopalele ana ae ia'u, mai na hana hoo@ka'uka'u mai a Kakeo Wilekona. Ua hele maoli no au a pi@a loa i ka maka'u, me ka nele i ka iwikuamoo, e ku aku ai imua o kela keki hookano."

            "No kou maka'u wale no paha i kela keiki, ua hiki loa ia oe ke ku'i aku iaia a eha, ma ka hooio wale iho no kona ikaika, ke hoea i'o mai nae i kahi e ikeia ae ai kona ikaika, oia kekahi o na keiki maka'u wale."

            "Pehea, ua lohe nae paha oe i kekahi mau mea e pili ana iaia ea?"

            "Aole, heaha keia mea ano nui i pili ia Kakeo?"

            "Heaha mai auanei kau, ua aihueia eia kekahi mau dala a kona makuakane ma kahi paha o ka elima a eono haneri dala!"

            "Auwe no ka hoi e!" i hooho ae ai o Konaradi @ne ka hookani ana ae i kana hokiokoi. "Akahi a maopopo ia'u pela iho la ka i loaa ai kana dala, i manao ai e kuai ia Demona a lilo aku iaia."

            "I kinohi aole no i ikea kela aihua ana a Kakeo i na dala a kona makuakane, aka nae, i ka wa a ua keiki nei, e noke ana i ke kuai i kela ame keia mea, me ka haawi wale ana aku na kekahi o kona mau hoaloha e hoike ana hoi, ua oi aku oia mamua ou, o ka manawa ia i hoohuoi ai kona makuakane, a i ka wa i huli pono ia mai ai ka mea oiaio, i loaa aku ai malalo o kona malu, he mau haneri dala, a kail@ hou ia mai iaia aku, me kona paa loa ia ma kona home."

            "O kahi kupono loa no na keiki o kela ano e hoopaaia ai, maloko o ka halepaahao," me ka noke okoa ana ae o Konaradi i ka akaaka.

            Ma kekahi la koke mai no, halawai iho la ua o Konaradi me Kakeo, ma ke ano ulia, a kaa e ma la ke kamailio ana ma ka aoao o Kakeo, i ka pane ana mai:

            "Manao iho la paha oe e Konaradi, o oe kekahi o na kanaka nui loa. i ka hiki ana ia oe ke ake'ake'a i ka hoolilo ana mai o kou makuakane ia Demona ia u ea? Ma kela manawa a'u i makemake a e kuai ia Demona, ua makaukau au me ke dala, aka no keia manawa, aole e hiki ia'u ke kuai i kela lio, no ka mea aole a'u dala."

            "Ina no au i ae aku, e kuai hoolilo i kela lio ia oe, aole no ia he mea nou e noho on a ai maluna on a, no ka mea i ka wa e loaa aku ai ka lohe i kou makuakane, o ke kailiia aku no ia o na haneri dala elima au o ka hoikeike ana mai ma ke ano hooio, mai ia oe aku."

            "Malia paha no kou lohe i na olelo oiaio ole e kamailioia nei e na kanaka @ i @ dala, a k@ makuakane, pela iho la oe e kamailio mai nei ma ke ano hoonuinui i@ n@ Aole loa he oiaio iloko o kela mau olelo, o kuu makuahine maoli no ka mea nana i haawi mai i kela mau haneri dala, no ka hooko aua i ko'u makemake, a i ka lohe ana aku o kuu makuakane, o kona noi hou mai no ia i kela mau dala, e haawi aku iaia: aole loa au i ike i kekahi hewa ma ia hana. Heaha iho la kou kuleana ma ka'u mau mea e hana ai?"

            "Aohe a'u mau olelo no ka ohi'uhi'u wale aku i kau mau @ mea i hana ai, aka na kou lunaikehala ponoi no i hua@ mai la i na meahuna au i ike ai, ka pili maoli no i k@ kolohe."

            "Ina aole no ko'u makemake ole e hoopaumaele wale n@ i ko'u lima i ka lepo, ike oe i ko ku'iia aku e a'u e kei keiki a hookano nui wale," me ka unuunu ana ae o K@ keo i ka lima o kona palule @una.

            "He hookahi manawa au i manao ai, e ku'i mai ia'@ aole nae i lepo kou lima ia wa, no ka mea aole o'u manaw@ i ku mai ai i kau puupuu, o oe o kaua ka i kaanini ka a@ iluna o ka lepo, ke hoomanao nei no nae paha oe i ka n@ ana o ko waha i ka hamama ea?"

            "Aole o oe ko'u hoa hakaka e kohu ai, me ka poe ikaik@ wale no au e hakaka ai aole me oe e kena hohewale. @ hele na kanaka ma keia wahi, a nui ko lakou mahalo no@ no kela hana hoopakele au ia Zora: in a aole ka ulia i lo@ ia'u in a ua kaa kela mau mahalo ana ia'u oiai he mea h@ wale no ia i na mea apau ke hana!"

            Huli aku la ka Konaradi nana ana i kahi e, mamuli @ kona hoowahawaha ia Kakeo, aole on a makemake e hoolol@ mai i na olelo kohu ole o kela ano, a o ia ka Kakeo, o @ pane hou ana mai:

            "E huli mai hoi paha ko ihu ianei, no ka mea aole i pa@ ka'u mea i makemake ai e kamailio aku ia oe. He na@ ia ua loaa iho la oe ia'u, ke makemake nei au e uku po@ aku ia oe i ko'u aie kahiko."

            Ma kela wahi o na oleio kohu ole a Kakeo, o ke ka@ aku la no ia o Konaradi hele, oiai ua hele mai la ka ho@ wahawaha a nui iloko on a no na olelo ku ole i ke kula@ keouimana a Kakeo iaia, no ka mea o kona hoomau a@ iho i ka noho ma kela wahi, a hoolohe mai hoi i na ole@ e pii maoli ai kona hoonaukiuki, e konoia aku ana oia, haawi mai i kekahi pa'i mahanahana o Waipio, ma ka p@ palina o Kakeo, e poniuniu ai kona noonoo:

            Ua hele o Kakeo a piha i ka huhu, no kela hele ana a@ a Konaradi, ma ka manao o ua keiki nei a ke kanaka w@ wai, ua hoohaahaaia mai oia.

            Aole i halawai hou na kanaka opio ma ke koena aku@ kela la, aka ma kekahi la mai nae, oiai o Konaradi e h@ ana kekahi awawa, mahope koke aku o kahi i ku o kona home, ua hoopuiwa loa ia mai ola, i ka lohe ana a@ i kekahi mau leo walaau, a i kona nana ana aku, ma ka i kekahi mau leo walaau, a i kona nana ana aku, ma ka o kela leo, ike aku la oia ia Felipe me Kakeo e ku like a@ mahope o kekahi kumulaau nui, me ko laua ike ole mai n@ iaia nei, a e noke ana hoi, ua mau kanaka nei i ke kamailio.

            "Ina no ko'u kokoke aku, ma kahi a kela mau mea @ kamailio mai la, in a ua hiki ia'u ke lohe aku i na mea a @au@ hoolala nei, aka nae aole no au e koho hewa, he mau o@ muhumu ka laua no kekahi hana ano nui loa."

            Ma ke ano a ia ne@ e nana aku la he hana nui i'o kela mau kanaka, oiai e alalawa mau ana ka laua nana a@ i o @ ia nei, ahiki i ka ike maoli ana aku o Konaradi i @ haawi ana mai o Kakeo i kekahi mea ia Felipe, ana n@ koho koke iho ai, he @ila dala mahuahua.

            Ia lana no paha ka ike, ua holopono ua mea apau, o huli hoi mai la no ia o Felipe no ka hale o Kenekona, a @ lowale aku la hoi o Kakeo iloko o ka nahelehele, aia i Konaradi ke pee malie ua, me kona ike @le ia mai ahik@ ke kaawale loa ana mai o ke kanaka hapa Paniolo.

            Ke nihi malie la ka Konaradi hele ana, mahope o kumulaau, a i ka wa i komo aku ai o Felipe iloko o halelio, o kona hoomaka aku la no ia e holo, ahiki i kona @ ana ma kekahi wahi e pili kokoke ana i ka halelio, e h@ pono ai hoi iaia ke nana aku i kahi i hoopaaia ai o Demon@.

            Ke ike la ua o Konaradi i ka hele o Felipe a ku iho ma ka puka aniani, o kahi i hoopaaia ai o Demona, o k@ unuhi ae la no ia i kekahi apala mailoko ae o kona pake@ a hookomo aku la maloko o ka puka aniani, ma kahi o meaai e waihoia ai ka ai a Demona.

            Me ka mama apau i loaa ia Konaradi, hoomaka aku oia e holo mai kona wahi mai e pee ana, noloko o ka h@ lio, aohe no hoi he wa a lilo aku ka apala ia Demona, lilo e mai la iaia nei, me ka huli ana ae ia Felipe a pa aku la me ka piha inaina maoli:

            "O oe kekahi o na kanaka lapuwale loa, o ka holoholo kou hoa e kohu ai." wahi ana me ka leo pihoihoi, oiai @ o Felipe i nee aku ai ihope he mau kainawawae, a ke @ la kekahi lima, ma ka pakeke mahope o kona lolewaw@ kahi o kana pahi i waiho ai.

            "Aole loa o'u maka'u, lua makemake oe e hou ma@ kau pahi i kuu puuwai! O oe ke kanaka ino lapuwale h@ kahi, ma keia aoao o ka Puali@o Pana@!"

            "Ua uluahewaia paha oe e ke keiki opio, i hoop@ mai ai oe i kekahi mau olelo kupono ole imua o'u. @ a Felipe, me ka mau no o ka pa@ o kekahi lima, i ke ku@ o kana pahi, aia hoi ka minoaka ma kona mau papali "He malihini au na kou makuakane, o kou kamailio a mai i kena mau olelo kupono ole, ua hoohaahaa aku i kou makua, nolaila e mihi oe ia'u e pono ai@"

            Paa ae la o Konaradi i ka apala iluna o kona lima pane aku la: "Mamua o kuu mihi ana aku imua ou, makemake nei au e ai oe i keia apala, malia pela iho la e ike ai i ka hopena o kau hana lapuwale."

            Kuemi aku la o Felipe ihope, me ka hoikeike ok@a a@ mai o kona helehelena i ka wiwo, alaila i mai la@

            "Ina au e hoole aku ana, i ka ai ana i kena apala, he@ iho la kau mea e hana mai ai?"

            "E kapa mau aku no au ia oe he kanaka ino lapuw@ aole he lua ma ka honua nei elike me oe. Aole anei o@ ai ana i ko apala?"

            "Heaha auanei kona kumu e ai ai i ka apala?" i poha @ ai kekahi leo, mahope mai o Konaradi, a i kona huli @ ae, aia hoi e ku aku ana kona makuakane, ua lohe @ o Mr. Kenekona, i ka nunui o na leo maloko o ka hale pela iho la oia i hele mai ai e nana, a ike hoi i ke kama@ o kana keiki me Felipe.

            "Ke makemake nei au e ai keia kanaka i ka apala, no mea ua hoao oia e hanai ia Demona!"

            "Heaha iho la ka hewa o ka hanai ana i ka apala i@ lio?" i pane hou mai ai o Mr. Kenekona.

            "Auhea oe e kuu makuakane ua hookomoia ka laaum@ iloko o keia apala, ma ke ano manaoino, a in a no ka a@ Demona i keia apala, he mea maopopo loa, he lio make i keia minuke." i hoakaka aku ai o Konaradi Imua o k@ makuakane, i ke kumu o kona makemake ana ia Felipe ai i ka apala.

 

 

Mokuna @

 

            Ua hookahaha loa ia aku ka manao o Mr. Kenekona kela lohe ana mai i na hoakaka a kana keiki, me ka ha@ hoi o kona helehelena, a pane mai la:

            "Aole o'u manao, ua lawelaweia kekahi hana o kena @ au e kamailio mai nei e kuu keiki."

            "Aole he oiaio o na mea a Konaradi e kamailio nei @ mau hana imihala wale no kela ia'u," i kokua mai ai o lipe i ka manao o Mr. Kenekona.

            "He hookahi wale no kumu e ikeia ai ka pololei o k@ mau olelo au e Felipe, o ia kou ai maoli ana aku i keia ap@ in a aole oe e make ana, alaila aole i'o he laaumake i l@ komoia maloko o keia apala, aka i hoole mai oe i ko@ ana, he mea maopopo loa, ua pololei ka'u mea e koi imua o olua."

            "Aole au imua o kekahi aha hookolokolo, e hiki a@ ke ae aku i kau kauoha e ke keiki opio; a e lohe oe e@ akahele loa oe ma kau mau mea apau e hoaao nei @ mai maluna o'u!" wahi a Felipe me ka ueue ana ae o k@ kino, ma ke ano hooio oiai nae @ ka mea oiaio loa @ loaa pono kona kolohe ia Konaradi, e poino ai oia in@ kona ae mai e ai i kela apala.

(Aole i pau)