Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIX, Number 31, 5 August 1921 — He Moolelo no KONARADI KENEKONA a i ole Ka Hiena o na Awawa Kuhoho ame Demona ka Lio Eleele Kupaianaha [ARTICLE]

He Moolelo no KONARADI KENEKONA a i ole Ka Hiena o na Awawa Kuhoho ame Demona ka Lio Eleele Kupaianaha

MOKUNA V. 0 ka hoao ana aku e e huli i ka lio eleele iloko o kela ino nui, he hana pohihihi loa ia, ke paakiki la no nae o Konaradi, aole e lilo ka ino i wahi nona e hopo ai, no ka liuli ana i kona lio, i lawe aihueia aku. "Pehea e hiki ai ia oe ke aa aku e liuli ia Demona, iloko 0 keia ino, oiai aole i maopopo kahi i laweia aku ai o kela lio?" wahi a ka makuakane, me ka hopu okoa ana mai i na lima o ke kanaka opio, no ka hoomalimali ana iaia, aole e lawelawe i kekahi hana naaupo, a pupuahulu. "Ua maopopo ia'u kahi a ka mea aihue i lawe aku ai i kuu lio, e noho ana no au ma ka puka aniani o ko'u ruini, ina ka manawa i olapa ae ai ka uwila." "Ke manao nei au, he hana naaupo loa ka hoaano ana aku iloko o keia ino," i mau mai ai no ka makuakane i ke koi paakiki ana i kan.a keiki, aole e hele e huli i ka lio eleele. Aole nae he hoolohe aku o Konaradi i kela mau olelo, aka hele mai la oia no kahi i hoopaaia ai o Pilina, ia kii ana aku 1 kona noho, aole ma kana wahi i waiho ai, aole no nae ona nana aku ia noho, hookomo ae la no oia i ke kaulawaha, a hooinaka koke ae la no e kau, me ka noho ole. 'Ue hana naaupo loa keia au e Konaradi e aaa nei e hele iloko o keia po, e pulu loa ana oe i ka ua-" "Aohe o'u nana ia mea, e hoao ana au ma na ano apau e huli i kuu lio, o ka'u mea wale no e kaumaha nei, o ia ko'u lawe ole ana mai nei i kuu pu panapana, aole nae keia he wa no ka noonoo ana i ka pu, e hele aku ana au, me ka hoohakalia hou ole iho." "Ina he hiki ia'u ke lihi kokoke aku mahope o kuu lio, aole loa o'u kanalua iki, no kona lohe mai i ka'u hokio, a hoao aku oia e kiola i ka # mea e kau ana inaluna ona," alaila 0 ka oili aku la no ia o Konaradi inaluna o Pilina, me ka hiki hou ole ia Kenekona, ke au'a mai i kana keiki. Ke pinapina'i mai la ke ku'i ana a ka hekili me ka ikaika, ke olapa m.ai la no hoi ka uwila, a ke iho makawalu mai Ja na kulu pakaua me ka ikaika, he mea ole wale no ia ia Konaradi. 1 kinohi, ke eeke la o Pilina, i ka o mau mai o na alelo manainana o ka uwila aka ia loihi ana aku o ka laua wahi 1 hele ai, ua auhee loa akn la ka maka'u mai iaia aku. a ina no he mau haneri o na akua lapu hoomaka'uka'u o ka po, aole no ia he inea nona e hoi hope mai aiMa kela ame keia manawa a ka uwila e olapa ae ai, e nana pono aku ana o Konaradi imua, aole he walii mea a ikeia aku o ka maaloalo o kona lio eleele; ke pono holo wale aku nei no oia, iloko o ka pouli, o kana mea nui wale no, o ia kona holo ma ke alanui pololei.. Mai kela manawa mai o ka po, kona hoomanawanui ana i ka huli, a ua kokoke no hoi e ao. akahi no oia a haawipio, no ka mea ua emi m.ai ka ikaika o Pilina, a ua ike maoli iho no hoi.oia i kona opili i ke anu. Me na manaolana poho, i hoohuli ae ai oia i ke poo o Pilina, a hoi malie mai la me na manao kaumaha a ininamina no Demona, ka mea ana i nana aku ai, me he kaikuaana ponoi la nona. I kela hookokoke ana aku o Konaradi no ka.halelio, ua ike mai'la 0/Felipe ike kulou oke poo o kona enemi ilalo. a hoomanao ae la ua hapa llikini nei, ua poho wale na hooikaika ana a Konaradi, e loaa hou iaia ka lio eleele, nolaila noke okoa mai la oia i ka aka pahenehene, eia nae aole he hoolohe aku o ke kanaka opio i ka akaaka mai o kela kanaka, ke hoi pololei loa la no oia noloko o ka halelio. laia i komo aku ai iloko o kahalelio, akahi no a aea ae kona pod iluna, a nana aku la i kahi k e hoopaa mau ia ai o kona lio punahele, me ka hele a piha ike kaumaha. I.ele iho la oia ilalo, N me ka vvehe ana ae i ke kaulawaha', a hookuu aku la ia Pilina, e hoi no kona keena, me- kon.a hoouhi ole aku i ka huluhulu maluna o kela lio, a i ole, kuwaiuwai aku p'. ha i kona kino, elike me kana hana maa i kela lio, a ia Demona no hoi, ma na manawa lehulehu i kaahope aku. No ka piha loa o ua o Konaradi i ka minamina, no kona lio, hoi okoa ae la oia a noho maluna.o kekahi pahu, mamua fwno mai o ke keena e hpopaaia ai o Demona, palulu ae la hoi i kona mau lima, ma na maka, hoomaka iho la e hookahe i kona mau waimaka o ka ehaeha.

No na minuke he umi paha kela noke ana o Konaradi i ka uwe, ua hooguhvaia ae la oia, i ka lohe ana aku i kekahi nakeke, a i ke aea ana ae o kona poo iluna, ike aku la oia i ke ku mai o Felipe ma kekahi wahi kokoke iaia nei, me ka pane ana mai: "He keu aku maoli a ko'u hilahila, i ka hooliloia ana o kekahi keiki kaulana loa i ka hoolakalaka i na lio ahiu, i bebe i keia kakahiaka, i kona uwe wale," alaila, noke okoa ae la ua kaiīaka nei i ka akaaka, me ka leo nui. No kela mau olelo kohu ole a Felipe, ku okoa ae la o Kon»iradi iluna, holoi ae la hoi i kona mau waimaka, a pane aku la me ka maka'u ole; "Ina i nia.opopo ia'u, o oe kekahi i komo iloko o na hana aihue, nana i lawe aku i kuu lio ma ka po nei, ma ke ano hilahila ole e ike auanei oe i ko mihi me ka walania loa." "Mal'iao paha oc e keia wahi keiki uwe wale, e maka'u aku ana au i.a oe! Ma ka olelo, he keu aku oe aka haaliki, aka ma ka hana, ua hoike mai oe, i kou like loa ine ka bebe ka uwe wale." Na kela mau olelo a Felipe i hoopii mai i ka wela iloko o Konaradi. o kona nee aku no ia imua, me ka owiliwili ana ae;i ka lima o kona palule i hele a pulu, me ka manao e haawi aku i kekahi kalo paa o Waiahole, ike e mai la nae <» Felif>e i.ka manao o ke kanaka opio, ua kuemi aku la oia ihope, me ka hooholo ana iho o kona lima, ma ka pakeke mahope o kona lolewawae. 110 ka lalau ana i kana pahi. , "Ina he makemake kou e inu aku kuu pahi i ke koko o kou I puuwai, o keia ka manawa au e nee mai ai imua," i pane mai ai«p Felipe, me ka paa ana aku o kona lim.a akau i ke kumu t> kana loihi. "O iee ano iho la ia o na kanaka ikaika ole, me ka pahi lakoii e h.akaka ai, he hoike ana mai no hoi ia, i kou hohewale. Ina he makemake kou ika hakaka. e kiola «aku i kena pahl, me na meakau a ke Akua i hoolako mai ai ia kaua e ku mai ai oe imua u'o. nawai la o kaua ka eha, nau p&a na ke kanaka makua, a i ole na'u paha na ke keiki opio"No'ii iho. aole loa au i maka'u ia oe i k.a nui ana o kou kino. \si makaukau au e haawi aku i helehelena Jiou nou, me ku« puupuu, malia he mea ia e oi ae ai kou u'i." "Aofe o Felivie i nraa ia ano hakaka, me ka pahi wale no oia e l«t aku ai inuia o kona mou enemi." "?le >nnpla maka'u wale maoli oe, a aole loa no oe e aa ana r haleaka me kou mau enemi ma ke ano maikai. O k"»n pmn. o ia ka nee ana ma kekahi wahi. a i ka wa e huli *aku ai ke alo o kou. enemi i kahi e, o kou in e akn 01 i kan o"h' kona Vna- Malia pahi he bel>e i'o au. elike me kau i kapa mai nei, aka nae. me ia beW no. l'.' 1 m n kaukan au e h "»ol'lo nk' l i kou V*«no nui. i mea paani wale ia 110 ; mua o'u, a i kekahi 1a e hoea mai ana, e ike auanei ōe, e hoho mana aku ana-au maluna ou."

Me k&ia mau olelo ikaika mai ia Konaradi aku, i haalele iho ai oia i ka halelio, a hoi pololei aku la no ka hale, aole i ala mai kona makuakane, i kela manawa, aka hoala maoh aku la oia iaia ahiki i kona ala ana mai, a o ia ka Konaradi 0 ka pane ana aku: "Aole i loaa aku nei ia'u o Demona e kuu makua, aka nae, ke makemake nei au e haawi oe i kekahi uku makana, no ka hoihoi hou ia mai o kuu lio, pela hoi ka hopuia o ka mea aihue. E hooko aku ana anei oe i keia mea a'u e makemake nei ?" Haawi mai la kona makuakane i ka a mamuli no o ke koi paakiki loa aku o Konaradi, ua ae mai la kona makuakane, e hookomoia ka hoolaha no ka aihueia ana o I> mona, me ka ukuinakana, maloko o na pepaJiilii, a kauia aku maluna o na alanui lehulehu, he oiaio, ma kela auwina !a hookahi no i hookoia ai na mea apau. 0 ka makana a Kimo Kenekona i hoopuka ai, no ka loaa aku i ka mea e hoihoi mai ana i kela. lio, a e alakai ana hoi, kahi e paa ai ka mea aihue ika hopuia,.he elua haneri dala. Ma kela la holookoa, aole he hookahi mea i pane mai no kela hoolalia, aka ma kekahi la mai nae, akahi no a loaa mai ka lohe ia Konaradi, no ka holo mahuka ana o Kakeo Wilikona, ua haalele iho oia i ka home o.kona mau makua, ma kela po hookahi no o ka aihueia ana o Demona. Mamuli o keia lono i loaa aku ia Konaradi, i maopopo loa ai iaia, o Kakeo W'ilikona i'o ka mea nana i aihue aku i kona lio, aua komo pu aku hoi o Felipe, ma ke kokua ana ia Kakeo, pela iho la i hiki ai ia Kakeo ke lawe i kona lio me ka maalahi loa, a koho pu iho la no hoi ua o Konaradi ua ukuia mai o Felipe me kekahi inau dala mahuahua, e ke keiki a ke kanaka waiwai. Elike me ka manao paa o ka makuahine, aole i lilo kela holo mahuka ana o Kakeo Wilikona, i mea e hookaumahaia ai kona noonoo, ua hookuu aku no oia i kela keiki e hele ma kana mau wahi apau i makemake ai, me kona manao nae, e ike ana kela keiki paakiki i na hopena pilikia, o kona hookuli i na a'o maikai ana a kona maii makiui, ia wa e huli hoi mai ai oia, me ka mihi mai imua ona. Ua hiki ia Konaradi ke ike mau aku i kona makuahine 1 na la apau, eia nae aole he manawa a laua i noho kokoolua ai, e hiki ai i kona makuahine ke kamailio mai iaia i kana mea i makemake ai, oiai e noho maU aku ana ka wahine kahuma'i ma ka aoao o kona moe. Aole lie wahi hiona iki nō ka hik iia Konaradi ke ike ia Pita ka Paele aole no hoi he manawa ana i lohe iki aku ai ia Kenekona ame Felipe e kainailio ana i kekahi mea e pili ana iaia. .... 1 ka hala ana he ekolu la mahope mai, mamuli no o ke koi ikaika a Konaradi, ua haawi hou ae la o Kimo Kenekona, he hookahi hanen dala. ua like me ekolu haneri dala makana, i ka mea e hoihoi mai ana ia Demona. Iloko o keia wa e waiho nei o Mrs. s Kenekona i ka ma'i, he nuku loa ka manawa a Kenekona, e kiei aku ai iloko o ka ruini ma'i o kana wahine, e kamailio mau ana oia no ka nui o kana mau hana, o ka mea oiaio nae, aole he hoihoi iki o Mrs. Kenekona e ike iaia. Ma kekahi po nae, ua ike maoli ia aku ka nawaliwali o Mrs. Kenekona. he manawa wale no nona e haalele iho ai i keia ola ana, lie po ia i ala ai.na mea apau, e kakali aku ana 110 ka hopena o ka mea mal, a. oiāi o r Konaradi e noho ana me ka uwe, hele mai lp. kekahi o na wahine kahuma'i. a hoopa mai la ma kona poohiwir fXie k.a lan:ā.,mai:, "Ua makemake loa kou makuahine e ike ia oe i keia nipnawa, pela au i .'ioea mai lā no ke kii a'na ,ia t?e!'' Ukali aku la ke konaka opio mahope 6 kd" wahiiie kahuma i noloko o ka rumi e waiho mai ana.o Mrs- Kenekona, ai ka ike ana mai i kela komo ana aku-o-ke keiki, kau mai la ka makuahine i kona iim'a, me k> kriuoha aha aku i ka wahine m.alama ma'i, i ka i ana āku : "E oluolu oe e haalele mai ialoko.nei o keia rumi. no ka mea ua makemake au e loaa he niau minuke no'u e kamailio pu ai me kuu keiki, maiiiua o kuu hele ana." I kela noho kokoolua ana aku o ka makuahine me kana keiki, ia wa i hoomaka mai ai ka maKuahine. e kamailio: "Auhea oe e kuu keiki* ke makemake nei-au-e hoolohe loa mai oe i ka'u mau mea apau e kamailio-aku anā ia oe, oia keia: Ua loaa a'u kekahi i i?ia' .ia' ''mpeuhā- 1 ne i ike ai au i ka oiaio, o ka'u mau mea i .hoohupi wale ai no kekahi mau manawa.-' • l . "E mama, ua hele oe a pihoihoi maoli. e hoomanawanui!" i hoomalielie aku ai o Konaradi, me ka piia ana aku ma nn iima o kona makuahine. "Ua piha i'o au i ke pihoihoi, aka nae ua haawi mai ke Akua ia'n i ka ikaik.a, no ka hoike ana aku ia oe e kuu keiki i ka'u mau mea apau i ike ai, a ke makemake nei no hoi au, e manaoio mai oe ia mau mea, a pehea, eia no anei me oe kela mau dala a'u 'i haawi aku ai?" • y "Ae, eia no kela mau dala me a'u e mama-"

"Ua pono, e malama loa oe i kela mau.dala, kekahi wahi e loaa ole ai ina no ka huliia mai o kou kino.no ka mea mahope o ko'u haalele ana ilio i keia ola ana, e kaahele aku ana oe no Amerika Hema, o kela mau dala, kou alahele e hoea ai ilaila." "Heaha ka hana nui a'u e holo aku ai no Amerika H'ema?' "No ka imi.ana i kou makuakane." "O e kuu mama, ua palaka pu anei kou noonoo maikai, i hiki ole ai ia oe ke ike eia 110 oia i ka hale nei?" "Aole oia maanei nei, aka- ai.a 110 oia ma Amerika Hema, ua hoea mai i ka hookoia ana o ka'u mau mea o hoohuoi mua ai. O keia kanaka e noho pu nei me kaua, aole ia o kou makuakane, aka he mea komohewa <?ia." MOKUNA XVI. ' • Ua kuhihewa loa o Konaradi, ua olalau ka noonoo o kona makuahine, mamui o ke kokoke loa ana aku i kona hopena, nolaila hoao hou aku la oia e hoomalielie iaia; a ke hoomaopopo pu mai la hoi ka makuahine, i ka manaoio ole o kana keiki i kana mau olelo, me ke komo koke ana aku o na manao hopohopo iloko ona, aole paha e hiki ana iaia ke hoohulihuli i ka manao o kana keiki, mamua o kona make ana aku. "O ka'u mau mea apau i kamailio aku nei ia oe e kuu keiki, he mau mea oiaio wale no ia, he mea pono ia oe ke manaoio mai. Ina e hilinai ana oe i kelā kanaka, ma ke ano o kou makuakane ia, e hoea mai ana i ka manawa ana e pepehi'mai ai ia oe a make, i wahi nou e kaawale loa ai mai iaia aku, a i hiki ole ai ho iia oe ke ala ku-e mai iaia. "O keia kanaka e noho nei ma ko kaila ho!fie, he mea komohewa oia, he kanaka i piha me na hana karaima he nui, aole hoi oia he makuakane nou!". Iloko o ka panea o ke keiki me ka makuahine i ke kamailio i kekahi meahuna pohihihi mawaena o laua wale i.ho no, nole laua i ike mai i ke ku ana aku o ke i kapa iain iho o Kimo Kenekona ma ka puka o kela fiīmi ! , iiia i ikē mai ai i ko lauā nei kamailio, haikea koke ae la kona leheleheina, me ke kuemi ana aku ihope. "Aole anei keia kanaka o kuu makuakane?" wahi a Konaradi me ka paa ana aku ma na lima o kona makuahine. "Ua aneane e hiki ole ia'u ke manaoio aku i kaū mau olelo!"

"Ua hiki loa ia oc e knu keiki aloha ke hoomaopopo, ua kaokoa loa ae na hana a keia kanaka mai na hana mai a kou makuakane. He oiaio, ua like loa ka helehelena o keia kanaka me ko kou makuakane, eia nae, ma kana mau hana, he keu aku a ke kaokoa loa; pela iho la.i komo mai ai na manao hoohuoi iloko o'u nonā, ahiki i kuu ike ana aku i na mea apau.

M 1 kinohi ua kuhihewa maoli no au, o kuu kane aloha keia, kou makuakane. a mamuli paha o ka loihi loa o kona manawa i noho ai ma Amenka Hema. pela iho la i loli loa ai kona mau ano kahiko, i kamaaina ia kaua; ua kuhihewa loa nae ia manaolana ana o'u iaia; o ka inea oiaio loa e' kuu keiki/o keia kekahi o na kanaka ino loa, ua hoolilo oia i kona helehelena ame kona leo, i wahi e hookoia ai kona mau manao lapuwale, e hoolilo i na waiwai apau o kou makuakane nona, ma ke ano pakaha " "Ina aole i'o kela o kuu makuakane, elike me kau e hoike mai nei, ia'u alaila eia oia ihea kahi i nalowale ai?" wahi a Konaradi, me kona manaoio ana aku i na hoakaka a kona inakuahine. "No ka huli ana i kou makuakane, o ka hana nui ia a'u i makemake ai ia oe e kuu keiki e hooko aku, ua lawa na dala au e malama la, e alakai aku ia oe no Amerika Hema." "Malia paha ua make oia, ma kela ano iho la, e waiwai ole ana no ko'u holo ana no Amerika Hema." "Aole oia i make, ua loaa ia'u ka ike ma ka moeuh.ane, eia no oia ke ola mai nei i keia manawa " "Ina pela, heaha iho la ke kumu o kona hoi hou ole ana maj imua o kaua e mama?" " "Aole he mea e ae nana e pane aku' i ka haina pololei o kena ninau au e kuu keiki, o keia kanaka lapuwale wale no e hookohukohu nei, he makuakane nou. Ma kuu manaoio, aia kou makuakane maloko o kekahi wahi paa, i noho mana ia e keia kanaka, o kona kumu ia i hiki ole ai ke hoi mai imua o kaua." Aia kela kanaka kolohe ma kahi o ka puka ke hoolohe ioa aku la i na hoakaka a ka makuahine i ke keiki, a ma kona helehelena, e hoike okoa mai ana kekahi hiona i ka pololei loa o na mea a ka makuahine e hoakaka mai la imua 0 kana keiki, eia nae aole o laua ike mai, i ke komohewa, 1 ka pee aku, me na manao hoohalua o ke kolohe ame ke epa iloko o kona puuwai. "Maloko o ka'u moeuhane o ka loaa ana he mau manawa iehulehu ,ae nei i hala, ua ike aku au i ke ku like mai o kekahi mau kanaka elua, kulike loa ko iaua mau helehelena; a i ka wa i kamail|o mai ai kekahi o laua, ua ike koke aku la au, o ka'u kane ia. Ua hoao mai ka lua o na kanaka e hoopunipuni imua o'u, ma ke ano oia ka'u kane, ua ku-e aku nae au iaia me ka ikaika, i kela wa i loli ae ai kuu ipoeuhane, ike iho la au o ka inea komohewa ke ku ana ma kahi o kuu kane. Ua hoao aku au ma na ano apau e ku-e iaia, aole nae he hiki; a mai kahi niamao mai, niailoko mai 6 ka halepaahao, i lohe ai au i ka leo kahea o kuu kane, e noi mai ana i na kokua, no ka hoopakele ana ae iaia, mai ka mana mai o ka poe kolohe a pakaha wale." Ma kela.wāhi o na hoakaka a Mrs. Kenekona, ua haalele mai la ka ikaika i kona kino, o ka hina aku la no ia o kona poo iluna o ka uluna a maule aku la oia iloko o ke kulana kupouli, me ka manao maoli o Konaradi ua make paha kona makuahine, kahea okoa aku la oia i mau kokua, a iloko o ka manawa pokole, ua komo mai la ka wahine kaluima'i, a. mahope mai ona, ke kaiiaka a Konaradi i manao mau ai o kon.a makuakane ia, eia ka he mea komohewa. Aole i.nana o Konaradi i kela kanaka, mamuli o kona hopohopo loa, ua lilo na mea a kona makuahine i kainailio mai ai i kumu nona e hoike okoa aku ai i kona hoowahawaha no kela kanaka; aka nae ina i nana i'o mai oia maluna ona, aole lo.a oia e hoohewahewa ana, i kekahi hiona ku i ka maka'u maluna o ka mea kolohe, no kona niaopppo ana, ua loaa aku ka ike i ke kanaka opio, no kona mau ano maoli. ,Me kela maopopo no nae ia Hahaki Dukona, ka mea e kapa .ana iaia iho o Kimo Kenekona, ua ahuwale kona mau «£uo epa apau imua 0.. ka makuahine ame kana keiki, aole no oia i hppo iho, 'a manao paha e haawipio aku iaia iho; a oiāi jfa'liplopono kana mau hoonee hana ana apau, a hoea wale ,inaj i kela manawa, ina no e ala ku-e mai ana o Konaradi 'iaia, ua nele kela kanaka opio i na hooiaio maopopo loa ma ifona aoao, koe wale no na noonoo uluhewa o kekahi wa • hine, j kokoke loa ma ka'e o kaluakupapa'u. Ua haawiia aku la kekahi laau hooikaika i ke kino o Mrs. Kenek.ona, eia nāe he mānawa loihi kela o ka hooikaika .ana, akahi no a pohala hou ae kona noonoo, me ke kāakaa ana Oe o kona mau maka, a i ka wa i ike mai ai i ka noho aku o ke kanaka kolohe, upo'i hou iho la oia i kona mau lihilihi.

l ka wa nae i kaakaa hou ae ai no ka elua o ka manawa, nana mai la oia i ka wahine kahuma'i, a kauoha mai la iaia e hookokoke aku iaia, i ka hala ana he inau sekona, huli mai la ka wahine malama sma'i, a pane mai la ia Konaradi, ua makemake kona makuahine e kamailio pu me ia.

■ Ua maopopo loa aole he loihi o ka manawa i koe o kona makuahine e ola ai, aole nae ia i lilo i kumu no ke kanaka opio e uwe ai, aka neenee aku la oia a pili ma ka aoao o ka moē, hoopili iho U i kekahi pepeiao ma ka waha o kona inakuahine, ia wa i pane ae ai ka makuahine, i keia niau olelo: "E hoolana i ka manao e kuu keiki aloha, a mai hoonawaliwali i kou noonoo, aka, e hooikaika oe e koa, ma 113 ano apau- O ka'u pule, na ke Akua e alakai a e kiai ia oe mai na poino mai a ko kaua mau enemi e manao inii nei, e hookau m.aluna ou. "Mai hoao oe e hoike iki aku imua o kela kanaka lapu,wale i na mea apau a'u i kamailio aku nei, a mai hoikeike wale ae hoi oe, i kou mau ,ano hoohuoi nona, o lilo auanei kau mau mea e hana aku ai, i kumu e hookauia mai ai na hoopoino ana maluna o kou ola. E makaala lo.a oe nou iho, a e piha oe me ka maalea.: Aia au a hala aku ma kela ao, a iloko auanei o ka manawa ku pono mua loa au e ike ai, o kou wa ia e holo ai no Amerika Hema, no ka huli ana i kou makuakane, a no ka hoopakele ana ae iaia, ina aia oia, malalo o ka mana o keia kanaka lapuwale kahi i noho ai he pio nana- O ka'u pule hope, nana Lani'no e kokua m?ii i kou alahele." Me ka leo hawanawana kela mau olelo a ka makuahine, e kamailio ae la i kana keiki, a ua aneane no hoi e hiki pono ole ia Konaradi ke. lohe aku i kekahi mau huaolelo, a i ka no paha ka ike, ua kokoke loa mai kona hopena, pane ae ta ia Konaradi e honi aku iaia, kulou iho la o Konaradi ilaio no ka honi ana i kona mama, a upo'i iha la na lihilihi o kona makuahine, no ka wa hope loa, no ka mea ua lele loa ae la kona hanu. Am no o Konaradi ma ka ao.ao o ka moe o kona makuahine kahi i noho ai, me ka puliki ana aku ma kona mau lima, na waimaka no e hiolo makawalu ma koni mau papahna, 110 ka mea.he niau minuke kela, i hu mai ai ke aloha o ka inakua. I, kulike ai me ka makemake ame ke k.iuoha a Mrs. Kenekona. ua hoomoeia aku la kona kino lepo ma kekahi la ae maloko o ka ilina o ka hatepule, kahi a Mr. Kimo Kenekoiia i lawe ae ai iaia i wahine mare nana, a no kekahi mau la lehulehu, e hele* mau ana o Kenekona ma ka he o kona makuahiiie, e kau ai i na pua, me kona ike ole mai nae, i ke ; kiu- e hoomakakiu mau ana i.aia, ma kana mau wahi apau e hele āi. iioko o kona mai} manao kaumaha a luuluu no kona makuahine, aole oia i hoopoina iki i na mea ana i lolie ai mai iaia mai, e pili ana no ke kanaka i kapa iaia iho ma ka inoa o ko ia nei makuakane; akahi ro a maopopo loa iaia, ke kumu o ke kipaku ole ia ana o Pelipe he mau kanaka kela a elua, iloko 6 na hana karaima lehulehu. Hoa!?. pu ia mai li no hoi iloko o kona noonoo, na mea e pilrana i ka leka a Pita o ka haawi ana aku iaia, a ua hiki ] 0 a iaia ke*heluhelu aku i m me> apau me ka m-'opopo loa, e Habaki Dukoiia maoīi no kela kanaka, nole o Kimo Kenekona kona makuakane; aka lie piu kona makuakane ma

kekalii wahi i .hooyaaia, elike me ia aiia o ka heluh«lu_a_iia maloko o ka leka, e olelo ana, aia ka manu ma kekahi wahi e hiki ole ai iaia ke lele. , ' o kela mau la me he mea la, ua auhee aku kS ma* lamalama o ka la mai ia Konaradi aku, he pouli pu.. WAie.no. - omua o kona ola ana aku. aoie he maupopo iki o : mea ana e hana ai. 1 ka hala ana, o kekahi mau la mahope mai, o kela hoomoeia ana aku o ka makua o Konaradi ma ka ilina o ke halepule, nana i hoolilo ae iaia ame Kimo Kenekona i hookahi, ua hoopauia aku la na kauwa lawelawe oloko o ka hale, paniia ae la na puka o ka hapanui o ka hale, a koe wale no he wahi uuku, me ka mau no o Dukona i ka noho m$ kela home, eiA nae, aole he ike mau ia aku o Felipe, alh no nae oia ma kekahi wahi kokoke kahi i noho mai ai, me ka hoomaaloalo ole mai imua o ke kanaka opio. Ma kekahi la, hoike okoa mai Ia o Dukona i kona manao imua o Konaradi, no ko laua hele no Nu loka ma kela la, hooholo iho la o Konaracli i kona nianao, e WMo mahuka, ma kekahi manawa o kela po iho, no ka mea ua ike oia, aole e lawe ana kela kanaka iaia no Nu loka, no kekahi manao maikai, aka no ka hookau ana mai i kekahi poino maluna ona, a mau hana hoopilikia paha. E noho m.au jina o Konaradi i ka hapanui.o kona mamlwa o ke ao ma\Vaho o ka hale, mamuli mai o ka ke ike i aku i na wahi a kona makuahine e noho ai, i ka hoea ana i ke ahjahi o kela la, kahea aku la o Dukona iaia e hele mai noloko o kona keena oihana, no ke kukakuka ana maluna o kekahi kumuhana ano nui, a no ka manfoio 0 ke kanaka opio,, he hana i'o ka kela kanaka i makemake mai ai iaia, nolaila hooko mai la oia elike me ke kono. Ma kela hoea ana aku a Konaradi noloko o ke keena oihana o kona makuakane, a iaia no a noho iho ilalo, maluna o kekahi noho, o ka paa koke mai la no ia o kona puu 1 ka hopuia e kekahi mau lima nunui, hoao ae la oia e kahea aohe nae he puka ae o kona leo, ke kupaka la oia me ka hooikaika ana i wahi e hemo ae ai mai ka puliki ana a ka mea powa, aole nae he wahi a makili ae kela mau lima e paa la i kona puu, o kana mea nae o ka ike ana aku, o ia no ka haalele ana aku o Ilahaki Dukona, i kona wahi e noho ana, a komo pu mai la oia, ma ke kokua ana i ke kanaka powa. Ke noke 1a no o Kortaradi i ka hooikaika ma n.a ano apau, i wahi nona e hemo ae ai mai ka puliki ana a kela mau lima ma kona puu, aole nae he hiki, me he mea la ke oi loa aku la ka ikaika umii o kela mau lima, ina paha he hookahi wale no kanaka nana e paa ana iaia ina no ua hiki oia e lanakila maluna o ka mea kolohe, aole nae pela. he hookahi wale no oia ma kona aoao, e ku 1a imua o na kanaka elua. Mai ka nui m.ai o kona ikaika, ahiki i kona nawaliwali ana, na haawipio okoa aku la o Konaradi iaia iho malalo o ka manao o na kanaka ino, a o kana leo o ka lohe koti'u!i'u ana ae, o ia.no ka pane ana mai o Hahaki Dukona: "E akahele loa oe e Felipe, aolo att i makemake, e lawe ae oe i ke'ola o ke keiki opio." MOKUNA XVII. 1 ka lohe ana aku o Pelipe i kela loe o kona knkoolua, ua hookuu ae la kana paa ana ma ka puu o Konaradi, a haule aku la ka opio iluna o ka papahele, me he mea la, ua make, aohe no nae he wahi i koe, ina i loihi loa aku kela puhki ana a Felipe ma ka puu ina ua ko i'o ka mauao hoopoino e» kela hapa-Pauiolo i ke ola o Konaradi, ke kanaka opio ana i lili loa ai, mai kinohi mai o kona ike ana ia Konaradi. lle pouli pu wale 110 oloko o ka rumi i kela manawa, nolaila ho-aia ae la ke kukui, a i ka hoopi|iaia ana ae otōko 0 kela'keen.a me ka malamalama, aia hoi e waiho aku ana ' ke kino o Konaradi imua o na kanaka ino elua, me ka pane ana ae o Dukonā: . ■ ; "Ka, ua make loa anei oia? Aole anei he wahi hoailo«ia iki o ke ola iloko o kona kino?" *'Heaha auanei kau noonoo nui, no kona ola a no kona ke paha! Ina ua make oia, aohe ana mea e walaau ai, oka . 01 loa aku- ia o kaf>ono, maniua o kona ola, 'e hopohopo inau ana oe i na manawa apau, no kona lilo, i mea kumakaia mai ia oe." "Ina ua make o Konaradi ia oe, alaila ua pili loa ke karaima pepehikanaka i«> oe. Aole loa o'u makemake e hapala wale ia mai ke koko o keia kanaka opio hala ole maluna o'u," i pane mai ai o Hahaki Dukona, me ka piha hoowahawaha ia Felipe. "L T a ike no ka hoi oe, aole 011 makemake ia m*a he pepehikanaka, heaha ka hoi kou kumu i komo ai iloko o keia. hana apuhi ino haahaa loa?" # "Pela no e Felipe, aka nae aole e hiki ia oe ke hoole mai, no ka holopono loa o ka'u mau mea apau i hana ai, me kā lawelawe ole ia o na hana i like aku ke ino me ka pepeh|kanaka. Hiki hou ole aku 1a ia Felipe ke pane, aka kulou iho la oia ma T<a aoao o Konaradi, ke hoolohe malie la hoi oia, o ka lohe aku, ina paha aia no ka huna ola ilokō o kana piō, a i ka maopopo ana iaia, aole i make o Konaradi, jKvne iae la i keia mau olelo: "Aole oia i make, eia no ke hanu nei me ka maikai," wahi a Kelipe, me ka hoomama loa ia a>ia aku hoi o ka noonoo o Hahaki Dukona. Hauhoa iho la ua mau kanaka nei. i ua lima ame na wawae o Konaradi a paa i ke kaula, alaila hooikaika aku la ma na ano apau e hiki ana ia laua ke hana, i wahi e hoi hou mai ai ka noonoo maikai ia Konaradi, me ka nui o ka laua mau hooikaika ana, akahi no a pohala ae ka opio, me kii noke ana i ka oni i o a ia nei, i kau ameao ka nui o ka eha, alaila 'kaakaa ae la kona mau maka, me ka nana ana mai maluna o ke kanaka ana i kuhihewa ai o kona makuakane la, eia ka he mea komohewa, a ike pu mai la no hoi oia.iA Felipe, kona enemi ino loa. "Heaha hou aku kau mea i man&o ai e hana aku maluna o keia opio?" i pane ae ai o Felipe ia Dukona. M K hoonaa aku iaia maloko o kekahi wahi, e hiki ole ai iaia ke hoopilikia mai ia'u ma kekahi ano." Ke lohe aku la no o Konaradi i kela mau olelo e kainailioia ana mawaena o na kanaka ino a elua; a loaa koke ihō la no ka ike iaia, ua loaa aku ka hoomaopopo ana ia Dukona, ua -kona mau ano apau iaia nei, a no kona hoj>o- - loa, o kumakāia auanei ua o Konaradi iaia, imua o na kanaka o ke aupuni. pela oia i makemake ai, e hoopaa akli ia Konaradi ma kekahi wahi, ma ke anp he pio, elike me kana i hana aku ai maluna o ka makuakane o ke kanaka opio. I Japai ae la au mau kanaka nei ia Konaradi iluna a lawe aku ia no kekahi, keena nui. i hanaia malalo ae o ka hale he keena keia i hanaia, no ka hoahu ana i na meaai, ua kohu halepaahao maoli. nie ka hana ole ia o kekahi puka aniani, a he uuku loa kahi ea e komo iloko. O Kimo Kenekona no ka mea nana i hana i kela keefta, eia nae, ua loaa aku ka ike'ia Dukona ame Felipe, pela iho | la keia mau kanaka i lioihoi aku ai i ka laua pio, no ka hoopaa ana maloko olaila. Ma kela komo ana aku o Konaradi iloko o kona kēena paahao, waihoia aku la oia iluna o ka papahele kameki, lile ka paa ana ae o Felioe i ke leu' ui iluna, a hoomaka aku U hoi o Dukona e huli ialoko o na pakeke o ke keiki onio, aia hoi ka hopohopo iloko o Konaradi, ho* ka loaa akto 0 ' kela mau dala, ana o kn humuhumu ana maloko o ka pale 0 kona v puliki, eia nae aole i loaa aku kela jnau dala, aka fld na e ae aoau maloko o na pakeke o kona lole, ua pau 1 ka laweia mai iaia aku. I (Aoleipau.) ;/... . i