Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIX, Number 32, 12 August 1921 — Page 2

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

PIHOLO KA MOKUAHI ALASKA ME KA NUI O NA OLA I MAKE.

            O kekai o na nuhou kaumaha o ka loaa ana mai no Honolulu nei ma ka Poakahi nei, o ia no ka halawai ana o ka mokuahi Alaska me ka poino ma o ka mokuahi Alaska me ka poino ma ka moana, ma ka hooku'i ana me ka puu pohaku, ma ka hora eiwa me ewalu minuke, ma ka po o ka Poaono aku nei i hala, me ka pau ana o kekahi mau ohua i ka make, a pakele no hoi kekahi, ma o ka hoea koke ana mai he moku hoopakele i ka manawa pokole loa.

            E hoike ana ka lono kelekalapa mai Eureka, Kaleponi mai, he kanakolukumamalua ka nui o na ohua i nalowale, me ka loaa ole, a he eha hoi mau luina o ka moku poino.

            Aia hoi ma kahi o ke kanaiwa-kumamaono ka nui o na ohua ame kanakolu-kumamalua mau luina i hoopa@eleia aku iuka o ka aina, me ka hoopihaia o na hokele, me ka haawiia aku o na kokua ana no ko lakou pono, e na ahahui kokua manawale'a.

            Ua manaoia ua make pu ke kapena me kona moku, oia ke kanaka hope loa i ikeia aku i ke ku mahope o ka moku, e paa ana ina ka paehumu, mamua o ke piholo ana aku o ka moku a nalowale iloko o ka hohonu.

            Iwaena o na ohua i nalowale a i piholo, he nui o lakou he mau makuahine, he mau wahine ame na kaikamahine opio.

            Ma ka manawa o ka hooku'i ana o kela mokuahi i ka puu pohaku, ua hamama omua o ka ihu o ka moku, a iloko o ka hapalua hora wale no, ua piholo aku la ia iloko o ke kai, a mamuli o ka hoike no ka poino ma ke kelekalapa uwea ole, ua hoea koke mai la ka mokuahi Anyox, a haawi aku i na kokua ana i na ohua, e lana ana maluna o na waapa hoopakele.

            Ma ka oleloia, he hookahi kumu o ka poino o kekahi mau ohua, mamuli o ke kahuli ana o kekahi waapa, i ka wa i hookuuia ai iloko o ke kai, mailuna aku o ka mouahi poino, o na waapa i holopono ka hookuuia ana, ua pau loa na ohua maluna o kela mau waapa i ka pakele.

            O ka puu pohaku i hooku'i ai o kela mokuahi, a i loaa ai i ka poino, nia ma kahi he kanaha mile, ma ka hema aku o Eureka, Kaleponi, a he wahi hoi kela i ikeia ka luakupapau o na moku he nui, mamuli o ka lehulehu loa o na moku i poino, a i piholo hoi na ohua he nui.

            Ma ka oleloia, he hookahi kumu o ka hooku'i ana o ka Alaska i ka puu pohaku, o ia no ka paa i ka noe, me ka ike ole is aku omua.

OLELO HOOHOLO HOALOHALOHA.

Oiai, ua oluolu loa i ka Makua Mana Loa ka lawe ana aku i ka uhane o ka makou hooaloha a hoapaahaua hoi Solomon P. Kahoohalahala mai keia ao mauleule aku iloko o na la pokele o kona kaama'i ana maloko o ka halema'i Moiwahine, a

            Oiai hoi, he Hope Kahu kula Sabati oia no ka ekalesia makua o Kawaiahao no na makahiki he 15 a oi, a he kanaka opio kupaa hoi ma ka pono ana i hooikaika a i hooiaio ai, a i hana hoi me ka ikaika ame ka hoomanawanui iloko o ia mau makahiki lehulehu i hala, me ka mahalo nui ia e na mea apau no ka holopono o kana maa lawelawe hana ana me ka ewaewa ole, a he hoaloha oiaio hoi no na mea apau, a

            Oiai hoi, oia kekahi o na lunakahiko opiopio loa iloko o ka ahaluna o Kawaiahao i noho loihi ma ia kulana no kekahi mau mhakahiki i oi aku maluna o ka umi me ka paa i kela inoa hanohano o ka ekalesia ahiki i kona moe wale ana aku la, a

            Oiai hoi, he lala a he hoakuka oia no ka Ahahui Hooikaika Kristiano o Kawaiahao no na makahiki lehulehu i anui aku la, aole hoi i pau kana hana no kona Haku aloha, aka, mamuli o ke oki pu ia ana ae la o kona mau la i pau ai kana hana ana, nolaila,

            E hooholoia, me ka naau i piha me ke aloha ame ka minamina, ke komo pu aku nei makou pakahi, a o makou huiia, mai ke Kahu Rev. Akaiko Akana, na hoa o ka ahaluna o Kawaiahao, ke Kahu Kuka Sabati Miss Ida MacDonald, na kumu Kula Sabati a pau ame na haumana Kula Sabati, a pela hoi me James H. S. Kaleo, ka peresidena o ka Ahahui O. E. o Kawaiahao, ka hope peresidena, na luna e ae, na hoa ame na paahana apau o ka ekalesia o Kawaiahao, ma ke u puana me na kaikuahine ame ka ohana o Solomon P. Kahoohalahala i hooluuluuia no ka lakou mea aloha i haalele mai la i keia oia ana, a e

            Hooholo hou ia, e hookomoia i hookahi kope o keia olelo hooholo hoalohaloha i ka Nupepa Kuokoa, a i hookahi i ka ohana o ka mea i haalele mai la i kela ola ana.

            Na makou no me ke aloha ame ka minamina me na naau luuluu, ma o ko makou komite la.

                                    J.H. HAKUOLE

                                    D. P. KAHAULELIO

                                    J. H. S. KALEO

                                    J. K. NAKILA

            Hanaia ma Honolulu, Augate 1, 1921.

HE MOKU PAHI PAHA A I OLE I PEKUIA PAHA E KA LIO

            Ua hoopehihihi loa ia ka oihana makai ma ka po o ka Poalima aku nei o ka pule i hala no ke kumu o ka eha ana o kekahi mau Kapani kane elua. O na inoa o na Kepani oia o Terahaehi Tomita ame Iehizo Ono, ma ka laua olelo i pekuia laua e ka lio i loaa ai ka eha ia laua.

            Loaa aku i ka Makai Motokaikala Lopez o Ono e waiho ana mahai o ke alanui Kamehameha IV me kekahi moku nui mahope o kona poohiwi. Mahope o ke kaheaia ana mai o ke kaa lawe ana mai i ka halema'i o na poino ulia, ua hui aku la ka Makai Lopez me ka wahine a Tomita, a na ia wahine i hoike mai iaia ua hoea mai o Ono i ko laua hale a hoopuka mai la i kekahi mau olelo hooweliweli e pepehi iaia ame Tomita a make. Loaa aku o Tomita i ka Makai Lopez ma kona hale me kekahi moku ma kona likma, a i ka ninau ana aku o ka Makai Lopez iaia no ke kumu o ka eha ana o kona lima hoike mai la oia i ka moolelo i like loa me ka Ono o ka hoike ana mai i pekuia oia e ka lio.

            Ua lapaau mua ia o Ono maloko o ka halema'i o na poino ulia a mahope i hoihoiia aku ai no ka halema'i Moiwahine. Ua kaa aku ka hana o ka huli ana i ke kumu oiaio o ka eha ana o Ono i ka oihana makai.

MAI MAKE KUU KANE I NA POWA

            E Mr. Lunahooponopono o ke Kuokoa; Aloha kaua a nui loa: - E oluolu mai hoi oe no'u kekahi kolamu kaawale, no kuu poomanao e kau ae la maluna.

            Ma ka la 9 o Iulai i hala aku la, i hanaia ai kekahi hana powa ma kahi o Elia Higgin ma Kainaliu.

            Oiai, ua pii kuu kane i ka hana a hoi mai, a ua loaa mai la kekahi mau kanaka ua ona, a ua lawe malu ia mai la he mau omole okolehao e keia mau kanaka, mai ka hale mai o kekahi Kepani, me ka ike ole aku o ke Kepani i ka laweia ana e keia mau kanaka. O ka inoa o keia mau kanaka, o Kekaa, ame Kahale, no Kainaliu nei no.

            Ua hiki iho la kuu kane i kahi o na @ikane a maua oia o Mrs. K. ame Mr. E. Higgin, a e kamailio ana no ka loaa ana mai o Kekaa a me Kahale iaia, ame ko laua lawe malu ana i na omole okolehao, oiai, ua hai aku laua ia Keawe Kaleikini, ua lawe aihueia e laua na omole okolehao, a eia ka, ua puka mai la, aia mawaho o ka hale kahi i hoolohe ai i ka lakou nei olelo.

            Ua weheia mai la ka ouka, oiai, aole i kiia; a hamama ana ka puka; a komo mai la ua mau kanaka nei me ua mau omole nei no e hahau i kuu kane, a kula'i mai la a hina ae la iluua ke alo, a lele like iho la keia mau kanaka maluna iho oiai, ua nanea loa lakou i ke kamailio.

            Lele mai la o Elia e kokua, oiai, ke apuapu la kekahi e nahu i ka ihu, a ua moku lihilihi no nae, a i na no ka ike pono ia o olua i ka olua hana, ina ua wali ka auwae o ka Pali keiki i ka puupuu hao kila o ka Haulani. Nolaila, ke a'o nei au ia olua mai hana hou olua ma keia mua aku.

            O keia hoolaha a'u he kanawai keia no ka poe hoopaakiki powa; o hele loa auanei olua i kauhale me keia e hana ai, aole kanawai ke eha olua.

            Me na keiki hoonohohua kuu anoai, a o kuu aloha pau ole me Solomon Hanohano.

            Owau no me ka oiaio

                        MRS. ANNIE K. KALEIKINI

            Honalo, Kona, Akau, Aug. 4, 1921

PIHOLO HE WILIKI ILOKO O KE KAI A MAKE.

            Ma ka hora ewalu o ke ahiahi o ke Sabati aku nei i hala, i kulike ai me ka hoakaka a ka nupepa Garden Island o ka Poalua nei, i halawai ai ia haole wiliki, nona ka ina o A. J. Jansen, o ka mokuahi Griffeo, ma Ahukini me ka make ulia, mamuli o ka haule ana iloko o ke kai a make loa, me ka loaa ole o kona kino, ma ka manawa i hoikeia ae ai o kela meahou.

            Ma ke Sabati, ua lele kela haole wiliki nouka o ka aina e holoholo ai, a i ka poeleele ana ma ke ahiahi iho, huli hoi aku la oia noluna o kona moku, e ku ana ma ka uwapo.

            Ma ka oleloia, ua hoi pololei aku kela haole ahiki i ka uwapo, a iaia e hele aku ana no ke kau ana iluna o ka moku, o ka wa ia i kulana aku ai kona kino, a oiai ia e hooikaika ana, e loaa ka hele pololei ana iaia, o kona wa ia i haule aku ai iloko o ke kai, mawaena o ka uwapo kahiko, ame ka uwapo hou e kukuluia ana.

            Mamuli o ka lana hou ole mai o ke kino o kela haole, mahope iho o kona haule ana aku iloko o ke kai, ua manaoia, ua hooku'i paha kona poo me kekahi pokaku, pela i waiho malie ai kona kino ilalo o ka papaku o ke kai.

            Ua hoao na luina o ka mokuahi, me ke komo pu ana aku o na kanaka e noho kokoke ana ma Ahukini, e huli no kekahi mau manawa, i ke kino o kela haole, aole nue he loaa iki.

OLEO HOALOHALOHA.

            Ma ka hora elima o ke kakahiaka Poakahi la ekahi o Augate nei, 1921 i haalele mai ai i keia ola ana ka hanu ola i ke kino lepo o ko makou hoaloha a hoa paahana i aloha nui ia, Mr. J. S. Kahoohalahala maloko o ka Halema'i Moiwahine, a ma ka auwina la o ka la elua o ka Poalua ne, i malamaia ai ke anaina hoomanao hope loa nona maloko o ka luakini o Kawaiahao, ana i noho aloha ai no na makahiki loihi, a ho'iho'i loa ia aku la ka hale lepo ana i noho loihi ai ma keia honua, ma ka aoao o kana wahine aloha i haalele mua mai iaia no no makahiki he lehulehu i hala hope ae nei. Aloha no!

            Ma ka la 18 o Nov. 1876 i hanu mua loa ai o J. S. Kahoohalahala i na ea hu'ihu'i oluolu maikai o ka moku o Kaululaau, ka moku hoi i wehi mau i ke kaunaoa me he kapa ahuula kau poohiwi la, ahiki wale i kona haalele ana mai la i keia ola ana i ka elua iwakalua, elima makahiki me na mahina keu, o ka hora ekahi hoi ame hapa o kona ola ana maluna o na paepae wawae o ke Akua kiekie loa, e hoomaikaiia Kona inoa.

            Ma Luaehu, Lahaina, o J. S. Kahoohalahala i hoonaauao mua loa ia ai, a malaila aku, a i ka ipukukui pio ole i ka makani Kauaula, ka hope loa no hoi o na halau o kona imi ana i ka naauao, a hoi mai la i Honolulu nei.

            Ma ka makahiki 1904 i lilo ai oia he hoahanau no ka Ekalesia o Kawaiahao, a mai ia kulana mai i waeia ae ai oia he hope Kahu Kula Sabati, he kulana nana i paa no na makahiki he umi, a oi ae. He hoakuka no ka Ahahui C. E., a he lala hoi no ka papa luna o ka ekalesia ahiki wale iho la i kona hooluolu ana aku la i kana hiamoe hope loa, no ka hoi ana aku e hui aloha pu me ka Haku aloha, ana i pili aloha ai. Nani wale ka haule ana o ka poe haipule iloko o Kristo!

            Aole kakou e lohe hou ana i kona leo ame kana mau minoaka oluolu o ke aloha, aka nae, o kana mau hana maikai a aloha, ua kahakahaia ma na paia laahia o ka luakini o Kawaiahao, ame ka papa hoomanao iloko o ka puuwai pakahi o kela ame keia hoa a hoahanau no ka wa mau loa. Kei ka baule ana o ke kanaka ikaika.

            O kona mau manao maluna o na ninau no ka pono ame ka holomua o ka ekalesia, he akahele a ku i ka naauao, he lima akau e kakoo ana ma na mea ku i ka pono apau, a i kona haule ana aku la, ua hoohakahakaia ia makalua. O ka kakou mau u a hoomanao ana nona mahope nei, o ko ia la lanakila a hanohano ia, no ka mea ua kaa aku la ia J. S. Kahoohalahala ka eo o keia heihei huakai lani a kakou, a o ka piha pono ana hoi iaia o na la ano nui ekolu iloko o ke ola ana o ke kanaka ma keia ao. Pomaikai ke kanaka i hoomanawanui ahiki i ka hopena, no ka mea, e loaa iaia ka lei o ke ola mau loa i hoomakaukauia nona ma o.

            E Lanai, Moku o Kaululaau e lei nei i ke kaunaoa ame na ale kula'ilua o ke kai o Naeheehe, aole oukou e hehi hou ia ana e J. S. Kahoohalahala. E ka makani kaomi kehau o uka o Halona, e hookohoku mai la iluna o na lehua o Lihau, ua pau kou pa koha'iha'i ana ia Kahoohalahala.

            O! e ka ipukukui pio ole i ka makani Kauaula me ka ulukukui o Kaukaweli, ka ihona walawala o Lelekahauli ame ka piina ikiiki o Puuopelu, aole oukou e ike hou ana i ke kama a oukou, ua hala, ua hoi aku la me Papalauahi aia ke hoopuluia mai la e ka Ua Kuahine o Manoa. E ka nalu hee umauma o Uo, e papahi ae la i na lipoa o Makila, aole oia e hee hou ana i ka lala a hoi i ka uuku mahina ou.

            E ha'oha'o ana oukou e na ale hooinoni poo o Pailolo, e ninau ana oe e ka Moku o Hina me ka ulukukui o Lanikaula, ua maalo ae la paha i Moaula ke ula mai la Kalaeloa i ka lepo a ka makani, ua hoi aku la e pili me ka la'i a ka manu. Ua manu kuu hoa noho mai i ka olu o ka Ua Kuahine o Manoa. Pehea hoi oe e na ale huleilua lomilima o ke kai o Kaiwi, a hala e ka Lae o Kalaau la, pau e ka pono a Kakina, ua ike aku la i ka nani o Ihiihilauakea, he akea ka manao pau ole i ke anaia, he akea hoi ke aloha ke hiki mai ahiki mai.

            E ka Ua Kukalahale hoala hiamoe o ka po, aole e hiki hou i kou mau pakaua eloelo ke hoala hou i ka hiamoe o J. S. Kahoohalahala, ua kapu ia ua laa i ka Ua Kuahine O Manoa wale no.

            Aloha ka hoakuka a hoapili iloko o na hana a ke Akua, ka hoa hoinainau a ohumuhumu a hoahele a ka huikau o Kou. E ka la hiki i Kumukahi a hiki loa aku i ka wai huna a ka paoo, aole oukou e ike hou ana ia Kahoohalahala i ke ku aku mamua o ka awai o Kawaiahao, aka aia oia ke ku la ma na paepae kapu o ka nohoalii o ke Akua Kiekie loa ame ke Keiki hiwahiwa ko kakou Haku aloha a Hoola.

            Ma o ka inoa la o ka Ekalesia o Kawaiahao, kona Ahaluna ma o kona komite la, ke noi nei makou i ka makou mau leo pule iluna e kau mai Kona aloha, a e hoomama mai i kou kaumaha e ka makuahine hoi i hooneleia i ke kaikunane, na hoa hana ame na hoaloha apau, na hoahanau apau loa o ka Ekalesia makua o Kawaiahao no ko kakou hoa paahana iloko o na hana o ko kakou ekalesia.

J. U. IOSEPA,

Komite

AUWE NO IWAKALUA KUMAMALIMA MAKAHIKI NO KE KO ʻE LIPINE LOAA NAE KE ALA HELE E HOOHEMOIA AKU AI KE KOʻE LIPINE IWAHO.

E loaa ana na manao aloha oiaio no ka poe i loohia me kela ma'i weliweli - ke ko'e lipine. Aole hiki i ka peni ke hoakaka ae i ka nui maoli o ko lakou auwe ana. O ka poe i loaa ka pilikia ma ka opu ua konoia aku lakou e hooki i ka ai i kekahi wa. I ko lakou wa nae e hooki ai i ka ai, e manao ana lakou, o kela kekahi pilikia oi aku. Aole pela ke ano o ke kanaka a wahine paha e noho auwe ana me ke ko'e lipine. he maikai no k@ kino ame na wahi e ae o ka mea ma'i, eia nae, e ai wale ana no oia, i na meaai a ke ko'e lipine i makemake ai, me ka ku i ka weliweli o ka hopena. Nui wale ka poe i lapaauia no kekahi mau ma'i e ae, oiai nae o ko lakou pilikia maoli, mamuli mai o ke ko'e lipine.

            O ka hoailona maopopo loa no ka loaa i ke ko'e lipine o ia no ka hemo ana aku o na ko'e liilii. O kekahi mau hoailona: o ia ka ono ole o ka ai, ke ano alunu, ke opulepule, ka haalulu, ka maule, ka wela o ka umauma; ke alelo keokeo; ka eha o ka opu; ka naluea iloko o ka opu ame ka naau, ka puupuua o ka puu, ke kuhakuha mau, ka wali ole o ka ai, ka hu'i ma ke kua me na lala, ke poniuniu, ka nalulu, ka paupauaho, ke poniuniu ke hakahaka ka opu, ka ike i na pohaka eleele mamua o na maka, ka hiaa. O ka hoailona maamau i ikeia no na kamalii, o ia no ke kihekihe mau o ka ihu, ka hiaa, ke kaumaha o ka noonoo, a pela aku. O ka Laxatodes ka laau no ke kipaku ana i ke ko'e mailoko aku o ka opu, a oiai he laau keia i hoohana laula ia ma Europa, ua ikeia kona kupono loa. Ina ua hoohuoi oe no ke ko'e lipine, no ka pono o kou ola kino, e kauoha koke mai i lapaau piha ana o ka laau Laxatodes, he umi dala me kanaha-kumamawalu keneka. Hapalua lapaau ana no eono dala me kanahiku-kumamalima keneka, a e hoouna koke ia aku no. Ke kuai wale ia nei no e ka Marvel Med. Co., ka poe hoolaha i na Huaale kaulana Ti Bulgaria no ka Lepopaa. "Dept." M-5, B-963, Pittsburgh, Pa., Inisua no ka puolo iwakalua-kumamalima keneka.

HOOLAAIA KA HALE HALAWAI O HALIIMAILE, PAIA MAUI.

            Solomon Hanohano, Aloha nui ka ua: - E oluolu mai kou ahonui e hookomo iho i na meahou uliuli e nee nei i keia mau la, me he mea la e hoopulu ia ana e na kehau huihui o ke kakahiaka, e ka mana o ka uhane Hemolele, na mea ano hou e nee nei iloko o keia kihapai i keia mau la a e ikeia no ia malalo iho nei penei:

            Ma ka Sabati Iulai 31, 1921, i malamaia hou o Haliimaile, Paia, Maui, e ke Kahu Rev. Moses M. Kahiapo. Hoomaka na hana me ka himeni hoonani mai ka papa himeni mai o ka ekalesia o Paia. Pule mai ka haiolelo mai John Kukahiko Jr. himeni hou mai ka papa himeni mai.

            I ka pau ana o keia himeni, alaila ka mokuna heluhelu Baibala i ka Haiolelo James L. Faufata aia ma Kinohi 28:11-22. Alaila pule hou mai ka Haiolelo I. D. Imihia Keloha mai.

            I ka pau ana o keia pule, alaila, hoolaha mai la ke kahu Moses Kahiapo o ka olelo alakai, aia ma Kinohi 28:22. A o keia pohaku au i hooku ae nei i kukulu, e lilo auanei ia i hale no ke Akua; a e haawi io aku no au i ka hapanui o na mea apau au e haawi mai ai ia'u.

            Alaila wehewehe mai ka Haiolelo E. M. Kepoo i ka moolelo piha o ke ku ana o keia apana, mai ia Rev. Kuia mai, Rev. Kalino Rev. J. K. Kahoopii, a i ke Kahu Moses M. Kahiapo, a kukulu hou ia a loaa he hale halawai hou e ikeia nei i keia la, me ka haiolelo pu ana o E. M. Kepoo maluna o ke poolelo maikai ka haiolelo.

            I ka pau ana o ka haiolelo, alaila ka pule hoolaa i ke Kahu Moses M. Kahiapo. No Kristo ame kona Ekalesia, himeni hookuu 99 L. H. N., me ka pule a M. M. Kahiapo.

            Ma ka hora 12:00 p. m. i hoolaa pu ia ae ai na lunakahiko hou ame na lunanui o ke Kula Sabati ame ka Ahahui C. E. Sr, o keia apana. A i ka pau ana o keia hana, i malamaia ai ka halawai haipule o ka Ahahui C. E. o H@iimaile, e ka Makuahine Mrs. Alice Kahokuoluna, Perter N. Kahokuoluna, Mrs. Solomon ame ke alaka. Mrs. Rose Milikaa ma ke alakai ana i na himeni hoeueu. Maikai na manao paipai mai na hoapaahana mai.

            Ka huina nui o ke anaina i hiki mai 127, ua hui pu mai na hoahanau o Paihiihi, Paia, ame na hoaloha. I ka pau ana o na hana hoeueu C. E. mahope o ia manawa i malamaia ae ai he papaaina no na mea apau ua ai a lawa i ka lokomaikai o na mea i hoomakaukau ia e na makua o keia apana, oia no Mrs. K. Mill, Joe Mill, Mrs. Solomon, Sam Solomon, Pahukula Sr. Pahukula Jr. ame na hoapaahana. Hookuuia ae la na mea apau e hoi me ka hauoli.

            Owau iho no kau kauwa.

                        JAMES L. FAUFATA.

            K. K. O. C. E. o Haliimaile, Paia, Maui.

HE U, HE ALOHA HE KANAENAE NO KUU PUA I MOHALA A MAE.

Luuluu loko manawai no i ke aloha, Nahaha ka pilina i pumehana ua hooko oia,

Popoi kaikoo ka manawa ua ipo na pa@.

Ua hele ka makamaka ka hoapili, e u - a.

            E Mr. Lunahooponopono o ka Mu pepa Kuokoa, ka lamaku a o ka hokuhele hoi o ka Moana Pakipika: - E oluolu mai oe e hookau aku i keia wahi puolo waimaka nui ma ka oneki o ka kaua hiwahiwa, e hoike aku ana i na kiui makamaka ame na hoaloha o Mrs. Merita Kapuaimaemae Kealohapauole ua pauaho mai i keia ola ana, ua niau palanehe aku la kona uhane a ua hoi aku me ka Mea nana oia i hana, a o kona kino lepo ua hoi aku i ka lepo, elike me ka olelo, "he lepo ke kanaka a e hoi aku no ia i ka lepo, a o ka uhane i ka mea nana i haawi mai," a e hoonani mau loa ia aku no Kona inoa, aka nae, o na hoomanao poina ole nona, kona mau ano maikai apau, kana mau hana i lilo ai i kiahoomanao poina ole nona, o ia ka i ahu iho mahope nei me ka hoomkumokuahua loa i ka noonoo.

            He makuahine oluolu o Mrs. Kapuaimaemae Kealohapauole, he lokomaikai, he heahea, he wahine haipule oiaio, he kupaa ma ka oiaio ahiki i kona minuke hope loa, a he makuahine manao ma i ka hana, a na ka nawaliwali o @@@@ kino i hoomamao i ka hana mai iaia aku. He hoahanau oia no ka ekalesia makua o Kawaiahao, he komite hoeueu no ka ekalesia a no ka Ahahui Hooikaika Kristiano ana i aloha ai, he wahine hooikaika ma ia mau hana, pau na apana i ke komoia eia ame kona mau hoa komite, a na ka nawaliwali mai kona kino i hemahema aku ai ia mau hana iaia, o ke kino ka i nawaliwali, o kona manao nae e pili mau ana me na hana o kona ekalesia ana i aloha ai a moe wale aku la i ka moe kau a moe hooilo. Aloha wale ka hoapili, ka hoa ohumuhumu, ka hoa alo hoi o na la inea.

            Ua hanauia oia mailoko mai o ka puhaka o Elisabeta Pake kona luaui makuahine a o Moke Kamalani kona makuakane, maloko o ka pana o Maemae, Honolulu, ma ka la @ o Ianuari, 1882, a iaia i moe aku la ua ppiha iaia na makahiki he 39, 6 mahina ame 4 la, ma ka la 25 o Iulai 1921 i haalele mai ai kona hanu ola iaia maloko o kona home ma ke alanui Kauluwela. He elua laua i hanauia mailoko mai o ka pahu hookahi, oia o laua ka i hala e aku la mao a koe kona kaikuaana oia o Mrs. Milia Kiliona.

            He elua mau keiki i puka mailoko mai o kona puhaka, hookahi i hala e aku ma kela ao mamua ona, a hookahi e ola nei oia o Aberahama Kealohapauole. Ue Hoonaauaoia oia maloko o ke kula aupun ima ka apana o Maemae, a ma ka la 10 o mei o ka 1901 i awaiauluia ae ai maua ma ka berita maemae o ka mare, a ua piha ia maua na makahiki he iwakalua a oi o ka noho mare ana.

            No kekahi manawa loihi kona hoomailoia ana e ka ma'i, aohe no hoi he manawa i lana mai ai ka hana ana a ka ma'i maluna ona a hala wale aku la. Ua huliia ke ola ma na ano apau, elike me ka ike o ke kanaka, eia nae, no ka oi aku no o ka ikaika o ka ma'i, ua hiki ole i ka ike o ke kanaka ke kaohi mai i ka uhane. E hoonani mau ia aku ka Makua Mana Loa, ka mea i kuleana i ke kino ame ka uhane, a no ka mea, Oia no ka mea Nana i kanu a Oia no ka mea kuleana e huhuki i Kana mea i kanu ai.

            E haawi aku ana makou ka ohana o ka mea i haalele mai i na hoomaikai i na hoaloha ame na makamaka apau i komo pu mai e u a e hoomama mai i ko makou mau kaumaha iloko o na hora o ha luuluu, a pela hoi no ka lakou mau makana pua nani i haawi mai ai no ka hoohiwahiwa ana iho i ke kino wailua o ka makou mea aloha, a i kai pu aku me ka mea i hala, ma kana huakai hope loa no ka ilina o Kawaiahao.

            Ke haawi pu aku nei i ka hoomaikai i ka Lunahooponopono o ke Kuokoa no ka ae lokomaikai ana mai i kowa o kekahi o na kolamu o ke Kuokoa no keia kanaenae, a pela hoi me kona mau paalalo.

            Na makou me ka luuluu.

                        GEO. K. KEALOHAPAUOLE,

                                    ame ka ohana.

Honolulu, Iulai 26, 1921.

O JOHN C. LANE I KAKAUOLELO.

Mr. Solomon Hanohano, Aloha oe: - E oluolu mai no'u kekahi rumi kaawale o kau elele waha ole, oiai he mau wahi lalani pokole wale no ka'u o ia keia manao hoakaka pokole.

            Oiai ua oluolu i ka Peresidena o Amerika, ka hookohu ana ia W. R. Farrington i kiaaina no kakou, aole anei kakou e haaheo iaia, oiai ke kakoo nei oia i ka bila hoopulapula a ke alii a kakou, ke apo pu mai nei oia i ka lahui Hawaii.

            Aole he kulana hookae iloko ona nau e Hawaii e hana elike me na haole. Oiai na ahahui a na wahine haole ke ku nei lakou, ke hana nei, e huli pono ana i na mea hoopilikia i ka aina o kaua Hawaii, o ia mau no ko kaua moe ana, aole anei kaua e ala ae, oiai ua loaa ia oe e kela ame keia makuahine Hawaii ka pono oi kelakela i keia la, aole anei e hiki ia kakou ke kakau inoa a waiho aku i ka inoa o ka mea Hanohano John C. Lane, i kakauolelo no ke Teritore o Hawaii F. kakoo like kakou na wahine, e hapai ia kaua iluna.

            He Repub@lika oiaio oia; nolaila e ala e ka mamo, e na pua a Hawaii kuauli, na pua hoi a Hawaii aialii. E na makuahine ame na kini o Hawaii imi loa, e kakauinoa a waiho aku imua o ke kinaina a kakou nana no e hookohu mai ana kana kakauolelo o ia keia kau leo aku nei ia oe e ka Ehukai o Puaena, ma kou umauma lalahala i oili mai ai kona luaui makuahine, nau e Wawola me Puukapu, pela no hoi la oe e na pali Hauliuli o ke Koolau, nou kahi leo e hea nei, na kou umauma i hanai iho, ma kou umauma i oili mai ai o J. C. Lane. E kakoo like hoi kakou peia ia oe e ke Kapikala alii o Honolulu, peia ia oe e Ewa i ka i'a hamauleo, e Ewa aina alii, o ka i'a no makai, o ka ai no mauka.

            E ala i ole kaua e olelo ia he Oahu makaewaewa, aka o Oahu a Kakuhihewa, o Oahu aialii. E haaheo oe e Oahu: E Kaala kuahiwi nani he elua au pua i pii ae la, oia o Oscar Pihenui Cox o ka ehukai o Puaena, papahi ia mai la e ka Peresidena o Amerika Huipuia, i hookahi hoi a kaua lei i koe, o ia o John C. Lane.

            Nolaila i hookai puuwai o na lei liko o Waopala. E Oahu lei ka ilima, mai poina e ala, ua pau ka moe ana, e noi kakou i ke kiaaina e kakoo pu kakou i keia hana maikai!

            Me ke aloha i ka lunahooponopono.

MRS. J. K. MAKUAKANE

MAKE HIKIWAWE LOA IA LUNAKANAWAI.

            Ma ka hora 5 o ke ahiahi Poalima aku la o ka pule i hala i pauoho mai ai ka Lunakanawai Benjamin P. Zablau, ka lunakanawai apana o Waianae, i keia ola ana ma ka home o kana kaikamahine Mrs. Clyde A. Woode, ma Kapunahou. Hookahi no la o kona ma'i ana a haalele mai la i keia ola ana. He ma'i puuwai kona.

            Ma ka hora 10 o ke kakahiaka Poaono mai i kauia ae ai kona kino no ka ike ana iho o na hoaloha ame na makamaka maloko o ka hale kupapau o Mr. Williams ma ke alanui Nuuanu, a ma ka hora 3 o ia auwina h@ipule hoolewa maloko o ia hale kupapau. Ma ka Ilina o Nuuanu oia i hoomoeia aku ai.

            Ua hanauia oia ma Honolulu nei ma ka la 31 o Iulai o ka `870 a iaia i moe aku la ua piha iaia na makahiki he 51 a oi. Maloko o ke Kula Nui o Sana Lui kona wahi i hoonaauaoia ai, a no kekahi mau makahiki lehulehu kona paa ana i ke kulana hana he kakauolelo no ka aha hoomalu kulanakauhale maloko o Honolulu, a ma ka mahine o Okatoha o ka 1916 i hookohuia aku ai oia i lunakanawai apana no Waianae, a mai ia manawa mai kona paa ana ia kulana a hala wale aku la.

            Ua haalelo iho oia i kana wahine ame eluna mau kaikamahine mahope nei, o ka lua o ia mau kaikamahine oia o Mrs. Woode, a o kekahi o Mrs. H. C. Beal o keia kulanakauhale. Ua haalele pu iho oia elua mau moopuna ame ekolu mau kaikaina; o na kaikai oia o S. Zablan e noho nei ma Honolulu, A. Zablan e noho mai la i Kapalakiko ame Charles M. Coster o keia kulanakauhale.

HAKI KA WAWAE I KA WA I HOO KUʻI AI NA KAA.

            Mamuli o ka hooku'i ana aka @ kaa otomobile a George @. @ he koa, e kau ana mahope aku o @ kaa kalaka nui e ku ana ma Waipahu ma ka po Poalima nei, i haki ai kekahi wawae o Hoenke, elike me ka hoihe i loaa mai i ka makai motokaihala Lopez.

            Elua mau Kepani e kau pu ana me Hoenke maluna o ke kaa oto. Pakele ke kalaiwa aole i eha, o kekahi o na Kepani e kau pu ana ka i eha loa. O ka mea nona ka laikini i hoopaaia @ kela otomobile oia no o G. Morita.

            E ku ana ke kaa kalaka mal@na o ke alanui me kekahi kukui ole i hoopaaia mahope e hiki ai ke ik@a aku he kaa mamua, aole i ike iki ke ka laiwa ahiki i ke kokoke loa ana, a ia hoohuli ana ae i ka oto i ole ai e hooku'i aku, o ka hooku'i aku la no ia, wahi o ka hoike a ka makai. ua la weia mai o Hoenke no ka Halema@ Trippler ma Kahauiki, a no ke Kepani hoi i eha ai ua huli ia oia aohe @ i loaa aku.

NA MEA HOU O KOLOA KAUAI

            Ma ka la 16 o ka mahina i hala, m@ Koloa, Kauai, i haawi ae ai o Mr. ame Mrs. Joseph Akana, he paina luau piha makahiki, no ka laua hanai, Miss S@idy Kealoha, o ia hoi, na meaai ono no a ka Hawaii, e pahee ai ko @n lapuwale ke moni.

            Poi uouo kaohi puu, puaa kalua kele, puaa laulau, na oio momona o Paipu na opihi ono o Makawehi, na io nenue momona o Kaahula, uhole, na likmu k@ hu pahee o Keawaiki, uala moa, koele palau, niu, Kulolo, haupia, palaoa momona, waimomona, meaono, @ee Cream, a pela wale aku.

            Ua malamaia na mea apau me ka maluhia, a hoi aku la kela ame keia, uo ko lakou mau home iho, me ka ul@ mahiehie; nolaila ke kalokalo ae nei keia makapeni e hooloihiia na la o ke kamaiki a kau i ka puaaneane, a pe@a pu no hoi me konu mau makua ia ha@ wina hookahi.

            Holopono ka oihana lawai'a, a ia mau keiki Hawaii ma Koloa nei, @ keia mau la, no lakou iho keia mau inoa Mr. James Kimokeo, Wm. Keawe K@ mokeo, Kanani Mahu ame Mr. Jacob Mahu, he poe keiki laeula, a kae'ae'a, ma keia oihana; he waapa aila ko la kou, no lakou ponoi, he 12 lio ikaika ruki, no $1500 i lilo mai ai in lakou a eia lakou ke kaapuni nei ia Kauai, a hala loa aku i Niihau, mamuli o keia oihana.

            Nolaila e halala ma, hoomauia ku hana maikai no ke kino i ike mau no oukou i ka pikuana, a loaa mau no ka mea a ka pelehu he pokeokeo, na k@ Haku no, e haawi i na pomaikai h@ nui ia oukou, ma ke oukou oihana.

            Ma Kalaheo, i make ai kekahi keiki Pukiki, mamuli o ka hooku'i ana me ke kaa otomobile a make loa.

            Ike iho la i na mea hou o ka @a Kanilehua o Hilo, mai ka makapeni mai a ka'u hiapo.

            Me ka Lunahooponopono ko'u ma halo nui, ame na keiki oniuhua kepau o kou papapa'i ko'u akiu.

            Oia no a mau.

                        PETER KAMANO SR.

            Makahuena Light Station.

 

Ke Loaa Nei Anei Ia Oe Keia Mau "I'o Emi" o ka I'opipi No 20c o ka Paona?

PIPI KU          PIPI PALAI ONO     IʻO UMAUMA PAAKAI

IʻO KOALA   IʻO AOAO PAAKAI

O keia iho no ka 15c

NA IʻO HIPA PALAI ONO

a o keia iho no ka 12 1/2c

HIPA KUPA

NOKEAHA KA MEA LOAA OLE IA OE?

He mea maopopo loa ke uku nei oe aneane i ka 5c ka oi ae no ka paona, no ke ano i'opipi palupalu a makou e waiho aku nei imua ou ma na wahi e ae, me keia kumukuai.

He nui ka makemakeia no ka makou mau i'o pipii o ka makou Pipi ame Hipa momona, me ke koe nui iho no nae o ka makou mau i'o makepono "maikai maoli." O keia ke kumu o ko makou kuai aku me ka oluolu.

Ina aole i loaa ia oe keia mau i'o wmi, ua nele maoli oe i na wahi ono mikomiko o ka pipi ame ka hipa.

K KUAI I NA IʻO MAKEPONO

Metropolian Meat Market

MAEMAE - KEOKEO - MAKAALA - HOU LOA