Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIX, Number 32, 12 August 1921 — HOLO KAAPUNI O MR. MRS. SAM K. KAULILI O MOLOKAI IA OAHU. [ARTICLE]

HOLO KAAPUNI O MR. MRS. SAM K. KAULILI O MOLOKAI IA OAHU.

(Kakauia J. K. Mokuamaia) j Ma ke kakahiaka o ka Lapule o luim j •20', i ka hota ewalu I hiki aku ai trn ! nmo kuu mokukaa i ko laua- home ma I alimui Kalihi oiai ua piha ua mokukaa nei, ua hele ia la j a lulu ka uiakani, .oiai laua e hooma- ! kaukau mai ana i ua niea e ppno ai keia liuakai, a i kn makaukau ana o na mea apan, i oni pono ae ai ua mokiikaa nei a kau pono ae la i ka nuku o Nuuanu, a ua mau malihiui nei e noho hoola'i ana, a ka ua liilii e kipehi ana i ko laua papalina ame kahi aheahe makani e pa kololio mai ana a haupu ae la au i na ttahi el'omakule o kuu kaha i nei wahi kaiiaenae: wale oe e ke kualau, E ka ua nuhele ma ka moaiia. E hoike afe oe i kou nani, I ka malamalama oi kelakela. Olapa ka hikina, Malamalama ina ke Komohana, Iniki iniki m&lie. I K kala mai, Ua kapeke loa aku la, nia niau au ke wehe pau la i na ki ovn; l»one, nana aku oe i ua mokukaa nei, lie owe mai hoi kau i ka huila, kaalo ae la o Kuakini, pli ana i ka piina o j Maemae: Maemae lihau pua i ka lehua, j Kiipu kelakela i ke ao o ka opua. Ke kau hoola'i mai la o Niolapa, a' ku iho la i ka nuku o Nuuaiau, ame ke kilohi liilii ana i ka nani o ua pali kaulana nei ame ka waiho lapuu ae o aa puu okioki o Heeia, o ka iho aku la uo ia o na kaa nei, aia ua mau kamahele noi e puliki aria i ke kianoa i ka hio imua .1. ihope, e kulana ai i ka hoi akau hoi i ka hema, a ku iho la i Kaneohe me na hoomaha. liilii ana, i ohi hou aku ai nomūa, me ka pii niau o na paoha nvdhu, aia laiia ke mahalo la i ka maikai o ke alanui, o ia liele no ia me ka niaikai ahiki i kahi o ka lede maikai i olelo niai ai nalulu l<»a iho la ka hoi ia o ko'u kikala i keia alanui, iluna a ilalo ka hoi e lūokioliia ai a hn ae la ko makou aka, n mea aku la au i na le<le nei. Maanei aku, e loaa. ai na mea maikai i ke ola kino, oiai o na iw< .V keln ame keia iloko o kou kino e Hlo nna la i ntea e oluohi ai na ami o ke Uuli, ame ka iwi lioehoe, ua piha maoli keia huakai me na manao maikai, ji ku ilio la i ka hale haiia halakahi!;i o Pimaluii, ame ko laua paikiiia ana, 'i iiee Hou akū ai nomiia, a. hala ae ia o Waiakoie, liole Waiinea, i ka ihe ka makani, a kaaio ae la o Waikane, a ku iho la i kahi pohaku kupaianaha 0 Nanahoa, ame na kuhikuhi nna ia laua, ia n'.ea kupaianaha a laua i lohe wale ni, i nee hou aku ai nomua, a kaalo ae la o Kualoa ame Kaawa, a ku iho V > kahi kaha o Papana, ame ke , kilolii liilii ana i kahi pohaku liona. a oni mai la no Kahana, Bay, ame ko laua mahalo i ka nani o ia kaha, a laua 1 lohe \vale ai, a e kau hooia'i mai ana o Hauula. a ku iho la i ka hoi-a 10:40 a. m. a hui iho la nie na kamaaina.

!iiii6 na keiki, ame nu moopuna nui ka mnikai o nti mea apau. Oial' laua e laun?f ana nie ko laua ohana aia au ke launa la nie na kamaaina o ua knha nei, hui aku la me ku makunhine maikai, ame ka makuakane n.aikai, ame Mrs. Kuluwaimaka, me na keiki, a ike aku la au i keia wahi hale e maiainaia ana lie halawai, no kela ake no e ike i na mea e hanai:i ana, i hele akb ai kou meakakau hei, a- komo iloko aia hoi o na mea i hūōku'i mai waihona noonoo, oia ko'u ike ana aku i na opio wahine, arae na opio -kane, he mau koko oiaio o ka pulapula Hawail, a pelii hoi n;e na makualiihie, ame na makuakane, ua piha maoli keia mmi halawai oiai o mea e ike mua aku ai o ke kli o ka Hoōla o keia ao e kau mai ana, ma ka paia, oiai e malumaia ana na hana, o na haawina i konvo pu aku ai kou mea kakau ma ia mau haawina, a pela me ha hai manao ana, a pela no hoi me na hana Kula Sabati ame' ka hana a na C. E., ame ka haipule ana. Ma ka'u nana aku, eia no na mea a'u i ike ai, ke nana mai oe mawaho o kalii uialuuialu kihapai, e konib aiik ka manao kanalua i ka hiki ana ke Hialama ia hana, aka i ko'u Jtomo ai< iloko e loaa mai atia na mea lielu ekahi, o ia keia he uuku kahi ruini, ua piha i na mea maikai, o ia hoi ikaika na kino o na kamaiki opio, lioihoi ke naha n-ai, maikai no kahi Wahu, :> eiu liou, ua mea īuaikai, īhaemae no kahi rurai halawai oiai iia lmki ia mai kela ame keia puuwai iloieo o na haua mair kai, a o kekahi o ua mea helu ekahi 0 ia 'no ka makua kalin ua hele ia la a kuakea oluha ona, aka o kela kulana laiwale, o ia mau ka oni ana, a pela no hoi uvc na opio waliine, aia iloko o lakou ka manao hana e hoohua i na niea maikai ma ia kalia, a mca id inai la feou nieakakaū nei i mau manao pip%i. oiai na ftui miaoli leo Wkou hauo^i 1 k:i ike ana' mai ia'u, oiai ua puka n.ai no he mau ole!<J no ka puka aku o n;i mea e. hannia ' ana "nia ia halawai, oiui o nei' aua ka manuwa iniua, i-lawe :ic ai au he mau olelo pokole, o ia uo keia: E na hoahanau aine na luna, U'a ftui hiaoli k6'u Hauoli i ka launa pu ana tue ōiikou i keia kakahiaka, i ke ku nna iho nei o knn moknieaa i keia kahua, nana koko mai au .i kēia,

wahi pupiiku hal»* a innnao inai iii'i no nu lie īuiiii halawai keia; nolaila no kela ake no e ike i na mea mnikai, 0 ia ka oukou e ike niai la ia'u maloko o ko oukou kihapai nei. o na inea 1 hooku 'i niai i ko'u maka, o ia na mea helu ekahi, i hoike nuia ia ae nei, a o ka oi loa aku, o ia ka nialuhia ame ka maeina'e, a o kekahi tna ka'u nana aku, he 'Hawai-i piha ka nui, ua.nui niaoli ua mea maika,i ,a ko'u maka i ike ai, i keia kakahiakā mn.ko oukoii kafia nei, oiai au e kaalo ir.au ana ma keia kahaj o ka n;na loa. keia o ka loaa s ana ia'u e launa pu ai n»e oukou e na kauiaaina a pela hoi uif na opio nei ame ka 'u mau hooinaikai i iui. hoahanau.' Oiai na malihini a 'u i lawe aku ai e hooniakankau mai ana i na mea ē |>ono ai keia kinn, a liuli hoi mai la i ka hova p. n;., anie kn maikai o i:i

hoi ana inai, a ku ilio la i Laie kalii o ke kahua o ka halelaa, ame ko laua nana ana i ka mea a laua i lohe Avale ai, a nee mai la nonma, aia o Kahuku ke oni ae la, a e kau aheahe mai ana o Waialee, a iho ana i ke kaha o Wailiiea, a e imoimo mai ana o Kawailoa, a e kau. aheahe mai ana o Waialua, aia n-au lauii e hoonuu ana i na ea maikai, a kaalo ae la o Leilehua, liooiho ana i Waikakalaua, mahea Manuela, liamohamo āna ia Malie. a kikee ana ia Wuiāu, e au oe a e lohi apa nei, a iniki ana o Kalauao, ua ao kaua e ka inuwai, a lioni ana i ka lepo ulauhr o Pukaki. ' " A ku iho la i ka hoine, i ka hora 5 p. m. me ka maikai o na niea apau, aine ka lululima pumehana ana me laua a na ke Akna e kiai mai ia laua, ahiki i ko laua home.