Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIX, Number 32, 12 August 1921 — He Moolelo no ko Helena Simoa Lanakila Ana A I OLE Ka Hoowalewaleia Ana o Halebatona [ARTICLE]

He Moolelo no ko Helena Simoa Lanakila Ana A I OLE Ka Hoowalewaleia Ana o Halebatona

No ia nanaina'o Kohaka i hooholo iho ai ka anakala e haa- j wipio mau mai oia iaia ilio ma na mea apau a kana keiki e j noi aku ai, no ka hooluolu wale ana mai no keia i ko Robaka | manao, i mea e hoopoino ole ia ai ko Robaka ola, a e loihi akii ai hoi kona mau la e ola ai maluna o ka ili honua, ina nae e hiki ana iaia kc hoolaumania ae i ka hewa ana i hana ai, ma ia ano e hoihoi hou ia mai ai ko Robaka mau manao maikai maluna ona. elike me ia mamua aku, oiai nae ua ike maopopo rio o Robaka o kona anakala wale no ke kumu o kona kaawale ana mai kana mea mai i aloha ai, Melena Simoa... Ua maop'opo ia Robaka i nei manawa, ina no ka loaa iaiā 0 ka ike no ka mea a kona anakala i hana mai ai maluna ona nie ka maalea loa, he mea huna hoi a kona anakala ana i koho ilio ai ua hana ia kekahi mea o ia ano, a oia 110 paha ke kuinu o ka lawe ana iaia -i Europa, i kumu c kaawale oia mai a Helena Simoa mai. e hoao ana oia e hookaawale loa iaia ilio mai kona anakala mai, a huli aku i kona mau pono ma ke ao akea ma ka liana kino ana. me ke kauka i ole 1 ka waiwai o kona anakala a ili mai maluna ona, a o ka pau ana ia o kona nana hou ana aku i kona anakala lie makua nona. Ua ko'iko'i ka ehaeha i loaa ia Robaka i nei manawa, 110 ka mea, nia ke ano o kona koko e holo ana iloko ona he kanaka naau kiekie oia, o kona makemake wale no ke hooko ia, aole oia e haawipio wale ana ahiki i ka hookoia ana o kona manao, elike me ia e ikeia nei ma keia wahi o kona moolelo. eia nae, mamuli o ia manao paakiki. a liaakei ona i lilo ai i j mea hoopoino i kona 11001100 a i lilo ai hoi i kumu ma'i nona. i Iloko nae o uei haawina poino i loaa ia Rol>aka aole ia i i mea no ka anakala ona e haawipio mai ai iaia iho elike me ko ke keiki makemake, aohe no hoi ona hopohopo iki e loaa ana kekahi ike ia Robaka no ke kumu o kona hookaawaleia ana mai a Helena Simoa mai, no ke kumu 110 ua manao oia ua nalo loa kana meahuna, oia wale no ame Habati Alekona ke ike iho ana ia mea, aole no hoi he wahi manao iki iloko ona e hoike ae ana o Habati, 110 ka mea, nona keia pomaikai ana i hoolala ai. Eia nae. iloko o ia hana ana ana me ka manao e nalo ana, na hoohua mai ia hana i kekahi hua awahia, oia hoi ka lilo ana o ia hana huna a maalea loa ana i hana ai i paku mawaena ona me kana keiki, hfc paku ana i hopohopo ai aole e hiki ana ke heokaawaleia ae, a 110 ia kumu ua lilo keia hana ana i mea hoopiha loa iaia i ke kaumaha, me hoehaeha mau ia o kona naau. Ma keia hui ana aku a Robaka me ka nui o ka poe e holo ana i Norewai ua hoao mau oia e hoonalonalo i ka noonoo i-na ae rio ko Helena marc ana, a ua hoao pu no hoi ka ana* j kala ona e hoonalonalo me ka papa py aku i ka hapa nui o lakou aole e hapai iiiai mau 'olelo e pili ana 110 ko [ Helena iiiaie ana, ia Makoli 110 nae kaha liooikaika loa ana! i ka papā, a i ka lehulehu o lakou e nana mai ana iaia ua! hookahaha loa ia aku ko lakou naau no ka ike inai i ka loli I anoe hikiwawe loa 0 ko Robaka helehelena, i ike ka! hapanui 0 kela huakai i ke kumu o keia loli ana'o ko Robaka | helehelena, o ria makuahine no nae o Makoli ame Makoli ka i i hoomaopopo, elike me ia i hoike niua ia 'ae nei. j Ua lehulehu ka po.e i hoomaoe mai a i niiiau mai hoi i k"e | kuniu o ka loli ano e loa ana o ko Robaka ano ia Mr. Lane- j kasa, a o ka pane vya!e 110 ina <ko: Lanakasa aoao he hoike wale aKU i ka nui b kona kaumaha 110 ia loli anoe loa ana 0 kona helehelena, me kona hoao mau e hoonalonalo aku ma kekahi mau olelo e noke mau oie mai ai ka hapanui o lakou i 1 ka iiinau iaia, "e pau ae ana īio ia pilikia ona maloko o ke- j kahi īnanawa pokole," walii ana o ka pane ana aku ia lakou.! Elike 110 me ko Makoli ano mau ka mahaoi. hele mai la oia' a hui me Robaka ine ka hoihoi o na maka a i mai la: "O ke aloha 110 kou, e Mr. Egelakona, a ma kona mau maka nae, me he mea la e olelo mai ana ia Robaka "ua ike au i kou kumu ma i,-e ka hoaloha, nolaila aole au e hoōuluhua aku ana ia oe me kekahi mau olelo a mau ninau paha." A he mea oiyio no ia, no ka mea, aole io 110 ua o Makoli i kamaiho hou mai ia Robaka i kekahi mea e pili ana 110 Helena ame Hab.lti, elike me ia ana o ke kamailio ana mai maimia f a 1 hlo ai īa kamailio ana mai ana i kumu ma'i no Robaka. Ao kekahi mau la lehulelui kona hooniainao mau ana mai a Robaka aku, 110 kona ike no ua hewa oia, a oia no hoi 0 ko R°baka ma'i ana. eia'hae. i na manawa apau iina e ike mai ai i ko Robaka nana aku iaia e haawi mau ma? ana-no oia 1 ke kunou me ka helehelena minoaka e hoike mai ana 1 kona hoohihihi ia Robaka. No ka ike ana iho paha o ua o Makoli i ko'u ano e i nei mnnawa me ka nanu kaumaha, aohe ona ohiohi wale mai n a Kana kamaiho ana, a he hoomamao matt no hoi mai :a u a.<u. akahi iho la 110 palia a loaa iaia ka noonoo niaika: a nona au e mahalo ae nei no kona piha noonoo i irei •ni'.nawa, walu a Ivobaka o ka. nalu wale ana iho 110 iloko !-.ia nae. ua lilo ko Makoli hoo'mamao mau mai ua o Robaka aieu 11 mea nana i olelo iho ai i kona mehameha aohe lioa kamaiho, elike me ko laua launa mau mamua aku ! a ua makemake loa ua o Robaka e hoolauna hou ia laua ! ehke me ko launa ana niamua aku,* 110 ka mea ua lilo kona I noho mamao mai a Makoli mai i riiea hoomumule iaia ij ka -hapanui o ka manawa, no ka launa mau ole'mai o ka ; poe o lakou me ia, mamuli o ka ike mai o ka poe o lakou i ka maikai ole o koua helehelena aohe o lakou makemake e' nōouluhua wale mai iaia. a ma kekahi kakahiaka nui ad, 'i ka manawa ana i pii ae ai iluna o ka oneki o ka moku. no ka mea ua hala niai la ke Kowa, a e kau akn ana lakoU maliina o kekahi nioku okoa no ka holo ana aku 110 ke kulanakauhale o Krytiana. loaa aku 1a o Makoli iaia e ku mai! ana< a e nana ana i ka oili ae o ka 1a: maluna o ka oneki. 1 Mamua o ko Makoli ike ana mai iaia ua ku mua aku Ia oia ma kona aoao. 110 ka mea ua lilo loa ko Makoli noonoo i ka nana i ka la me kona malamalama nui e oili ae ana, a ia hu'i ana mai ana na hoohikiīele ia ae la oia i ka ike ana mgi iaia e ku aku ana a e wehe ae ana i kona papale, a hnawi niai la ir.e 'ka helehelena minoaka i ke aloha kahiakau O. hauoli maoli au i ka ike ana aku ia oe. e Mr. Etre•lakoha? ?» r iMkr>i maoli kou helehelena a'u e ike aku nei i k<".a ka.kahia.ka. walii a Makoli me ka helehelena minoaka a lioihoi. I a lilo keia niaii olelo a Makoli i mea hoopa mai i ko Pobaka uhane pane aku l.*i me ka oluolu loa: "Ae: ua maikai au. me ka mahalo ia oe; M eia nae\ aole hiki oono'ipia ke huna iho i ka ehaeha iloko o koha haau piai' koha heleheleiia e hoike aku ana no ia mea iloko oha. Ua liiki k'oke no ia Makoli ke ike mai ia niea.huna il6ko o "koilk naau ma kona helehelena iā mahawa, nokila hoolalau ae la ka Makoli kamāilio ana ma kekahi maU "mēa e ae, oin hoi ka nani o ka la e oili mai ana me kona wiiihoohlu o na ano like ole; ka maikai no hoi o ka lakou huakai moana

o ka holo ana īnai; ka nani no hoi o ka nanaina o ka aina e waiho palahalaha mai ana maniua o ko laua iiiau alo me ka nani o ka nlulaau na lokowai. na kaikuono a pela aku, a o ka mea oi aku o ka nani i ka nana aku oia no ka lalani mauna e kuku mai ana ma kela anie keia aoao o ke kaikuono, a maliope aku hoi o ke kulanakauhale. "O, aole au i moeuhane mua no kekahi mau hiohiona nani elike me ia a'u e ike aku nei!" wahi a Makoli oka hooho ana

i ae, oiai kona mau maka e alawa ae ana ma o a maanei a e nana aku ana i ka nani o na mea apau a ke Akua i hana ai, he mau tn£a kamahao loa i kona noonoo iho. j "Ua piha hauoli maoli oe, e Makoli i ka'u nana aku, i kou I ike aku i na mea āpau e wāiho mai nei inamua o kou mau maka," i hoohp ae ai o Robaka. no kona ike aku i ka piha ulumahiehie maoli o kona hoakamaiiio. a o ka makamua loa no hoi ia o kona akaaka ana ae mai kona manawa o ka haalele ana aku i ke kulanakauhle. o Pan^a. A'o kekahi m'anawa ua poina loa ae la ua o Robaka i kona mau kaumaha o na la i liala aku, a ua piha ohohia loa kona ilaau ia manawa 110 ka ike a)<u paha i ka helehelena u'i o kona hoakamailio, me kela helehelena hoomahie maluna o ko Mākoli mau papalina a ma kona mau maka, ke onaona no hoi o koiia mau maka e nana mai ana iaia nie ka hoihoi, a pela hoi me ka oni ana o ko Makoli kino ame kona mau lima, e kuhikuhi ana i kala ame keia wahi nani ana e ike aku ana. "E hoike aku au ia oe i ka mea oiaio loa, e Robaka Egelakona ua hoopiha loa ia iho la ko'u uhane me ke eehia, me he mea la ua hana kahuna maoli ia mai la au e kekahi mea. aole* na kekahi kino kanaka, alea na. ka nani o kela mau mea apau au e uana aku nei," walii a Makoli me ka nee ana ae i ka akaaka. "O, aole anei keia he ao nani nie kona mau mea kaniahao apau, i kulike ole ko kekahi mau mea kamahao. o kekahi aupuni me ko kekahi? O, he ao nani maoli 110 keia e ola ai me kaT hoopiha mau ia. mai o ka noonoo me na mea hoohauoli me ke ola hou! O ka'u e 11001100 a e makemake mau nei 110 hoi oia'ka holo makaikai mau ana aku maluna o na moku a ike ia-wahi aku a ia wahi aku, i ike aku i na mea nani kupanaha a ke Akua i hana ai maluna | o ka.ili honua, no ka manawa pau ole!" Me keia ano iho 1a o Makoli o.ka hoomau ana mai i kana kamailio ana, ma ke ano e hoohauoli mai i ka noonoo o ke . kanaka opio, i hookaawaleia ae ai ko Robaka mau manao kaumaha mai iaia akku, a i loaa hou ae ai Jj.oi iaia ka hauoli. a hoihoi hou ia inai ka noonoo maikai a hauoli iloko ona. Ua ikeia ka waiwai o keia mau olelo hoolana a Makoli. 110 ka niea ua piha o Robaka i ka hauoli ia mau minuke, ua hoi hou mai la ka maikai o kona helehelena elike me mamua, ula mai la kona mau papalina ame kona mau lehelehe, a o na manao pilihua o ke kaumaha ame ka ehaeha. i lupeaia ai kona noonoo i na la mamua aku ua kaawale mai iaia .flcu, o ka hauoli wale no ka mea e ikeia aku ana ma kona helehelena ia mau minuke. I ka manawa i kani mai ai ka bele o ka aina kakahiaka, nana aku'a nana mai kekahi i kekahi, a o Makoli ka i hooho tr •' l'ona manao kahaha i ka i ana ae: "He keu aku ka hoi a ka mea hoohaunaele i ko kaua manawa hauoli loa! Ke kani mai la ka bele o ka aina kaka- • hiaka, e iho aku anei kaua ilalo i kela mea 110 i paku-a a j hoopau i ko kaua naifa ana aku i na niea kamahao i ike | mua ole ia e kaua?" a huki ae la oia i kana uwaki no ka | nana ana iho i ka manawa. : "Pela ko'u manao, 110 ka mea, ke ike nei i ko'u liakaha- | ka. E iho mua kaua e paina i ko kaua aina kakahiaka, e j koli, a mahope aku o ia manawa, ina 110 kou makemake e hoo- | nuu hou i ka nani o na mea kamahao au e ike aku nei maluna i'O keia aina ea, he manawa lāwa loa ia e hoouluhua hou ole ia nku ai oe," i pane aku ai o Robaka. | Haawi aku la oia i kona lima 110 ko Makoli paa anar m ii, a 1 u iho like aku la ilalo i ka rumi aina no ka ai ana i ko laua j aina kakahiaka me ka Inp.'umi ae o ka poe o lakou e hele pu ana ma kela huaka'i makaikai, a e kakali mai ana hoi uo laua I ko laua oili lilee ana aku iloko o ka mmiaina. ua hookahaha loa ia aku ko Mr. Lanakasa ame ko Mrs. Elawoka 1100noo 110 ia ike ana mai a lau i i ke kuieelilui ,0 n'a op'.o ma ia | iho ana aku a laua, aole no ko laua hoehaehaia ana aku. aka ! 110 ka.hoihoi, no ka me.i, ua maikai maoli ko Kohaka helehelena o ia oili like ana aku a laua (/ a o kekahi o keia launa hou ana o na opio m'e he mea la ua lioihoi hou ia mai ko lam mau manao makemake kekalii no kekahi, elike me ka pili mau 0 na opio i na la .mamua ,aku. Mahope mai o kela manawa ua hui mau aku la o Robaka me ka hapanui o na lede ame na keonimana. a oiai oia e uoho hookahi ana, ua hooil:aika-māu' oia e hoonalo aku i kona mau kaumaha apau, a ua hui mau aku me ka hapanui o lakou nie ke kāmailio ana ma na inea e hoohauoliia mai ai oia. No kekahi mau la kakaikahi kona hui mau ana aku me Makoli māmiia o kekahi poe e ae, a ua hoike mau mai 110 hoi o Makoli i kona mau manao maikai me kona hoao mau e hooliauoli māi i ka 11001100 o Robaka ma o ka hui mau ana mai •*me iā, a e kapa mau mai a;ia hoi i ke kanaka opio ma ka inoa Robaka, me ka hoopuka mau ole mai i ka i'noa "Egelekona,'' elikē aku me maniua. Ilokp o ia manawa a laua e launa mau ana, a i kekahi ttlarta\la ua ike aku la o Robaka i ko Makoli hikilele me ka hikiwawe o kona ku ana ae iluna. i ka manawa e lohe mai ai 1 kona mau kapuai wawae e halulu aku ana. a lamalama ao la hbi kona mau maka i kona manawa e hpokokoke aku a. iaia, a ia manawa hookahi e kokolo e ana. ka ula ma ko Makoli mau papalina i kona iylanawa e kamāilio aku ai iaia. a e nakā iki ae ana lioi ko Makoli kino i kopa manawa e paa niai ai i kona lima iloko o kona 110 ke kai ana aku iaia n'olalo o ka rumi aina. a i o!e ma na wahi e ae 110 a laua e hele holoholo aku ai maluna o ka aiua. Ua-lilo keia mau auo aita o ka ike ana iho 110 M akoli i mea nui nana e nalu ai me ka,niiiau iaia ilio no ke kumu o ko Makoli hana ana pela a olelo wale iho la no iaia iho: . , lana ma *kai loa a'u e hana ai oia' ka hookaawāle loa ia'u iho mai iaia mai, aole o'u kuleana iki e manao iho t'\ oia a o kekahi mea okoā aku paha ke hoao māu nei au e ume mai i ko Mākoli noonoo maluna o'u a oia ka'u mea nui.e akenui liei e lilo mai ia'u. O lleleiia Simoa wale no ka mea nui hoo kahi iloko o ko'u puuwai aole kekahi mea e ae. Oia mau nn ko'u aloha ia Helena ahiki i nei manawa, me ia ike iho.no nae o u ua lilo aku oia ia Habati, a aohe manaolana i koe no kona ! h'lo mai ia'u; aohe rumi Itoko o ko'u puuwai 110 kekalii wn ! hine okoa aku, no Helena wale 110." | Mahope mai o kela manawa e hoopilipili mau āku ana 'oia = me kekahi o na kaikamahine a 6atona. a ma kekahi h'uaka» j mākaikai a lakou" o ka hele ana oia mau kaikamahine kona mau hoa e hele niau ai, a i kekahi manawa me kekahi mau leele j e ae oia e pili aku ai. ! La lilo o Mrs. Satevana i mea makemake nui nana nia keia hele ana a lakou, a i ka hala kekahi mau pule o ia hele mākaikai ana a lakou, e pili mau aku ana oia me ia lede ma niua o kekahi mau lede e ae. O ka leile Mrs. Elawoka leiina mea makemake nui ole. a no ia makemake ole ona iaia, ona launa niau aku me ia. koe wale 110 ma kekahi manawa a lakou e ai x ai a e huikau ai ka hele ana. Mamuli o keia hoahiuhiu mau o Robaka mai a Makoli mai. a pelā hoi ine ka loli loa 0 ko Robaka launa ana me na letle. ua kombhia\ilio la ka nponoo iloko o Makoli ame Mrs. El proka kona makuahine, aohe makemake o Robaka o Makol' kaila wahine, n'olaila ua lilo ia i mea hookāumaha loa i ko laua n«x>nōo. I Aohe hhokahi O lau& i hilinai i kekahi o lauā, no Makoli iho

i aole onā liilinai i kona. makua.hine, aohe no hoi «i l -' . iaia i kana mau meahuna, a 110 -Mrs. Elawoka hoi aia mau iloko ona fca manao aohe i maopopo kana kaikamahine i k<s- - kahi mau mea aua i hana ai i ka \va aku i hala. me ka loaa ols | o kekalii inau manao hoohuui ua haiui oia i kekahi mau hana | eepa. J-ia nae ua loaa like ia laua na niauao kuko e lilo o Ro : haka i kane ua Makoli a o Mr. Lanakasa Halehakona no hoi | ia Mrs. Elawoka, mmuli o ko laua ike liemau kanaka waiwai j laua a ua nui ko laua kuko ia waiwai o iaua e iilo*mai ia laua, I a i ole o laua kekahi e kuleana pu iloko o ia mau'waiwai. a ro ia hopena kela ame keia o laua e lioao ana ma na ano apau i mea e lilo mai ai. ; Mahope mai o ia manawa pau niai l a ko/Makoli ohaoha- i na mea apau, kukule oia i ka hapanui o ka manāwai aole hoi I elike me mamua aku ka laiwale, ka hehe maū o kana aka, no I ka mea, oia ka mea oia ka mea oi aku o ka hauoli mamua o jna kaikamaliine e ae o kela huakai; pau mai la ka ula ana o kona mau jiapalina, a liilii loa niai la kana mau niea e ai ai. a hoomamao mau aku la oia iaia iho mai ka nui aku o lakou a ke hele oia- e holoholo oia hookahi wale no 'ke hele me ke au ana o na maka ma o a maanei i na s mea waiwai ā ano ole. No keia mau ano e a loli hikiwawe loa o Makoli ua piha ka leele Elawoka i ka hopohopo 110 kana kaikamahiue, a kauoha koke aku la i kekahi kauka e hele mai e nanā i. ke kumu o ka loli anoe ana me ka maonopo ole iaia. Xo Mrs Staevana hoi, aohe nui o kana mau mea e kamailio ai no keia ma i anoe o Makoli, eia nae ua hakilo mau oia ia Makoli me ka noonoo nui iloko ona aia'no he kumn i loli hikiwawe loa ai nei loaa ana o Makoli i keia haawina, aole nae ona walaau ae i kekahi mea. iaia wale ilio no: i kekahi manawa ana e haupu ae ai e minoaka iki iho ana oia i kon; manawa e nana aku ai ia Kohaka, i ko Robaka nianawa e nana ole mai ai iaia./ No ke keonimana Lanakasa hoi e pinai uiau aku ana oia me ka ninau mau ia Makoli 110 kona ano, me ka haawi mau aku i kekahi mau olelo a'o lehulehu elike' me kana e haawi mau aku ai i na manawa mamua aku, a iloko o ia .mau manawa lehulehu a na e hui mau aku ana me Makoli. e ala mau ae ana na manao hoohuoi iloko ona no ke kiimu o ko Makoli loli Jnkiwawe loa ana. a e hoike mau aku ana oia ia Makoli i kon;i hauoli ina e hoike mai nna oia i ke kumu o kona anoe hikiwawe loa ana. Ma ke ahiahi loa ana iho o keka'hi la, oiai.lakou e hoomaha ana maloko o kekahi hale hookipa ma kana o I<a I>okowai Wana, maloko o Suedena, ua hui aku la o i,anakasa me ua o Makoli me ka hikiwawe loa, oiai ua o Makoli e noho hookahi ana maluna o ka noho ma ka lanai e huli pono aku ana i kekahi kula palahalahala. aohe nae ana.mea nui e nana ana, koe wale no ka lilo loa o kona noo.noo i kekahi m«n a Mr. Lanakasa e maopopoo ole ana a i aku la: "Auwe, e kuu milimili, n<> ke aha oe e noho hoo,kahi nei ma keia wahi, oiai nae owaho kahi knpono loa nōu e hele ai i ka holoholo me kela mau lede o oukou i httla aku nei i ke kulanakauhale no ke kuai ana i kekahi mau mea hoomanao e hoihoi aku ai i ka home?" me ka nana pono ana ihō o ke keonimana i ka helehelena o ua o Makoli. "E noho ae ana hoi au e nana aku i ka nani o ka aina e waiho nei. Aohe o'u ike iho ika mehameha, he' hauqli ko'u i keia noho pwau wale no." i pane ae ai ua o Makōli me ke kani pu Tina iho o kana leo uhu, a y ke ke<snimana e hoomaopopo iho ana aia iloko ona kekahi'mea nui i nu ai. "O kekahi no hoi aohe'o'u makemake i ka hele, a 110 ke kuai ana akn i kekahi mau hoikeike o nei aina i mau mea hoomanao e hoihoi aku ai i ka home ea,- aolie hoihoi mai o ko'u noonoo 110 ia ma.u mea." "Kuoanaha no ka -ua manao'wale mau au o oukou e ua kaikamāhiue ka oi aku b ka makemake i na men hoikeike o kela ame keia aupuni i mau mea hoomanao no ka hoilioi ana nku i ka home, o ka niii mai o ia maumea e loaa ana ia lakou oia ka oi aku o ko lakou .h.auoli. aSa oe.ae nae ka -hoi aohe 011 makemake ia mau mea," i pane āku ai ke kepnimana eleinakule. Aohe pane i loaa mai no kana mau olelo mai ia. Makoli mai. Hoomau aku la 110 ko Makoli noho hakanu an.a, me ke kulou o kona poo māluna o kona umauma, me he mea la aohe ona nana mai 110 ke keonimana e ku aku ana. "l T a ma'i anei oe, e Makoli?'' i ninau iho ai o Mr. Lanakasa i kona nianawa i ike iho.ai i ko Makoli mumi'ile loa, mahope o ka hala ana o kekahi mau minuke, me ka leo o ka mea me he mea la e kamailio iho ana no iaia ih<*f "Aohe o'u ma'i," i pane ae ai o Māk<jli, eia nae, mamuli 0 ke kani ana iho o kana wahi leo uhu i ai oia i kona hoopunipuni. ; , "He aloha anei kou no ka home, e'like me kekahi mau kaikamahi'ne i ko lakou nnnawa e kaawale loiiii loa ai mai ko lakou mau home māi?'* Nee ae la o Makoli i ka akaaka no keia ninau a Lanakasa. a eia nae. iloko o ia akaaka ana ae. .aua ua hiki koke 110 ia Lanakasa ke ike iho he mea nui kekahi iloko o leo Makoli noonoo i lupea ai oia a lilo i mea hoonawaliwali i kon.a kino. "Aohe o'u home e loaa iho ai ke aloha ia'u no ka .home. no ka mea. ua maopopo ia oe ia mea.' ! a liooki pu iho la kana kamailio ana. "I le mea oiaio i.a au i hoike mai la ua poinaia iho nei au," 1 pane aku.ai o Mr. f.anakasa. "A pehea, he makemake io anei oe e loaa i home 11011?" " Ae. he nui ko'u makemake e i home ponoi no'iu" waīii «'i ka Makoli nane. "He mea hauoli loa no kekahi ka loaa ana o kekalii home ponoi nona maluna o keia'-ili honua. a e ka!>a iho ai hoi o kona honie ia, a 110 ia liome hoi e kau aku ai ka noonoo no ka hoi ana aku ka hele makaikai ana ma kekahi mau aupnni numiao elike me keia. aka " "Aka, heaha e kuu milimili, e ha'i. mai i ka mea huna iioko o kou naau a mni" nlaka'u. a no ka mea. o kaua wale no keia. aohe mea e lohe mai ana i kou manao: o kau mea huna aoau e nalo ana ia ia'u, no'laila, hoike mai. "A eia ko'u manao o ke kun.ana an aiho la. aohe makej make o mama e uoho jsaa ma kekahi walii: he oi aku kona I makemake i ke kaahele mau ana ia au];uni aku a ia aupuni | aku no ka ike ana aku i kela me keia wahi o ka honua. 110 ia kuinu i loaa ole ai kekahi ,home ponoi nona. O na han; l ! niaa mau maloko o ka home ke kumu o koiia uluhua. a ua i lilo hoi i mea n<)onoo. pela oia i makej make ai i ke kaahele mau ia wahi aku a ia'wahi aku,' a kani ! hoi iho 1 aka ua o Makoli leo uhu e hoike mai ana i ka nui ! o kona kaumaha no kekahi mea. | "Ina pela. alaila hookahi wale no hana i koe au e hana j ai no ka hooko ana aku i koii makeniake," wahi a Mr. I>ai 0 ka uane an~n iho. | "Xa'u e hana ai? Heaha la ia m'en ?ke maopopo ole'aku | !a ia'u kou tnanao la," i pane mai ai o Makoli. i "Ae: oia hoi e pouo oe e liuli i ipo ivu i elike me • kau i makemake ai. oia wale 110 ka !nea e kna'koke ai koii fhome. a e hoonauia ae ai kou .innn m;:n:'o noluluhi apau, ia e hoi hou ma.i ai na mann o hauoli ia oe. e'ike me ko naja 1 i auwale aku la." i paue aku ai o Mr. Latiaka.sa. me ka aka j pu āna iho. . , | "A, oia wale no kahj . leo i piika mai ko Makoli iūaii lehelehe ae, a nia konā māu papalina a' mā ! maka nae ke nana aku ua hoike «nai i ka I meahuua iloko lilo o kona puuwai. a ma kona mau maka ■ e haale mai ana na waimaka miiiiii, | Ua piha ko ke keonimana naau me ke aloha 110 kona ike āku i kfeia mau ano kiumaha o Makoli, alaila kau aku la oia i keleahi lima ona maluna o ka poohiwi o Makoli a ninau iho la: -.

" i leaha ka nvca hili nalla i kou noonoo. 0 kuu milimili? K lioikemai ia'u ina mea apau tnc ka oiai... a mai huna i kekahi mea. Aolie pane.mai o Makoli. aka, lalau niai la nae kona inai: lima a kalele iho la īnaluna o na liina o Lanakasa a h hanini aku.la Mana i ka waiopua. "Mai hoūkaumaha loa oe i kuti noonoo, e ke kaikkmahiiuHeaha ka nianao o nei waimaka ou? La ma i anei oe, a i ole he mea anei kekahi au i ehaeha loa ai. Ma ko'u kol.u iho he mea nui kau i kaunui ai a i kaumaha ai hoi. K hoikimai i na mea liuna a kou puuwai i kauinaha ai, i lohe akn au. malia he hana hiki no hoi paha kekahi ia'u e hana aku ai e pau ae ai kena pilikia ou, o kou hunakele loa mai luii. 1 hoike mai. malia he hana hiki no hoi paha kekahi ia'u e hoonana aku ai kou naiiu kaumaha. Aole i poina ia oe, e ka makamaka heluhelu lia hoakaka e pili ana i fiei kaikamahine a ka piha akamai a maalea ti:u wahi, elike me ia au i ike ai ma na mokuna i hala. ll<.k,> o Makoli ia manawa aole ona makemake e hooluhiwalo nni īa'Lanakasa me ka noke mau aku i na ninau iaia, a i ul t 'nana mau aku paha i koiia noke mau i ka uwe hoopunipuin. L'a lilo kona 'māu \vaimaka i mea no ka elemakuie e ak.lia iho ai iaia. a aole no hoi i neTe ka loaa o ka ike i ka elemakule mamuli o kona hoohuoi iho ua aloha o Makoli i kekalii mea„a me he mea la no ka hooko oleia ana paha o k<>na makemake i lilo ai ia i mea hoehaeha iaia; aohe no ana m. a e'aku i noonoo di, o Robaka 110, a ua makemake ua o Makoli e lilo ka elemakiile Lanakasa i mea kokua aku iaia i lilo niai ai o Robaka iaia. Ma.keia manaAva a ua o Makoli e haaloulou ana i ka mw. ua ikeia aku la o Kohaka e hele mai ana ia manawa. ma kekahi wahi mamao aku; oiai oia e liuli hoi mai ana mai U kulanakauhale- mai. O Robaka hookalii wale no ia hoi mai ana me ka lu!i malie ana no hoi i o*a ianei, a e kulou mau ana lio lv>i k.m.-i poo ilalo, me he mea la he mea nui kana e noonoo ana ia manawa. la ike ana aku no a ua o Makoli i Ra l)oi niai o Kohaka. 0 ka eu koke ae la no ia ona iluna me ka hikiwawe !«».;. nie he mea la i inikiia ae la oia malalo ae a me ka helelu-K - na hoihoi no hoi oia o kana nana ana aku: "O, e i ae o Robaka la. k'e Ikm mai liei! Aole pon.i iaii ke hoi mai a ike mai ia'u me keia ano heleheleua kaumalu o'u !" wahi a ua o M?lkoli. Me.kela helehelena no hoi oia i holokiki" aku ai a komo ana iloko o ka hale. me ka haalele ana iho i ka elemakule Lanakasa e nalu ana nona iho: "Ua aloha o Makoli i knu keiki, a nie.he mea la ua noi aku paha oia ia Robaka e lilo 1 kane nana a ua hoole niai o Robaka, oia ke knmu o kon.i kanmaha.ana, a nee ilio nei i ka uwe," a akaaka malu ilii. la ki eleniakule. "Akahi no au a ike oia ka ke kumu o ko Makoli anoe ana, he kupanaha no ke noonoo iljo, aole au i manao e lilo ana kela hui mau ana o nei mau opio i mea 110 Makoli e hookahua loa iho ai i «kona makemake tio Kohaka/' a oiai 0 Robakā e hookokoke mau mai ana i ka hale ia manawn. namunamu wale iho la iio oia iaia ihopehea ana la k.> Robaka' manao, a heaha ana la kana mea e pane mai ai ina au e hoike aku ana iaia i keia kuniu ma'i o Makoli? "He wahine u'i no o Makoli. a ina no ko Robaka lawe ia Makoli i wahine nana e lilo ana no ko laua ola ;ina 1 ola hauoli loa. Ke makemake nei au e hoike aku i nei niahao ia Kohaka ke lioea mai a noi aku iaia e-la\vt i t Mnkoli i wahine nana. ina e liiki ana ia ke^ianaia. "\ T o'.u iho ua nui ko'u inakemake ia Makoli, o ke kaika mahine elike me ia a'u i aloha. ai a i iilo ai hoi i mea niilimili na'u a i mea nui i ko'u puuwai oia ke kupono loa <• lilo i wahine na Robaka, r.ole ka'u mea j makemake ole a : . Ia Robaka i pij mai ai ma ke alapii a kau mai 1a iluna i aku la ka anakala: "Pehea kou manao no kau mau tma i ike aku nei, ua hoohauoliia mai anei oq?.auhea aku nei k i lioi ka hapanui o oukou?" "(), nui no na mea hou a ka maka e hookaha ai," ia Roliaka i waiho iho ai i kana puolo illlna ka noho a Makoli o ka nolio ana. "Aneane no e pau holookoa ke kulanakauJiale ia makou i ka makaikai ia. a ua nui no hoi na halekuni l'a makou o ke komo aila aku Uei a pela me na halehana o na kamaUina o Uei aina. n ia pau ana, ua hele aku nei kekalii J poe o makou i ka halekeaka e nana ai. o ko'n hoi niai nei no ho' i'i Ma. ka o ko Robaka mau maka a ka anakala «• nana aku ana i hoike mai i ko ke kanaka opio maluhihihi me ka hoilioi nui ole aku i na mea aiia o ka ike ana aku. a pela hoi kona makemake ole i ke ano o ka noho ana o na kanaka ma ia aupuni.

"1 hoihoi ole no lloi pnlia oe 110 Uou liele hookalii aiia al:u nei anlvo o\i hoakaniailin; no kc aha 110 hoi kott niea laue pu ole al.u nei ia' Makoli me oe. i hoahele nou. ina la h«»i paha ua loaa hoi kou hoakamailio aole oe e molowa; o ke kahi no hoi, ina la hoi paha ua loaa hoi ia Makoli kekahi manawa maikai loa e holoholo ai, a e ike aku ai hoi i na mea hou o Wia aina; nia keia auwina lā iho la ua pili kan niaha, loa o Makoli i ka'u nana aku, aohe ana u\ea hoilmi. "a he ni.lll minuke pokole wale Uo piainu.a l; <» kou lioi au.i mai la. ua noke iho nei oia i ka -uwe iio ke kuniu i maopopo ole ia'll." Nana mai la o RobaUa i kona anakala me ua maka i pili.'i hie ke kahalui 110 noi nrau olelo aku la a kolia anakaln a i 111,-ii 1a: O. ke kumu no, elike me ka'u i liooifiaopopo ai, aohe makcm:ike o MisyElawoka e hele i ka holoholo," i pnne aku ai o Robaka, me ka ])ii iki ana ae 0 ka ula ma kona mau papalina. "Pela anei? O, ina pe'a e huikala mai oe ia'u,'" i ninan mai ai ka anakala me ke ano kahaha iloko ona. Alailn i hou mai la: "E Mr/F-uenakona. aole anei ou manao he kaiknmnhin*' huapala 110 hoi oia e kupoiio lilo i mea aloha na kekaln kanaka opio e'ike me oe?" "A—e: aka " "Me pane srno kanalua loa kena' au. g Kobaka, i ko'u ma nao," wahi a ka anakala o ka pafne ana mi nie ka akaakn. "Pda 110; ke manao nei au a ke hooia akn nei no hoi i kau mau olelo i pāi mai l.a nona a he j)unahclc i'o 110 lu»i (M*a nana mea abau me ke kārhailio i mea maikai uaK no nona, aka —" Oki pu iho la ka Hohaka kamailio ana. no ka mea. inia i kamailio ae ai no Mākoli nla tu.ai 1a il<jko o kana hoomanno ana kela-helehelena iu nohea o Helena Simoa. kela tn.au maka onaona ona. kela leo nihenahe me he leo lea la 110 ke kahi manu e kanioeoe mau mai ana ma kora ;nau pepeino kela wi.li. oho uliuli. 'ieae a nupanuna e hiolo ana malun: o kona mau poohiwi i I?ke ka hinuhinu me na lopi kilika. o kela kii t» Helena ine he mea ln e ku okoa mai ana n-> inamua o kona mau mnka. me ka hiohiona o ka puuwai pololi e nana mai ana i kona mau maka, he mea k«iumnha hoi nona .ke.ike aku. Oi;ii oia e iialu ana iloko ona aia ma ko Helena heieheWna he aniani kilohi e hpike ana i ka hauoli. ke aloh '. ame ka paulele mahina ona. mamua o # ko Makoli: ina no o Makoli e ola aku ana a piha ka lianeri makahiki; a nw no hoi o Makoli e Hlo aku ana i ona miliona ma ia hop» 1 aku. nole lon oia e hoololi ana i kona manao mai a Helena Simoa ae. O keia konā nianaopaa oka hooholo ana iho. Xo ka hakanu loa o Robaka, pane okoa mai la ka anakala i ka i ana'mai: (Aole i pau.) 4 j