Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIX, Number 32, 12 August 1921 — HE MAU POHAKU KUPAIANAMA ELUA E LANA ANA ILUNA O KA ILIKAI. [ARTICLE]

HE MAU POHAKU KUPAIANAMA ELUA E LANA ANA ILUNA O KA ILIKAI.

(Ka hoopau ana.) ! Kakauia e J.,K. Mokumaia j Ua *a«ao an, na oi aku ka pono ma j keia mua aku, e lawe aku ma ke ano hoikeike aa kahi e weheia ana paha he pea. Nolaila i keia n»au la e waiho wale nei ko laua kino maluna o kekahi pakaukau uuku, ma ka puka aniani o : ka halekuai o Makanani, ua aui ka poe e ake ana e loaa ka mea oiaio, e pili ana i ko laua kino, ame ka hole »ai o ia poe a hookui mai i ka meakakau uei, ina paha ua maopopo ia'u ke aao 0 ko laua 'hoea ana mai h(-ol<ahi So pane e loaa aku, 0 ia no ka maoi-i-po ole 0 kahi i hoea mai iai oiai ua uui bo na kohokoho ana a kekahi poe, he Pohaku Pele keia, oiai aole loa au i ike i ke ano 0 ka pohaku pele ame ke kulana 0 ka pohaku ana e oleloia nei, oiai ua pau ka'u mea i ka hoopaaia ke ano o ko laua nui ame ko laua k&umaha, aia maluna o ia kahua j ko'u manao e kukulu nei, oia hoi 0 ke kaumaha ame ka lana ana elike me ka mea i hoikeia ai, ma na helu mua j kaahope ae nei. Nolaila, heaha ka waiwai 0 ka lawe aua mai a olelo he pohaku pele keia, no ka mea ke olelo mai nei kekahi mea i kamaaina i ka pohaku pele, he lana no ia a i ka loihi «na, e pohelo aua oia ilalo, nolaila ina o ia ka men oiaio, alaila aole loa i pilipili aina ka pohaku ana, ke olelo n»al nei kekahi poe, o ka ana he lana ia, he mama loa kona ano, a he paakiki kona kulaen. ht* ir=ea kuolo ilouna o ka puaa i hemo mai ka hulu a maikai, o ' : iek-ihi ana, he mea laau e koekoeia * kohu p»uda, ina 0 ia. iho la ke ano, aole loa ao i pilipili aina mai ia laua nei. Nolaila e ka lehulehu ma ka 'u aku, i na piakamaka i launa mai ai me a'n, he a«o hoopohala ka kekahi', a i ka kekahi hoi he ano paani, a o ka ke kahi hoi, he mea haku wale iho no na'u, a o ka kekahi hoi, he kuula, a he nui aku na kohokoho ana, aka aole loa i kulike me ka'u mea i Tia* nao ai, no ka mea, 0 kau mea i ike aif ua kaawale loa mai na naanao i kohoia mai ai. Nolaila i kela pule, Poakahi e pai ai-ka ike hou ia ana 0 ko laua kulanit ma kahi i waihoia ai, o ka piha aua no' hoi ia 0 na la a'u i kauoha ai, alaila e kaupaona hou ia laua, nolaila gāa kn Poakahi, hora 12:30 p. m., i laweia mai ai laua mai k.ihi i waihoia 4i, ame kekahi poe e ae, a laweia i ku halekuai o eKwiki ma, ua manao au hia ia wahi na paona pololei; nolaila i ko'u hui ana aku me kuu hoahanau -bia 0 Mr. Keawe Hao, he mea i kamaaina i ke kaupaona; i ke kaupaonaia 0 ka pohaku nui.ua emi mai kona paosa, 0 ia hoi elua paona me ekolu 'hapahu; ua like mie ekolu hapaha paoM haule, oiai i'kona ir.anawa iloko ka Pakeke Kai, Ekolu paona ine •'īapa; o kahi pohaku uuku ekolu hapa no kona kaumaha, elike mo jna »ua o na iniha o ko laua kino, o.ia aaau no. Nolaila ke ku nei na inea oiaio imna ō ka lehulehu, a ua īnanao au ina no ia hoonui-u hou ia 0 ko laua kino, elike ana no me manuia; nolaila i ka lawe ana mai i na mea oiaio, ua maH&o ka meakakau, aole paha e ike hou ia ko laua kino. " TTa nui no na makamaka i ake mai e •ike ua hoole aku au ia lakou me ka maikai no na kumn 0 ia keia ua hanalā kekahi mau manao o ia hoi ka hoao ana i ko lana paa ame ka ole, nolaila i <T kahi pohaku uuku ka niea i uhaki hapalua like ia, aole au i u.anao «? ' !hai»aia ana pela, oiai ua kamaaina an i&s&, a i ka hāki ana, ua nui ko'u ame kuu olelo 'aku iaia, kupaaaha no hoi oe, ua nui ka poe i ikpopapa i ko laua kino, he mau ha»eri ia: oe hoi o oe wale no, eia ka hoi.ke hooikaika nei oe e naha kona kino, na, nui ko'u kaumaha, nolaila ua lawe e hanaia kekahi niēa e paa ai kona kino a liko me mamiia ua ko ka'»! wea i manao ai ua hoi hou a like ipe,mamua o ka poe i ike maka, o ia io"* na haole, ua 'nui ko lakou haliu ame k'o lakōu koi mai ia'u e kaki iaia 30 kana i hana ai oiai he kuleana ko'u t koi ai e uku oia e lyki ole ai iaia ke hople, no ka mea ke imiia nei ko laua waiwaiio ame ko laua kulaha ame ko iauā hele like. aole maopopo ke kumu waiijKtiio 0 ko laua kino, oiai 0 ka inea liana i hana ia hana, ua mihi loa oia,

oi»i ho hoaloha no hoi, nolaila ua kala j au ia mau kuia, nolaila manpo ai j au.aple pono. e hoopapa bou ia ko laua j | Rfiio i ka pau nna o na la hoikeike. 1 ; * jf o laila e ka lehulehu, ina he pohaknj I Iak0« e pono e hui mai me a'u a oana ahu hoi i ke ai}o o ia pohaku; he I ple hoi ka olelo whle iho no, ua loaa [ Vt atio pohaku, a he nui loa ma na Koiia. a pfcla »o hoi me Kailua, OaUu; ' e ĪAwe mai no hoi, oiai ho mau liaole ka mea- i makeninke ,e kuai i koia maū pohakn, aole au i ae aku. x*lolatta ua manao au ina lie hiki ia fcaua ke hana i niea e waiwal ai laua. alaiia,iM manao au e hiki aiia no ?. H ka. hoihoi poao ana ae i na mea plli nei i keia mau pohaku, n >6'u Aafeao maoli mai ka papaku mai laua o kekalii lepo kupanaha loa, 4 i ole iuaUoko mai o ka ldapaakai e waiho (

nei ma Moawalua, oiai o kaki ia * Pele i eli ai, & no ka loaa ana 0 ka wai r i waiho ai, a hoi i Maui amo Molokai, & hookahna aa Hawaii, oiai o ke kai e pii ai iwaho nei o ia kai no ke komo i Wailiapaakai. Mamua he nui ka paakai, i keia manawa ua hanaia he mau luawai e kahe mau ai, noiaila ua'ihake ka li'u 0 ka paakai, a ke ola nei ka i'a ame ka momona a ono ke ai aku, he mau kohokoho wale no keia, oiai o ka mua loa paha keia o na mea kupanaha i ikeia 0 ka lana o keia mea kaumaha he pohaku, ame ka hele like ana. Ke olelo nei ka poe akeakamai, ina e okiia he poke laau nui, ame kahi poke laau uuku, a hookuu like ia laua iloko o ke kapu hookahi, ua loaa loa ka mana i ka poke laau nui e huki mai i mea uuku a pili, ina 0 ia ka mea oiaio, alaila ua like hi'e ka'u mea i ike maka ai, aia he mana ume iloko 0 ka pohaku nui, eia no na mea a'u i ike ai, i ka wa a ka wai e puka mai ai mai na puka liilii mai me he la, e puhiia n.ai ana. Nolaila ua lawa keia mau hoikeike ana i ko laua knlana.