Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIX, Number 33, 19 August 1921 — E O-U I KA WAUKE OI OPIOPIO [ARTICLE]

E O-U I KA WAUKE OI OPIOPIO

I hoomaoe ae la niakou i ke pooinanao maluna ae, kekahi o na olelo kaulana a kahiko, mamuli o ka hoomaopo])o ana, ma o ka hoike ia a ka papa ola, eia ke mahuahua nei ka hanau o na Kepani, maloko o keia Teritore, ma kahi o ka hapalua o ka liuina hanau o na lahui apau, ke lioohuiia, no ka makahiki aku la i hala. Ina penei iho la ka pii mahuahua mau o ka hanau iloko o kela laluii, a hala he mau makahiki ma keia liope aku, he mea maopopo loa. e kaa aku ana ka hookele a'na o na hana aupuni iioko 0 ko iakou mau lima, ke oie e imi koke ia aku na aiahele, e kaohi ana, i ka noho mana ana o na Kepani iloko nei o ka a'ina. O iea ninau hooj)ac limahana e iilo nei i keia la, 1 ninau niii iioko nei 6 ka aina, a e noonooia iwai nei hoi iloko o ka ahaoielo lahui nia Amenka Huipuia, no ka hookomo ana mai i na iimahana Pake, o kekahi keia o na alahele e o-uia ae ai ka pii ana ae o na Kepani a noho mana mai maluna o na oihana. mikiala ma Hawaii nei. Ua maopopo loa, ke ake ana o na Kepani maanei nei, e'noho mana maiuna o na oihana mikiaia, a i ole, iiooiioka aku i na haku hana o kela mau oihana, ma Q>,ko iakou kokua ana aku, i na iiooiiio kaaliele, o kekahi mau haole uniona, o ka hoounaia ana aku 110 Wakinekona, uo ke ku-e ana i ka hookomoia mai o na limahana Pake, elike me ka makemake o ko kakou ahaoieio kuloko. Ua hookaakaaia ae nae na maka o na iioa o ka ahaolelo iahui, maluna o keia niuau hoopae Pake, o na limahaua Kepani maanei nei, ka poe mahope 0 keia ku-e ikaika ana, e h'oolilo ana i kekahi mau alakai o ka luii uniona, i mau meapaahana no ka hookoia o ko iakou iini, e hookomo i keia Teritore ilokoao ka poino, a e hoohoka aku iioi, 1 na ona oihana mikiaia iloko nei o ka aina. Ma'-W'-Milau i keia la, o na limahana Kepani ka poe nei. aia iioko o ko lakou mau lima ka hoiomua ame ka puino o na oihana mikiaia like oie; ina aole e hiki ana ke hookomoia mai na limahana Pake, he mea maopopo ioa, e ku waie ana kekalii mau oihana, a i ole, e kaa aku aua ka hookele ana i kekalii mau oihaua iioko o na linia o na Kepani. • Ke haalele nei na limahana Kepani i na mahiko, i kela ame keia manawa, no ka hoemiia o ko iakou ukuhana; aole nae no ia kumu waie 110, oiai Ua maopopo no ia iakou, ke kulana o ke kopaa i keia manawa, aka no ka manao, peia e hookoia āi kekaKi manao i hookahuaia iioko o keia lahui kanaka, no ka hoohoka ana aku i na ona mahiko, e ku aku anei kakou a ae aku e lanakila keia lahui kanakafi, maiuna o na oihana na iakou e hoowaiwai nei i ka aiiia? Aole ioa! Ma, kaiaiaina, me ke kanalua oie ke olelo #p,; 9 ; r)ioea mai ana i ka la, e noho mana ai na Kepani, >!ma kekahi mau kulana oihana o ko kakou hooponopono aupuni kuloko ana, koe wale no, a iiiki ia kakou ke hooko aku i keia lahui a pili pu i ka paia, ma o ke paniia ana aku o ko lakou mau makalua, e na limahana 'o na lahui e ae. O na Kepani apau i lianauia ma liawaii nei, he mau makaainana Amerika lakou, i kuieana i na pono ame na pomaikai, i haawiia e ke kumukanawai o Ameiika iiuipuia, i na makaainana Amerika apau; o ka hookomoia ana mai o na limhana Pake. ; po Hawaii nei, e hoopiha ana i na oihana mikiaia.|apau, e ku ole ai ka hoonaikoia a na limahana Kepani, o ka mea maopopo loa, e konoia mai ana iakou, e haalele iiio ia Hawaii nei, a imi jaku i mau kalma iiou 110 iakou e noiio iiana ai, a i ole, iiuli iioi aku paha no ko lakou aina makua. Aole loa iie mau iimahana kupono e ae iioko 0 keia manawa kupiiikii o ka aina, e hookomoia inai i Ilawaii nei, o na Pake 110, ka i maa 1 ka oihana mahiai; o ke kauka'i ana aku i na lahui e ae, malalo o ke kumupaie, no ka ho-Ame-rika ana ia liawaii nei, he manao *uhiuhi waie 110 kela, 110 ke kokua ana aku i na limahana Kepani, e iiio mau lakou, i mea noho mana ma keia Teritore. Ua 'laweia mai na iimahana Rukini, me ka manao e ho-Amenka ia liawaii nei, ua pau aku lakou i ka hoi 110 ko iakou wahi i hele n'iai ai; o ka manao ana ae e kikoo aku i kekahi mau lahui i]i keokeo e ae, na haoie he mau hana ike ka lakou i mau limahana no na mahiko, aoie ioa e' nohoia aku ana na maiiiko, aka o na hana a na limahana e ae, -e lawelawe nei, malaila mai ana keia mau limahanā e ake ai. no ka mea, he poe iakou rmaa ole i na hana mahiko, ame na hana mahiai e ae. ! Nolaila o ka phuhonua waie no, e kauia aku nei iioko" o keia mau la. o ia ke apono mai o ka ahaolelo lahui, i ka hooioii i ke kanawai hoopae iimahana; a iioko no hoi o ia manawa hookahi, o ka manaolana iā e iiiki ai ke hoohokaia aku ka manao iioko o na limahana Kepani, no ko iakou noho ana maluna o na oihana mikiala ma liawaii iiei. Ua hiki nae hoi, ma kahl a na iimahana Kepani i nianao ai> pela iho la e hookōia aku ai ko lakou iini, ua elieli aku lakou i ka lua, e poholo aku ai 110 lakou iioko olaiia.