Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIX, Number 33, 19 August 1921 — He Moolelo no WILEBA DANUBA a i ole Mai ke Kulana Haahaa a i ka Hanohano-He Moolelo i Piha me na Hana Hoopahaohao [ARTICLE]

He Moolelo no WILEBA DANUBA a i ole Mai ke Kulana Haahaa a i ka HanohanoHe Moolelo i Piha me na Hana Hoopahaohao

*'Ua hoi hou mai ke ola ame ka ikaika iloko o kuu kino, Oj l.a Ka.na wale 110 i koe. o ia kou kokua pu ana mai ia makou, | nia ka lawe ana i ka wAhine opio n»>ltina o ka waapa me ka awiwi loa, a ina no hoi, ua inauao oe nau hookahi wale no e hapai aku iaia,, he oi aku ia o ka liauohano e loaa ia oe no keia hana nui." Me na lima wikani i hopu iho ai ke alakai o ua puulu nen i ke kiiio o Dane e moe malie ana, a oili mai la iwalio, me ka ukali ana mai o kona puulu mahope ona, alaila iho malie aku la lakou no ka hale «nalalo, me ka nehe malie loa. a ma kela puka aniani no a lakou o ke komo ana mai iloko o ka hale, ma ia wahi'no lakou i hemo hou aku ai me ka loa. la lakou nijawaho o ka hale, kam«ie pololei aku la ka hele ; na a ua poe nei no.kapa o ka muliwai. aia 110 o Dane i ke alakai kahi i liii ai, a e haehae ana lioi o Yito:Mno i ka lole o Dane, a hookau ae. la he mau apana iluna o na lala laau, pela lioi me kekahi mau lauoho, a o ia kana o ka pane ana aku i ke alakai; "E lilo ana keia mau mea-a'u e hana nei i kumu no ka lunakanawai a no na makai paha e manao nlai ai, ua kaualako maoli ia ke kino o ka kakou pio, a kiola iloko o ke kai; nolaila e ike mai oe, ua lawelawe au i na hana apau e ili ole mai ai he wahi hōohuoi ana maluna o kakou; koe 'wale no ka pepehi maoli ia ana o Ake de Galasia, e Puluka Gawila, a-ina e hiki ana i na kiure ke ahewa iaia, aole loa he mana ma ka honua nei e hoopakele ae i kela kanaka opio mai ka auamo ana i ka hoopa'i o ka make." Iloko o keia mau olelo a ka wahine koa nana i lawelawe i kela hana, aole he pane leo ma ka hoao o ka nui o na kanaka, no ka mea ua ike no lakou i ke ko'iko'i maoli o ko lakou liewa, ma keia hana, me ke kaumaha pu hoi no ka hoea mai i ka manawa e auamo ai, ke kanaka hewa ole, i na hopena awahia, o ke karaima ana i hana ole ai, a o ka mea oi loa aku o ka ehaeha, o ia no'kona ike hou ole i na mhka o kana wahine aloha. 1 ko lakou hoea ana aku 110 kapa o ka muliwai, e waiho ana kekahi waapa nui, hookauia aku la o Dane mahope o ka waapa, a noho iho la ria kanaka ekoluma ko lakou mau wahi, U Hdf hku la.i'ka waapa, no kahi o ka moku e ku mai ana, he •iphkahi mile ka mamao mai ka aihd aku. fr Me ka maalahi wale no kela hoe ana aku a kela poe kanaka i ka waapa ahiki i ka pili ana i ka. moku. ke hoi liilii mai la ka noonoo maikai iloko o Dane, nolaila hopu hou iho la ke alakai o kela puulu i kana ukana makamae, a haj;ai aku la iluna o ka moku, me ka hoihoi loa aha aku no ke keena kapena, a hoomoe akii la iaia maluna o kekahi moe. me ke kau(»ha ana aku hoi ia Vitorine, e noho oiā'ma ke keena mahope, no ka makaala ana i ke pio, ma na ano apau, e hiki ole ai e pakele niai ko lakou mana aku. 4 I kela waihoia āna aku o Dane mahope o ka moku. hoi hou mai la kela kanaka noluna o ka oneki ō ka moku, a wehe ae la, i'kooa lole hoauo-e, aia hōi. ahuwale ae 1a kona mau ano maoli,'eia ka he kanaka opiopio 'wale no oia, he kapena hoi no kelā liioku, i aa e lawelawe'i kela haila lawe malu i ka wahine r>pio. ';Il6kō no hoi o kela manawa hookahi i Welie like ae ai na i ko lakou mau uhimaka, me na lole loloa, a ikeia a!fll''ld,'b Jcela kekahi o ua punlu kanaka hana karaima. e hoohakall<fble ai, i ka lawe ana ae i ke ola o ke kanaka, ke kauohaia aku lakou e hana i kekahi karaima puuwai eleele. }le elua niau keena i hanaia mahoj)e o ka moku, a he kukui ke lewalewa ana iwaenakonu, nana e hoomalamalama ana i na keena a elua, ma kekahi o kela mau keena o Dane kahi i hoomoeia aku ai, ke moe malie la 110 ua kaikamahine nei, me ka ike ole ae i na mea i lianaia aku maluna ona. Aia hoi ma ka aoap o kona walii moe, o Vitorine kahi i ku aku ai, me ka paa no o ka upi. iloko o kona lima, i hooma-u hou ia iho i ka itiau hoohiamoe, a hoopili aku la ma na pukaihu o ka wahine opio, alaila hooho ae la ua wahine ino nei: "Ua lawa loa keiā, e hiki ole ai ia oe ke ala mai no kekah' mau hora loihi," puiwa ae la oia, i ka lohe ana a\u i ka leo o ke kaiiiena i ka 'ninau ana mai: - "Peheā ka loihi o ka manawa au e hooko al u ai i kau hana a " "Manao an iloko o ka hora hookahi inai kei.i manawa akti. e holopono 110 na mea apau." "E wikiwiki oe i kau mau hana i koe, i hakalia wa'e no ka haalele iho o ka mpku, i ka pii ole mai o ke kai; a e hoomauao nae, e hooluu wale no oe i I:ona lauoho. ine k >u waiho m.ilie i kona helehelena pela." "Ua maopopo ia'u kou makeinalee e kuu haku, e hoohm wale ana no au i kona lauoho a eleele. pela m- 1 na lilulihimnka. ame na ku'e maka, a e pena pu aku ana hoi au i kona ili, a hauliuli. Me keia waihooluu hou maluna ona. e li'o ana oia i wahine huapala, o ke ano nae i kaokoa loa mai kona ano kahiko ae." "Ua pono kela, a ke hoomaikai aku nei au i kou piha akamai maoli, ina paha aole oe. ina he kanalua loa ka hiki ana e holopono na hana, i lavvelaweia i wahi no ka wahine opio. e kaa mai ai malalo o'ko'u malu." "Aohe au hopohopo ana no kekahi mea. o kau wale no. o ka hoomakaukau mai i kekahi waapa no ka 'hoihoi ana aku iuka o ka aina, maliope o ka pau ana o ka'u hana. I ka manawa e hoi pqpo mai ai ka noonoo maikai o ke kane mare, aole he pono e nalowale kana kuke Palani, o lilo auanei ia i kumu e ala mai ai na hophuoi ana, ua pepehi maoli ia kana wahiue, e ke kuke, a tia holo mahuka aku hoi ua kuke nei, no ka pee ana." i akaaka ae ai ka wahine kolohe. "E makaukau ana ka waapa no ka hoihoi hou ana aku ia oe iuka o ka aina. aka e hoomānao nae. o kahi e halawai liou ai kaua ma P>alifce. ke alahele o ka mnku e holo'aku ai." "Aole au poina 110 kela wahi e hui hou aku ai me oe e kuu kapena. nolaila mai- hopohopo iki oe. no ka hooko o!e ia o kekahi o kau mau i makemake ai na'u e hōoko aku." Ma kela \yahi o na kuka'i olelo ana mawaena o ke kapena an>e ka wahine ana o ka hoolimalima an,ii. 110 kana niau hana 1 ekaeka maluna t) Dane, o ka haalele mai la no ia o ke kapena; a. koe hookalii illo la ka wahine Palani, no ka lawelawe ana āku i na hana e hoano-e ai i ka helehelena o ke kaikamahine opio. Wili ae la ua wahine nei i ka uwiki o ka ipukukui a uui, i niaopono pono ai kana mea e hana aku ai alaila lalau aku la . i. kekahi omole me ka wai haulaula oloko, a ninini ae la maloko o kekahi kiaha aniani, wehe ae la no hoi i kekahi welu huluhulu, o ka nolio iho la no ia. me ka hamo ana aku i ka ili o Dane a haulaula, pela hoi me kona heleiieJena% a lee nara a'*n. ua loli loa ko Dane ano. mai kela wahine u'i ae. me ka ili aliali, a i ka wahine u'i. me ka ili haulaula. I ka holopono ana o kela hana lalau hou aku la ua wahine n<i i kekahi omole ine ka wai eleele iloko, a hooluu aku la i ka lauoho, meniele Dane, ahiki ka eleele ana. pela hoi na ku'emaka, me na lihilihimaka. a ke nana aku. ua knokoa loa o Dane, mai kela ano mua mai ona,a o ia ka ua wahine nei 0 ka hooho ana ae; ■ . ,

"Ileaha ana la ka mea a kuu haku wahine e hana mai ana, i kona wa e nana aku ai iloko o ke aniani, a oke ua kaokoa loa ae kona helehelena mai kela ano kahiko ae ona' Pehea la oia e olelo mai ai, no keia kau ana ona iluna o kekāhi nnpku, |)ela hoi ka malihini o poe apau o ka moku iaia. Ke ole au e kuhiiiew^i'e Ij Kto ana na mea auo hou e hoopuni ana iaia, i mea e loohkKai' oia i kekahi haawina pupuie." L nanea an,i no ua wahine nei, kahea ana no ka leo o ke j kapena i ka i ana mai, "L a holopono, anei kau mau hana apau? Aohe he nui o ka manawa i koe, 110 ke kakali ana,oiai ke emi uei ke kai, aka ua lawa no nae keia manawa, no ka hoihoi ana aku o ka waapa ia oe iuka 0 ka aina " . j "Ua pau ,ka'u liana, aka e iho mai nae of ilalo nei e naiia ai, ua like maoli keia me kekahi hana mana, i kā holopono loa o ka'u mau mea apāu i ai.'.i kn wahin6 ōpio." - •'••••' I liq ( imi la ke kapena ilalo o ke keena mahope o ka mokli, kilohi aku la ia Dane, i lioano-eia kona helehelena me ke pena, aia ka hoohihi me ka malialo pu iloko o ua kanaka nei, ho. kela loli ano hou mahma 0 ka helehelena o ka wahine opio, a o ia kana o ka, pane aiia mai: v "Me keuaku ka u'i o keia wahin.e. iloko 0 kau mau hana hoano-e iaia, aka nae ua oi pakela loa kau kona u'i, me mau ano mna. No'.u ilio, ua kupono iho la keia i ko'u maleemake, o kein Va u'i hoohihi-loā a na kane; o ka mea oi loa aku' nae o ke kuppno o kau mea i hana aku ai. ,0 ia no ka Hiki ole o kona mau hoaloha ke hoomaopopo mai i?ya, a 0 ka lua, he niea hoomaalahi mai ia, i ke kuai hoolilo ana aku iaia. i ka poe e mākemake niai ana." "Ke aku. nei au i ko'u mahalo nui ia oe e kuu kapena. 1 110 kou apono ana mai la i ka'u mau mea apau i h.ana a'i." "Aole a kaua kualehelehe wale ana, ua makaukau ka \Vaapa nou. nolaila e pii kaua iluna oka oneki," wahi a ke kapena, 0 ko laua haalele iho la no ia ialoko 0 ke keena kapena, a iloko 0 ka manawa pokole loa, aia laua nia ka aoao o ka niipku ieahi 1 ku ai, oiai hoi ka waapa e pili ana mawaho mai 0 ka moku, me na kanaka ēono maluna, e kakali mai ana o ke kau aku 0 na ohu'a. 1 ke kau ana aku o ke kapena ame ka wahine Pal.mi maluna o ka waapa,.o ka hoeia aku !a no ia no lea mokupuni, a hooleleia aku la ka wahine Palani i.uka, nie ka pane'hope ana aku o ke kapena : , - "Mai poina oe no ka hni pu ana ae me a'll mji ka la mua o lune ma Pialize." "Aole au e poina e kakali mai oe 110 ko'u hoea aku ,iloko o kela manawa," wahi a ka wahine Palani, me ka haawi ana mai 1 kona aloha liope, o ke kalia aku 110 la hoi pololei no kahi o.ke kakela e ku mai ana. E.wehewehe ae ana ke alaula o ka wanaao, ma ka manawa i hoea aku.ai ua wahine nei no ka hale, a komo aku la iloko, mC ka pii !oa ana aku noloko o ka rumi o Dane e noho' inai aiia o Eine iloko, kela kaikamahine lawelawe o Dane: "E he poe ; anei kekahi i ala o ka hale nei i keia nianawa?" i ninau aku ai ka wahine Palani. "Apl-e he poe i ala, koe wale no ko'u lohe ana aku nei i ka nonolo 0 na puaihu o ka wahine malama hale, e hoike mai ana, i kona pa'uhia loa i, ka hiamoe." "Lna pela, aole. a kaua hoonohonoho hou ana iho n f n!oko nei o keia rumi, aka e hoi kaua noloko o ko kaua man runii, 111am.ua o ke ala ana ae o kekahi mea, a ike ia kaua maloko nei. no ka mea aole keia he walii hana uuleu, aka he liana e \li mai ai kekahl poino nui maluna o kaua." Mahope iho o ka lawelawe hou ana akii i kekahi e-kuhihewaiamai ai, ua hana maoli ia ke karaima pēpehikanaka maloko o kela rumi, o ka haalele iho 1a no ia o ua mau'i wahine nei, a hoi aku la noloko o ko laua mau r.umi pakahi, mahope o ke kaleka. N.o ke kauwa lawelawe a Dane, hakalia no a hoea.pia holoko o kona rumi, 0 ka haule aku la no ia hinmoe, aka 110 ko.na kokoolna nae. wehe ae la oia i na puka aniani o k()ha niini. i komo mai ai ka m ilam;;lama iloko, alaila hele āku la e auau, me j>e koino ana mai i l:ona lauolio Jktt'i,'ame na umiumi ku'i. komo.mai la 110 hoi i kona lole kane, me ka epane keokeo, a ke nana *ku iaia, he kino kane kona ma na ano apau. elike 110 me kela ano mau, i kamaaina ma ke kakela. MOKUNA XIII. Ma ka manawa hoi o ka waapa i pili aku ai i ka moku, ke ao loa ae la i kelh wa, o ka haawi koke aku la no ia o ke k.ipena i ke kauoha, i kona poe kanaka e huki i ka heleunia iluna, ,pela hoi me na pe'a, a iloko 0 ka hapalua hora wale np, aia ka ;ngkti ke ho!oja, a oiai he maikai ka makani e pa la iloko o kela manawa, hui pu iho hoi, me ka ikaika o ke ko ana a ke au iwaho, iloko 0 na hora elua wale 110, ua kaawale loa ua moku nei i ka moana, me ka ike koli'uli'uia mai o na kapakai 0 ka aina. ' - Iloko o keia manawa a ka moku e holo nei, ke hoi liilii mai la ka 11001100 maikai iloko o Dane, aole he mea e ae me ia, pia hoōkahi wale 110 kela e moe la maloko o kona rumi, a i ke kaakaa ana ae o kona mau maka. ike ae la oia i ke kaokoa lpa o ke kilina 0 l<cki rumi. mai kona rumi mai. ' . Aole loa he wahi lihi maopopo iki iaia o na mea apau, e laa kje āiio o kona hoea ana maluna o ka moku, alaila leha ae la kana nana ana ma o a maanei, & ike aku la i w'āhine Paele e noho mai ana ma kahi mmao, aole hoi o kana kaikamahiue lawelawe. "*Me hiona malihini !oa keia iaia, nolaila knwakuwāi ae la oia i mau maka. me he mea la, ua kuhihewa paha kana mau mea e ike nei, aka iaia nae i nana hou ae ai, he o ia mau no elike me maniua, a o ia kana o ka pane ana ae: " Keaha ke ano o o keia wahi a eia au ihea e noho nei r Owai oe e Paele, e noho mai nei?" "Eia oe iluna o ka moku e kuu keiki,% ke kapena o keia inol*u, ka mea nana i lawe mai ia oe, a he wahinē kueue au i hoolimalimaia, no ka noho haua ana maluna nei," i pane mai ai ka wahine P{tele. "Ea, heaha ke ano o kāu nrea e kahiailio mUi uei e keia wahine ? Eia anei au maluna o ka moku?" wahi a Dane, me kona ala pono ana ae a noho iluna, aia hoi kona maka ke nana la ialoko o kona keena e moe ana. Elike no me ka'u i hoike mua aku nei ia oe, eia oe maluna 0 ka moku Kite, a o ke kapena nona keia moku, ka mea nana 1 lawemai ia oe iluna nei, a he mea lawelawe au noluna 0 keia moku." "He keu aku maoli keia a ka nnea kupaianaha! Ke holo nei ke Kite ihea? ()wai k f a inoa o ke leapena o keia moku, a heaha ke Kunni o kohā- li\ve'aha mai ia'u iiuna nei? (!)< eia ihfea o Konela Gāwila,' ktuV'kane?' Pehea la oia i ae mai ai i keia hana ku i kā lokoino?" wahi a Dane' me ka piha lcfo i ke kahaha, me ka liiki ole loa iaia ke hoomaopopo i kekahi mea, e pili āna no ke ano o kona hoea aua maluna 0 kela moku. j Auhea oe e kuu keiki, aole he walii miea i maopopo iki ia'u, I no kena mau ninau lehulehu au e waiho mai nei imua o'u. Aole a u mea i ike iki np Konela Gawila, aole oia maluna nei o I keia moku." I . "Aole anei o Konela Gawila maluna o keia moku? Eia ihea o Kapena Pula''?" | Aole -laua nialuna nei o keia moku, o oe hookahi wale no ka ohua, mawaho ae o na kanaka ponpi 0 keia moku." Ea, aole loa e hookuu ana I<uu kane ame ko'u ©hana ia ū, e holo hookalu ma keia huakai, aole lo*! He mea anei ftekahi i hoonohoia mai, 110 ka malama ana ia'u maluna nei o keia moku?" ' Aole loa au mea i ike, elike no uie ka'u i hoakakā mua

,aku nei ia oe. nolaila, hc mea makehewa wale no kou ninau ana mai ia'u i kekahi mea. Eia'nae ko'u manao nwoli. me he niea la, ua kuai hooliloia mai oe e o feeila it\oku/pe)a iiio la oe i kau ma.i i af iluna nei, ho ka 'niea ma ko'ii ia T ha.kanaka ili keokeo apau." !" x 11 ' ' "L'a opulepuleia paha oe'e keia wahiile Paele, i kaflvujLp f ii\aj ai ofe i kela mau olelō' kohu ole. O Konela Giawifa' n leaiie mari\ aole loa oia e teo e ku'ai hoolilo aku i kana wah'ine. i kekahi kanaka okoa, koe wale no paha ua kanaka i like aku ko lakr.u mau ano me ko n.u holoholona," walii a Dane, me ka hele mai la a ulupuni i ka liuliu. Ma kēla manawa nae. i haule mai ai ka lauoho o ua o Dane. a nana ihp la oia aole kela lauōlio «oila ulaula, aka he uliuli maoli kohu'inika. Pioao ae la kon:i n\au lima e kope. me ka k 'maha6;;'hē'kii l ? l f>aha, ua hoopaAiiī ae nae ia kuhihewa on'a, i ka maōpopo ana iho, o kona lauoho no kela, a ike pu iho.i la no lnpi oiā i ka ili o kona niau lima, ua haukiula, aole hoi ke a'ia'i. alaiia nana aku la oia me na maka huHli iinua o. ka wahine Paele, me ka pane; ana aku: j "Ua ona ia paha oe. a i ole. ua pupule paha. i kamailio mai | ai qe i V"cna 'mau olelo kupono ole no'u ame kuu kane. Ka j heaha na mea i hanaia mni imluna o'u ? Kia ihea kuu kahu j |ir<nai ame kuu kane. O e e Puluka (iawila, e Imala mai oe : ia'u, mailoko ae o keia moeuhanē ino!" j Me ka hele o ua o M)ane a piha i na manao uluahewa. lele I mai' bi oia mailima mai o kona wahi moe, a holo aku la me ka ' nianao, e pii ae noluna o ka oneki o ka nioku, u? e aku i i« na»,- ōiā 'i ka hopuia e ka wahine Paele, nie ka.'wikiwiki aiu j uia? o ua wali.ine nei i ke kamailio-: j "h' noho m.ahe iho oe e kuu keiki', a e kahea ae au i ke kapena j e lie'e mai, nana e hoakaka pono mai i na mea apau imua m"; AoU' no ko Dane makemake maoli e hooko aku elike me ke.j a kā wahine Paele, aka no koriā pihā m£ ka hponauki- j ka haule iho la ōia malii'na o kekahi nolio, oiai hoi ka wahine Paele i pii aku ai no k : a hui. pu ana me ke ivi-.pt I 'nā o ka moku. .\o ii?. miniike.paha elima kela kakali ana. o Dane, hoea mai la ke l:aneua, ine ka hookokoke aha mai ia Dane; a pane mai »a: • * ' _ : . "Ka, nau anei i kauoha i keia wahine e kii ae ia'u? Aohe hewa o ia makemake, 110 ka mea he eleii loa au i na kauoha nw' na wahine hnapala mai elike me oe." me ke apo ana aku o kekalu' lima o ua ma kā puhaka o Pane, a kulou mai la. imua, me ka manao e lioni aku i ke kaikamahine opio. ua ku ino ae la nae o Dane iluna. me ke pale ana mai i ua kapei.ia nei. a nee.aku la no kekalii kihi o ka mmi kapena. a haka pōno mai la kona mau maka, i he.le a hulili i ka inaina, o ia no oe o kekahi liona wahine. Aphe 110 hoi'he hana wale aku o ke kapena, aka haule iho kj o.ia maluna o ka noho i haalele*ia ih,oe, Dane, a huli akn la nana i ka wahine. onio. , ' . "Owai oe e keia kanaka a ka hilahila ole, o ka hoao ana e limanui niai ia'u? , l ; .a, ke ninau aku'nei'au ia oe, e hpike koke mai i kou inoa ame kau hana?" . / "Ile el\ia 110 pane o kena ninau āu, o ka mua, he kauwa au. ipalaio ou. e ka wahine u'i, a o ka luaj lie liaku hoi maluna ou, ina pahā ua kupono ia i kou manaō aole,p«iha.;'', I o'ē au e kuhiliewa", o oe ke kapena 0 keia nioku, a<)le anei pela?" ' ' ; "Ae, i'o au 110 keia moku. a he kapena hoi maliina pu.. e. kiui aloha." ' ; ; "Helepe pela.e kena lapuwale. I i<? keua āku oe a ke kanaka 1 hilainiā'.ōīe! Eiā kane ihea ?" • j . ■'Auwe, aole au i ike ,i kau kane, malia paha. aia iiuna o ka j mahina. 110 ka mea aole au kane īiia ka honua nei. Aole oe I e kmi aloiia i ike ia.mea he kane, a. manao.au, ao.le he kanei kupono e nau", aka owau wale n#,".alaila kau ae la.keka.hj.] va.wfie o iia kapena nei maluna o kekahi wawae, unuhi ae la 1 hōi lie eiga mailoko ae o.ka pakeke o .kona kuka, a hppmakn I ihoJa. e, ho-a i ke kukaepele, no ke puiiipaka ana. ,• I "Ua ..hiki hoi paha e kaniailio mai ana oe ia'u i kena mau 1 olelo kohu ole, 110 ko ike, aole o'u mau hoaloha malunu ntji ( o kei moku, aka nae e lioea mai ana ka la ua e mihi aj ine ka 'wa.jan.ia 110 keia mau haua. 110 ka mea aole e mue ana n» | maka, 0.-kuu kane, Konela Oawila, ahiki i ka loaa hou ana o ! kana wahine, a hookau aku hoi i ka hoopa'i maluna o ka poe ! na lakou i hookau i na hana hoohaahaa maluna o'u. v "līe nani ia, o'oe ke kapena o keia moku, ke koi hou aku nei | au ia oe. e hoike mai, i ke ano o ko'u hoea ana mai maluua nei o keia moku. Ma ka'u mau mea nae i hoohuoi ai, ua lawe-1 laweia kekahi mau hana ekaeka loa e oe ame kou poe kanaka.! pela wale no au i kaa aku ai malalo o kou malu.' ' j f *Ē hoopau oe e Zora, i ana i na oleJo o kena ano. j 0 kapa aku auanei au ia oe he wahine pupule!" me ka mau no o ke puhi 0 ke kapena i kona ciga. j "Auwe! Aole o Zora ko'u inoa!" wahi a Dane, me ka luli-' 1111 i ana ae o kona poo. ' . | "O £ora kou inoa i kamāaina. i ka poe apau oluna : nei' o j keia moku, alaila, ua poina ka paha oe, pela hoi kou poina ]>a ; ana i kou kulana." j "Aole o Zora ko'u inoa i loheho.u oe e keia kanaka ino, .aka 0 Dane ko'U inoa a o Ake De Oalaeia hoi ma kekahi inoa okoa j aka nia ko.'.u marc ana i ka'u kane, i kapaia mai ai au ma kona j inoa Mrs. Puluka Gawila." j "Ke kaumaha loa nei au i ka hoike ana aku ia oe, ua olalau j maoli kou noonoo aole he wahi lihilihi launa aku ou, i na inoa | au e kamailio mai la, no Tca mea o Zora oe, he niea i nwe! 1 kekahi kane. FC hoap oe e Zora e hoopoiua loa i kena mau j noonoo olalau ou." "Ha! ha! ha!" i noke okoa ae ai ua kapena nei i ka akaaka, a pane hou mai la "Me he mea ia, ma ka la apopo, e olelo nnai ana oe ia'u, o oe ka wahine mare ā Napoliona. Ma ka'u m,ea i ike o Mrs. Puluka Gawila kekahi o na wahine u'i loa, j me kona ili aiai, he lauoho gula hoi kona me na maka bolu, | aka 11011 he.hauliuli kou ili, i like.aku me ka ili o na \yahine i Paniolo. E nana iho no hoi oe>ikkou ili ame ke ano o kou ! lauoho, ua kaokoa loa kou mau ant>?! mai ko kela wahine hūapala mai, pehea, ke ike mai la anei oe i ka pololei o keia mau okh l\<: J rr ' • -;i- --iis ■ : . "Ua 'mao[k)po ! ia y lawe!a|veia kekahi mau hana lapuwale maluna o'u, aole keia p o ko'u lauoho, aole uo^keia 0 ko'll ili. aka i wahi-e ko ai k* manao lapuwale i hoolalaia e oe kou puulu. pela iho la i hookoia ai keia hana ekaeka loa. Heaha nae na kumu o ko'u hooliloia ana he pio malalo ou, ,e keia lapuwale. ~ioie au i maopopo ia mea! ' "O, e na lani! Ua lilo-keia mau-uiea a'll e ike nei, i 'kumu e haalele mai ai ka noonop.maikai iloko o. kekahi leino kanaka. aka nae e hoao ana au ma na ano apau e 11001100 nle 1 ke akahele loa, i na mea e pili ana ia'u a*Ti£ j; kpu kane, mamua aku o ke k'upouli ana o kuu um,) 1100 11,1 aile 0 -4kokua mai v lia laiii .ia'll, ma ka hoihpi'-aun mai-i na hoomanae* } aua ( l vna 'liea, o ? kji wa 1 h.lla. i liiki ai ia'u ke hooholo me ka pololei, me ke kuiiihewa ole. O. e kuu Akua. e kokua mai ia'u!" hamohamo ae la o Dane i konn nnu lima ma ka lae, e hoike mai ann. i ka nōi o kona ehaeha no koiia komohia ana iloko o kekahi poino. "R hooikaika oe e kuu aloha, e hoi hou mai kou noonoo maikai: o ka mea pono wale 110 ia nou, mamua o kou mau ano ōpulepnle a'u e ike aku la." alaila ku ae la ke kapena iluna, me. ka pii ana aku noluna o ka oneki o ka moku. 1 ka hala ana aku o ke k'apena noiuna o ka oneki, palulu ae fa o,Dane i.kona mau lima ma na maka, a noonoo iho la i kana mea pono e haua a-«'u ai i!oko o keia manawa o kona pilikia. He wahine opio oia me na manao ikaika. aole 4ie pono iaia ke nōho malie, me ka .hana ole aku i na <nea ; « palekana āi.,oia, i Va wa e.hopkauia mai ai kekahi mau hgjia, hppppino maluna [ ona. nolaila. mahope o I<ela noonoo ana, o keia na mea o ka Loili ana ae iloko 0 kona noouoo ; O ka mua, o ia no ka loaa

ana iaia o keleahi meakaua. no ke-kupale ana iaia ilv>, i< nianawā a ke kapena o kela niqku an>e inau kanaK lawelawe mai i kekahi iiihu liana limar.ni mal 'ona." O ka īua o ia no ka hoauhee loa ana aku i kona i manao maka'u apau, a e hoao oift e ni alen i na meaai a|>a wahi e niau ai ka ikaika iloko o kona kino. ' s manao,, e loaa 4ftia kekahi-meakaua, o kona ktf ae la no ia ihuia, a iiele aku la e huli nialoko o na ume, ej. mai ana ma kekahi aoao o ka nmii kaj>ena. he oiai, mahj' iho o na liooikaika ana, i loaa aku ai iaia kekahi pahi hqu ' 1 a o ia kana o ka liooho ana ae: ! * 'Akahi a le.aa ko'u hoaloha o oe e keia pahi, ke hooke f nei au ia oe ma kuu umauma. e pili kokoke loa aku ai me 1 {wuwai, o kou wahi ia e waiho nialie ai, ahiki i kuu \v: , hoohana aku ai ia oe, 110 ke kupale ana i l<uu ola a no ka hoo!, kele ana ae hoi ia'u, mai na kanaka ino mai," o ka hooko iho la no ia o Dane i ka pahi, rt|atntia o kona lole. Makalia no nae a nalowale aku kela pahi iloko <> kona m \ unia, o ka hamama maiJa no ia o ka puka maluna o ke ala ;i oili mai la ka vvahine Paele, me na meaai no ka aina kaki' . aka,, a wailiQ ae la maluna o kekahi pakaukau uuku. a mah o.kona waiho ana ae i ke pola kope me kekalii mau ap palaoa, o ko Dane hoomaka aku la no ia e ai, me he mea aole loa he wahi manao maikai ole iloko ona. no kela hooka ana ona maluna o ka.moku. "Ke manao nei au, ua maikai oe e kuu keiki," wahi a: \\/ihiuc I'aeie, i ka wa i pau ae ai ka ai ana a f Dane. ' Ae. ua maikai loa au i keia nianawa. Iv o)n< >)u ana s\ oe e hoike mai i kou inoa, i hiki ai ia'u ke kahea aku. ke rna make au ia oe:" "O W'enuka ko'u inoa, aole n;\e au i maoj>opo iki i ke ku oke kapaia ana mai o kela inoa maluna o'u. N'o'u iho, ; a'u keiki, aole loa no au i ike i ka nialama ana i na keiki li alja tjae, aole i nele ko loaa ana o ke aloha iloko o'u no lake Hooholo iho la o Danc iloko ona, o ka hana pono wale, ma' kona aoao, o ia ka hoike ana aku i na manao maikai ii o-kela w r āhihe, a e lawe*nai hoi iaia, i hoaloha maikai loa īu nolaila kamailio hou niai la oia, i ka i ema mai: "Ma kou m'anao maoli, owau au i kau ike inai:" "Aohe mea hiki ia'u ke pane aku no kēna ninau, no ka i; aole loa au i ike ia o.e īnamua, ma ko'u manao koho wale* nae, me he mea la. ua hoohihi ka manao o ke kapeua ia o/ ua uku aki\ oia i kekahi mau <lala mahuahua i wahi e kaa l ai oe malalo o kona malu." ''Ua maopopo anei ia oe kana mea i makemake ai e h; mai maluna o'u ?" 5 "l r .a, ua like no ko'u noho pouliuli, me kou, no na nne. kela kanaka e hana mai ana nou, aka ane, ke ole au e kuhij wa, ua inakemake oia e lawe aku ia oe i whine, naiia, a i » kuai hoolilo aku palia i ka poe e makemake mai ana i i oi ma ke (lala kana malania." ... ' "Aiaila. inanao anei oe, he waliine kau\v t a elike me ( walūne e ae. i kuai hooliloia aku i na kanaka o ke ilala' "Aole he kumu e.ae e laweia mai ai oe noluna nei o 1moku, ma kela ano wale no. lle oiaio he huapala m !i ōe. a he u'i no hoi koh helehelena. uie ka maikai o kau ' inailio ana o k'e kulana leHe oiaio. aka nae, ina he le<le oe. ; oe e kaa mai 'malalo o ka mana o ke kapena o keia moku. | "Ma ia wahi e kuu hoaloha, ua kuhihewa loa oe, oiai 1 'ulp au ma ha ano apau, a o ke kumu o ko'u hoea ana inai t iuna nei o keia moku, mamuli no ia o na hana lim mui. i « welaweia. e ka poe. o l>eia moku, o ka hoea ana ae maloK \ ko'u rumi, moe, ma ka ))o nei, a lawe mai la ia'u. me ka i * hanuhauu aua ia'u i ka laau hoohiamoe. a'u e maopopu i ae ai i ka lakou mau mea e hana ana.'' I "K hoonnaikaiia na lani! He oiaio anei kena mea au < 1 mai 1q e kuu kaikaniahine?" wahi a ka waliine l'. ; me ; ' ' "Ēiike me ke ola ana o ke Akua ma ka laiii. ])i.la ni j oiaio ; loa. o na huaolelo apau i puka aku la mai kuu waha al < "l'ehea i hik.i ole ai ia oe ke uwa ae. ma ka manawa a | kanaka ino i hoea aku ai no ka hopu ana ia -oen" "Ua nanpa maoli au. me ka maopopo olo| nin» kekalii i hana hophallia i ko'n ola, no ka mea iloko oika ntanawa 1 moeuhane mua ole ai. o. ko'u paa iho la no ia i ka uhiia i huluhulu, me ka hoopili koke ia ana ae o ka u-pi i hooma me ka laau hoohiamoe, o ka pau ae la no ia o ko'u no<»no< o ka'u mea i ike, i ka wa i hoi pono mai ai ko'u noonoo n kai. o ia no ko'u ike ana iho. e»a ati maluna nei o keia moki "Ea, ke hoomanao nei au, i ka hopenn, o lea mea e h >oha hanuia ana me ka laau hoo'hiamoe. o ia no ka lilo ana o knoonoo inaikai, ma ka ike ole ae i na mea e hanaia aku ir,iluna ona. Ke kainailio nei au ia oe. no ka'u me*i i ik< no'ii iho, i ka wa i hukiia ai kekahi niho o'u, ua hoohiam< au, aole au i ike iki i ka hukiia ana o kela uiho, i ko'u ala ae, eia ka ua hemo, a ina no paha he mau mea e ae kek» <i l.hkou i haua ai maluna o'u, aole ana no a« e ike." "Ua like pu ke ano i loaa ia'u, elike me ka mea au e hoaki mai nei. Ma ka nmnawa a kela puulu kolohe i hoohanuham,! ia'u i kn laaumake. maloko no au o kuu rumi-moe. a i k| puoho ana ae. eia ka au maluna nei o ka nv.»ku. nolaila .n| a'u mea i maopopo iki mai kela inanawa mai <> kuu imule a ( ahiki wale i ka hoi hou ana mai o'ko'u noonoo nuiikai." "Ke inanaoio aku nei au. i na olelo apau au e kaniailio i nei e kiui keiki. aole nīa ke ano maikai. i laweia mai ai o kau oialuna nei o keia moku, aka ma ke ano limanui." . * "l r . ae mai anei oe. e kau aku ko'u iflau manaolana no l. 'ilo i hoaloha m-aikai no'u?" j "Ke ae aku nei aii i kau noi e kuu keiki. aka nae. he rP pono e liana au me ka maalea wale no, e hoohuoi ole ma| ke' kapena, he mea pono e hoike ae au i ko'u ano hoowaha% ha ia oe. me ka hoihoi ole. <*>iāi nae he ifnu hana hookain*. wale'no kela, i wahi e.pulapu aku ai i ka manao o ke kapeml waiho malie mai oia ia oe malalo o ko'u malu." | Nui iho la ka hanu o Dane, no kela mau olehi. a pam 1 'I mai la: " / "Aole anei he mau hana e ae. au e-hoikeike mai ai i kou \ lana hon'oha (tiaio loa no'u?" * "Heaha hou aktt auanei ia hana au i manao ai ? I lohejj ea, manawa e loaa aku ai ka ike i kela kanena. he hoali au nou, e kipaku ana oia ia'u. a hoonoho mai i mea okoa 1 ko'u wahi. pela wale no e hiki, ai i keīa kapena ke ike. i|| hooko oono ia o kana mau kauoha apau." "Malia paha o kena i'o ka mea oiaio aka heah-i kau i nia*] ai. no-ka inea a ke kapena e hana trr»i ana no'u ?" g 4 'Elike no me ka'u i hoike mua aku uei ia oe. ua nnkemM oia e lawe aku ia oe i wahine nana, a i oU*. kua ; hoolik) |j paha i kekalli poe kanaka waiwai ma Nu loka. lVhea au.-w oia i aihue mai ai ia oo mai kou mau hoaloha mai? no keleahi kumu e se. aka no na mea no ia a'u i hoakaki akra ia oe. K hoike mai nae or i. l>ou moolelo, mah'a o hiki ia'\w noonoo aku. i kekahi mau a'ahele no kou pono." j$ Elike me ke koi a kela wahine I'aele. pela no o Dnne. i 'v ko aku ai me ka hoakaka ana mai i Uona moolelo. o ia no k{> lilo ana he kaikamnhine hookmia na KajxMia l'ula. a he hine nlare l oi na Koiu 'a Puluka. r "Ke mahalo aku nei au a nui fa oe e kuu keiki; ake ha loa v**\. hoi, no kou lawe aihueia ana mai kou mau hoak mai. T hoike aku au ia oe ea. oke kapena o V<»ia moku. k<kahi o na knnal a ino loa. a he hoopae malu kana hyia.-. < : loihi ko'u no'-<o hana ana ona. a ua uht ae l ekahi nao iloko o'u. e holo mahuka nn» iaia mal. ma ka tirwr| moikai mua 'oa e 'oa;* ana ia'u. No kou pono na<\ ua korJ au, hoomau aku ika noho hana nna malalo o kaixi .ma,Ha t»cla ihola e like ai kāua." alaila Vu a« j la ka wals Paele iluna me ka lalau ana aku i na pa meaai, a hoihoi $ la noluna o ka oneki. 3 t . (Aolt i p»u.) j