Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIX, Number 35, 2 September 1921 — Page 1

Page PDF (1.48 MB)

This text was transcribed by:  Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun
This work is dedicated to:  Dr. Michael J. Chun

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

Paa He Mau Koa

            Holo Mahuka

                        I ka Hopuia

No Mokumaia i Hopu ia Lakou a Laweia mai i ka Halewai me ke Kau Mau aku o ka Pu

MALOKO O KEKAHI HALEPILI I LOIA AKU AI

Ua Nanea Loa Lakou ma ka Manawa a Mokumaia i Hele aku ai a ku ma ka Puka

            Ma ke kakahiaka o ka Poaha o ka pale aku la i hala i paa ae ai i ka hopaia ekolu mau koa holo mahuka malalo ae nei o Maonalua a laweia mai e hoopaa i ka halewai. He mau koa wale no keia poe apau ekolu no ka Puali Helewaeae 27 o ka hoonahoia ana ma ka Pakoa o Leiehua. Ua haawiia ae lakou i na makai o ka oihana koa a mai a lakkou aku i hoihoiia i ku ai i ka Papu ma Kahauiki o hoopania akiu maloko o ka halepaahao o na koa. Ma ka olelo kekahi poe he mau koa mahuka kela o ka holo ana mai  Leiahua mai, a ma ka olelo hoi a kekahi poe he mau koa paahao mua no ka kela a ua holo mahuka mai ka halepaahao mai o na koa.

            Ma ka hona 11 o ke kakahiaka i paa ai keia mau koa ia J. K. Mokuamaia o Monalua makai loa o na kihapai o Moanalu, a laweia mai eia me ka waha o elua mau pu panapana e kau mau ia mai ana ia lakou, ahiki i ka hoea ana mai i ka halepaahao o Kawa, a mailaila i kaheaia mai ai ke kaa makai no ke kii ana aku i ua mau koa ala. a maluna o ke kaa i lawia mai ai a hoea i ka halewai, a mai ke halwai aku i haawiia aku ai i ua makai o ka oihana koa a lawaia aku no ka Papu o Kahauiki e hoopaa ai.

            Ma ka moolelo e pili ana i ka paaana o nei mau koa, oiai o Mr. Mokumaia e hana ana ma kona home pili kahakai ma Moanalua, ma ke kakahiaka o kela Poaha, ua ike mai la oia i kekahi kanaka i ke kiei ialoko o kana kaa otomobile, a no kona haohao i ka haana a ia kanaka ana o ka ike ana mai, hele okoa mai ia oia a ike mai la he aahu lepo o ke ano he lohe hana ko ka  haole e kome ana, komo koke iho la no ka hoohuoi iloko on a he koa paha ia haole. Ua ninau koke aku la oia i ka hana a ia haole o ka hoea ana mai malaila, o ka pane a ka haole iaia no ia ninau ana, e hao ao ana oia e holo mahuka mai ka oihana koa mai. Me ka hoohakalia ole iho ua hoi hou aku la o Mokumaia iloko o kona haleole no ke kii ana aku i kana mau pu panapana, a iaia uae oili mai iai ua hele aku ua haole la, a oiai he lehulehu na wahine ma kekahi wahi kokoke malaila, ua ninau aku la oia ia lakou a na ia mau wahine i kuhikuhi iaia i kahi a ia haole o ka hele ana aku o kona hookolo aku la no ia no kekahi wahi e ulu mai ana o ke kiawe.

            Aia maloko o kela ulu kiawe kekahi wahi hale pili nahaha kahiko me hookahi puka aniani, a  oiai o ka haole koa i hele mai ai e kiei i ke kaa otomobile oia ke noho a ana ma kahi o ka puka aniani, nolaila ua paa loa ka puka aniani iaia e hiki ole ai i na haole maloko ke ike mai i ko Mokuamaia hele aku, e ko Mokumaia hele nihi aku la no ia me ka palanehe loa a ku ana i ka puka a kau aku la i na pu panapana elua imua o na haole ekolu e noho ana ma loko o ka hale, a kauoha pu aku la ia lakou e kau i na lima iluna, a oiai he mau pu kana e paa ana a e kau pololei aku ana imua o ua mau haole la,, aohe hoopupu ana iho a lakou, o ka hoolohe wale mai no i ke kauoha, a ia ko lakou oili ana mai iwaho, kauoha aku la o Mokumaia ia lakou e hele pololei imua, me ke kauoha ana kau ia lakou e huli ka akau a i ole i ka hema paha, e like me ko Mokumaia makemake, a me ia ano iho la lakou i makiia mai ai a hoea i ka halepaaliao o Kawa, ma Kalihi-kai a mailaila i keleepona mai ai ke kaa makai no ke kii ana aku i ua mau koa ala a lawe nui ia mai i ka halewai.

            I ka hoea ana mai i ka halewai ua haawiia aku la na koa i ka oihana makai, a waiho aku la no hoi o Mokuamaia i na pu maluna o ke pakaukau o ke Kakiana makai e ku ana ia manawa, me ka hoakaka pu ana aku i ke kakiana i kahi o na koa i hopuia ai ame ke ano o kana hana ana a hiki i ka paa ana o na koa, a laweia mai a hoea i ka halepaahao ma Kalihi-kai.

He $10,000 Ka

            Waiwaiio o Ka

                        Opiuma i Hopuia

            Ma ka oleloia he hana hoao e hoopae malu i kekiahi mau kini opiuma nona ka waiwaiio o $10,00, ma o ka hookuu ana ikekahi pohoie i pihi mo na kini opiuma a i hoopaaia me kekahi mea hoolana ka i hoopuhiliia e na aliimoku o ka Mokuahi Laweleke Kina maka Poaono aku nei ma ka manawa o ka moku mawaho aku o Kalaeloa. Ua lawia mai i a mau kini opiuma a hoea i ke awa o Honolulu nei a haawiia ae i na kina o ka oihana kukawa @@@ @@ @@@ @@@@ @@@@ @ @ @@ iloko o ke pohoi, a ua hanaia ka ke pohoie i emi wale iho ai no a kaa malalo o ka ilikai mamuli o kekahi mea hoolana i hanaia me ke akamai loa, a  i ka manawa e hala mai ai paha o ka mokuahi o ka manawa ia o kekahi waapa e kakali mai ana mauka e kir mai ai a lawe aku iuka o ka aina alaila mauka mai e lawe ai ma ke kaa otomobile no Honolulu nei a i ole no kekahi wahi okoa aku paha.

            He paapa mahu lawaia Kepani ka i ekeia aku e lana mai ana makele manawa o ka mokuahi Kina e kaalo ae ana, ame he mea la o ke kanaka iaia ka malama ana ia mau kini opiuma ua loaa mua iaia ka hoohuoi a ua hookaawale mua iaia ma kahi e.

            O keia kekahi ano hana e hiki ai ka opiuma e hoopaeia mai iuka nei o ka aina i kela au i hala e kekahi poe i hoohuihui ia lakou no ka manao e hoolapono ia hoepae maluia ana mai a loaa ka pomaikai nui mai ka opiuma mai. Oia no paha kekahi hana a na waapa mahu lawaia Kekapani e holo nei i ka moana o ka lawe mai i ka opiuma iuka nei o ka aina, o ka loaa pono ole aku nae.

HOEA MAI KA MAKAIKIU NO KA

LAWE ANA I KANA LAWEHALA

            Ma ka mokuahi Buckeye State o ke ku ana mai ma ke Sabati nei ka hoea ana mai o kekahi o na makaikiu o ka puali makaikiu o Kaleponi ianei, G. H. Martin Gleshecker hoi kekahi, inoa on a, he koa mahuka ipaa i ka hopuia ma ka pakoa o Oahu, a he koa hoi i makemake loa ia a i hoopiiia no ka hewa pepelikanaka, no ka pepehi ana a make i kekahi kanaka malama hale kuai ma ke alanui Post ma Kapalakiko ma ka la 2 o Iualai, 1920. Ua mahuka mai oia mailoka mai o ka halepaahoa ma Kapalikoa ma ka mahina o Ianuali i hala.

            Ua hoea aku ka makaikiu McDuffie ame ka Hope Makai Nui Asch no ka uwapo ma ka manawa o ke kua ana mai o ka moku no kahoopkipa na mai i ka makaikiu Richards, a iai ka makaikiu malihinii e noho na maanei e kaa na malalo o ka laula malama ana ka makaikiu malihini. Ma kekahi la o keia pule iho la no i huli haoi aku ai oia me kana paahao no Kapalakiko. Ua makemake ia o Martin e hoihoiia aku i Kapalakiko no ka hookolokolo na mai iaia no ka make ana o kekahi kanaa malama halekuai o E. Poller ka inoa.

            He mau koa mahuka paha kela mai ka oihana koa mai a i ole he mau koa paahao mua no paha i holo mahuka mai ka halepaahao mai o na koa, o ka oihana koa wale no ka mea maonono ia mea, o ka mea mapopo wale no ma ko Mokuamaia aoao e loaa mai ana iaia $150 mai ka oihana koa mai, oia hoi, he $50 no ke koa hookahi, no kona hopu ana i na apaa.

Manao e Hoopau

            I Ka Holo

            Elele Hou Ana

Ua Huli hoi mai ka Elele Kuhio

Ma ka mokuahi Maui o

ka Poakahi Nei

 

UA HANA OIA I KANA

O KA KA LAHUI KOE

 

E hoi hou aku Ana no Oia i Wa-

Kinekona ma na la Hope

o Sepatemaba

            Ma ka mokuahi Maui o ke ku ana mai ma ke kakahiaka Poalua nei o hai mai ai ka Elele Jonah Kuhio Kalani anaole mai Wakinekeonoa mai. a oiai oia maluna o ka moku ua ninauia aku oia e kekehi o na kanaka kakau meahou no na nupepa no kona manao e holo hoa ma ke kulana elele ma keia kau ae. a o ka ka Elele Kuhio o ka pne ana mai o kona kau hope koa keia a aole oia e holo hou ana, o kana hana nui i lupea mauia ai kona noonoo oia no ka hana e pili ana i ka hoopulapula hou ana i ka lahui Hawaii.

            Ke manao nei au ua hana au ua hana au ka-u hana uo kuu one hanau a no kuu lahui oiwi iloko o na makahiki he 20 i hala ma Wakinekona. He hana kuikoi no ia aka nae, ma kuu manaoio he hana ia i hanaia me ke kupono a i lawa pono i kau makemake. O kuu makemake oio ka noho mau iho maloko o Honolulu paa hope iho o ka pau ana o ko-u kau i hana ua nei manawa, a o hoohana aku i kaane i loaa ia-u me hoohuli @@@ @@@@ @@@@@ @@@ @@ @ @ home Hawaii i mea holopono," wahi a ka Elele Kuhio."

            O ka holopono o ke kanawai home o na Hawaii ka mea nui loa iloko i kona noonoo . Ua apono ka Elele Kuhio i ka hookohu i hawiia aku iaia e ke Kiaaina Farrington, ma ke ano oia kekahi o na hoa o ke komisina nana e hooponopono i ke kanawai e pili ana i na home o na Hawaii a ua hoike ae oia ma ke kahahiaka Poalua nei i ka iini nui iloko on a e loaa kekahi mau hoa kupono no ke komisina a no ke kakauolelo a mana hooko hoi a ia komisina.

            "Maluna o ka ka lehulehu koho ana i ke kkakauolelo mana hooko ke koikoi loa o ka holopono o keia kanawai, oia hoi he mea ano nui a waiwai loa ia no ka lahui Hawaii. Ina no ka holopono o ka hookele ana a ka poe e lawelae ana ia kanawai o ka manao o ia he pomaikai nui no ka lahui Hawaii, no ka mea, in a o na aina i hookaawaleia i nei manawa e hoonuia aku ana ka pomaikai ma o ka holopono o ka hoohanaia ana, alaila e hiki mai ana i ka la e wehe hou ia aku ai he mau aina hou no ka hoohanaia aku elike me na aina e hooliloia mai ana i mau home no na Hawaii. No-u iho, o kuu uhane ame kuu puuwai eia iloko o keia hana, a ke makemake nei au e hoakaka maanei e kiaiia mai ana me ka makaala loa e na kanaka ma Wakinekona ka holopono o keia hana oia hoi, elike me ia a'ui hoakaka mua ae nei aia ke kaukai nui ana maluna o ke kakauolelo mana hooko e kohoia ana. E pono e loaa ke kanaka i maopop i ke kulana ame ke ano o ka noho ana o na kanaka Hawaii, aole oia wale, he kanaka oia i hoomaamaa me ka nui a laula o knoa ike i ka oihana mahiai ame na mea apau e pili na ia oihana.

            "Ua hana au i ka=u mahele o ka hana ma o ka hooikaika ana e holo keia kanawai iloko o ka ahaolelo, a e hoomau aku ana au i ka hana ana no ka hookoia naa aku o keia kanawai o ke koena aku ea, na ka lahui Hawaii ia e hana, a ke manaoio nei au a e manaoio mau aku ana e hooikaika ana no lakou ma na ano apau i mea e holopono ai ia kanawai ame ka hana i upuia aku."

            Aole i hoakaka mai ka Elele Kuhio i kanaka kupono i manao ai no ke kulana kakauolelo a ke komisina.

            Ua hoakakaia ma ke kanawai he elima mau hoa o ke komoisina Home o na Hawaii, o ke kiaaina o ka lunahoomalu, a na ke kiaaina e koho i na hoa e ae, o kekahi o ia mau hoa oia ke komisina o na aina aupuni ame ekolu mau Hawaii O ka Elele Kuhio wale no ka hoa i maopop i nei manawa mamuli o kona hookohuia na aku e ke kiaaina o na hoa e ae elua koe owai an la he ninau pohihihihi ia i nei manawa, a na homisina e koho i ke kakauolelo mana hooko. he lehulehu na ino i hoopu-aia ae i kekahi mau la aku nei i hala, eia nae o ka oleleo ana ae me ka maopopo loa o mea.

Make Loa He

            Keiki Kepani; I

                        Piiia e Ka Huila

Iluna o ke Kaa Kalaka Kahi i

kau ai i ka Lele ana ua Hina

Oia a Piiia e ka Hila

 

O G. ITO KA INOA O KE

KEIKI KEPANI I MAKE

 

Aole i Ike ke Kalaiwa i Kona Ha-

ule Ana a Make na Kekahi

Mea i Hai aku Iaia

 

            He keiki Kepani nona ka inoa o Sigenobu Ito, a nona hoi na makahiki he umi-kumamalua, ka i make loa ma ka auwina la o ka Poakahi nei ma kona manawa i haule mai aimailuna mai o kekahi kaa kalaka nui i piha me ka ukana, a piii oia e ka huila hope o ke kaa.

            Iluna keia keiki o ke kaa kahi ikau ai. a i ke kokoke ana o ke kaa kalaka i ke alanui Dowsett ma ke alanui Nuuanu oia kona manawa i lele aku ai eia nae, ua kapeke kona wawae ma kela manawa ana o ka lele ana a maule oia ma kahi kokoke loa i ke kaa a hina ilalo. a o ka loaa koke mai la no ia i ka huila hope o ke kaa, elike me ka hoakaka ana ae a ka mea i kamaka i hela haule ana a piiia ana e ka huila.

            Ma kela manawa i piiia ai o kela keiki e ka huila a palahe aohe mea a ke kalaiwa i ike mai a hala wale kekahi manawa nahope mai. a na kekahi mea okoa i hai aku iaia. O ke poo o ke kaiki ka i palahe me ka kili ole ke @@@@@ hoakaka a @@@@ pahelena @@@@@ hoakaka a ke ka @. @. Kalana, ka makai nana i hoikeia ae i keia hihia i ka halewai, o ka helu o ke kaa kalaka he 2831. I kulike me ka papa kuhikuhi o na laikini i hoopukain aku no na kaa otomobile o Masao Tamanoha ka mea nona kela kaa kalaka. Ua piha kela kaa kalaka i na lala halakahiki elike me ka hoakaka a ka mea i ikemaka i ka make ana o ke keiki.

            Ua laweia ae ke kino o ua keiki la i ka hale waiho kino make o ka papa ola Teritore. Aohe mea i hopuia ma ia la, elike me ka moolelo.

HE 12 MAU PAHU LAMA I KUKA-

LAIA AE.

 

            He umi-kumamalua mau pahu lama i kuaiia maloko o Honolulu ma ke kudala a lilo ia Benson, Smith & Co.

            Ma kekahi leka a James F. O'Neill, ka hope kukaewa o ke awa o Honolulu ma ke kudala a lilo ia Benson, Smith & Co.

            Ma kekahi leka a james F. O'Neill, ka hope kukeawa o ke awa o Honolulu o ke kakau ana ae i ka Loio Amerika apana S. C. Huber ma ka la 12 aku nei o Augate, ka 23 o na makahiki o ka hukiia ana o ka have Amerika ma Hawaii nei, e hoakaka ana ia i kona kuai ana ae he 12 mau pahu lama ma ke kudala a lilo ia Benson, Smith & Co., a o na dala apau loaa mai no ia mau pahu lama aku uahoahuia ma ka inoa o ka puuku o ia Mokuaina Huiia o Amerika.

            O kela mau pah lama i loaa ai maloko o kekahi kaa otomogbile o ka hooleleia ana mai i keia awa mai kekahi mokuahi mai e wei ana ka have o kekahi o na aupuni oko e, a mai kekahi mai hoi o na aupuni olelo e ka hoounaia ana mai, o la on a nana ia wai wai, ame ka mea ana ia mau pahu lama o ka hoounaia na mai aohe i maopopo No ia kumuaohe mea i hopuia a ma ka buke moolo no hoi o ka aha aohe maopopo o kauna nona kela kaa otomobile. Ua lawia ke kaa otomobile e ke aupuni akuaiia aku ma kekahi mau mahina i kala aku nei.

            Maloko o kela hui o na pahu lama elima mau pahu wiseke, elima pahu kini a hookahi pah lama koniaka a hookahi pau champne.

            Aohe mea i hoakaaia maloko o ka leka a ka hope lua kukaewa o ke kakau ana ae i ka lio Amerika no ka huina o na dala i lea ae no ia mau pahu lama he umi-amamalua, o ka mea wale no i hoakakia ua kuaiia aku ma ke kudala a o madala ua hoahuia ae i na banako ma ka inoa o ka puuku o na Makuaina Hia o Amerika.

            KINGSTON, Aug. 10--Ua lilo ke emi loa ana mai o kekumukuai o ke kopaa i mea hookaumea lo i ka naau o ka poe kanu ko malamaika aneane e haawipio ia lakou o haalele i ke kanu ana i ke ko. Uhaawi aku ke aupuni ma ka aie i ka poe kanu ko $2,000,000 no ka hoohooi ana aku ia lakou.

            ma ana na hoa i koe ke komisina e kohoia aku ana, he na hiki ole ia ke olelo ae i nei manawa.

           

Haki ka Wawae

            o Lunakanawai

                        E. M. Watson

I haule ke Kaa oto i ka Pali ma

ke Kahawai o Kaunoahua

ke Kumu o ka Pilikia ana

 

OKE KEPANI KAUWA KE

KALAIWA ANA I KE KAA

 

Ua Eha pu me ke Kalaiwa Ame

Kana Wahine a Laweia mai

Lakou no Leilehua

 

            Ua hakiia ka wawae o ka Lunakanawai manawaena o ke kuli ame ke opuuouu wawae i ka manawa i huli ae ke kaa na e kau ana a haule i ka pali ma ke alanui holo ana i Leihehua ma ke kahawai o Konahua ma ka Hona 8:20 o ka po Sabati nei ua kaule ke kaa i ka pali ma kahi he 40 kapuai ke kiekie.

            O ke kepani kauwa a Watson, ka mea e kalawa ana i ke kaa, ame kana wahine kekahi i eha mamuli o ke aniani nahaha me ka loaa pu i kekahi mau palapu mamuli o kela haule ana o ke kaa i ka pali. Aole poe e ae maluna o ke kaa, o lakou wale no ekolu. Aia kela poe i eha ai maloko o ka halema i ma ka pakoa o Lelehua.

            E hoi mai ana ka lunakanawai Watson no ke kaona nei mai kela huli mai o ka mokupuni ma kela po, kahi ana o ka hele na e hoomaha. O fugimoto ke kapani kauwa a Lunakanawai Watson, ke kalawai ana i ka oto. I ka hoea ana mai o ka kaa ma kahi 100 ia mai ke alahaka lonokalika mai o ke kahawai, Kaukonahua ma o iki aku o ka Pakoa o Leilehua, ma ia wahi ua hiki ole i ke kepani ma kekahi ano i hiki ole ke hoakakaia, ke palilaka pololei i ke kaa a o ka hua ae la no ka ia o ke kaa ma ka aoao mawaho o ke alanui, a iho aku la ke kaa i ka pali ahiki i ka waiho ana ilalo loa o ke kahawai.

            Ua kaheaia mai kekahi kokua i ka pakoa o Leileaua a iloko o ka manawa pkole ua hoea aku la ekahi kaa kno ke kiia an kaia lako ua laweia mai kalnwai Watson ame na kpani kane ame wahine no ka helemai o ka pakoa. Ua koikoi kela eha i loa i ka lunakanawai Watson e hala ai kekahi mau pule lehulehu iaia maluna o kahi moe, no Fugimoto hoi ua mokumoku kekahi wahi o kono kino ame ka helehelena i ke aniani nababe o ka pale makani a no ka wahine hoi ua eha kona kua o ke kaa nae aohe i ni loa ka poina.

KA HUAKAI HOLO A KA BUCKEY

I HOLO MAI NEI

            Mahope o ka haalele ana wkawe ka mokuahi Buckey State ia Kalakiko ua ku mai la ia i Honolulu nei ma ke kahiaka Sabati nei iloko o na la holo 5 ame na hona he 17, me 141 mau ohua kapena ame 431 mau ohua oneki, he mau Poke riko limahana no na mahiko he mau kane, he mau wahine ame na keiki, me kekahi huina ukana uuku o kela ame keia ano.

            Ma kana huakai no ka Pakipika nei ua haalele aku ia Botatimoa elua mahina i hala kau nei. Mahope koke iho o kona haalele ana kau ua puka e la kekahi ahi maloko on a maloko o kona rumi enekini. No ia ahi ua pelu hou aku la ia ihope, me ka hoolelia aku o nahua iuka o ka arma, a na pia no hoi ke ahi mahope mai. Aole nae i lilo keia ulia i mea e nui ae ka poino o ka moku. Mahope iko o ka pia ana o k ahi ame ka hookaia ana mai hoi o na ohua, ua homaka hou mai la ia i ka holo an no ka Pakipiko nei, a ma ka hoakaka a ke kapena o ka hike ana ae, i na no ka i manaoia e hoea mai keia mokahi ianei mai Kapaa. ILakiko mai iloko o na la eha, in a no ua hoea mai oia iloko o kekahi mau ia o ka pule aku la ihala, ma kana huakai mai Kapalakiko mai a ianei.

            O na kanaka hana a pau iloko o ke pumi o ke kuene he poe paele wale no mai Bolatimon mai, a ua lilo ka keia poe paele kuene i poe hoolealea i na ohua o luna o keia moku mamuli o ka lakou mau himeni boolealea.

            Ma ka hona 5 o ke ahiahi Poalua nei ka haalele ana iho o nei moku i ke awa o Kou a holo aku no Hilo, a ma keia kakahika ia i hoi hou mai ai ianei, a ma ke kakahiaka o ka la apopo e haalele mai ai no ka holo ana aku no Kapalakiko. Malalo o ke Kapena John Diggs, ka hoomalu ana i ka Buckeye State.

 

He Mau Limahana

            Poko Riko Ka I hoea Mai

 

Maluna mai o ka Mokuahi Buck-

eye State ka Halihali ia

ana mai nei

 

HE 431 MAU KANE AME

NA WAHINE NA KEIKI

 

Hookahi o Lakou i Loaa i ka Ma-i

Flu a ua Ola no nae a he

Bebe ka i Make

 

            Ma ke kakahiaka sabati nei i hoea mai ai i Hawaii nei na limahana mua loa i laweia mai Poko Riko mai no ka hoolako ana  mai  ia Hawaii nei me na limahana he 430 mau kane, na wahine ame na keiki. O keia ka makamua loa o na hana i hooikaikaia no ka hoolako ana mai ia a Hawaii nei me na himahana oiai na mahiko e auauwe mai nei i keia mau la i ka lawa ole o na limahana.

            Malalo o ka Adam Bishop, o Ponce ke kanaka a Ralph A. Kaearns, ke kanaka e lawelawe ana i ka hana no ka Ahahui o ka poe mahiko ma Ponce i ka malama ana i keia mau Hmahana Poko riko i laweia mai nei. He mau mahina lehulehu i hala aku nei ua hoounaia aku o Albert Minneville i Poko Riko no ka huli ana i mau limahana mawaena o na Poko Riko, mamuli o ka ikeia ana mai Poko Riko mai oia o ka holoana mai, a no na mahina elima kona huli ana i mau limahana a ma ka Mokuahu Buck Eye State kona huli hoi ana mai ma ke ano he ohua. Oiai oia ma Poko riko ua hoohalaia eia kekahi manawa nui ma ka hele ana me na wahi pili kuahiwi a malako loa aku o na apana kuaaina o Poko Riko no ka huli ana i mau limahana, a ua loaa no ka hua o kana huli ana oia hoi ka loaa ana o keia huina i hoikeia ae la maluna.

            Aole i maopopo loa i nei manawa ka loaa hou mai o kekahi huina limahana hou mai Poko riko mai, oiai nae he mau pule aku nei i hala ua hoohalaia kekahi hana no ka lawe an amai i ekolu manawa o na limahana e loaa ana ma Poko Riko, o ka holopono nae o ia hoolalaia ana na keia mua aku ia e kuailo mai. He ekolu mau mau mokuahi i noonooia no ka hoolimalima an aku no ka lawe ana mai na limahna Poko riko no Honolulu nei, in a nei no ka loaa hou on a mau limahana ma Poko Riko no ka balihaliia ana mai i Hawaii nei.

Kinaiia ka ma-i Flu

            Ma ka alahele moana ka a ka mokuahi e holo mai ana a hoea mai i ke Alawai oki o Panama ua puka ae la he mai Flue mawaena o na ohua, eia nae, ua ike kokeia no ia mai a ua kinai kokeia mamua o ka pahola loa ana ae mawaena o na ohua Poko riko e ae, oiai nae ua hoomaluia ka na Poko riko ma ke awa o Colou no elua la no ka lawe ana ae i ke keehina makaala mua.

            I kulike me ka moolelo i hoikeia ae, ma ke koena mai ka o ke alahele moana aohe ulia poino i ikeia a ahoe no hoi he mau Mai i puka mai na ohua ae hookahi nae mea i make maluna o ka moku, he bepe.

            I kela amae keia la ua hoouna mau ia mai ma ke kelekalapa uweaolelo i Honolulu nei ka lono e hoike mai ana i ka maikai o ke ola kino o na ohua Poko Riko, no ia kumu i ka manawa i pii aku ai na kauka hoomalu mai iluna o ka moku ma ke kakahiaka Sabati nei, i ka manawa i ku mai ai ka moku naan i lawe mai na ohua Poko riko, ua holo ka hana o ka nana ana i na kauka i na ohua.

Hoomaluia ma Kahakaaulana

            I ka pili ana o ka moku i ka uwapo hoomalu mai ua laweia aku na ohua Poko riko no kahi hoomalu mai ma Kahakaaulana no ka hoomalu ana ia lakou no kekahi mau la mamua o ko lakou hoopaeia ana mai iuka nei o ka aina, he hana makaala mua hoi na ka papa ola federala no ke ola o ka lehulehu ma Hawaii nei, oiai aole i ikeia aku, malia, he mai paha kekahi mawaena o nei poe i laweia mai la. O na opeope ame na uakana nae a pau o nei poe i laweia mai la ua puhi kukaepeleia ma kahi hoomalu mai. Ua lawa na hale no nei poe e noho aku ai a ua hoa puaia aku lakou no Kahakaaulana ma ko lakou manawa i leweia aku ai nolaila.

 

            Elua mau hoa i koe o ke Komissina Home o na hwaii aole i hookohuia, a malia e loaa ana paa ua hoi ami nei hoi ka Elele Kuhio, kekahi o na hoa i hookohuia aku nei e ke Kinaina Far-

 

Powaia He

            Luna Filipino

                        A Lilo $120

E hoi ana Oia no Kona Home ma

ke Alanui Puuloa ma ka

Hona 10 o ka Po Poaha

 

UA UHIIA NA MAKA O

NA KANAKA A PAA

 

Ua Laweia aku Oia Aloko o ka

Malako a Huliia he 75 Kene-

ka i koe mai Iaia

 

            Ma ka po o ka Poaha aku la i hala he luna no ka aina hanai holoholona ma Puuloa, nona ka inoa Francisco Julio, he Pilipino, ka i powaia e kekahi mau kanaka ekolu i paa ku lakou mau maka i ka uhiia a i lako hoi me ua pu panapana automatic maluna o ke alanui mawaena o Puuloa ame ka aina hanai holoholona a lilo hookahi haneni ama iwakalua kala pepa.

            I kulike me ka makai Charles A. Willis o ka hoike ana ae ka mea nana e lawelawe mai nei i keia hihia me ua aahu koa na kanaka ekolu na lakou i powa i ka luna a o ua pu aloakou o ka hooweliweli an i ka luna pilipino he pu panapaua automatic a ka oihana koa.

            Ma ka Julio olelo i ka Makai Willis e hele malie ana ka oia maluna o ke alanu i Puuloa no ka hoi ana i kona hale ma ka aina hanai holoholona ma ka po Poaha aneane ma ka hona 10 o ia po, a iaia e hoi ana me ka nanea. oia ka manawa i oili mai ai kekahi mau kanaka a aahu ana i ua ole kea mai loko mai o ka malako e ulu ana mahai o ke alanui a kauoha mai la iaia e ku maliem ue ke kau pu mai o na kauaka i ka pu iaia a kauoha pu mai le iaia e hahai aku ia lakou.

                        Aohe ana hole ana aku no ka mea, he make wale no kona ke hoole aku, no ia mea ua hooku aku la oia i ke kauoha ma o ka hahai ana aku mahope o na kanaka ekoulu ahiki i ke komo ana iloko o ka maloko, a ia manawa i hoomakaia mai ai kona kino e huli. He mau bila dala $120 ka i laweia mai iaia aku a hookahi o na kanaka i nanao mai iloko o kona pakeke o ke kuka alawe ae la he 75 keneka. Ua noi ae la o Julio e wiho ia 75 keneka nana i loaa kana wahi meaai e kuai aku ai i kekahi la ae, a ua aeia mai kana noi. Me kona mau lima e kau ana i ka lewa, kauohaia mai la oia e hoomau aku i kona hele ana no kona hele ana no kona hale ma ke alanui Puuloa. me ka huli ole aku o kona alo ihope, a iaia e hele aku ana ia manawa i nalowale aku ai na kanaka ekolu iloko o ka malako. he moolelo keia e ae mai ana i na mea apau aole e hele mehameha i ka po, aole no hoi e malama dala maloko o ka pakeke ma na wahi mehameha.

HOPULA NO KA LOAA OLE O KONA

LAKINI KALAIWA KAA.

            Mamuli o ka hokui an o kana kaa e kalaiwa ana me ka loaa ole o ka laikini kalaiwa iaia ma ka po o ka Poaono aku la i hala a mamuli o ua ulia i loaa ai ka eha i kekahi mau ohua ekolu ma ke pino pu ana o na kaa otomibile i hookui aku i ka pou kelepona a haki ia pou, i paa ae ai o walter Wood i ka hopuia a laweia ae i ka halewai.

            I kulike me ka ka Maikai Barboza o ka hoike ana ae i ka halewai, e kalaiwa mai ana o Wood i kana kaa ma ke alanui Moi no ke kaona me ka mama loa ma ka manawa i hookui mai ai kana kaa i ke kaa oto e kalawaia ana e Manuel M. Joseph. No ka aneane he kanalima kapuai ka holo kikakaha ana aku a ka Wood kaa a hookui me ka pu kelepona ma ka aoao o ke alanui a paa malaila, a no ka Josephs kaa hoi ma kahi he kanakolu kapuai i ka holo ana aku a paa mahai o ke alanui. O Josephs, ka wahine ame ka laua bepe ke kau ana iluna o kama kaa, a maluna hoi o ka Wood kaa o Walter Cross, A. Nigel ame J. Lee.

            Ua hopuia o Wood a ua hoopiiia ae no ka holonui me ka nana ole i ko hai ola a, no ke kalawai ana hoi me kona kuleana ole, no ka loaa ole ana iaia o ka laikini kalaiwa kaa oto. Ua paaia oia no ka $250 bela. I kulike me kana makai o ka hoike ana ae ua paa oia malalo o kea bona no ka hhina dala no elike me keia no na kumuhoopii onao hale maluna aku nei a iloko i holo.