Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIX, Number 35, 2 September 1921 — Page 3

Page PDF (1.45 MB)

This text was transcribed by:  Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun
This work is dedicated to:  Dr. Michael J. Chun

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

Na Aui Alealeale o ka Lihikai o keauau Moanalua

Kakauia e J. K. Mokumaia i'a lilo na mea maikai i hoea mai i mua o maua, a maua e walea ana i ka pa kolonahe mai a kahi makani kia ma ua lihikai nei, i mea e ho'omamaoia ai. A aloha wale ia no ka hoi o Oahu nei he wahi puulepo, wale no, o keia hoi na loaa kahi pili aoao e loaa ole ai i ke anu no ka mea he huluhulu moe kehau o Milolii. Ua pakika loa aku la.

Ma ke kukahiaka nui poniponi o ka Poalima Iulai la 9 i hiki aku ai ua pono halepea ame na mea e pono ai keia noho ana, oia o ka iini nui e loaa na mea maikai e pili ana i ke ola kino na mea maikai e pili ana i ke ola kino, no laila o na makaukau apau e pili ana ika noho home ana oia ka mea i makemake ia ai, e pale aku ana i ka ua ame ka makani ame ka wela ikiiki o ka la, nolaila o ka lawe ana i ka makaukau piha oia wale no ke kulana e ku aku ai imua o ka ino ke hoea mai: no laila iloko o na mea apau  ua kupono maoli ke dala ole aka o na mea ma'a mau i ke kaona aole loa e poina ana oia i e pono no e loaa kela makaukau oiai o ke ake nui e loaa kekahi hoomaha ana i loaa hou mai ka ikaika i ke kino aole no i hala ka hoea ana mai o ka ino iloko o on a pule ehiku mai o ka ino i loko o na pule ehiku o ka noho ana he 14 la i hoea mai ai ka ua ame ka makani e nou pono mai ana mamua aka, ua maluhia ua mea eiala mau wale no ka imi aku a i ka eiala nau wale ua ka imi aku a ika eiala kaona ame Kaimana

AOLE ANEI OU MAI NAENAE? AOLE ANEI OU EHA MA KA umauma? AOLE ANEI OU KUNU KALEA? AOLE ANEI OU HU MA KA iwiaoao? A ina ua loaa ia oe ia mau mai, alaila, e ike oe i ke ola i ka LAAU KUNU a Kauka Jayne. --------  NA MAI HOOPAILUA. Mai o ke Ake! Mai Nalulu a me ka mai Dyspepsia. (O ka nawaliwali o ka puu hoowali ai, iloko o ko kakou mau waihona ai.)

He pono ke ai koke i ka laau a Huaale Ola a Kauka Jayne, he laau oluolu, a he ola no hoi. Aohe no he mai i nele ke makemake i na laau hoonaha; a mai nui no hoi ka poe e ola ana, me ka oluolu no hoi, ina e hoomaopopoia, a e inu ia no hoi ua mau laau la. Aole no e oluolu pono kekahi mea, oiai e inoino ana oloko o kona kino; a ua ulu nui ae no hoi ka mai, a i kekahi manawa aa make no, a ina e malama pono ia a e inu hoi i na Huaale Naha, alaila, oia no. No ka hooiaio ia ana mai o keia mau mea, nolaila, ke hoolaha ia aku nei ka Huaale Ola a Dr. Jayne. Me ka hiki ke hooia'ku i ka maikai, a na ka hoao ana i hoike maopopo mai i ka oi o ke ola o keia laau mamua o na laau e ae, a me ka maikai no hoi o ka inu ana, a me ke ola maoli no hoi. A ina no e inu ana ia laau, aole no he mau mea i hookapuia, oia ka ai ana a me ka inu ana. Aole e ino ke waiho loihi, no ka mea, ua hanaia no a maikai loa. A ina e inu ia ua hikiwawe loa ka hehee iloko o ka pou waiho ai. Ma ka inu ana ma ka haawina liilii, he maikai loa no ka naha ana, a he oluolu no hoi, a me ka holoi pau i ke ino oloko o ka opu.

DISIPEPESIA.

(Oia ka mai ono ole o ka ai i kekahi manawa, a me ka hoowali pono ole ia hoi o ka ai iloko o ka puu moni ai.)

O keia Huaale Hoola a Kauka Jayne, he maikai loa no ka hooikaika ana ia mau oihana o ko kakou mau kino. Ina ua loihi loa ka mai ana, alaila, e hikiwawe ke oia ke inu puia ka

Huaale me ka Laau Hoomaemae Koko a hoopau NAIO me na KOE, A Kauka JAYNE, e like me ka mea i kuhikuhiia mawaho o ka wahi o ka laau. NO NA MAI MA KE AKE  MAI LENA, MAI MA KA OPU HANAWAI. NA MAI WELA, KA HAALULU, KA MAI O KA ILI, KOKO INO, MAI NALULU, MAI KUNA, MAI WAHINE, ame ka MAI HOOPAILUA.

Ua maopopo loa ke OLA o keia mau HUAALE. A o ka mea wale no i koe i ka lehulehu o ka hoao pono ia mau hua. A he maikai no hoi na laau o Kauka Jayne, no ka hoola ana i na mai

PUHA. ALAALA, KAOKAO, PUUPUU, PEHU, KUNAKUNA, Hanene, Lolo, na mai wahine, a me na mai e ae, no ke KOKO a inoino mai no i kana LAAU HOOMAEMAE KOKO. 88-1y.


l@@@@@@@@@@@@@ @@@@@@k@@@@@@@@@ @@@@@@@ @@@@@@@

kahi aluka a pela aku ana ia aluka e noke nui ami ai ika walau ame ka pakuau pu mai no hoi me ka piha maoli me ka hauoli nolaiala i kekahi manawa e hele mai ana i kou kahua no ke noi ana i ke ola ana o ke kanaka e lilo i ana hou a i malamalama hou o keia ola honua ana oiai, aia ma@@@e@@ @@@@@@@k@@@@@@@ luna o kela ame keia pooo ohana ke kiokio @@@@ @@@@ @@@ o ka ike mua ana i ka nee ana o kona papapana oiai o kekhai poli i keia mau hoakaka ana a i ko'iu hoopau ana i keia mau manao kemahalo aku nei i kou aku nei i ka poe manoio ke mahalo aku nei ika poe manoio mai a pela akua nei no hoi me ka ame oe e kuu kapena opio ko'u uwila aku aupuni nei mau mokupun i la kele awe

 

Palahe ka Wawae o Kekahi Keiki Palaki Kama'a

He keiki u@ku Pukiki Palaki o ka e ku ana ke ka'a oto mia ka aoao makai o ke alanui moi kokoke mai i ke kihi o ke alanui Alakea a e huli ana ke alo i Waikiki He wahi ku puukiuki mau ia no keia e ua kaa oia i ke kaa e ku ana malaila ua holo mai la kahi keiki mai kekahi aoao mai o ke ike iho ke kaliwa i ua wahi keiki la ka huila h k@@@@@@ @@k@@ope o ke kaau apiia mai in ka waewae akau a palahe. Aole o ka wae wae wale no kahi keiki ka ipoino o ka pahu meahana palaki kamaa pu

Ua kapalili ae la kahi keiki i ka manawa i pa'a ai kona wae wae i ka hui la a na ia leo kap @@@@@@@@@@@ @@@o@@@@@@@@@@ @@@ ali'i on a i hoika aku la i ke kalaiwa ua poino oia a hoopau ko kelu ke kaa ia mahawa i lelle iho ai ke lapaua o ke ka'a a lawe aku laiaia maka'ala no laku iho i ole e hooili wale aku i na abewa ana maluna o na kalaiwa.

HE MOKU HOLO MAU

No Lahaina, a me Makena.

O KE KUNA KALEPA PAA

maikai,

"Kate Lee."

O Fountain ke Kapena,

E HOLO MAU LOA ANA A HIKI MAI

no hoi ma na Awa i olelo ia maluna. No na ukana a me

na ohua, e nina i ke Kapena ma ka moku, a i ole ia ia

28-tf C. BREWER &co. (BURUA MA)

 

No Hilo.

KA MOKU KUNA

"MELE HILO,"

O Sebastian ke Kapena.

E HOLO MAU ANA KEIA MOKU I KE

Awa maluna, no na ukana ame na ohua e ninau ia

HULIPAHU, (L. L. TORBERT).

 

No Hana, Kaupo, a me Maliko,

KA MOKU KUNA

'MANUOKAWAI,'

O Merchant ke Kapena.

E HOLO MAU ANA KELA MOKU I NA

Awa i haiia maluna. No na ukana a me na ohua, e ninau

 

 

Hoomaha i ka wa ikiiki wela o ke kaona

Ike ia Molokai aina o ka pule oo na mokupuni a'u i hele ai i keia hoaaha no hoookahi mahina. E solomon Hano hano. aloha mai ea. hea ia mai hoi leia kanaia ikaika aku hoi na mokupuni a'u ike kumaka iho nei i mea hoonanea na na hou hoi mau o ke kilohana.

@@@@@@Ma muli @@@ halu i mahina  @@@ ho'o maha @@@@@@@ ka mano e ho'ohala ia mau la i ka moku o kama me hina Iaa hora kakahiaka o ka Poakolu Iulai Hora Am hemo ka laina a niau mai la ka holo o ka moku no na wahi i kamaiana ika ihu o na mean apa u a hli aku la nana ike kuku mai a ko uka poe Ia wa i naholo ai keia mau Iulani mele a ka hoolokahi oia mau la i okikilo loa me he mea la e i mai anaia'u

A kai au o ak@uwapo

I ka ihu o ak moku kiakolu

O i ala ka'u i ike aku

I ke ku kilakila mahope

Ehaupu ka manao i ke hoa

I ke ani peahi ana mai

Kahea ae e ka kapena

E uleu na boy o mua

Lu ia na pe'a i pau

Ha'aheo i ke awa o Kau

O ka nihi a Pele mamua

E owe ka huila ma hope

A waho ae o kealalua

Huli nana ia honolulu

Ke ahí mai a ka makani

E Pulelo e ka have Hawaii

Mawaho ae o Mamala

Malama ia iho o ke aloha

I oni paa iho i ke kino

I pilipono mai ka nianao

He manao kou e ike aku

I ka lihikai o Kalia

Alia oe e uwe mai

A poho pono ae na pe'u

Ke poho nei na pe'a o ka SS Mauna kea i ka makani Waikiki a ke hio nei hoi hoi makou ali o ke kai o Kalia oia i eia makou mawaho o laila Auwe no hoi ka namnea e nana aku la i ua kai lumi lumi ka naka la o Kalia Kahi a waila Kahaka ua k Moi o Oahu i kona manao elelele o ka pepehikana ka ma ka lumai ana ia Kaopulupulu mai nei o Leahi mamua o'u me he mea la e i mai ana ia'u e puana ae i ohu nona i nui iho ai na maka o ka lehulehu o ke Kuokoa

He aloha no nae Leahi

Kela pu'u nui kaulana

Kupono i ka piko o Wakea

I ka puuwai o Lobine

Pehea mai oe e ka hoa

Oia wau la ua lai

a Kumau ikiki ae kaua

Oi noho ka manao me a'u

Hooko ia ko makemake

Oiai ko wa kaawale

I ku la'i au o ke kaona ka makani

hoolua makai

elua wale no maua

me ku ko'olau o i ala

o kahalakau a na poki

o na keiki aukni

ku no ka iala kaena

a u hui ko luna me lalo

ke uhi nei nui ko mau hoaaloha ma keia kai

I ka moku e ne'e nei ka awiwi ma kono alahele. Iloli eia mai, Aole he pa e leo mai a pupuhi loa no makou no ka mala ulu

Nana ae la i kupoa ai a keia mau upu ai e ike i keia huakani hele. Hora 4 pm kawewe aku la ka laina kau lahao i ka laikuela hele mua piha olioli. lu na pe'a a ke hoonu'u nei ko'u mau lu ike ulu

Malu mai ka pe'a lauloha a ka makani

Loha punou ma'alo ke ak i ka la'i i kawaiho lua a kala'i o kekea ao

Hiolo makua iho ka ua paupili e

He Pa ko Li a ia kupu o ka malu ulu! Auyea wale ana e piano i ke ahiahi

Ke hio nei kahhi malihini aku i laila ka luhi a ke kai i loaa ke kaa hoa 430 pm haoau maoe hoe amana ahe hoamauanau konohiki ua menumenu o kamikini nii lau polkopoko hoomanunu Ololowalu ika la i ka malani kahi ao ao aole i u iho palapulau hele nei ihuana hikiakaie eiahea maalea kau pono kaihono makani manao mai aha ole nae ka maliu ia aku oia hosio aina kou me eu ai ika malu a ke no hola ehe hekau iho la ko'u Poaha nana ae la ike pani o Iao he oia mau no pau ka pu ai ma hele no waihe'e ame waiheu honi aku la ika pa mai aka makanini.

Ia ahiahi hoauamoe kae ola i Keaauaa auaua wahi kai o Pauku kalo wahine o ka ehu e. Puku Kalo mahine

E Peka ana

He ala ae

He ala ae

aku lamanu

Anu waihe'e

Ekele anu o wailua

Mai kekila a Pa ha'alelele

Haalelele ke ah la e Olepau

he kau@ kei na hiiaka

Hoi i ka hale amaiana kuua luhiaa kahaiki namakani i kona maki kiko kili manakao laka laka e laka e laka e. laka. hoi i kahale amaina Mr. Manuel Ross ke ano mau no o ka malihini o ke aku ike i namea nana. i na mea nana. @@@!@@@@@ aia hora liula o ke ahiahi huli hoi no ka hale makaiana e nei ikiini oino hio moe no kamean naekeekuka nei uiaei aku nei Kilakila haleakala haleakala. Kuahiwi nani. Ia po aole au i hoe koke e me ka makemake ke ohumu nei ka halia me ka manao no ka hele ana e ike i a kie kie Haleakala

Kilakila Haleakala

Kuahi nani o Maui

Ha'ahelo wale oe Hawaii

Hanohano o maui no ka oi

oioa i o ke ao i keia wa a'u ala nei me he ala ua iohe aku au i ka hameahne e himene mai ana.

Auhea wale oe ka ipo

Ku'u hoa ha'iha'i olelo

Papa olelo pu kaua la e

A o ko'u manawa pono keia

Eia ka ua lou ia mai

Lihlihi âme ko'u ahane noonoo.

Eniolpua kauo palanehe

i ka aina moe hoonanea

a ke hookani

hano a kamakahialii e himmeni ana

kau ka malama a ka Ikioe i holale

pulala ka iho nana i ka'ao ku helhela i ka alai na kahawai

Puahala ka ihu nana i ke ka'ao ku hel hele i ka alai na kahawai i ka hoowaa

he lai e he lai hoi

(A hoomauia aku.)

 

Hale o Na Alii o Hawaii

E malama ia ana ka halawai kumau o kahale o naalii o Hawaii i ka auwina la Sabait iho septaemba 1921 vinia ma ka hora 2 pm emaka'ala mai na mamao alii apau ea hiki kino ae ma ia halawai i lohe a maopopo pono ai ikekahi o an kumuhana nui e hapaiaa mai ana ma ia aha anaina

HALE MU! HALE KUAI MEA AI! HE OLUOLU LOA KE KUAI ANA O NA mea ai ma keia hale, i lohe oukou e na makamaka Hawaii a pau! RAIKI no Waimea, Kauai mai, PALAOA maikai loa, KAMANO io ula no Keamolewa mai BIPI uaho no Kaleponi mai, KOPA keokeo – KOPA ulaula, AILA Honua! AILA Kohola, KOPE – PAAKAI, AI no na Lio a me na Moa Na mea ono he nui wale o kela ano keia ano. PIA NO HAWAII MAI, PIA AI - A he nui loa no na mea ai maikai e ae. Nolaila la ea, e na makamaka, e hele mai no me kahi dal e ike maka no oukou i keia mau mea i halia ae la maluna. Me ka mahalo, I. BATALETA. 370-3ms

 

 

Hale o na Alii o Hawaii

Sept.2

 

He hoomaikai nana ahahahui CEO maui Hikina

 

Ma o kona kakauolelo la i ke ahahui CE O kipahulu na hoaloha ame na makamaka apua. O makau o na CE Mai i kua pee pa pohaku a hiki aku i ka wai o oopuolea ke haawai aku nei makou ma o ke kaokou olelo ala i na hoomaikai palena ole no namea maikai a oukou i hana mai ai no na mea e aloha ai ke kino ame ka oukou hoamoe ana iho ia makou maloko o ko oukou home a me ko oukou luakini i mea e pono ai ame na makana kokua aloha a na keiki haole o ka mahikio o na kaa ame keiki haole o ka mahiko o nakaa ame ka hale kii onioni na hana wehewehe aha mele ame na hoaloha e ae i haawi mai i ka lakou mau kokua. Nolaiala ke pule nei makou i ke akua mana loa e haawi mai in a kua maluna iho o oukou A ee haawi mai i nua kokua maluna iho o oukou A e hoolihi aku i ko oukou la ma keia ola ana O Iehova no ke kai kani wale ana

s. K. Kaailua.

Kakauolelo o na hana hoike  o na A Eo Maui Hikina.

 

HE KUIKE KA UKU UKANA.

            Ma na ukana a pau a na makamaka, e pono e uku mua ia. A e hookoia no na kauoha no ka lawe a hiki i kahi i makemakeia. A e malama ia no me ka makaala na ukana, paiki a me na puolo, lio, pipi a me ka hoki.

           

E hoaiona ia me ka moakaka na Pahu Rama a me Waina.

 

            O ka põe no lakou na ukana o keia ano e pono e hoailonaia me ka moakaka, a i ole e kakaula me ka moakaka ka loaa ana mai o ka poe no lakou keia mau waiwai.

            O na koina no na pilikia a me na poho, e pono e hoike koke ia mai iloko o ka malama hookahi.

            Aole e ae ia na hookele kaa, na keiki a me na mea like, e pii iluna o ka mokuahi i ka wa e pili mai ai i ka uapo, aia wale no a pau na ohua eepakeke i ka lele.

            No ke ake nui e hoopomaikaiia ka lehulehu kaahele, ua hoololi ae nei ua on a o Likelike i ka Papa Hoike Manawa o ia Mokuahi e like me maluna.

 

Ma ka Hale Oihana e loaa ʻ i ua Palapala.

            Aole keena o hope e lilo, aia wale no a kaa mua mai ka uku moku. Aole e ili ka hewa no na paiki, ukana a puolo paha, ke ole e kakauia ka loaa ana mai. E hookaaia ka uku ukana ka wa e noiia aku ai.

WILDER & CO.