Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIX, Number 40, 7 October 1921 — Page 6

Page PDF (1.63 MB)

This text was transcribed by:  Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun
This work is dedicated to:  Dr. Michael J. Chun

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

NUPEPA KUOKOA. HONOLULU. T. H. POALIMA, OKATOBA 7, 1921

 

He Moolelo no

KONARADI KENEKONA

a i ole

Ka Hiena o na Awawa Kuhoho ame Demona ka Lio Eleele Kupaianaha

 

            Me ka noonoo ole ae no ka poino, komo aku la lakou nei ma kela puka nahaha, a ke ike la hoi lakou, he nui na hale kahiko i haaleleia, aka i hooliloia nae i mau punana no na kanaka hakihaki kanawai, mailoko aku o kekahi hale ko lakou nei hele ana, a hoea aku la no kekahi alanui ololi okoa aku, aia hoi kekahi poe kanaka lehulehu e nonoho ana, a he poe wahine kekahi me lakou, aka no kela kanaka ino nae, aole o lakou nei ike aku.

            I ka wa i ike mai ai o ua poe kanaka nei i ke koloka e paa ana iloko o na lima o Kakeo, lohe aku la lakou nei i ke kamailio o ua poe kanaka la, i ka i ana ae o kekahi i kekahi:

            "Ea, o ke koloka kela o Migela, e paaia mai la e ke kanaka opio Amerika, eia nae aole i paa mai nei ka hoaloha o kakou i keia poe. E hele kakou e kii i kela koloka, a kaili mai ke kanaka Amerika mai!"

            Ku nui mai la ua poe kanaka nei, me ka hookokoke ana mai i kahi o na kanaka ekolu e hele aku ana, alaila me ka leo nui moakakaka, i kamailio aku ai o Dona Jose ma ka olelo Paniolo i ka pane ana aku ia lakou:

            "E hookaawale koke oukou i keia manawa, a e hookuu mai ia makou e hele me ka lanakila! Heaha ko oukou kuleana, e ake'ake'a mai ai ia makou ma ka huli ana aku i kekahi mea pepehikanaka? E hookaawale koke oukou i kela manawa ano!"

            Ma kahi nae o ka hooko ana aku o kela poe kanaka i ke kauoha, no ka lipokaawale ae i ke alahele, no lakou nei, ua puuluulu ae la lakou i kahi hookahi, me ka noke ana i ke kamailo, ahiki i ko lakou noke ana ae i ka huro, a hoopuniia ae la hoi na kanaka ekolu, a hiki ole ia lakou ke pakele ke manao kela poe kanaka, e lele mai maluna o lakou nei, no ka pepehi ana ia lakou a make.

            I loko nae o kela kulana kupilikii o na kanaka ekolu ua weheia mai la kekahi puka aniani uuku, ma ka papahele o kekahi hale mahope pono aku o ka puulu kanaka, i hele a piha me ka inaina, me ka nana ana mai ilalo, i kahi a ka puulu kanaka e ku poai ana mawaho o na kanaka ekolu.

            I ka wa o ua kaikamahine nei i ike mai ai i ke kulana kupilikii o na kanaka ekolu, hoomaka mai la oia e kamailio me ka leo ikaika, i na kanaka Paniolo, oiai hoi o Dona Jose, e ku aku ana hoolohe i na olelo a kela kaikamahine e kamailio mai ana me kona piha i ke kahaha, aka no Mr. Kenekona nae ame Kakeo, aole he mea maopopo iki ia laua.

            "O e Goriana!" i hooho like ae ai ua puulu kanaka nei, me he mea la ua mahaelua ko lakou noonoo, aia kekahi poe, ma ka hooko aku i kela manao mua o lakou, a o kekahi puulu hoi, e hoopau i ka manao hoopoino mai i na kanaka ekolu.

            Ua lilo nae kela ano o ka puulu kanaka, i mea e hoopiiia aku ai ka inaina iloko o ke kaikamahine opio, no ka mea ua keelii ino iho la oia i kona mau wawaeiluna o ka papahele, me ke kuhi ana hoi o kona mau lima i o a ianei, me ke kamailio hou ana mai i kekahi mau olelo ikaika, alaila pani ino mai la i ka puka aniani, a iloko o ka manawa pokole, ua weheia mai la kekahi puka ma ka hale malalo, o ke komo aku la no ia o kela poe kanaka ma kela puka, a o ia ka Done Jose, o ka hoomaopopo koke ana iho, i ka mana nui o kela kaikamahine, i hooloheia aku ai kana mau olelo apau e kela poe kanaka.

            I ka nalo ana aku o ke kanaka hope loa ma kela puka, huli mai la o Done Jose, a kamailio mai la i kona mau hoa:

            "E haalele koke kakou i keia wahi, me ka noonoo ole e huli i kela Paniolo nana ka pahi i kiloi mai ai ia oe e Mr. Kenekona. Aohe he manaolana no ka loaa o kela kanaka ino ia kakou."

            Ua piha maoli o Mr. Kenekona me ka pohihihi i na mea e hoopuni ana ia lakou, nolaila aohe ana mea e kamailio aku ai, o ka hahai wale aku no ia Done Jose, oiai ko laua nei kamaaina e hookokoke aku au no kekahi puka-pa e hemo aku ai i waho ke alanui akea.

            "Ea, owai kela kaikamahine? Pehea i lilo ai oia i mea mana nui maluna o kela puulu kanaka? Ma ka'u nana aku, he poe kanaka hana karaima wale no kela apau," i ninau aku ai o Mr. Kenekona, mahope o kona noho hamau ana no kekahi manawa.

            "He põe kanaka hana karaima wale no kela apau, a ina aole i hoea ae nei o Nina Goriana, ke kanalua loa nei au, no ka hiki ia kakou ke kaawale, mai kela wahi mai me ka maalahi, koe wale no paha ina e hiki ana ia kakou ke hoeha aku i kela kanaka."

            "No kela kaikamahine ka'u e poina ole nei, he keu aku ka u'i o kona helehelena!" i pane mai ai hoi o Kakeo. "Ua hoomaopopo aku anei olua i ke ano o ka hanaia ana o kona lauoho i hele a hulali i na daimana?"

            "Aole kela he pohaku daimana au i ike aku nei, aka he pohaku okoa loa no, aia iuka o ke kuahiwi e loaa ai. Ina mai kahi mamao e nanaia aku ai, e kuhihewa loa aku ana no oe he daimana aka i kou hele ana aku a kokoke e ike aku ana oe, he pohaku kohu aniani." i hoakaka pono mai ai o Done Jose imua o Kakeo.

            "O kela wahine opio a olua i ike aku nei, he Paniolo kona lahui, elike no me ka lahui o kela kanaka houpahi, aka nae ma ka aoao o kona makuakane, aia ke koko o oia i kekahi manawa he moiwahine no kona lahui kanaka, kekahi ohana kiekie ke holo la iloko on a, a ua kapaia aku i hoakaka mai ai o Done Jose imua o Mr. Kenekona.

            "O ka mea oiaio loa, he alakai oia iwaena o ka lahui Paniolo, ame na Ilikini ma keia aoao o Peru nei, a hoea loa aku ma ka palena akau o Kili. Ma ka'u koho aku, ua ike kela kaikamhaine, aole he mea maikai, ke komo ana o kona pohai iloko o kekahi pilikia me kakou, a ua koho pu aku no hoi au i kona manao, aole oia i makemake e haawi mai i kana mau kokua ana ia kaou, i wahi e paa ai o Megela i ka hopuia."

            "Alaila o Migela i'o anei ka inoa o kela kanaka?" wahi a Mr. Kenokona me ka hele o kona helehelena kaumaha. "Fa, pehea i maopopo ai ia oe o ka inoa ia o kela kanaka?"

            "Ua lohe like aku nei no kaki i ke kamailio ana mai nei o kela puulu kanaka ma ke alanui ololi, o Migela ua kanaka nei, a malia paha o kekahi inoa ia on a?"

            "Oiai au e noho pio ana ma Kili waena, ua ike au i kekahi kanaka ma kela inoa o Migela e hoea mau ae ana oia imua o Juana, no ka lawe ana ae i kekahi mau hoike, a po ka hooko ana no hoi i kekahi mau kauoha mai ia Juana aku.

            "Ua maopopo loa ia'u, ka pipilipaa loa o ka noonoo o Juana no kela kanaka, ame he mea la, i ka wa o keia kanaka i ike ai, ua make o Juana pela oia i hookolo ae ai mahope o ko'u meheu a hoea no Sanatiego, me ka manao e pepehi ia'u a make, e ole wale no ka hoea ana ae o kuu keiki, pela i palekana ai kuu ola. Ua ike o Konaradi, o kela no ke kanaka hookahi o ke kou pu ana mai me makou maluna o ka mokuahi hookahi nolaila aole he hana okoa i Fela Lanaka o ka hookolo ana mai mahope o makou, no ka hoopoino ana mai no ia i kuu ola."

            "Malia paha, o kena ke kumu oiaio loa au e kamailio mai nei e Mr. Kenekona, aka, i ka wa i make aku ai o Juana, ua hoopuehu liilii ia kona puulu, nolaila aia ka iini iloko o keia kanaka, e kaawale mai Kili mai, no ka maka'u o paa i ka hopuia, a i kona hookolo pololei loa ana mai mahope o kou meheu, he hookahi no manao nui iloko on a, o ia ka powa ana ia oe, a lawe aihue aku i kau mau dala apau, ame kou mau waiwai e ae. Eia ae kekahi o na kanaka a'u i hoouna aku nei! E hele mai oe maanei nei!"

            I kela manawa, ua hoea aku la lakou nei ma ke alanui akea, ai ka hoea ana mai o ke kanaka, i hoounaia aku ai e hele e hoike aku i ka oihana makai, pane mai la oia.

            "E na keonimana, ua hoike aku nei au i na makai, a ua hoounaia aku la kekahi poe no ka huli ana i ke kanaka Paniolo, me ke koloka kahakaha, a pela pu hoi ka huli ana i ke keiki opio Amerika, maluna o ka lio eleele."

            I ka ike ana mai o ua kanaka nei i ke koloka e paa ana iloko o ka lima o Kakeo, hele mai la oia a nana iho la, me ka hooho ana ae: "Ea, ua like loa maoli keia me ke koloka a kela kanaka e kikepa ana ma kona mau poohiwi!"

            "O ke koloka i'o keia o kela kanaka ino, ua hoao mai nei oia e pepehi ia makou, a ia'u i lele aku ai e hopu iaia, ua noke ae la oia i ke kupaka, ahiki i kona pakele ana, me ka lilo mai nae o kona koloka ia'u, i mea hoomanao na makou nona," i pane aku ai o Kakeo, ma ke ano hoakaka, i wahi e hoopauia ae ai ke pohihihi o kela kanaka no ke ano i kaa mai ai kela koloka malalo o kona malu.

            "Pehea, ua ike anei kekahi mea i kuu keiki, ka mea e kau ana maluna o ka lio eleele?" i ninau mai ai o Mr. Kenekona, me ka maikai ole o kona noonoo no ke kanaka opio.

            Ua hoole mai la kela kanaka, no kona ike ana ia Konaradi, oiai ua hele pololei loa oia no ka hale o na makai i noho ai, nolaila aole ana hoolalau wale ana ae ma kekahi wahi okoa, pela oia i maopopo ole ai no ke kanaka opio.

            Oiai no lakou nei e ku malie ana ma kela alanui, ua hoea mai la kekahi makai, he hookahi ko lakou hele ana aku no kekahi mau alanui okoa aku, no ka huli ana ia Konaradi ; a ke ike aku la no hoi lakou i kekahi poe makai e ae, e huli ana maloko o na pa, a ma na alanui no hoi, me ka piha me ke pihoihoi.

            Mamuli o keia nalowale ana o Konaradi, ua hoopaneeia na hana i manaoia ai e kukakuka no ke kuai hoolilo ana aku i ka lua lanahu a Mr. Kenekona, a no kekahi manawa okoa aku, aia a maopopo ka hopena o ke kanaka opio.

            Hele pololei aku la nae lakou a hoea i ke kihi o na alanui, i ike hope ia ai o Konaradi maluna o kona lio, e ku mai ana no kela makai mua i loaa ai ia lakou nei, a i ka wa i ninauia aku ai i kana mea i ike, hoole mai la oia, koe wale no kela manawa mua loa ana o ka ike ana mai i ke kanaka opio, e uhai ana mahope o ke kanaka Paniolo.

            Ua loihi maoli ke ku ana o kela poe malaila e niele ai i ka makai, a no ka molowa o Kakeo i ke kamailio kualehelehe, haalele aku la oia i kona mau hoa a hele aku la no kekahi aoao o ke alanui, no ka nana ana i na waiwai kalepa a kekahi wahine iloko o na ie, e kau ana maluna o kekahi holoholoha i malihini loa i ke kanaka opio.

            "Heaha ke kuai ana o kau mau waiwai?" i ninau aku ai o Kakeo, ma ka olelo Paniolo pahemahema, eia nae aohe mea maopopo i kela wahine, oiai nae, no ka holoholona ka Kakeo makemake e ninaninau aku i kela wahine i ke kumukuai.

            I kela manawa nae, i kahea mai ai kekahi kanaka, i ka wahine e hele aku, ma kekahi alanui ololi, a no ka manao o ua wahine nei, aole he makemake o ke kanaka Amerika e kuai i kana mau waiwai kalepa, alakai aku la oia i kona holoholona, no kahi e ku mai ana ke kanaka nana i kahea mai iaia.

            I ua wahine nei nae e hele ana, ike aku la o Kakeo, i ka hapaiia ana ae o kekahi puka aniani, a kiei mai la ke poo, o kela kaikamahine hookahi no, nana i uwalo mai i ka puulu o ka poe hana karaima, aole e hoopilikia wale mai ia lakou nei, me ke kamailio ana iho o ua kaikamahine nei, i ke kanaka e ku ana ma ke alanui ololi.

            Alawa mai la o Kakeo i kahi a Mr. Kenekona ma e ku ana ma ke alanui, e noke nui ana no ua poe kanaka nei i ke kamailio, me ke kuhi ana o na lima, a o ia kana o ke kahea ana mai me ka leo nui:

            "E kali malie iho oukou pela, e hele ae au mao a hoi mai." wahi ana me ke kuhikuhi ana aku i ke alanui ololi. "Aole no au e loihi loa, o ko'u hoi ihou mai no ia"

            Me kona kakali hou ole iho in a paha ua loheia mai kana mau olelo, aole paha, o ka ukali aku la no ia o Kakeo mahope o ka wahine me kona holoholona, oiai hoi ua wahine nei, e kamailio ana me kekahi kanaka, a ia nei i koho aku ai, aole he nui o kana dala, ma ke ano o kona mau lole e komo ana.

            Alawa ae la nae kana nana ana ma ka puka aniani, kahi ana i ike ai i ke kaikamahine opio, e nana pono mai ana ua kaikamahine nei iaia, a no ko ia nei nana ana aku, ua emi aku la ke poo o kela kaikamahine ihope, a hookuu iho la i ka puka aniani ilalo.

            "He mea pono ia'u ke kuai i kekahi mau alani mai kela wahine mai, i ole ai e hoohuoiia mai ke ano o ko'u hele ana mai nei no keia wahi." i kamailio wale ae ai no ua o Kakeo, aka nae, i kela manawa i ike aku ai oia ia Konaradi, me kona hooho ana ae me ka leo nui: "Auwe, o Konaradi ka kela!"

            Me ka hooko ole aku o Kakeo i kana mea i manao ai e kuai i mau alani mai ka wahine maauauwa mai, o kona hoomaka mai la no ia e holo, no ke alanui ololi, me ka nana ole aku i ka wahine ame ke kanaka Paniolo e kamailio ana, eia nae i ka wa i ike mai ai o ke kanaka Paniolo nei, ua waiho ino aku la oia i na ie a ka wahine ana e nana ana, a hoomaka mai la e holo mahope o Kakeo, eia nae, ua oi aku ko Kakeo mama mamua on a, a pili ana ke kanaka opio ma ka aoao o ka lio o Konaradi, me ka paa ana aku hoi ma ke kaulakaohi o ke kaulawaha o Demona; a pane mai la :

            "He keu aku ko makou hoaa ia oe! Aia o Mr. Kenekona me Done Jose ma ke alanui kahi i huli ai no kou wahi o ka nalowale ana!"

            "E hamau, mai walaau nui ae oe!" i kamailio iho ai o Konaradi me ka leo liilii. E neenee mai oe a pili ia'u, pehea he pu panapana no anei kau?"

            "Ea, eia no ka'u pu me a'u kahi i amlama ai." i pane aku ai o Kakeo, a no ka manawa mua loa, akahi no oia a ike aku e paa ana ka pu panapana iloko o ka lima o Konaradi, eia hoi kona mau maka ke hakilo la me ka makaala loa no kekahi mea.

            Oiai na kanaka opio e kamailio ana, komo mai la kela kanaka, a o ka hoao ana mai e ake'ake'a ia Kakeo, me ke pani ana ae i ka puka-pa a paa, aole he mea ma ka lima o kela kanaka, u hoi wale mai la oia, me ke kuai ole i kekahi mau alani a ka wahine kalepa.

            "E wehe koke oe i kela puka a hamama?" i pane mai ai o Konaradi i kela kanaka, ma kahi olelo Paniolo uuku i loaa iaia, me ka huli pu ana iho a kamailio ia Kakeo: "E wehe koke i kau pu panapana iwaho i keia manawa, a e kau pono aku imua o kela kanaka Paniolo!"

            Ma kahi nae o ka wehe ae o kela kanaka i ka puka-ka, ua pani aku la oia a paa, me ke kau ana aku i kekahi kau kuahao elua maloko aku nei, a iaia i huli mai ai imua o na opio, ike mai la oia i ke kau aku o na pu panapana me ka hoopepe ana iho o ua kanaka nei, a pee ae la mahope o kekahi mau pou pohaku, me ka noke ana iho i ka namunamu ; iloko no hoi o kela manawa hookahi, i oili mai ai he elua mau kanaka hou, mai kekahi wahi mai, i maopopo ole aku i na kanaka opio ma kela manawa o ko laua hiki ana mai.

            "E kahea koke aku oukou e kela poe kanaka i ke kaikamahine opio! Ua olelo mai nei oia, e hoea mai ana, o ke kumu ia o ko'u kakali ana ma keia wahi, i kahea aku ai o Konaradi i na kanaka ekolu, me ke kamailio ana iho no hoi ia Kakeo:

            "Ua naaupo loa au o ka ae ana e komo mai iloko nei o keia wahi ; na kekahi kaikamahine opio u'i nae i kahea ae nei ia'u, me ka olelo ana mai, ua maopopo iaia kahi e loaa ai o Migela, he maikai maoli ke kamailio ana mai nei a kela wahine i ka olelo Beritania.

            "O Goriana ka inoa o kela kaikamahine, ua ike mai nei au iaia ma ka puka aniani o keia hale maluna kahi i ku ai, eia nae ua komo ae oia iloko o ka hale ma kuu wa i ike mai ai ia oe i ke ku ae iloko nei o keia wahi."

            "Ea, heaha kena mea au e paa mai nei e Kakeo?" me ke kuhikuhi ana mai o Konaradi i ke koloka o Migela e paa ana iloko o ka lima o Kakeo.

            "O ke koloka keia o ke kanaka au i alualu mai nei. Ia oe no hoi o ka hala ana mai, hoomaka mai la makou e alualu mahope ou, a ma ke ano 'ulia wale no, i ike aku ai makou i ua kanaka nei, maloko o kekahi alanui ololi, ua kiola mai oia i kana pahi i ko makuakane, a in a aole o Done Jose e lele aku maluna on a, in a ua ko ka manao pepehi kanaka iloko o kela lapuwale. Ia'u hoi o ka lele ana aku e hopu iaia, ua noke ae la ua kanaka nei i ke kupaka, ahiki i kona hemo ana mai ia'u aku, a o kona koloka, ka i lilo mai ia'u."

            "E hele koke oe e Kakeo e wehe i ka puka-pa i keia manawa, me ka nana 'ole i kela poe kanaka ; aole e hiki ia'u ke kakali hou ma keia wahi, o ka oili mai o kela wahine opio, nona ka inoa au o ka hoike ana mai nei!"

            Me ka paa no o ka pu panapana iloko o ka lima o Kakeo, hoomaka ku 1 oia e hele no kahi o ka puka-pa, me ka hooikaika ana e wehe i na kuahao, elua, a i ka wa i ike mai ai o na kanaka ekolu i kela hana a Kakeo, hoomaka ae la lakou e uwa, me ke kahea ana me ka lea nui, a iloko no hoi o ia manawa hookahi, i hoomaka nui mai ai e holo no kahi a Kakeo e ku ana, a o ia ka Konaradi o ke kahea ana aku:

            "Mai hoao oe e ki i kau pu panapana e Kakeo, aka e waiho mai na Demona e haawi aku i kekahi haawina a'o maikai loa i kela poe kanaka."

            Hawanawana iho la o Konaradi ia Demona, o ka manawa koke no ia o ka lio aea ai na pepeiao o ua lio nei, a hoomaka aku e holo no kahi o ka puka-pa, a mamua o ka hiki ana i kekahi o kela poe kanaka e hoopilikia aku ia Kakeo, aia na wawae mua o Demona ke kihelu la iluna o ka lewa, a ke peku la no hoi na wawae hope, aole nae no ka hoopoino maoli aku i kela poe kanaka, aka no ka hookau aku i ka weli maluna o lakou, i ka ike nui ana o ua poe kanaka nei i ka poino, hoomaka aku la e holo, no kahi e pakele ai ko lakou mau ola.

            "E wehe koke aku oe i kena puka-pa, ua lawa ko kaua noho ana maloko nei!" i poha hou aku ai ka leo kauoha o Konaradi, me kona alualu hele ana i na kanaka ekolu maloko o ka pa, oiai hoi ua poe kanaka nei, e holo ana e pee i ole ai e loaa aku i na peku mahanahana a Demona.

            Ua hele ka lio eleele a piena maoli, me kona makemake e hookau aku i ka make maluna o kela poe kanaka ekolu, o ka mea wale no nana i kaohi mai i ka hookau ana aku o ua lio nei i ka make, no ka paa o na kaula kaohi iloko o na lima o Konaradi i na manawa apau.

            O ka hooikaika hoi ia o Kakeo i ka wehe i ka puka-pa ahiki i ka hemo ana, ia wa i komo aluka mai ai kekahi poe kanaka maiwaho mai, a maluna hoi o kekahi lio, e kau ana he kanaka me ka pu raifela, e hoike mai ana, he alakai oia no kela puulu, me ka hele o kona mau maka a piena.

            "Auwe, o Migela keia!" i hooho ae ai o Kakeo, me ke kahea ana mai ia Konaradi. "O kela ke kanaka nana i hoao e pepehi i ko makuakane!"

            "Ke hoomaopopo aku la au iaia, aka e hoao oe e wehe a hamama i ka puka-pa," i pane aku ai o Konaradi, me ka paa pono ana iho o kona mau manamanalima, i kana pu panapana.

            Mamua o ka hiki ana ia Kakeo, ke lalau aku i ke pani o ka puka-pa, a wehe ae no hoea mua ae la he elua mau kanaka a ku ana ma ka puka-pa, me ka makaukau e ku-e mai i ke kanaka opio, in a no ia he mea e hoohana aku ai o Kakeo i kana pu panapana.

 

MOKUNA XXXV.

 

            "E hookaawale koke olua e keia mau kanaka mai keia wahi aku: aole au i makemake e pepehi aku ia olua, koe wale no a hookuli olua i ka'u kauoha." wahi a Kakeo i pane au ai, eia nae ua hoohikilele loa ia kona noonoo, i ka oili ana mai o ke kaikamahine mai kekahi puka mai ma ka aoao o ka hale, a ku ana iwaho o ka pa, me ke kamailio ana mai i na kanaka elua, uwoki oe i au mau kanaka nei, e lohaloha ana, me ka hookaawale ana ae mai ka puka-pa aku, a iloko no hoi o ia manawa hookahi, i hahau aku ai oia i ka lima o Migela, a lele ana ka pu i kahi e, me ka noke ana mai i ke kamailio ma ka olelo Paniolo.

            Aole no i hopo iho o Konaradi, oiai e kau pono ia aku ana ka pu imua ona, aka nae, ua piha oia me na manao hoomaikai, no ke komo ana mai o kela kaikamahine opio e hoopakele iaia ame Kakeo, o ka pili ae la no ia o na kui ke-pa o ua keiki nei, he hookahi no lele ana a Demona, ku ana imua o ke kaikamahine opio, me ka wehe ana ae no hoi o Konaradi i kona papale a pane aku la:

            "Me ko'u nana ole i keia kanaka, pela me ka puulu maloko nei o keia wahi, ua noho aie u me kuu hoaloha nei ia oe e ke kaikamahine opio, no kau mea i hana mai ai no maua a'u e hooia aku nei imua ou, he hana paakiki loa na'u ka hoopoina ana i kau mea i hana mai ai no maua."

            "He wahi mea ano ole loa ka'u ihana aku ai no olua." i paae mai ai ke kaikamahine opio me ka opeope poi@o ana ae i kona koloka ahiki i ka paa ana o kona nui kino, a o kona mau maka wale no ke ikeia aku. "Ia'u i kahea aku ai ia oe e komo mai iloko nei, aole ia no kekalii kumu okoa ae, aka no ka hoike ana aku no ia i ka poino, in a oe ame kou mau hoaloha, e hoao ana e hele no ka aina o Inabari."

            "Ina e hele ana lakou ilalo, e make lakou e pono ai," i pane mai ai o Migela me ka nana-ana mai me na maka huhu.

            "Aole e hiki ia'u ke hoakaka pono aku i na mea apau imua ou e ke kanaka opio, koe wale no keia, he nui ka poino e hoopuni ana ia oe ame kou mau hoa ma keia wahi, i oi aku i ka poino i halawai mai me kou makuakane ma Kili. Ua maopopo ia Migela keia mea a'u e kamailio aku nei ia oe, a aole loa e moe na maka o keia kanaka ahiki i ka hookoia ana o koha makemake."

            "Owai oe e ke kaikamahine opio, a heaha ke kumu o kou kokua ana mai i ka poe au i kamaaina mua ole ai?" "O La Nina Goriana ko'u inoa, he mana ko'u maluna o ko'u poe kanaka, a ia'u lakou e hele mai ai me ka hoike i ka lakou mau meahuna apau." wahi a ke kaikamahine opio.

            "E akahele oe e keia kaikamahine, o ike auanei oe, he mana i'o paha kou, aole paha." i pane mai ai o Migela me ka pikanaa.

            "E hookaawale koke oe e keia kanaka ino ma kahi e," i pane aku ai o Konaradi me ka hoolele ana mai ia Demona, a ku iho la mawaena o Migela ame ke kaikamahine opio. "Ina he keonimana oe, alaila e hoike ia kulana keonimana ou imua o kekahi lede!"

            "Ua hiki hoi paha oe e kena keiki hookano e kamailio mai ana i kena mau olelo, loaa hou aku nae oe ia'u, aole i hala kuu pahi, e inu aku ana ia i kou koko, a maluna o na kanaka Amerika kuu inaina," alaila huli ae la ua o Migela, a kamailio aku la i ke kaikamahine opio.

            "Ua make kou makuakane o Juana, ka mea nana i hoike mai, i ka palupalu o kou noonoo, aia nae oe a mare aku i kau kane, ia wa oe e ike iho ai, e kau aku ana ka inaina o Juana, maluna o na kanaka Amerika apau."

            "E hookaawale koke oe e keia kanaka mai kuu alo aku! Heaha kou kuleana e kamailio mai ai no ko'u mare i ke kane? O ka mea a kuu makuakane i hana ai, a i ike ai paha, aole o'u kuleana ia mau mea apau," alaila keehi ino iho la na wawae o ke kaikamahine opio iluna o ka honua me ka hel@ a piha me ka inaina.

            "E hoolohe i'o aku ana au i kau mau kauoha apau, aka no keia keiki opio ame ka poe apau i hele pu mai nei me ia e pepehiia aku ana lakou apau e a'u. Aia a pau ka'u hana me keia poe lapuwale, alaila e kii mai auanei au ia oe i wahine mare na'u."

            Me kela mau olelo i hoomanao loa aku ai ua o Migela mai ke kaikamahine opio aku, no kona ike maoli mai no i ka piha inaina o kela kaikamahine iaia, a mai kahi mamao mai oia, i nana mai ai me na maka hookokoe ia Konaradi ame Kakeo.

            No ka ike o Konaradi, ua kaawale loa aku o Migela i kahi mamao, lele iho la oia mailuna mai o kona lio, me ka hookahahaia aku hoi o ka manao o Goriana, a o ia ka Konaradi o ke kamailio ana aku:

            "He oiaio anei ka kela kanaka ino, ka mea i hoao e pepehi i kuu makuakane, a e pepehi pu mai hoi ia'u a make i kamailio mai nei o Juana kou makuakane?"

            Pii ae la ka ula ma na papalina o ke kaikamnihae opio, aka ku ae la oia a pololei iluna, haka pono mai la hoi kana mana ana maluna o Konaradi a pane mai la:

            "Ae, owau kana kaikamahine, a heaha iho la ka pilikia o ko'u lilo ana he kaikamahine nana?"

            "Aohe no he pilikia,' i pane aku ai o Konaradi, me ka hele @e o ke kanaka opio a piha me na manao e hoike mai imua o kela kaikamahine, no ka maopopo ana iaia, he kaikamahine kela, na ke kanaka nana i hoopaapio i kona makuakane no na makahiki elima.

            "Auhea oe e Miss Goriana, o ka mea oiaio maoli, he ponoia'u ke hoowahawaha aku ia oe elike me ko'u hoowahawaha ia Migela ame ka nui o na kanaka ma keia wahi; aka nae aole e hiki ia'u ke hoowahawaha aku ia oe, no ka mea iloko o ka hapalua hora ae nei i hala, ililo ai oe i mea hoopakele i kuu makuakane mai ka make mai, a ua hoike mai hoi oe i kou mau ano maikai he nui ma ka hoakaka ana mai i na poino he nui e hoopuni ana ia'u ame ko'u mau hoa, in a e hoao ana makou e hele no ka aina Inabari. Aole malaila wale iho la no pau kau hana kaikai; aka ua lilo oe i mea nana e kaohi aku i keia poe kanaka, mai ka pepehi ana mai ia maua maloko nei o keia wahi. Heaha ke kumu o kou hana ana i keia mau mea?

            "Aole i maopopo ia'u, aka malia paha no ko'u ike ana i ka nui o na hana ino a ko'u makuakane maluna o kou makuakane, pela au i lilo ai i mea hooluolu aku i kou noonoo," alaila minoaka mai la o Goriana, me ke kuhikuhi ana mai o kona lima, i kahi o ka puka-pa, a pane hou mai la:

            "Ua akea ke alahele nou e ke kanaka opio ame kou hoalo ha e hele aku me ka hoopilikia ole ia, nolaila o ka'u kauoha wale no, e hemo koke aku olua iwaho o ka puka-pa, no ka mea in a e hoea hou mai ana ko'u poe kanaka, he hana paakiki na'u ka hoomalielie ana aku i ko lakou mau huhu!"

            "Ke manzo nei au, ua pololei oe, e haalele i'o iho maua ialoko nei o keia wahi, aka nae, pehea ke ano o ka makou mea e hana aku ai ma keia mua aku, aole loa au e poina ana, i kau mau mea i hana mai ai i kela la, nolaila o ke aloha no kou e ka wahine opio," wahi a Konaradi me ka wehe ana ae i kona papale, o ke kau ae la no ia maluna o Demona a hele aku la no kahi o ka puka-pa e hamauia mai ana, aia no hoi o Kakeo ke hele pu la ma ka aoao o ka lio eleele.

            I kela hoea ana aku o na kanaka opio nowaho o ke alanui, aole he ikeia aku o ka wahine maauauwa, eia ka ananei, ua hala aku kela wahine, no ka hoike ana i na hoaloha o Migela, e hoakoakoa ia lakou iho me ka hoomakaukau ana, no kekahi hana nui, ina e hoalaia aku ana na hana e paa ai o Migela i ka hopuia, alaila o ka manawa ia e ku-e mai ai kela poe kanaka ma ka aoao e hoopakele ai i ko lakou hoaloha.

            Ike aku la no hui ua mau kanaka opio nei i ke ku mai o Mr. Kenekona ame kona mau hoa ma kahi mamao aku, o ko laua hele aku la no ia a halawai pu me lakou, a o ia ka ka makuakane o ka pane ana mai ia Konaradi:

            "Ea, he hana nui maoli keia au e Konaradi, a makou e hoaa hele nei ia oe.

            "Ihea oia i loaa aku nei ia oe e Kakeo?"

            "Ia'u no hoi o ka haalele ana iho ia oukou, hele aku la au no ka nana ana i na meakuai a kekahi wahine, maluna o kona holoholona, i kela manawa, i ike aku ai au i ka uuia ana ae o kekahi puka aniani iluna, a ku mai la kela kaika mahine hookahi no a kakou i ike ai, a i pakele ai hoi ko kakou ola ma kana mau kokua ana mai.

            "Oiai au e nana aku ana i na kaikamahine nei me ke kahaha nui o ko'u noonoo, na weheia mai la ka puka-pa ku mai ana o Konaradi iloko o ka pa, maluna o Demona, nolaila o ko'u holo aku la no ia a komo ana iloko o ka pa, me ko'u nana ole aku, i ka hoao ana mai o ke kanaka nana i wehe mai i ka puka-pa, e ku-e mai ia'u.

            "Oiai maua o Konaradi e ku ana iloko o ka manawa ia i paniia ae ai ka puka-pa a paa e kekahi mau kanaka me ka hookomoia ana ae he elua mau kuahao maloko mai, nolaila aia maua ke ku la, me he mea la, he hana pohihihi loa no maua ka oili hou ana mai iwaho nei me ke ola.

            He manawa pokole wale no mahope iho, ua oili mai la o Migela, e kau ana maluna o kekahi lio, a he pu raifela hoi ke paa ana iloko o kona lima, me ka ukali ana mai o kekahi puulu kanaka nui mahope on a. Aia wale no na maka o kela kanaka maluna o Konaradi kahi i nana ai o ka wa hookahi nae ia a Goriana i oili mai ai ma kekahi puka mai, ma ka aoao o ka hale, a kamailio mai la i ka puulu kanaka, o ka'u mea i ike, o ia no ka wiwo o na mea apau a mamua hoi o ka hapai ana ae o Migela i kana pu raifela iluna, no ka hoopoino ana mai i ko Konarai ola, ua ho hou aku la o Goriana i ka lima o kela kanaka, a lele koheoheo ana ka pu i kahi e me ke ku o Migela i ka hoka.

            "O ka mea nae nana i hookahaha loa mai i ko'u noonoo o ia no ka hoike okoa ana mai nei o kela kaikamahine ia Konaradi, o Juana kona makuakane, a ma na mea a'u i hoomaopopo aku ai i na olelo e kamailioia ana e kela kaika mahine ame Migela me he mea la e makemake ana kela kanaka e mare aku ia Goriana."

            Ke hoolohe loa la o Mr. Kenekona i na mea e kamailioia mai ana e Kakeo, me kona pane koke ole mai, eia naema kona helehelena ke nanaia aku, me he mea la ua hoopiha loa ia aku oia me ke kahaha, i ka lohe ana, he kaika mahine o Goriana na Juana, ke kanaka nana oia i hoopaapiono na makahiki elima.

            "O oe e Konaradi ka mea kupono loa nana e hoakaka mai i kau mau mea apau i ike ai, mahope iho o kou hoolalauia ana e Migela, ahiki i kou komo ana iloko o kahi haiki." wahi a Mr. Kenekona me ka paa ana i kekahi lima o kana keiki.

            "Aole no he nui na mea a'u e hoakaka aku ana ia oukou koe wale no keia, oiai au e alualu aku ana i kela kanaka ino, ua mio aku la ola a nalowale, ma kekahi o na alanui ololi, me ka maopopo ole ia'u o kona wahi i holo aku ai o pa.

(Aole i pau.)