Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIX, Number 40, 7 October 1921 — HAINA NANE. [ARTICLE]

KAIKA NANE.

Aif« la! aia 1« •! 0 '' a H "iHim me kuu maknakane hc hinalek. Hoi aku lft a ka lua lapuu īnai, i lapuu la .i kji iuo! Aia la! aia la!! o ka i'a a inaua mn kuu .makuakajie he uhu. Ke hooke ke mai nei i'ka niho, i keke ka niho. la i ka ino! Aia la! aia la!! o ka jiiu a mana me kuu makuakane, i kanu i k;t moana, i ul\i i ka inoana, i hua i ka moana, i oo i ka moana. 1 ' Ke uwi niai n'ei ka leo o ka niu la i ka ino! Kahaln! Nawai hoi kau imi wahahee e ke keiki o ke kanu ana i ka moana, a ulu i ka moana, a hu<f a oo no i- ka moana? G ka lanalana nae paha o na auwaa 0 makou i hoaia ai kau niu e ke keiki e olelo mai nei i ka uwi o ka leo o ka niu i ka ino ea? Ke niu la no hoi ha, ninau keia e niiiau ai i ka niu ulu 1 ka moana. E kuhi ana ka au he kaula kov?ali ka lanalana o ko oukou mau %vaa! Afr. Lunahooponopono o ka hiwahiwa o ka lahui; Aloha oe:—lna ua hakahaka kahi"Vahi o kou oneki, e pono ,no jiialaila .nkii au he ma-n no kahi huki "kaula oniua ua lawa ia, a i loaa ko'u oluoluia mai e oe, alaila, e lilo ana kou oneki i kahua. heihei no mi nei, a o ke nlahele hoi a 'u e hookolo ai mahope o ka meheu o ke keiki o Puuanahulu, a o ke aiwaiwa hoi nona na kino pukonakona ewalu, e haaheo mai la ma ka inoa, ka ohu kau mai i ka piko o na kuahiwi ekolu i Hawaii. I kuia mai ka laki ke kaulana o Waialeale. . , . I na halekuai laki o Hauailiki, E hoao ae hoi au i pau ko'u kuhihewa, He uluhua au i ke ahilele o Kamaile, I ka lele pua-o no leīe me ka auhau, Owau no ka ihupani o ia nahele loa, He aloalo kuaua au o Hanalei, He hueu, he eiieu au no Kamanomano, He lanu lala ole no Luaiki, Ua rulaia a oki ka pua, He koa hoopa-ki-pa-ki-wai ua na Pueo, He koa oniu owala la.-iu no Puukapele. Auhea mai no oe e ke keiki o Kona a o ka eueu hoi o Puuonioni, Pliuwaaftfla el'ua laua, a nana mai no i ka papakonane hooleilei hua noni a ke keiki o Kauakukalahale o Honolulu, he ka aina e kunihi mai la i ke ahe n vka makani, ina mai, ina iho, kfi-ali aleu la i ke kai loa, a o ka hooktii an'a auanei o ka haokila me ka paea-lo iluna o ka piko o na kuahiwi ekolu o ko aina, ua lawa ia no ka uuina o ka lae o ko Kauai keiki apuni na moku, a eia mai: Papn konae mua: 0 ko'u 'l. He mea i mnka'u a i weliweliia,. he enefni a- he' mea lioopilikia i na lahni o ka hoiiuh. Noho' au iloko o ke kai, ma ka aina, a ma ka lewa. Owai au i ko ke ao nei? Haina. M. O keia ko kino pukonakona mua iloko o ua huapalapala kumu o ka kaua olelo makuahine e nee nei. , Wehewehe ana. 0 kē ano o ka huaolelo. M> ua heluhelu ia, o ia hoi he Ukua, he mēa maka'uia. e kanaka, lie enēmi.io no ho ke kanaka mahiai, he i'a kekahi ano, aia ke kai, fl he manu no hoi kahi kino ona e noho liei ina ka aina a ma ka lewa. Ka lua. Ko'u 2, he mea au i makemaioe nui ia e na mea apau, a e olelo ina ; hoi ; iiia ,ka olelo a na kanaka ame ria anela he kauwa hoolohe, e huli mai ia'ū, a loaa e hiolani ana ma na towera kamahao ame na kakela nani. Owai ko'u inoa? Haina. O. O ka lua keia o ko kino e ke keiki o Hawaii moku o Keawe. Wehewehe ana. Maloko o na pira»nida kanlana, na lowera kiekie, na hokele nūnui a liilii, aole e hele ia mea he o, n no ka mea, o ia ame pahi na hoaloha pilipaa loa o apana i'o hipi phla'i i ka wa a ka mahu e sukusuku ana, a ma ka olelo aha hoi a na (eepa) anela ia huaōlelo hookahi no, i lilo ai ia i kauwa hooko pololei. . Ke kolu. Ko'u ekolu, he kokua no na m'ea ola aphu, ke ole nae au ina ua pilikia ko ak honua nei, he pookela au no ka honua nei, a aia iloko o'j he ola. Owai au ia oukou! Haina. A. O keia ke kolu o na kino kamahao o ua keiki la o ke kai mnlino o Kona. Ke holo nei ka a ana o lfn malamalama o ka la> ka mahina ame ua pilikia ko ka honna'nei, he pookela ia i lilo ai i mea kokua nui mni i na inea lianu ola apau, a i pookela hoi no ka honuA holookoa, a wahi h'i n Hiiaka i ae ai penei: Phnaēwa nul lhokulehua, OJpa kupu hao 'eō '6 i ka lani, ■ *ua lohua ula i ka ua, K Lu wi a ka manu e, Po *ale Hilo i ka uwahi o kuu uina, ' Ola ia kini, ke a mai la ke ahi e. Ka ha. O ko'u 4, he elele au e ha'i mai ana i ko ka honua apau i na poino e hiki mai ana, ua noho au iwaena o na lahuikanaka, na hololiolona, ame lia manu o ka lewa, a e ike mai no o\ikou ia'u he aiwaiwa no ke ao nei. Owai axi ia oukou? Hnina. N. 0 ka eha keia o na kino o ke keiki o Pouanahulu i ka iuiu. Wehewehe ana. O ka manao o ka huaolelo N., ua laweia tnai ia e ka mēa kuknlu naae ma ke ano he mea hou, p ia hoi na nuhou ma na nupepa, kalepona, a peīa aku, iift hoohahkē ae uOĪML i wnhnu. līlO • he • ,

he iiu hauoli a kaumaha paha ia. Ua noho neia mea he nu iwaena o ua kanaka, iwaena h»i o na holoholona piiaa, ua • kapaia aku lakqu :ī kela,. i okikilo loift he nu, n pela rio hoi mau manu o ka lewa. Ka lima. Ko'u ō, he mea au i mahalo nui ia, he koa punahele, a owau ame iā: . I ka mhlu a ke no, Xe ahi o Wailuku, Ke paniwai o lao. Owai kuu inoa ia oukou? Haina. I. O ka elima k£iiv 'o na leino pilikna o īm' leeiki la 'i ),« hooilikaua i panila ai ka a hoi hou ka wai iuka. . Wehewehe aua. O ka manao o ka hiiapalapala I, ua pili aku no ia i keiā lāhui, he. inoa kumu inai okikilo loa mai no, a he inoa hoi no kekahi pqalikaua kaulana loa iloko o kn moku.o Kama i waoia mailoko mai o na kanaka koa loa. Ke ono. Ko'u 6, aia au i ka lipolipo o ka moana, inaluna o ka honua, a ma ka lewa iuiu, ua piha ke ao nei i ko'u nani. Owai kuu inoa ia oukon? Haina. A. O ka £ono keia o na kitto o Uwahi, a o ke ka'ea'oa hoi o ka la'i a Ehu o ke kai halai hina malie. Wehewehe ana, Kc noho nei ka weli maloko o ke kai me kona a ana i ka po, pela no hoi ka mahinn, ame na lioku, mn ka lewa, e nna malamalama inaluiia iho o ka homia akea. a ua holiK ae keia mau nani apuni ke ao holookoa. Ka hiku. Ko'u 7, he pookelh luaole. a k.lmahao, he moolelo knulana mai kahi hanauna a kalii hanauna, ai, inu a hoomanao īnai ia 'u. Owai an ia oukou f Hainn. L. Eia hou no nei kino eepa ou, a o ke kumu no paha keia ou i loaa oīe mai nei i kahi o'olua, oini ua kuolo maoli no ia wahi keiki o olua, eia nae, full powei* no ua keiki la o Ita wai o Haliilua. Wehewehe ana. O ka la ke kuhikuhi, ame ka malamala'ma o na mea kino oln houua apan, a he moolelo io no kona i hoikeia ma ke Knuoha Knhiko, a ma. ko lakou mau moolelo ponoi no hoi, e ili a e kan aku aha kona moolelo i ka hanaunn hope loa o ke ao nei, i ole kn la, ina ua piha ka honua me ka popo, anie ka palnho mau h>a. Ka *Valu. Ko'u S, e loaa no au ia oukou ma na waln apau o ka honua. Owau no i kinohi lon, a owan no i ka hopena loa o ke ao nei. Owai kuu inoa ia oukou? , , Haina, A. O ka muli, h o l<a elua kauha ki.no hookalakupua keia o ke keiki o nn hilana o Puuanahnlu i ka ehiiehu; ka mt?a hoi nohh iia kino pukonakona <*\Valu, e noi mai nei e hoikeia ae kela mau kino pakahi ona, a eia mai ke 4iele nku la: Wehewehe ana. t T a hoaknka ae ke!:i, Buke Nui penei: Owau no kn Alepa ame ka ke kumu, nme ka welan. ka % mua ame ka hnpe. I ka hoohuia ana o nei man kino pakahi apau, mai ka 1, 2, 3. 4, ;"j. fi, 7, 8. e luaa no ka inoa piha a ua keiki nhai pnaa la o Hualalai, o "MOANIALA." Peliea ke keiki o Kona. mokole aku la paha oe i ke kai o Hana, hulipu i ke kai o Muōlea, e ole la hoi, he hao na ka makahi. 0 ka lau, o ka lihi; 0 ka niao o ka maka'ni, Aia la i Naue, 1 na hala knnlowa i ke kai, A naue ka makani, Makani o Naue la! Nana mai no e ua kfiki la o kft uka lae laau, i hala oe i keia hauna oniu owalii laau a'u, e hoomanao iho no, eia niai no au ahiki aku. Aka hoi,, ina ua papahi aku la ke o, liolu ka 'aiana, ohi naue na 'nioku, haehae ka manu, ke ale nei ka wai, alaila aole ho ou wahi e alo ae ai, no ka mea, Ke liao nei la e hao, Hao mai ha ale a ke ftipuiiptiu, He lnau kalaihi in na ke anu, I o-o no i ka nahele o Maliiki, Kou no a man. ,T. W. K. KAKELAMALUIKALEO, Ua hele mai la ke o a papaiii i ka mino olu, ke holu la ka aiana, ua wali ka papa auwae i ka Pali keiki. . O ke kiina iho la ia a ke nkamai* ke hele la a ku pono i ka piko. Kiiia mai *ko makana, o eono mahina lawo wale i ka Nupepa Kiipk(jft!—rL. H.