Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIX, Number 43, 28 October 1921 — Page 3
| This text was transcribed by: | Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun |
| This work is dedicated to: | Dr. Michael J. Chun |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
NUPEPA KUOKOA
SOLOMON HANOHANO, LUNAHOOPONOPONO
HOOPUKAIA I NA KAKAHIAKA POALIMA APAU
POALIMA...OKATOBA 28, 1921
Ma Amerika i keai la, o ka ninau hoemi ukunana i hooholoia e na hui kaahi nunui. no ko lakou mau limahana. he ninau ia i maheaelua-ai ka manao o na hui uniona. e hookoia ai paha ka manao olohani i o kekahi mau hui uniona ma ka la apopo; a o keai no hoi ka ninau hookahi e hookokoke mai nei. i na oihana apau moloko nei o keai Teritore.
Ua hooholo ae na hui mahiko ma Hawaii nei. e hoemi aku i ka ukuhana o ko lakou mau limahana. mai na lunanui mai ahiki aku i na limahana haahaa loa o ko lakou mau ukuhana o ka hui kekai o na poola, i hoemi mai i ka uku o na poola. a i ka nana aku e ukali aku ana na oihana like ole apau iloko nei o ka aina ma ia alahele i ookahi.
Aia he kumu maikai loa, ma ka aoao o na on a mahiko, o ka hoemi ana i na ukuhana o ka poe apau e noho hana ana malolo o kela oihana. no ka mea apuni o Amerika i keia manawa a neenei. eia ke kopaa. ke kuaiia nei me ke emi loa. e hiki ole ai ke hoomauia aku ka uku ana i na limahana i na uku, kiekie; a ma kekahi olelo ana ae hoe. ke hoohanaia nei ka hana mahiko. me ke poho a no ka hookele ana ae i kela oihana i nai ka poino mai, pela wale no i manaoia ai. e hoemi mai i na hoolilo. ma ka pokepoke ana i ka uku o na limahana.
He mea liilii paha keia ninau hoemi ukuhana. i na lunanui o na mahiko. pela me na limahana nunui e ae o ko lakou uku. e lilo ana ia i mea ano nui loa. me ka nui wale no o ka hoomanawanui. e hiki ai ia lakou ke hoomau aku ma ka lawelawe ana i na hana o na mahiko.
O ka haawina hookahi no keia e loaa ana i na poola e hana nei ma na uwapo. no ka mea he mau la hana kakaikahi wale no ko lakou o ka pule a hui pu iho me ka pipii o ka uku hoolimalima o na hale i keia wa. pela no hoi ka piipii o ke kumukuai o ka poi ka ia ame na mea e ae e pono ai ke ola ana@ e lilo ana keia hoemi mai ka ukuhana i mea ano nui i ka hapanui o lakou.
He hookahi mea maopopo loa. ma keia kulana o na mahiko ma Hawaii nei e ikeia aku nei i keia wa o ia no ke emi mai o na loaa auhau o ke aupuni e hoea pu aku ai kea ninau hoemi ukuhana i na luna oihana o ke aupuni Teritore a me na kalana lehulehu o kakou he mea hiki ole keia ke alo ae. pela wale no e hoomauia aku ai ka nee ana o na hana o ka lehulehu imua ina aole pela alaila e ili mai ana ke koikoi o ka auamo ana i na auhau maluna o na makaainana.
Aole no a kakou mau ahewa ana aku. no ka manao ana o na haku o na oihana anoinui iloko nei o ka aina, e hoemi mai i na ukuhana o ko lakou mau limahana aka nae iloko o ia manawa hookahi he mea pono e nanaia aku ke kupono o ia hoemi ana i na ukuhana me ke kumukuai o na meaai ame na meakuai e ae e kuaiia ana i keia manawa.
I ka manawa emi o na meaai ka oluolu o ke kumukuai o na mea e pono ai ke ola ana iole he loheia o na manao hoohalahala o na limahana no ka uuku o ko lakou ukuhana i loko no o ia uuku ua loaa no he waihona i ka poe hoomakaulii aka i loko o keia wa pipii o na ukuhana me ka pipii pu hoi o na kumukuai o na mea apau ua aneane no e lawa ole ke ola kupono ana o kekahi poe a oi loa aku hoi keia. o ka hoemiia mai o na ukuhana a mau no ka pipii o na meakuai apau iluna.
O ka hoemi ana o nua hui alahao i ka uku o na ukana am ne ohua. pela hoi me na hui mokuahi e holoholo nei ma na kai o kakou mai Kapalakiko mai a mai lapana mai ame i lawaii iho nei no hoi aole ia e kokua mai ana i na limahana maanei nei ala wale no kolakou kokuaia aku e hoemi pu mai na hui kalepa waiwai ma ke ana kaulike me na ukuhana i hoemiia
Ma na mea oiaio i loaa mai i keia pepa o kekahi o na kumu e emi ole nei ke kumukuai o ka poi. mamuli o ka pii o ka ukuhana o na lima hana he poi mamuli o ka pii o ka ukuhana o na limahana he mea keia i ikeia ma ka oihana kanu laiki a mau oihana e ae iloko nei o ka aina o ke kumu wale no i emi ai ke kumukuai o ka laiki, mamuli o ke komo nui mai o na laiki maiwaho mai nolaila ua hoopau o koa kekahi poe kanu laiki i kela oihana no ka hiki ole ke hoomau aku i ka uku ana i na ukuhana kiekie aka ke manaoio nei nae keia pepa in a e hoemiia mai ana ke kumukuai o na meaai ame na waiwai apau e maliu mai ana na limahana e hoomau aku i ka lakou mau oihana iho me na ukuhana i hoemiia.
Nolaila ma kekahi olelo ana ae ma keia niuau hoenii ukuhana aole no ia e loaa ana ke kuikahi hoemi ukuhana aole no ia e loaa ana ke kuikahi mawaena o na hakuhana ame ua limahana aia wale no a kaulike ke ana hoemi ukuhana ame ke ana hoemi i na meaai ame na meakuai e ae e pono ai ka hoho ana.
NA AINA HOOPULAPULA MA MOLOKAI
Ma ka hoomaopopo ana i na manao o kekahi heluna nui o na kanaka hawaii o ke kumu kanalua no ko lakou hoi aku ana no ka hoopulapula ana o ia no ka nele i ka wai e hoopau ia ana nae ia mau manao kamalua mamuli o ka hoike a Mr.Stewart o ke k@na aina o ka waiho ana ae imua o ka papa kon@ina hoopulapula. ma ka halawai a kela papa ma ka poalua iho nei, no ka maalahi loa o ka loaa ana o ka wai, mai na kahawai mai eha ma. Molokai o ia na kahwai o waihanau waialeia waihee ame kaupuna e hiki ai ke hoolawaia ka wai no na kanaka he hookahi kaukani ka nui no ko lakou no home ana a no ka lakou mau holoholona.
Ua ili iho ke koikoi nui maluna o ke komisina ka hoolako mua ana i ka wai maluna o na aina a na kanaka hawaii e hoi aku ai e noho; o keia ka mea i uani loa ai ke kanawai hoopulapula i i oi loa aku mamua o na home hookuonoono a ka poe o lualualei e noho mai nei me ka hoomanawanui.
Me kela hoike imua o ke komisina ho ka maalahi loa o ka loaa ana o ka wai no na aina hoopulapula ma Maolokai aole he mea e ae a na hawaii i koe e hopohopo ai no ko lakou noho ana aku koe wale no ka hoomakaukau ana ia lakou i keia manawa me na popno no ia noho ana aku aole o ke kaukai wale no i ka huina dala a ke aupuni e hoiae mai ai.
O ka mea oi loa o ka palekana o ka hoi ana aku e noho maluna keia mau aina hoopulapula oia no ka mea i lako me ke dala aka nae mai kaukai wale no kakou aia a loaa he @ dala nui a laila palekana ka noho ana aku aole pela in a no e loaa ana he mau dala kupono a hui pu me na lako e @e i loaa mua no i keia manawa he mau mea kokua nui loa mai ia i ka noho ana aku @ mau hoolilo hou ana aku i @ loaa mai ai @ mau makaukau a o kekahi no hoi me ia mau makaukau e kekua nui mai ai i ka noho ana aku o ke kanaka hawaii.
Eia kekahi mea ano nui a kakou e hoomaopopo mai ai e pili ana i na kaukani dala ekolu e aieia aku ai i ke aupuni e lilo ana kela aie i mea koi mau mai i ka mea hookuonoono e ku aku iloko o na makahiki he kanakolu aole keia he mea uuku @ ka mea ma ka av@ike ana i ka huina a ke kanaka e uku ai i loko o ka makahiki hookahi me ka ukupanee pu ua hiki aku ma kahi o ka $195.15 a ke hle a piha na makahiki he kanakolu e hiki aku ana ka nui o kana mea e uku ai i ke aupuni mai ke kumupaa a ka ukupanee ma kahi o ka $5854.50.
O ka mea wale no nana e hoemi mai i ka huina a ke kanaka Hawaii hookahi e uku aku ai i kona aie i ke aupuni o ia no ke emi mai o na makahiki a i ole emi mai paha ka huina o kana mau dala e makemake ai e aie no keia kumu la i makemake ai keia pepa i ka poe e manao ana e hoi no ka noho @na kupono na lako mahi a mau lako pili i ka aina ma ia ano ua palekana lakou mai ke komohia ana aku iloko o ka aie ana malalo o ke aupuni e lilo ai ia aie i mea kai mau mai ia lakou.
Ma keia poalima ae e haalele iho ai kela komiina hoopulapula no molokai me ka holo pu aku o kekahi mau kanaka loea ma na mea pili i ke ano o ka lepo a pili i ka oihana mahiai ma ka lakou mau hoike auanei e ike aku ai kakou i ke ano o na meakanu holomua e hooulu aku ai maluna o kela mau aina a ka poe i loaa na manao kanal@a i keia wa e hoopau ae ia noonoo no ka mea e hana mai ana ke komisina i na alahele apau e malaelae ai a e maalahi ai ka noho aina aku o ke kanaka hawaii maluna o na aina hoopulapula.
KA MISIONA A KE KOMISINA LIMAHANA
Ma ka poalua iho nei i huli hai mai ai he elua mau lala o ke komisina limahana a hawaii nei o ka hoouna ana aku no wakinekona no ka hooikaika ana e hooholoia ma ka bila hoopae limahana no ka hopokele ana ae i ka oihana kanuko ame kekahi mau oihana mikiala e ae iloko nei o ka aina he misiona hoi a kakou e olelo ae ai ua pomaikai loa o hawaii nei ma o ka loaa maopop ana aku o ka ike i na hoa oloko o na hale kaukanawai o ka ahaolelo lahui i ke kulaua oiaio o ko kakou mau oihana mikiala e ku n@i i keia la.
He mea hookahaha no i ko kakou manao ka ika ana i ka noho pouliuli maoli o kekahi heluna nui o na hoa o kela mau hale kaukanawai e pili ana no hawaii nei ame kana mau mea e hana aku nei no ke aupuni federala ua hookaakaaia ae hoi ko lakou mau maka no ka hiki ole ia Amerika ke alo ae mai ka hoopakele ana ae i ko kakou mau oihana mai @ poino mai.
Ke hoowaiwai nei o Hawaii uuku i ka waihono o ke aupuni federala me na huina dala mahuahua i kela ame keia makahiki ua maopop i na hoa o ka ahaolelo lahui mahope iho o ka hoike ia ana aku ia lakou o ko kako@ kulana kupilikia ua ili aku maluna o ka ahaolelo lahui ke koikoi o ka hoopakele ana ae i ko kakou mau oihana ano nui nolaila aole i hoi nele mai nei keia mau hoa o ke komisina limahana aka ua hoi mai me na manaolana no ka hoea mai ka wa e hookoia ai ka iini o Hawaii nei.
O ka meahou ma ka aoao mua o keia pepa e pili ana i na leka hooweliweli i hoounaia ae i ka Makai nui sam pua o ke kalna o hawaii o kekahi kela o na hana ku maoli i ka hoonana a me ka makau oie aka nae e hoopakeleia ke kanaka o ke aupuni e pono ai ma o ka hookauia aku o kekahi hoopai koikoi maluna o ka mea nana i kaukau i kela mau leka ke ahewaia oia i loaa ai he mau haawina ao @ kekahi poe e ae i manao he hana paani wale no ka hooweliweli ana i na luna oihana e hooko ana i ke kanawai a i ka lakou hoohiki oihana hoi.
NUHOU KULOKO
He elua mau @uina oluna o ka mokuahi Tenyo Maru i hopuia ae no ka hewa hoopae opiuma a ma keia poa ono e hooloheia ai ko laua hihia.
Ma ke kilauea o ka Poalua nei i huli hoi mai ai o senatoa john wise mai hilo mai mahope o ka hoohula ana i kekahi mau la ma ka ua kani lehua.
Eia no ke ku nei ka paila o ua pala pala a na makamaka ma keia keena e hoomanawanui mai no a loaa ka manawa kaawale o ka nupepa no kekahi manawa okoa aku.
Mamuli o keia hoemiia mai o ua ukuhana o na limahana i keia manawa me he mea la e hoemi pu ia mai @na ko kumukuai o kekahi mau meakuni lehulehu @na wakinekona.
Ke haalele liilii mai nei na kanaka kakau nupepa ia honolulu nei a huli hoi aku no ko lakou mau home me ke koe no nae o kekahi poe e hoohala nei i keia mau la ma keia kulanakauhale.
Ke manaoia aku nei ma ka manawa e noho ae ai ka puuku hou o ke Teritore, e hana mai ana oia i kekahi mau hoololiloli maloko o na keena oihana i kaa aku ke kuleana hookohu malalo ona.
Mamuli o ka nui ino loa o na hoolha aupuni e puka aku nei i keia pule ua hoomahuahuala ae na aoao o ke kuokoa i ka unikumamalu i loaa ai he mau ka@amu kaawale no na meahou ame na palapala a na makamaka.
Ma ka ho@a ekahi o keia auwina la poalima e noho ae ai ka halawai a ka papa lunakiai a ua manoia ma ia halawai e hoike ae ai ka lunakiai kumalae no kona hoi houu aku a ku me kona mau hoa demokarata i loko o ku papa o ua lunakini.
Ma ka poakolu nei i hoomanao ae ai o Kianina ame Mrs.Farrignton i ko laua mare dala me ka hoea ana aku o ko laua mau hoaloha ma ko laua home, no ka haawi ana i na hoomaikai mawaena o ka ho@eha ame ka hora eono o ke ahiahi.
He puaa kalua paa ka @ Stone o palolo e kuai ana ma keia k@kahiaka Sabati iho ma ka makeke o ke kulanakauhale mamuli o na koikoi mai a na makamaka a he puaa kalua kuai no kana e kuai aku ana ma kela makeke ma ka poaono aku.
Ua lilo ae nei ka aelike o ka hana ana i ke koena aku o ke alanui holopuni kamehameha i ka hui lawe aelike o Lord Young uolaila aole he loihi o ka manawa e kakali aku ai o ka hoomaka koke no ia o ka hana i kela alanui.
No ke koto pu ana i loko o na hana hoomanao no ka la lanakila mawaho ae nei o kapiolani paka ma ka la @ o keia mahina ae e kaihuakai ana na haumana o na kula aupuni o honolulu nei i hiki aku ka nui i mana@ ma kahi o ka eha kaukani.
Eia ke noonooia mai nei @ ninau hoemi i ka ukuhana o na limalima ena oihana ana nui maloko nei o keia kulanakauhale i keia mau la a ke loheia aku nei hoi na manao a me i waena o kekahi mau limahana uo ka hiki ole ke aeia aku kela hoemiia mai o na ukuhana oiai e mau ana io ka pipii o na meakuai i keia wa.
NA MARE
John oaheo ia Maggie linelou oct.18.
Ernest Change loy ia mary leong, oct. 22
John a baker ia annie g leeton, oct.22
David kaaihue ia hattie kiniakua, oct 22
NA HANAU
Na william k perstidge ame jessie naone he keikikane oct 20
Na mr. âme Mrs. William E Clark he keikikane, oct 19
Na kuna takamori âme elizabeth hookano he keikikane oct 19
Na kong jee lee ame julian manini he kaikamahine oct 23
NA MAKE
Miriam koahou ma ke alanui hauiwai oct 20
Louisa pono ma ke alanui ala moana oct 20
David makable ma ke alanui kawaiahao oct 20
Charles Paaluhi ma ke alanui @ oct 20
@ P. Clark ma ke alanui hustaee oct 21
ah moe chin ma ka home leahi oct 22
mariam k ross ma ke alanui coral oct 22
NUHOU KUWAHO
Maila p oct 25 umi kumamaiwa mau paahae i khikalaia aku i keia la e ke kiaaina kenerala wood he mau paahao i hoopania ma loko o ka halepaahae mamuli o ko lakou elemakule ame ko lakou malama i na rule o ka halepaahao. elua o ia mau paahao i huikalaia aku ua hoopaiia laua apau ke ola no ka hewa pepehikanaka.
Vienna Oct. 25 He mea hookahaha no i ko kakou manao ka ika ana i ka noho pouliuli maoli o kekahi heluna nui o na hoa o kela mau hale kaukanawai e pili ana no hawaii nei ame kana mau mea e hana aku nei no ke aupuni federala ua hookaakaaia ae hoi ko lakou mau maka no ka hiki ole ia Amerika ke alo ae mai ka hoopakele ana ae i ko kakou mau oihana mai @ poino mai.
Waikinekona oct. 25 ma keia la i haaleele mai ai ka persidena ameKe manaoia aku nei ma ka manawa e noho ae ai ka puuku hou o ke Teritore, e hana mai ana oia i kekahi mau hoololiloli maloko o na keena oihana i kaa aku ke kuleana hookohu malalo ona.Mamuli o ka nui ino loa o na hoolha aupuni e puka aku nei i keia pule ua hoomahuahuala ae na aoao o ke kuokoa i ka unikumamalu i loaa ai he mau ka@amu kaawale no na meahou ame na palapala a na makamaka.
Manila oct 25 ua akoaakoa ae kela ame keia amerika e hoho nei Ke hoowaiwai nei o Hawaii uuku i ka waihono o ke aupuni federala me na huina dala mahuahua i kela ame keia makahiki ua maopop i na hoa o ka ahaolelo lahui mahope iho o ka hoike ia ana aku ia lakou o ko kako@ kulana kupilikia ua ili aku maluna o ka ahaolelo lahui ke koikoi o ka hoopakele ana ae
E HOLO ANA KE KOMISINA HOOPULAPULA NO MOLOKAI
Ma kona ana pno ana i ke ano o ka aina a hui pu iho no hoi me na mea i hoikeia aku iaia ka ahaolelo lahui ke koikoi o ka hoopakele ana ae i ko kakou mau oihana ano nui nolaila aole i hoi nele mai nei keia mau hoa o ke komisina limahana aka ua hoi mai me na manaolana no ka hoea mai ka wa e hookoia ai ka iini o Hawaii nei.
Ma knoa loa e @ nae o kahi kupono loa e kii ai ka wai o hawaii o kekahi kela o na hana ku maoli i ka hoonana a me ka makau oie aka nae e hoopakeleia ke kanaka o ke aupuni e pono ai ma o ka hookauia aku o kekahi hoopai koikoi maluna o ka mea nana i kaukau i kela mau leka ke ahewaia oia i loaa ai he mau haawina ao @ kekahi poe e ae i manao he hana paani
Me kela wai maopopo a maopop i na hoa o ka ahaolelo lahui mahope iho o ka hoike ia ana aku ia lakou o ko kako@ kulana kupilikia ua ili aku maluna o ka ahaolelo lahui ke koikoi o ka hoopakele ana ae i ko kakou mau oihana ano nui nolaila aole i hoi.
No ka hooiai ana naekela aie i mea koi mau mai i ka mea hookuonoono e ku aku iloko o na makahiki he kanakolu aole keia he mea uuku @ ka mea ma ka av@ike ana i ka huina a ke kanaka e uku ai i loko o ka makahiki hookahi me ka ukupanee pu ua hiki aku ma kahi o ka $195.15 a ke hle a piha na makahiki he kanakolu
HE HOOMAIKAI MAI KE KULA SABATI O MAKUA MAI
Mr. Solomon hanahana aloha nui oe e oluoluMe kela hoike imua o ke komisina ho ka maalahi loa o ka loaa ana o ka wai no na aina hoopulapula ma Maolokai aole he mea e ae a na hawaii i koe e hopohopo ai no ko lakou noho ana aku koe wale no ka hoomakaukau ana ia lakou i keia manawa me na popno no ia noho ana aku aole o ke kaukai wale no i ka huina dala a ke aupuni e hoiae mai ai.
O ka mea oi loa o ka palekana o ka hoi ana aku e noho maluna keia mau aina hoopulapula oia no ka mea i lako me ke dala aka nae mai kaukai wale no kakou aia a loaa he @ dala nui a laila palekana ka noho ana aku aole pela in a no e loaa ana he mau dala kupono a hui pu me na lako e @e i loaa mua no i keia manawa he mau mea kokua nui loa mai ia i ka noho ana aku @ mau hoolilo hou ana aku i @ loaa mai ai @ mau makaukau a o kekahi no hoi me ia mau makaukau e kekua nui mai ai i ka noho ana aku o ke kanaka hawaii.
Eia kekahi mea ano nui a kakou e hoomaopopo mai ai e pili ana i na kaukani dala ekolu e aieia aku ai i ke aupuni e lilo ana kela aie i mea koi mau mai i ka mea hookuonoono e ku aku iloko o na makahiki he kanakolu aole keia he mea uuku @ ka mea ma ka av@ike ana i ka huina a ke kanaka e uku ai i loko o ka makahiki hookahi me ka ukupanee pu ua hiki aku ma kahi o ka $195.15 a ke hle a piha na makahiki he kanakolu e hiki aku ana ka nui o kana mea e uku ai i ke aupuni mai ke kumupaa a ka ukupanee ma kahi o.
HE $50,000 KO MRS. MENDONCA ILOKO KA WAIWAI O KE KANE
He mau mahina ka hoike imua o ke komisina ho ka maalahi loa o ka loaa ana o ka wai no na aina hoopulapula ma Maolokai aole he mea e ae a na hawaii i koe e hopohopo ai no ko lakou noho ana aku koe wale no ka hoomakaukau ana ia lakou i keia manawa me na popno no ia noho ana aku aole o ke kaukai wale no i ka huina dala a ke aupuni e hoiae mai ai.
O ka mea oi loa o ka palekana o ka hoi ana aku e noho maluna keia mau aina hoopulapula oia no ka mea i lako me ke dala aka nae mai kaukai wale no kakou aia a loaa he @ dala nui a laila palekana ka noho ana aku aole pela in a no e loaa ana he mau dala kupono a hui pu me na lako e @e i loaa mua no i keia manawa he mau mea kokua nui loa mai ia i ka noho ana aku @ mau hoolilo hou ana aku i @ loaa mai ai @ mau makaukau a o kekahi no hoi me ia mau makaukau e kekua nui mai ai i ka noho ana aku o ke kanaka hawaii.
Eia kekahi mea ano nui a kakou e hoomaopopo mai ai e pili ana i na kaukani dala ekolu e aieia aku ai i ke aupuni e lilo ana kela aie i mea koi mau mai i ka mea hookuonoono e ku aku iloko o na makahiki he kanakolu aole keia he mea uuku @ ka mea ma ka av@ike ana i ka huina a ke kanaka e uku ai i loko o ka makahiki hookahi me ka ukupanee pu ua hiki aku ma kahi o ka $195.15 a ke hle a piha na makahiki he kanakolu e hiki aku ana ka nui o kana mea e uku ai i ke aupuni mai ke kumupaa a ka ukupanee ma kahi o ka $5854.50.
O ka mea wale no nana e hoemi mai i ka huina a ke kanaka Hawaii hookahi e uku aku ai i kona aie i ke aupuni o ia no ke emi mai o na makahiki a i ole emi mai paha ka huina o kana mau dala e makemake ai e aie no keia kumu la i makemake ai keia pepa i ka poe e manao ana e hoi no ka noho @na kupono na lako mahi a mau lako pili i ka aina ma ia ano ua palekana lakou mai ke komohia ana aku iloko o ka aie ana malalo o ke aupuni e lilo ai ia aie i mea kai mau mai ia lakou.
Ma keia poalima ae e haalele iho ai kela komiina hoopulapula no molokai me ka holo pu aku o kekahi mau kanaka loea ma na mea pili i ke ano o ka lepo a pili i ka oihana mahiai ma ka lakou mau hoike auanei e ike aku ai kakou i ke ano o na meakanu holomua e hooulu aku ai maluna o kela mau aina a ka poe i loaa na manao kanal@a i keia wa e hoopau ae ia noonoo no ka mea e hana mai ana ke komisina i na alahele apau e malaelae ai a e maalahi ai ka noho aina aku o ke kanaka hawaii maluna o na aina hoopulapula.
NUI NA HAUMANA MA NA KU O MAUI MA KEIA MAAHIE
Mahope o ka hoohala ana aku oi loa o ka palekana o ka hoi ana aku e noho maluna keia mau aina hoopulapula oia no ka mea i lako me ke dala aka nae mai kaukai wale no kakou aia a loaa he @ dala nui a laila palekana ka noho ana aku aole pela in a no e loaa ana he mau dala kupono a hui pu me na lako e @e i loaa mua no i keia manawa he mau mea kokua nui loa mai ia i ka noho ana aku @ mau hoolilo hou ana aku i @ loaa mai ai @ mau makaukau a o kekahi no hoi me ia mau makaukau e kekua nui mai ai i ka noho ana aku o ke kanaka hawaii.
Ua oi aku ka nui o na haumana kekahi mea ano nui a kakou e hoomaopopo mai ai e pili ana i na kaukani dala ekolu e aieia aku ai i ke aupuni e lilo ana kela aie i mea koi mau mai i ka mea hookuonoono e ku aku iloko o na makahiki he kanakolu aole keia he mea uuku @ ka mea ma ka av@ike ana i ka huina a ke kanaka e uku ai i loko o ka makahiki hookahi me ka ukupanee pu ua hiki aku ma kahi o ka a ke hle a piha na makahiki he kanakolu e hiki aku ana ka nui o kana mea e uku ai i ke aupuni mai ke kumupaa a ka ukupanee ma kahi o.
AHAHUI C. E. O. HAWAII
Halawai ka aha ma He puaa kalua paa ka @ Stone o palolo e kuai ana ma keia k@kahiaka Sabati iho ma ka makeke o ke kulanakauhale mamuli o na koikoi mai a na makamaka a he puaa kalua kuai no kana e kuai aku ana ma kela makeke ma ka poaono aku.Ua lilo ae nei ka aelike o ka hana ana i ke koena aku o ke a
Hoomaopopoia na lala lanui holopuni kamehameha i ka hui lawe aelike o Lord Young uolaila aole he loihi o ka manawa e kakali aku ai o ka hoomaka koke no ia o ka hana i kela alanui.No ke koto pu ana i loko o na hana hoomanao no ka la lanakila mawaho ae nei o kapiolani paka ma ka la @ o keia mahina ae
e kaihuakai ana na haumana o na kula aupuni o honolulu nei i hiki aku ka nui i mana@ ma kahi o ka eha kaukani.
Eia ke noonooia mai neiholomua e hooulu aku ai maluna o kela mau aina a ka poe i loaa na manao kanal@a i keia wa e hoopau ae ia noonoo no ka mea e hana mai ana ke.
AEIA KA KIA AME KA WAINA I LAAU
i kulike ai me ka lono kelekulapa Aole no a kakou mau ahewa ana aku. no ka manao ana o na haku o na oihana anoinui iloko nei o ka aina, e hoemi mai i na ukuhana o ko lakou mau limahana aka nae iloko o ia manawa hookahi he mea pono e nanaia aku ke kupono o ia hoemi ana i na ukuhana me ke kumukuai o na meaai ame na meakuai e ae e kuaiia ana i keia manawa.
I ka manawa emi o na meaai ka oluolu o ke kumukuai o na mea e pono ai ke ola ana iole he loheia o na manao hoohalahala o na limahana no ka uuku o ko lakou ukuhana i loko no o ia uuku ua loaa no he waihona i ka poe hoomakaulii aka i loko o keia wa pipii o na ukuhana me ka pipii pu hoi o na kumukuai o na mea apau ua aneane no e lawa ole ke ola kupono ana o kekahi poe a oi loa aku hoi keia. o ka hoemiia mai o na ukuhana a mau no ka pipii o na meakuai apau iluna.
O ka hoemi ana o nua hui alahao i ka uku o na ukana am ne ohua. pela hoi me na hui mokuahi e holoholo nei ma na kai o kakou mai Kapalakiko mai a mai lapana mai ame i lawaii iho nei no hoi aole ia e kokua mai ana i na limahana maanei nei ala wale no kolakou kokuaia aku e hoemi pu mai na hui kalepa waiwai ma ke ana kaulike me na ukuhana i hoemiia
Ma na mea oiaio i loaa mai i keia pepa o kekahi o na kumu e emi ole nei ke kumukuai o ka poi. mamuli o ka pii o ka ukuhana o na lima hana he poi mamuli o ka pii o ka ukuhana o na limahana he mea keia i ikeia ma ka oihana kanu laiki a mau oihana e ae iloko nei o ka aina o ke kumu wale no i emi ai ke kumukuai o ka laiki, mamuli o ke komo nui mai o na laiki maiwaho mai nolaila ua hoopau o koa kekahi poe kanu laiki i kela oihana no ka hiki ole ke hoomau aku i ka uku ana i na ukuhana kiekie aka ke manaoio nei nae keia pepa in a e hoemiia mai ana ke kumukuai o na meaai ame na waiwai apau e maliu mai ana na limahana e hoomau aku i ka lakou mau oihana iho me na ukuhana i hoemiia.
Nolaila ma kekahi olelo ana ae ma keia niuau hoenii ukuhana aole no ia e loaa ana ke kuikahi hoemi ukuhana aole no ia e loaa ana ke kuikahi mawaena o na hakuhana ame ua limahana aia wale no a kaulike ke ana hoemi ukuhana ame ke ana hoemi i na meaai ame na meakuai e ae e pono ai ka hoho ana.