Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIX, Number 43, 28 October 1921 — HOLO KAAPUNI O MR. AME MRS. J. W. K. KIHE IA OAHU. [ARTICLE+ILLUSTRATION]

HOLO KAAPUNI O MR. AME MRS. J. W. K. KIHE IA OAHU.

I I (Kjik.ni i:i e •?. K. Mokuiuaia ) (Koena mai kela pule iu:r). Aia ua inokukaa nei ke 'iim niiilie la i na alaiiui pali nei, a loaa kn ]>i 'n nui i kalieaiii i, keia maimwa, ke kapiiā.iliao • lio pi 'o, iiU 'ii\»r ko laua l ka>. halia i ka i#ia : ,kai friia 1 ā l inea aku la au ia lauu. iloko no' keia maikai no lu, o ka huli iho la no ia o kekahi kaa, a i p:ri v.a!e iho 110 i keia man wahi olaelae: i ka iuaunwa .-e hana ia ana o ka pale. owaho nei. Ke kuiiiu |» ; likia 110 ea, o kel:f holonui no hoi. Kekn'ii pilikia loa e Mokumaia, i kuu iuanao ana e lie!e u>ai ine ko'u oliauii, u:i lioo|>aa iuua :;u ia 'u ihu, ame ka'u aliiwahine ii'-i. o ()'<• ko rna-> ! ua kaa. a iia hookoia ina o kau luka I uiuii i ioaa niai ai ia niaiia. e ae ae i ana 00, iia ike oe, oiai ka'u niau keiki, ! nie ua kaa ua iuakaukau no ka lawe I ana ia maua, o ka 'u 01010, aole loa e j lilo ka 'u ilalii i na lahui e ina eia j no kuu ko!;o kuu i'o ke hana nei ! in h.aua liookahi ma ka oleJo ' ann, hookahi nia ka akaaka.ana, hoo- ! kalii ma ka liookaau olelo ana, i ua ! ! men nni o keia huakai, li.ookfi.hi nia i i ka. ai ana, a niakepono' ka 'u da!a, ke I j lilo siku ia oe no ka inea, e ola ana ; I ko'u w.'ihi maka |>ololi ai, ka lahui e, . j »ulu hanahana, uo la}»:ina ka pahu liope j j ion. a ko ka-ua laliui e ku inai uei a na- j i namaka ia oe a'u e haawi ae nei i 1 ko'ii mahalo nni i na mea i Jnna ia 'u I nia nii kaao Hiiwaii. au e hoike. ae i I ana, a ko'n niaka ponoi e ike nei i | j keia nian nau', a ke!a au a'n e kau ' ' ana i kiihi lio e kuku malie ai a po j j ka la, hiki i Kaneoho. J ' T keia au naauao, lie imo ana na ka j maka. kaalo ae la kahi piina ikiiki, ; a ia kanaka i kaena iho ai, ke kukulu j nei au i keia laau. a e oni aku oia no j ka mo!e o ka hoiiua, o ia keia wahij j piina a kakou e ku nej, a. holu ana i I ; ka uwapo naui o Kaneohe. a e'kaul j ahoahe mai aua o Heeia., ame kona po- J j kii Heeia wa. ! . .'i nia keia hele ana uku. ; j i hooemiia mni ai na paona niahu o! I ua mokukaa nei. a i ka mni milp i ka . llOl'a. : , ,:(••. ,i i>u ! Aia aii. l<e ike la i ka "i'i o ka ino.i j ali-iki mai, ke pa la ka makuni mo I ! ka lauwilL aia ke kualan ke oni ue la ! ! maniua, a uiea uku la au i ua mau ma- • lihiui noi, ea ua nui no ka.. hanohano | ■ o ko olua la ? Ke aha lu lioi ? E nuna I i ae no lioi olua lsi aia ka N T aulu,.ke oni i ; iniua o Kiialoa, ln.'le no ke kualau, hele [ i 110 ka Naulu a k« makani e hapaipai • i mai ana; ua ikeia kekahi olua. a 1 hu ae la ko inakou aka, a kyu mai lii keiu haul* i kou meakakau noi. im kela alii i hoomanawanui i ka hailuku o ka i iaia. no ka eku nian i , ka mahinaai aua. i pa.uiuu ai: . v ! Hc ninu |ani olu iho no ka niaka, Iluna wale nei e lili noi la, Lili ka iia i ka Makalii:. Puehu i ke.kula o Kailo, - Lulana i hauoa Keawo, Kakaulua i ke ala wela, Hiki loa i o olua ka la 'i ua mal ; e, ! Ua luliea ka ike -o Puna, I O I'una maka inahia, Ke kaliu hoi o Kahinaualo, !Moku o Ohikihokol.io, » • lto a o ia no kuu lani, No ka ohiki knu la oli e, Ke 'lii loa la nialama'-a. ! Kaalo ao la o Kahaluu, aia o'Waika-! ne ame Waiaho'.e ke oiliili ue la. na puu kinikini. o ia kaha. i kaulana i na. la i hala aku, a ku la i kahi; kupono no ka nana i ke kino poliaku o Niinahoa. a la-ua ī lolie wale ai, a no i.i kumu i ake loa ai e ike' nuika, a i ka loaa ana o kekahi malaniiilama kupono i pa'iia.ai na kii, o'ai ke hoike mui ia ke kualau i kona kula ! na weliweJi, aia la i ka ikaika hoolele a. ko lawa onohi nfaka, oiai au i kuh : - kuhi iiono aku ai i ke kulana kilakila kino |K)haku nei. e ku pololei ana mni ka īepo iie, ti i ko aouli.% a laua e haawi la i ka mah.'ih», oiai ua lohe wale no, akalii no a ike maksi. *

Ike niiikii i ku nani o Kualoa, j Me ke kino pohaku o Nanahoa, j l'a kiiulana apuni nei Teritore, A na malihini a e holopuni nei. • A he mea nui iu i na kamahele. t E ake no a e ikeniaka i ko kino, ! Hakipuii niakaui lronliou ili, • Maka.ni pa kolonahe malie ~ j Kua'oa makani jW'liahin, • j Makaui lawe kehau. . I E kala mai e kyn pailaka, ke hu i loa uei ka'u iliakiipeiii, oiai ua loihi • k'ela kali li'lii ana a loaa pouo, ke- ! leaiū wawae o la, i loaa ka inanawa o j paikii ai, aJne ka oluolu ana o ka la, i ; loaa mni ai kekahi o kona kino, aku- : wale ae la kahi a lakou e pnikiiia ai; i a o ka oni ae la no 'ia o mokukaa > nei nonma, a ka niakapi e n'ou pono nva,i ana. niamna , l a kanlo ae la o Kualoa, j aia kela ulukaniani ke peahi mau la i - na .kamahe'e. e hooluolu liilii, ikā i aia na iiiaka'onohi o kela keiki kaula.na ; o Lau', i ka o »na nianu, oiai ; ho'ke ni.ua' 'i'a aku mn l«a leka no ko . lana hiki aku, a e hooponopono mai oia ' i na inea e pono ;li keia kino. kaalo ; ae la o Kaaawa. aia o Kahana ke hoo- ! pnluia mai la e ka Nnulu. ke ike lā ān i ka nk'elo o ke aliiuuii i Anhea wale oe e ke kualau, • E ka ua lūhihele ma ka. nioaua, i Hoike ae oe i kou nani, j I ka gii kelakela, j 01a])a ma ka hikiha, A ka uwila a e holu nei i kekomo--1 liana. ; Kaulo ae la o Kuhniia, holu āna . i j Hauula .a i ky holo ana uial i(t kula loa. o kii uieu npiki, aole hookahi ua I ma iii niuu wuhi inui, a kōnio i : na | Laie, a ku iho la i ka honie o ua ke'ki kii'eiie'a nei; oia o Mr. W. Logsui, 0 k:i lioia ĪL' ia nie ka maikai o iia mea apuu,, ame na lululima pumehana ana ine na kamaaina, .Oiai, ua hiū ae la oia me kona kaikuahine. ua loihi keia kaawale ana laua o : ni e hoomaomao ana, aia'. kekahi papaaina maikai loa malalo o ka uluniu, ua huluiia mai na moa pili kai a ku iluna o ke pakaukau, o ka ina oe, o kela upapalu nunui, maikai, momoiyi, mai ke kai a i k.r wuha, o ka hee 00, a. o ku puaa i hana ina?an|| me ka lau kalo. nana aku oe pili mai o moa, lilo 1 ke keiian, elua mapuna hoe i ka liookahi, a hooku'i ana o Keoni Biilu me Hanale. a hu ae la ko laua akilaka. Ale ke pa'i ansi l 'ke kii, i oni hou āe ai na mokirkaa nei no kahi'o ka Ho]n v : M«tkai Nui Jos īiUaliiwa, anie ka piimehana ana me ia i pa'iia ai kokahi .kii o lakou ekolu ame ka ha.aWi ana i na aloha, 6 ko kau. pōno ae la no ia o ka ihn o ua kaa nei ia Kahuku, a honihoni ana ine na kino w.uiu pohaku o "Wa'olowa, a holu aua i Kawela Bay, a lele aku la o Mr. S. W. Logan, auie na hoomaikai iaia, i oni niai ai makou nomua. Haule hope ao la o Waialee, a komo ana i kn awu lulu o Waimea. a e kau alieahe niai aua o Kawailoa, aia. mau na kamahele ke hoonuu la i 'na mea: u ko laua maka e nana ai, a hoi liope ae la o Kawailo.'i, ke kau hoolai mai la. o Waialua. "ilaila au e liaupa iho ai, aia o Mokuleia ke aii ae ln i ke. kai, a | hoMiialia liilii iho'la ma lia aekui iiei, no nka honi ana aku i na ea ina : kai. j Hanlele i kp hora ekolu ine hapa, i, kau ao ai ka ihu o ua mokiikaa nei i! ke kula loa o ka Lipaliea, aia na ki na, wehe pau ia, ma ia hoi ana mai; ke i mahalo 'a laua i ka-uwapo hou o Ana-j hulu o W'aialua, a i ka he'.e ana māi o ia kula, ē loaa. mai ai kahi o ka. oi-! hana koa, aia mau laua ke mahalo 1A i • ka nūi o na mala halakahiki, a i ka iho ! an» niai i kahi kahawai o Konahuanui,, u pii mai la e loaa o Leilehua, ud puiwa j loa laua i ka ike ana i koia kulanakau- j hale nui ame Wahiawa, e waiho lapuu ao ana. a kaaln ae la o Waikakalaua laua me Malie. ilio ana ia Kipapa. kipa-, paia Waiau, laua nie Waimalu, malu ko nni 1-īno na'n hookahi wale no.*kiei ona : a KalaUD.o me Aiea. iho ano ia Ha-' 'an a, e ku hoola'i mai āna iho ana ia Hulamanu, ha'i ana ke au ia ]Vtōanalua, hoino ka ūmoki ia "Kahau- \ wilei, hoiu ana i ke kuia loa o Kalihi,; kaalo ae la o Keonoula, honi ana me-

ka u'i o Pauoa, ka iini pau ole » h'; maAomako, me ka inaikai o ma uie-a l ;i pnu, amo ka lau;i malialo i ka loaa ' •ana lif mauawa ?io laua e ike ai. ;une ; ko laua lioof-aa ana niai i kou moakal<au uei, no kc kii ana Jikū ia laua no • k.i mokn o ka l'oalna. e lioi 31, a o ka 'u puk' o iiialania ia olua ahiki. I ko o!ui l'.O'.u;-. . •

• O ke kii maluna, o J. W. K. Kilie ia ia ame ka Hope Maleai Nui Jos. hiwa, nie S. W. Logan, a o ke kii lioi maialo ilio, no J. W. K. Kilie me kona ohana ma kahi o S. W. Logan, ma Laie. Oaluu