Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIX, Number 45, 11 November 1921 — Page 2

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

 

Ka Hyaka'i A Na Komisina Home O Na Hawaii Ma Molokai

 

(Kakaua mai no na Hana Hoopulapula.)

 

Ma ka moku Kaludina o ke ahiahi Poalima nei, i holo ai na Komisina eme ka poe ike mahiai ame hanai holoholona no Molokai. Ua haalele ka moku i ka hora 5 p.m., Nov. 4, a ua lele aku ma ka mokuea o G. P. Cooke ia po, a lele ia ka uwapo o Kaunakakai i ke aumoe. Ua hui me na kamaaina o Molokai, a ua hookipaia e lakou. O ka poe i hele pu aku me ka Komisina, ua holo loa aku i home o Geo P Cooke, a malaila i hooaumoe ai ia po. I ke kakahiaka Poaono, ua kau ma na kaa otomobile a hala ma na aina o hoolehua ame Palaau. Ua makaikai i keia mau aina mai ko laua kiekiena ahihi i na aina pili kahakai.

            O keia mau aina, ke huiia, ua hiki aku ko laua mau eka i ka 15,000. Ua lilo ke kulana o keia mau aina i mea makahehiia e ka poe noeau mahiai ame hanai holoholona i laweia ma keia huaka'i. Ua hoike ae kekahi o lakou, in a e loaa ka wai maluna o keia mau aina, aole aina ma Hawaii nei holookoa, e alualu mai i keia mua aina. Kona lepo ua piha me ka momona, e kakali wale ana no o ke kanuia i na meakanu, ke loaa ka wai. Ua hoike mai he elua o keia poe, aole no laua e kanalua i ka hoao ana e kanu maloo, me ka kaukai ua wale no. Aka, ina e loaa ka wai, ua hiki he mau haneri o na Hawaii e noho ma keia mau aina, a e loaa ia lakou ka nohona oluolu ana, me ka loaa pu o na pomaikai.

            O ka wai ka ninau i koe a ke Komiaina e noonoo ai. O ka aina, he nani lua ole kona kulana; he momona ke lepo; he palahalaha; aole pohaku, a ua hiki in a mikini palau, ame hoowali lepo ke hoohanaia me ka uuku loa o na hoolilo. Aka, o ka wai ka ninau i koe, ke loaa ia, alaila, ua hiki i na kanaka Hawaii ke hoi maluna o keia mau aina, a e lilo no lakou i ka hana ana. O ka ikaika, i manaoia ma keia, o ia no ka hana ponoi ana o kela ame keia kanaka nona iho, aole hoi o ke kauka'i na ha'i e hana mai kana.

            Ma na aina pili kahakai hoi, ua hikie loaa ka wai eli ame kahi hoolilo uuku loa no ka pauma ana, e hiki ana i na kanaka Hawaii ke noho maluna o ia mau aina. O keia paha na aina waiwai loa, no ka mea, ua loihi na makahik o ka laweia ana o ka lepo e na waikahe, a ua nui ka mohona o ka lepo o keia mau aina. O ka hewa wale no, ua uuku na eka, aia wale no paha ma kahi o 300 eka ka nui, o na aina hiki ke mahiai. He mau wahi kekahi i komoia e ka paakai, aka, ua hiki ke hooliloia ia mau eka no ke kanu nuu ana, a iloko o na makahiki uuku wale no e hoohua mai ana kela mau kumuniu i na dala lehulehu.

            Ma ka nana aku, e hoomaka koka ana no ke komisina e haawi mai i keia mau eka o na Hawaii, no ka mea ua hiki e loaa i 20 a i ole 30 paha poe e lawe i keia mau eka o 300. Ina e loaa ana i ka ohana hookahi he 5 a i ole 10 paha eka o keia mau aina pili kahakai, ua hiki e kanuia i ka alapapa, he mauuhanai puaa, moa, ame pipi. Maluna mai o keia mau aina, e haawiia i mau eka hou i piha me ka kiawe, no ke kahuahale, ua pa puaa ame moa, ame na pipi waiu, ua hiki i kela mau ohana e hoohana koke aku, a aole maka'u ana no ka hiki ole o holomua ka lakou oihana hanai holoholona. No ka mea, aia ma Kaunakakai ma kahi o na keiki Cooke, he mau eka alapapa e ulu la, ame kela mau eka uuku wale no i uluia e keia mauu, ua hiki e hanaiia he mau haneri puaa, ame ka malama pu ana i kekahi mau pipi waiu. O keia mau aina hoi o na kanaka Hawaii, ua like loa me keia, no laila aole he hoomaka'u ka'u ana i na Hawaii ke hoi maluna o ko lakou mau aina. O ka nui aku o ka aina e hoohakalia ka laweia ana e na Hawaii malaila, ahiki i ka loaa ana o ka wai. ua hiki lo e loaa ka wai maluna o kela mau aina maluna, in a e loaa ana na dala. Ka mua o na wai, pili kahakai, ka lua o na wai kuahiwi. eia maluna o na aina o Cooke ma, ke waiho nei na lua wai, i hiki aku ka nui o ke kahe ana i ka 7,000,000 galani. O ke kiekie loa o ka paekai aia ma na luawai ma Kaunakakai he 50 gr. o ke galani hookahi a ma na luawai hoi e pili la i Kawela, he .01 wale no gr. o ke galani hookahi. O keia mau luawai ma Kaunakakai, o ia no na luawai mai kahiko mai, a o ia no ka wai inu o na kanaka o ka wa kahiko. Ua hono ko oukou meakakau, a ua manalo kupono no ka iau ana. Ua hiki ke eli hou ia i mau luawai o keia ano, ma ka aina o Kalamaula, ma keia aoao mai o Kaunakakai, a o ka pau ae la no ia o ka ninau wai no kela mau aina pili kahakai. Ina he elima eka o ka ohana hookahi no ke kanu alapapa ana, ua lawa loa keia mau eka, no ka mea ua hiki e okiia keia mauu i kela ame keia mahina; a o ka waiwai hanai holoholona o keia mau eka, ua hiki aku i na haneri puaa elua, ame na ipi waiu o 90 a kanakolu no paha

            Aia naahope koke iho, ua piha i na laau kiawe, a i na mahina hua o keia kiawe, ua lawa loa na holoholona e hoomomonaia. Maluna aku o keia mau aina, i ka wa ua ua hiki loa e kanuia ha kulina a me na pu palani, a ua hiki e hoomahuahua hou ia aku na holoholona a keia ame keia ohana e makemake ai. Ma na aina maluna aku ke kanu neia na keiki a Cooke, he 250 eka kulina, aole wai, o ke kaukai wale aku no i ka manawa ua. Iloko o 10 makahiki o ke hanu ana a keia poe i ke kulina he hookahi wale no hiakahiki i kanu ole ia e lakou, a no ia kumu aole kulina. Iloko o na makahiki 9 ua holo pono na kanu ana. Nolaila, aole he maku'u ana no ia ninau.

            Eia maluna o ka aina o Kalamula, ke ulu nei he uluniu nui, i kanuia e kamehameha IV, a ke hua nei he mau tausani o na hua nui. Ina e laweia ana na aina pilikai a kanuia i ka niu, e loaa ana ia ohana ke waiwai nui, no ka mea ke pii ae nei ke kumukuai o ka hua niu, mamuli o ka nui o na mea e hoohanaia nei o ia hua. O ke oka niu, he mea hoomomona holoholona. o kona aila, ua hiki loa e kuaiia no ka hana kopa, a pela aku.

            Ma ka nana aku, ua waiwai nui na kanaka Hawaii ika loaa ana mai nei o keia mau aina no ka hoopulapula ana i ka lahui. e ulolohi iki ana paha ua aina maluna, aka, i ka weheia ana mai, ke hoaa ku wai, ua like ia me ka aina i uluia e ka gula. Aole no ke gula he mea ohi wale ia maluna o ka lepo, aia no a eliia alila loaa. Pela no noa pomaikai maluna o keia mau aina ma Molokai. Aole e loaa wale ana ko kakou pomaikai ke eli ole kakou.

            O na manaolana no keia mua aku na ka lahui Hawaii, he maikai, a ua hiki e ikeia aku na kahoaka hoolaupai hou ana i keia lahui.

 

NA ANOAI O MOLOKAI.

 

            ua hookahahaia na Komisina a me ko lakou mau hoahele, i ka pae ana aku i ka uwapo i na mele nani i meleia mai o na puukani o ia aina.

 

            Ua ai wale iho na Komisina ame na hoahele ia ka momona o na puaa o Molokai a piha na lua o ka inaina. Hui pu mai me ka poi ono, ua hala loa aku ma o.

 

            Nui no na kanaka Hawaii ma Molokai. O ka'u e a'o aku nei, mai haaleli i ko oukou mau aina, aka, he hoomanawanui, a eia aku na la hoopomaikai ko nee mai la. Hoomau i ka hana ana i ko oukou mau kuleana.

 

            Aole wale no o ka hanai puaa ka hana hoowaiwai o Molokai. O ka hanai moa no ia mea maalahi loa. eia ka huamoa ke kuaiia nei ma Honolulu no $1.20 o ka kakini hookahi. A o ka io, eia ma kahi o 80c o ka paona me ka hulu no.

 

            Ma ka nana aku ua nui no na kumulau moa a na kamaaina o Molokai. O ke kii mau ke'a hou, ame ke kuai ana i na moakane i ka manawa a kupono, ke alanui e hoopomaikai mai ai i ka mea hanai moa O na kumulau e hoohanau ana i na hua nunui, ame na keiki ikaika, ia alanui e pono e hahaiia e na kamaaina Hawaii.

 

            Hauoli ka naau i ka ike aku i na kanaka Hawaii wale no, i kela ahamele ma Kaunakakai. Aole no i nele ka ike ana aku i ka manaolana o keia mua aku. O ka'u pule, e ikaika na kanaka Hawaii o keia hanaana i ka malama ana i na keiki hanau hou. Mai haawi i na ohana e hanai ai, a piha hookahi a elua makahiki o ke keiki. O ka oi loa aku no e hanai no olua e na makua i ka olua mau keiki.

 

            Aole ninau no ka wai unu o na kanaka Hawaii e hoi aku ai i Molokai. Ua nui ka wai no na kanaka ame na holoholona.

 

            Malino maikai na kai o Molokai. I ka nana aku ua paapu na pohaku i ka opihi. O ka ninau, pehea la ka loihi e paa ai ia mau pohaku i ka opihi, mahope o ka hoi ana aku o na kanaka ma ia mau aina.

 

            Ike aku makou i kekahi poe wahine lawai'a hee. He nunui maoli na hee i hoi mai ai. Ina he hiki e loaa wale ka hee i na minuke pokole wale no, alaila, aole no e pilikia ana ka ninau i'a, i na kanaka e hoi aku ana i Molokai.

 

            Ai pelehu na malihini i hele aku nei i Molokai. Oia mea maikai no ia i ka hanai la, o na pelehu. Pokeokeo hoi kau o na dala e kakiia mai nei no keia manu i keia mau la. Aole luhi o ka hanai ana, hookahi no o ka malama pono o lalau.

 

            I keia pule ae e puka aku ai na hoike a na kanaka naauao i laweia aku nei e ke Komisina i Molokai e nana ai i na aina. Mai poina i ka nana ia mau hoike. Aole ia na ke Komisina, aka, na kekahi poe kuokoa, a aole lakou e hoopunipuni mai ana.

 

            Ua ku na hale uwi waiu O Geo. P. Cooke, ma Mapulehu. Aia no ia oihana a na kanaka Hawaii e hoohana ai ke hoi aku i Molokai. Eia ka waiu ke lele loa nei i ka 20c o ke kuaka hooleahi. E holo mau mai ana ka moku o Geo. P. Cooke no ka lawe mai i kana waiu i Honolulu nei. Ua pau pu no hoi ha ia ninau, ihea e kuai aku ai ka waiu.

 

KEKAHI KUMU EMI O KA LAHUI HAWAII.

 

(Kakauia no na hana hoopulapula)

 

I le nui na kumu e emi nei ka lahui Hawaii. O na ma'i 'ike ole paha. na ma'i mailani i keia lahui, ke kumu oi aku. I ke au mamua aku o ka hiki na mai o ka poe o ke na aina e, ao'e he niu mia'i ano pilikia i ikeia. Ua loaa no na laau e hoopauia ai ia mau ma'i. Aka, i ka hiki ana mai o na kanaka o ko na aina e, ua lawe mai lakou he lehulehu o na ano ma'i like ole, i loaa nae ia lakou na laau e lapaau ai, a ua maa ko lakou mau kino ike kue ana aku ia mau ma'i; aka, o na kanaka Hawaii hoi ma ko lakou aoao, aole i loaa na laau e lapaau ai, akahi, a nole no hoi i hiki i ko lakou kino ke kue aku ia ma'i; a o ka hopena, ua hoopilikia mai ia nia'i, a ua niake aku ia kanaka.

          I ko kakou hele ana e ike i na lahui o ko na aina e, e noho mai nei ma kekahi mau wahi pelapela loa, a ua hiki no nae ia lakou e ola me na kino maikai a ikaika, e lilo ana ia mea i mea nune nui ia e na kanaka Hawaii. No keaha. No ka mea, in a he kanaka Hawaii ia e noho ana in a ia wahi, e loaa koke ana i na ma'i like ole, aka, keia poe nae o ko na aina e, ua hiki ke kue aku me ka holopono i na ma'i like ole, me ka noho no nae me keia pelapela. O ke kumu nui, ua hiki i na kino o ia poe ke kue aku i na ma'i oiai ua maa ia mau moa.

          Aka, aole o ia wale no ka mea e hoemi nui ia nei keia lahui. O kekahi kumu ano nui, a ua hoike mai na kauka i ka pololei o keia kumu; o ia no ka haawi ana o na makua i ka lakou mau keiki hanau hou e hanaiia e ka ohana i ka manawa ai waiu. O ka waiu o ka makuahine ka ai i hoomakaukauia mai o ka mea nana i hana ke kanaka. O ka ai ia a na holoholona i ka hanau ana mai, a pela no hoi na keiki a kanaka.

          Nolaila, i ka haawiia ana o na keiki ai waiu i kekahi poe , e aku e hanaiia ai, aole e loaa ana ka al kupono i kela keiki, a o ka hopena o ka ma'i mai, a omiloia ke ola o kela keiki uuku, ka uhane a ke akua i haawi mai ai i na makua, a o ke kumu hoi o hoolaupa hou ia ai keia aina e na kanaka Hawaii. Aole ke kumu no ka hoohanau olemai o na wahine Hawaii i na keiki, aka, no ka malama pono ole ia o na keiki liilii.

          Aole no hoi paha i haawiia ke keiki me ka manaoino, a aloha ole paha; me ke aloha io no, aka, me ke aloha naaupo nae. I ke au kahiko o ko kakou mau kupuna, ua haawiia na keiki liilii na ha'i e hanai, aka, e hoomanno iho oe o ke kanaka Hawaii, aole i nele ko kakou mau kupana i ka ike ana i ka hanai keiki liilii, ua a'oia na wahine o ia manawa, i ka hanai keiki ai waiu, a ua nui na ano ai o ia manawa e hanai ai. I keia la ua nui io no, aka, o na waiukia ame na waiu pipi aole i maa na kanaka Hawaii i ka hoohana ana ia mau ai, a o ka hopena, i ka ike ana iho o ka makua ua hiki iaia ke ai ia mau mea me ka pilikia ole o kona kino, ua manao oia ua hiki no i ke keiki uuku ke ai ia ai.

          Ma Kauai, ma ka Apana o Makaweli, ua hoike mai ke kauka aupuni o ia wahi, i ka makahiki i hala aku, he 14 mau keiki liilii ai waiu i make, mamuli o ka maikai ole o ka ai i hanaiia aku ai ia mau keiki. Ina ua makemake na makua e haawi i ke keiki i na ohana, e hanai a piha na makahiki he 2 alaila haawi, a o ia haawi ana, ua nui kupono ke kino o ke keiki, a ua ikaika kona opu i ka hoohana ana i na meaai e hanaiia aku ana. Ke manao nei ko oukou meakakau, o keia kekahi kumu nui o ka hoemiia mai o keia lahui.

          e na makua Hawaii, ka poe ia oukou ke ko'iko'i o ka ike ana aku e laha hou ana keia lahui, ke koi iakaika aku nei au, e malama i na keikai nanau hou a kakou, me ka ahonui, me ka hooikaika e loan pono ua meaai kupono. Aole lahui e hiki e hoonui ia aku ke malama pono ole ia na keikia hanau hou. O na keiki o keia la na makua o ka la apopo. Aole ke Akua i aloha ole i keia lahui, ua hoike mai Ola i Kona aloha mamuli o ka hoohanau ana mai i na makuahine Hawaii. Ua nui ka hoohua ana mai a kekahi mau makuahine, o ka pilikia wale no, ua hoomaopopo ole kekahi poe makuahine, a pela e emi pu nei keia lahui.

          E ka lahui Hawaii, e lilo mai kakou i komite hooikaika a e makaala no ka ulu hou o ko kakou lahui. e komo aku e kokua i ka poe pilikia; a a'o aku i ka poe naaupo i na mea e hiki ai hoolaupa'i hou ia keia mau paemoku e ko kakou lahui aloha.

 

          Aole paha he mau kumuniu hua nui e loaa aku ko Kaunakakai. Ua ike niu ae no hoi a o ka oi aku kela. O ka hela ka hoi ia o ka hua a piha ke kumu. Ina no hoi e kanu mau wahi kumuniu ana kakou, aole no e nana wale aku ana i ka ha'i.

 

HUI KUKULU HALE O NA OPIO HAWAII

(Hawaiian Mutual Building Association, Ltd.)

Helu 71 Alanui Pauahi, Kelepona 3021

Lawe Aelike KUKULU HALE, HOONEE, PAKU'I, HANAHOU, Hana PAIPU, UWILA, PUNA, PENA, a pela wale aku. E hele mai e kuka pu me makou!

 

Ke hoomaka nei ka Hale Hoikeike o na Meakahiko (Bernice Pauahi Bishop Museum), i ka hoopaa ana i na heiau na kahua hale na lokoi'a, na alanui kahiko, ame na mea o ia ano like, he mau moali ko lakou i koe i keia manawa e waiho nei. Ua hoomaka mua kana hana me ka kui'o ma ka mokupuni o Lanai; ua pau mua no kekahi mau hana i ka lawelaweia ma Molokai a ma Maui, ma Haleakala.

          O ka manao ma keia hana ana, o na wahi kahiko, a e maopopo ko lakou wahi i waiho ai maluna o ka palapala aina, e pa'i pu ia me ka hoakaka o na wahi kahiko. Ina no ka nalowale aku o na wahi kahiko, mo o ka hana ana i ke alanui, a pela aku, aole nalowale ka ike no ko lakou wahi i waiho ai. E hooikeike aku ana kela mau mea ano nui malihini i hanaia i ko ke Teritore, me ka laweia ae o keehina, no ka malama ana ia lakou.

          O na kanaka e lawelawe nei i keia hana huli a noii pono, ma ka hale hoikeike, ua makemake pu lakou e maopopo pono kahi i waiho ai o keia mau wahi kahiko, i hiki ai ia lakou ke hookuku, ia lakou me na wahi i loaa aku ma na mokupuni apau o ka Moana Pakipika, in a paha ua like loa lakou, a ua kukuluia paha e ka lahui kanaka hookahi.

          Ma ka aoao o ka Hale Hoikeike, ua holo o Mr. Kenneth P, Emory no Lanai, he ekolu on a mahina o ka noho ana malaila, me ka manao e hoohala i hookahi mahina i koe. He kakaikahi loa na heiau ma Lanai, mamua o na mokupuni nunui ae, eia nae he heluna mahuahua loa kona o na pohaku kii kalaiia, e loaa ai no ma na wahi e ae o Hawaii nei, a ma kekahi mau mokupuni e aku o ka Pakipika, a ua lilo ia i mea hoopohihihi ahiki ma no i keia manawa. O na kahua hale ma na wahi pili kahakai a mauka no hoi, ua hoike mai ia, i ka nui maoli o na kanaka i noho ma Lanai mamua. Ma na wahi palahalaha ma ka piko o ka mokupuni, me he mea la aia ma kahi o ka 2,000 kanaka i noho malaila, a i ole, ua pa 20 aku ka nui i ka poe e noho nei malaila i keia wa. Ua waiho iho lakou maluna o ka lepo, i na ulumaika, na maa, na ko'i, na luhee, na ipu kukui, na pohaku ku'i poi, me ka heluna nui maoli, ma na wahi apau.

          Ma ka hiki ana ke kuhikuhi i keia mau mea ano nui maluna o ka palapala aina e lilo ana na inoa o na wahi i mea wawai. Ke hoao nei no 'aoi ka Hale Hoikeike e loaa mai ka inoa Hawaii oiaio o kela ame keia wahi, in a no he wahi uuku loa ia. He maa maikai keia, no ka mea o na inoa o ke kekahi mau wahi lehulehu i paa ole maluna o na palapala aina, ua poina loa a kapaia aku la na inoa haole ma ia mau wahi.

          Ma keia hana, i ka ninauinauia ana aku o na Hawaii e noho ana ma kekahi mau wahi, he uuku loa na kokua i loaa mai ia lakou mai. E pili ana me kaia hana, ua makemake ka Hale Hoikeike e hoomanao na Hawaii, aole ka Hale Hoikeike he mea i kaawale loa mai ia lakou mai, aka no lakou ia hale, he hale hoahu maluhia ia o na mea a lakou i pulama loa ai i ka wa i hala. Ua maluhia na kapa ehuula nani o ko lakou mau moi me ua haneri o ko lakou mau mele ame pa moolelo kamahao. o ke ku ana o ka Hale Hoikeike, ame kona malamaia ana i keia wa, mamuli no ia o kekahi o ko lakou lahui, Bernice Pauahi, he wahine noonoo akea o ke koko alii. he mea oiaio, ua makemake oia i kona lahui kanaka, e ike iho, maanei kahi maluhia no na mea apau, i laweia mai o ke ano o ko lakou ola ana, o ka wa i hala. E lawe mai ana ka Hale Hoikeike i na mea aole no ka hoikeike ana, a hoolilo aku paha, no ka pomaikai, aka no ka malama ana ia lakou, no ka hoomanao ana i na kanaka Hawaii ame na la kamahao o ka wa i hala, ia lakou e kaahele ana ma na kuakai moana, a kekahi lahui kanaka e ae, i hiki ole ai ke aa. Ua kali malie ke kanaka ili keokeo ahiki i kona kapili ana i na moku nunui a palekana.

          Ina he mau waiwai makamae kekahi a na Hawaii, a lakou i makemake ole ai e kuai hoolilo aku, aka i loaa nae ka manao hopohopo no ka poina, a nalewale paha, e lilo ana i mea hauoli mau na ka Hale Hoikeike, ka malama ana ia lakou me ka maluhia mai na huhu wai a mai ke ahi mai ame ka nalowale, a e lawe mai ia lakou a hoikeike aku i na hoaloha, a i ole hoihoi hou aku paha ia lakou, i ka manawa e makemakeia mai ai. No na kanaka Hawaii ka Hale hoikeike.

 

HOOLAHA.

Ma ka Hana Hoopau i ka Moilili Land Company, Limited.

 

          Ma keia ke hoikeia aku nei ka lohe i ka poe paa ale o ka Moiliili Land Company, Limited, ua hookahu pono ia mai o K. MIYATA i KAHU. He mea, pono e waihoia aku na koi iaia, ma kona wahi lawelawe oihana, kihi o na Alanui Moi me Beritania, a i ole ma ka Helu 1218 Alanui Nuuanu, Honolulu, iloko o kauaiwa (90) la, mai Novemapa 5, 1921 aku, a i ole e hoole mau loa ia aku no.

          (Kakauinoaia) K. MIYATA, KAHU

6477- Nov. 11, 18, 25; Dec. 2,9

         

HOIKE HUI O NA KULA SABATI AME O. E. O MOLOKAI.

 

          E malamaia ana ko hoike hui o na Kula Sabati ame C.E. o Molokai ma ka luakini o Halawa ma ka la 25 o Dekemaba, 1921, ma ka hora 9 a.m.

          Papa Kula Sabati âme C. E. o Kalaiakamana, Kapaukakai ka haawina o ka niuhina o lalai Papa Kula Sabati a me C. E. o Kamalo, haawina e ka mahina o Augate; Papa Kula Nabati ame C. E. o Kaluaaha, haawina o ka mahina o Sepatemaba; Papa Kula Sabati ame C. E., o waialoa, na Honouli louiia haawina o ka mahina o Okatoba; Papa Kula Sabati ame C.E. o Halawa, haawina o ka mahina o Novemaba.

          E malama pu ia ana e na Kula Sabati apau i hoikeia ae nei maluna, he ahamele nui ma ke ahiahi o ka la 24 o Dekemaba ma ka hall o ka luakini

          Halawa, no ka pono ame ka pomaikai o ka halekahu ma Halawa.

          A e makaala pu mai e na Kula Sabati ame na C.E., i ka oukou mau haawina C.E., elike me ia i hoikeia ae, nei maluna; a e makaukau pu i na himeni no ka ahamele kekahi, no ka po le'a o Halalii.

          Ma keia hoike hui ana o na Kula Sabati o Molokai Nui a Hina, ma ka wailele opu o Moaula ma Halawa, e hiki mai ana ka persidena nui o na Kula Sabati o Maui, Molokai ame Lanai, ka Hon. John W. Kalua, ka peresidena nui o na C.E. L.B. Kaumeheiwa, komite kiai o na C.E., o Molokai, Mrs. Mileka Nakeleawe, komite hoeueu o na C.E. o Molokai, Mrs. Kiha Ah Leong.

          Hoomakaia ana na hana ahamele ma ka hora 7 pm

          Owau iho no me ka oiaio,

          JOSEPH N. UAHINUI,

Kahu Kula Sabai Nui o Molokai, Kaunakaka, Molokai, NOv. 7, 1921

 

LULUIA E NA MALIHINI KAAIKELE HE $182,000

 

          I kulike me ka George T. Armitage koho, ke kakauolelo o ka Buro Malihini Kaahele o Hawaii o ka hoike ana ae, hookahi haneri dala ka lilo o kela ame keia malihini pakahi i kipa mai ai i Honolulu nei iloko o na mahina elua i hala.

          I kulike me kana koho ua lulu iho na malihini kaahele i kipa mai nei i loko o kela manawa, $182,000, a ke kaapuni nei ia mau dala mawaena o na lahui

          Hoko o ka mahina o Sepatemaba i hala 722 mau malihiui i hiki mai janei , a iloko mai o ka mahina o Okatoba 718, huina nui o na malihini i hoea mai ianei iloko o elua mahina 1440. Ma ka manao koho o Mr. Armitage ua hoolilo kela ame keia malihini ma kahi o ka $10 i ka la. He mau hoolilo keia mawaho ae o na ukumoku.

 

          HOOLAHA KUAI O NA HOOLIMA LIMA AUPUNI.

 

          Ma ka hora 10 a.m., Poaono, Novemaba 26, 1921, ma ke keena o ka Hope Akena Aina Mr. G. W. Sahr, Lihue, Kauai, malaila e kuaiia aku ai ma ke kudala akea, i ka poe koho kiekie loa, malalo o ka Pauku 380 o na Kana wai Hooponopono Hon ia o Hawaii o ka 1915 na Hoolimalima Laula i na Aina Aupuni i haakakaia mahope ae nei:

 

Apana Helu 50, na Apana Taona o Hanapepe, Hanapepe, Waimea, Kauai, nona ka iliaina o 10,930 kapuai kuea, oi aku a emi mai paha; manawa o ka hoolimalima, 10 makahiki mai Dekemaba 5, 1921 aku; uku hoolimalima haahaa, $150,000 o ka makahiki, e uku hapa-makahiki mua ia.

Apana Helu 58, na Apana Taona o Hanapepe, Hanapepe, Waimea, Kauai, nona ka iliaina o 16, 843 kapuai kuea, oi aku a emi mai paha; manawa o ka hoolimalima, 10 makahiki mai Dekamaba 5, 1921 aku; uku hoolimalima haahaa $150.00 o ka makahiki, e uku hapa makahiki mua ia.

Apana Helu 61, na Apana Taona o Hanapepe, Hanapepe, Waimea, Kauai, nona ka Uiaiua o 10,400 kapuai kuea oi aku a emi mai paha; manawa o ka hoolimalima, 10 makahiki mai Dekemaba 5, 921 aku: uku hoolimalima haahaa, $40.00 o ka makahiki, e uku hapa makahiki mua ia.

Apana Helu62, na Apana taona o Hanapepe, Hanapepe, Waimea, Kauai, nona ka iliaiha o 4,408 kapuai kuea, oi aku a emi mai paha; manwa o ka hoolimalima 10 makahiki mai Dekemaba 5, 1921 aku; uku hoolimalima haahaa, $29.00 a ka makahiki, e uku hapa makahiki mua ia.

Apana Helu 63, na Apana Taora o Hanapepe, Hanapepe, waimea, Kauai, nona ka iliaina o 14,007 kapuai kuea oi aku a emi mai paha; manawa o ka hoolimalima 10 makahiki mai Dekemaba 5, 1921 aku' uku hoolimalima haahaa, $100.00 o ka makahiki, e uku hapa-makahiki mua ia.

Apana Helu 65, na Apana Toana o Hanapepe, Hanapepe, Waimea, Kauai, nona ka iliaina o 30,209 kapuai kaea, oi aku a emi mai paha; manawa o ka hoolimalima, 10 makahiki mai Dekemaba 5, 1921 aku; uku hoolimalima haahaa, $150.00 o ka makahiki, e uku hapa makahiki mua ia.

Apana Helu 66 , a Apana Taona o Hanapepe, Hanapepe, Waimea, Kauai, nona ka Iliaina o 7,652 kapuai kuea, oi akku a emi mai paha manwa o ka hoolimalima, 10 makahiki mai dekemaba 5, 1921 aku; uku hoolimalima haahaa, %50.00 o ka makahiki, e uku hapa makahiki mua ia.

 Apana Helu 67 , a Apana Taona o Hanapepe, Hanapepe, Waimea, Kauai, nona ka Iliaina o 5,911 kapuai kuea, oi aku a emi mai paha; manawa o ka hoolimalima, 10 makahiki mai dekemaba 5, 1921 aku' uku makahiki, e uku hapamakahiki mua ia.

Apana Helu 66 , a Apana Taona o Hanapepe, Hanapepe, Waimea, Kauai, nona ka Iliaina o 46,157 kapuai kuea, oi aku a emi mai paha; manawa o ka hoolimalima 10 makahiki mai dekemaba 5, 1921 aku uku hoolimalima haahaa , $100.00 o ka makahiki, e uku hapa makahiki mua ia.

 

E uku ka poe e lilo ai i ka uku hoolimalima i kohoia o na mahina mua eono ma ka manawa e haule ai o ka hamare.

          E uku ka poe e lilo ai in a lilo o ka hoolaha ana ame na kaki e ae e pili ana i ka hoomakukau ana i keia mau hoolimalima.

          E kaa aku no na Hoolimalima Laula maluna ae malalo o ka manao ame na kulana o ka Hoolimalima Aupuni Laula i hoopukaia e ke keena o ke Komisina o na Aina Aupuni.

          Na na kii palapala aina, ke ano o ka Hoolimalima Laula, ame na hoakaka aku i koe, e noi ae ma ke keena o ka Hope Akena Aina, Mr. G.W. Sahr, Lihue, Kauai, a i ole ma ke keena o ke Komisina o na Aina Aupuni, Hale Kapitala, Honolulu, T. G. C. T. BAILEY,

          Komisina o na Aina Aupuni.

          Hanaaia ma Honolulu, Okatoba 1921. 6475- Oct. 28, Nov. 11