Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIX, Number 45, 11 November 1921 — E NOIIA NA KOKUA I KA AHAOLELO MAKUA. [ARTICLE]

E NOIIA NA KOKUA I KA AHAOLELO MAKUA.

Ma ka huakai aku nei a na komisina home Hawaii no Molokai, me na loea ike mahiai ame hanai holoholona, no ka nana ana i na aina hoopulapula ma kela mokupuni, ua hoi mai nei lakou, me na manaolana, no ka holomua o ka hana hoopulapula i manaoia no na kanaka Hawaii: o ka pilikia ano nui wale no i keia manawa, o ia ka hoolako koke ana aku i kela mau aina. me ka wai. e hoomaka koke aku ai ka mahi ana i ka aina me ka hakalia ole Ua ikeia ka maalahi o ke kii ana i ka wai mai na kahawai mai e lawa ai na aina hoopulapula o ka pilikia wale no. aole he dala i keia manawa i maakukau no kela hana, nolaila ua hiki ole i ke komisina. ke lawelawe aku i kekahi hana. koe wale no ke noi ana aku, i na kokua ana mai a ka ahaolelo lahui, i kekahi haawina dala mahuahua, i hiki ai ke kii koke ia ka wai, a lawe mai.

nialuna u na ainu i kuponu no ka mahi ana. Aole kākou i hoohewahewa, i ka nui makee 0 na hoa o ka ahaolelo laliui. no ka hoopulapula ana i na kanaka Hawaii; mamuli o na mea oiaio 1 waihoia aku imua o lakou, ka mea nana i kono aku i na hoa o kela ahaolelo, e hooholo mai i ka bila hoopulapula i'na Hawaii; nolaila i ka ike ana o ke komisina. i kekahi pilikia nui o ka hana lioopulapuia ilt»ko o keia nianawa, he hana hawawa, ka hoihoi e ana aku i na kanaka Ilawaii, e noho nialuna o na aina, a lakou no i ike ai, aole kumu kupono loa. no ka haa-wina dala, e loāa koke niai ai ka wai. Ke uku-nei o Mawaii he mau miliona dala mahuahua iloko o ka waihona puuku o ke aupuni 0 Amerika Huipuia, me ka uuku loa, o ka Amerika mea i liana mai ai no Hawaii nei; māiloko ponoi ae no o na loaa o keia Teritore, e hooliloia nei, tu» kona mau hana ponoi iho; uolaila ma keia hana hoopulapula, ke .mānao uei keia pepa, aia he mau kahua kupono loa a kakou e koi aku ai 1 ke aupuni federala, no kekahi haawina dala maliuahua, i walii e holakoia ai ka wai ,no na aina hoopulapula. Ua ike no kakou, pela.no me na hoa o ka aliaelelo lahui. o ka wai wale no ke kumu e holomua ai'o ka hana hoopulapula. lieaha auanei ka mea hiki i na komisina Home Ilawaii ke hana, ina aole he dala. e hoohana aku ai ? īna e kauka'i ana niailoko mai o ka mahēle o na loaa hooliinalima o na aina kanu ko, he manawa loilii okoa e kakali aku ai. alaila lawa ke dala no ka Jioohana ana aku a loaa mai ka wai, a he manawa loihi okoa no e kakali aku ai, alaila hoi aku na Hawaii maluna o na aina hoopulapula; oiai nae, o ka manao maoli, a o ka makemake no'hoi ia mnloko o ka bila hoopulapula. o ka hoi koke aku no, ma ka manawa .maikai mua loa a ke komisina e ike aria, ua lawa uono, na kokua no ua Hawaii e noho ai. , « , Aohe hewa e» ka waiho ana aku o ka noi i ka ahaolelo lahui, e ike mai ana no na hoa kaukanawai o kela ahaolelo.', i ke ku'niu o ke noiia ana aku o na kokua ana N mailaila mai no keia hana; a elike auanei me ka ka ahaolelo lahui. i kana aku ai no na wahi e ae maloko o Amerika Iluipuia. na w.ahi hoi i hana ole mai, i na mea e pono ai ke aupuni federala, elike me Hawaii nei aole he kanalua ma ka aoao o ke Kuokoa nei, no ka loaa i'o mai o na kokua ana. no ka hana i manaoia. a ke loaa mai ia kokua, he hookahi nrea maopopo loa a kakou e, hiki ole ai ke hoopuukahua hou iho, o ia no ka holopōno o keia hana hoopula'pula, e loaa i'o ai ka noho kuokoa ame ka ulākolako ana ia kakou na Hawaii.