Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIX, Number 46, 18 November 1921 — HE NUHOU HOOLANA MANAO. [ARTICLE]

HE NUHOU HOOLANA MANAO.

Iloko o na la aku la i hala, i hoea mai. ai he hoike i llawaii nei, mai ia Mr. \Valter Dilling"ham mai, kekahi o na lala o ke komisina hoopae limaliana, aia he manaolana nui, no ka hoea mai i ka wa a ka ahaolelo lahui, e lawelawe koke mai ai i na hooponopono ahaolelo,..e hoopakeleia ae ai ka oihana kanuko o Hawaii nei, ma ka hookomo ana mai i ka limahana, no na mahiko piaanei nei. Ke kauk.l'i aku nei kakou, i na limahana Pake. no ke pani ana ae i na makalua, o na limahana Kepani ame na Pilipino, i haalele akn i na hana mahiko; pela wale 110 e hoomauia aku ai na hana apau i pili i keia oihana mikiala. O ka hookomoia mai o na limahana Pake, no ka noho hana ana ma na mahiko, no kqkahi mau makahiki i kaupalenaia, 'o kekahi ia'-o na hana a na Kepani maanei nei, i miakemake ole ai; aoie no kekahi kumu e ae, aka no ko lakou i-ke, he alahele ia, e hooko ole Ta ar ko lakou iini. e ohi i na ukuhana nunui: ka me!i i a'oia akn ia lakou, e.na alakai o ka hui, uniona, he pono pilipaa ia i loaa i na limahana. Ma ka haiulelo a kekahi o na Kepani ko'iko'i 0 ka hoea ana mai no keia kulanakauhale, i na la aku nei i hala, ua olelo ae oia, «lole loa e hiki, ke paniia aku ka puka, no ka hooko«mo ana mai 1 na limahana no tia mahiko ma Hawaii nei, o ka hoopakele wale no ia, e pono ai e hanaia no ka oihana mahiko, a o ka hōao ana o na Kepani e ku-e aku, he hana hiki ole loa ia e hookoia. () ka hana pono ana limahatia na Kepani maanei wahi' ana', o ia. no ko lakou hoikeike ana ae. ma ka lakou mau'hana oi ae ko lakou ana kiekie o ke kupono maimua o na limahana e ae, no ia ano auanei o lakou, e haawiia mii ai na mahalo ana a koonei poe iloko o na oihana mikiala nunui, no lakou. a e loaa ai hoi he nohona kuikahi ana mawaena o na haWuhana ame na limahana. O kela kekahi o na a'o naauao loa i na limahana Kepani e noho hana anT"ma na mahiko. no ka mea o ka poe i hoikeike maoli ae i ko lakou mau ano kupono, a 'iila ma ke ano he mau limahana, ua loāa,'he mau kulana ko'iko'i malalo o na mahiko, e ohi ana hoi i na uku maikai o ka mahina. O ka ninau lifhahana Kepani, aole ia iloko o ka noonoo o na ona o na mahiko i keia wa, koe wale no a hoi lakou e hana ma na mahiko, mamuli o ko lakou manao iho; nolaila o ka niianaolana o keia Teritore iloko o keia wa, o ia no ka hua mai o na hooikaika ana, a na komisina. a ko kakou ahaolelo kuloko, i hoouna aku ai i Wakinekona.

Ma keia helu o ke Kuokoa e puka aku nei. ua hoakaawaleia he hookahi aoao o keia pepa no na manao i kakauia, no na hana hoopulapula i ka lahni lla\vaii ? a e ku mati aku ana ia aoao, no kela hana no kekahi manawa loihi; o ka makou e a'o aku nei i na Ilawaii, e heluhelu v mau i na manao hoonaauao, ame na alahele apau e pono ai ka hoi ana aku ma na aina hoopulapula, wialoko o. ke.la aoao. O ka mea nui no nae' ina Ha koho kstfmiinao e hoi ma na .ainat;Hionkaawaleia o MoloUai', a Hawaii paha, wa«le mua no ike alahele, a nlalaelae, i ole ai'e mihi mahope aku, aka e ku ae māluna o tia wa\vae. me ka a ka'i aku. no kahi i manaoia. ilaila ke kuonoono. ke kuoko«-v ame ke ola!

lloko o na la ekolu, o ka pule hope o keia mahiua. e hoomaka ana mai ka la 28 a pau ma ka la 30, he niau la ia i hookaawaleia, no ka haawi ana o na makaaināna o f llonolulu nei. i na kokua elike me ka hiki, no kekahi waihona dala. no ka malama ana aku i na ahahui, na home lehulelm. maloko o keia kulanakauhale, i kaa aku ai ke ko iko'i o ka malama ana ia mau wahi mnluna o ka lehūlehu. A hoea mai ia mau la ea, mai komo iho ka manao pi me ka # au'a, aka e haawi ma ka mea e hiki ana, no ka mea. o ia mau kokua e haawiia ana e kakou. no ka pono- kekahi o ko kakou mau Hawaii iloko o ka pil'ikia a ka ma'> m'aloko o na wahi i hookaawaleia no lakou, a tio na keiki ma na home o na keiki niakua ole, ahie*'kekahi man home e ae. 1