Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIX, Number 49, 9 December 1921 — He Moolelo no ko Helena Simoa Lanakila Ana A I OLE Ka Hoowalewaleia Ana o Halebatona [ARTICLE]

He Moolelo no ko Helena Simoa Lanakila Ana A I OLE Ka Hoowalewaleia Ana o Halebatona

"O ka huakai hookahakaha o keia la kekahi o ria mea nani loa a'u i ike, a'u no hoi i manao ole ai e loaa ana kekahi mea nani elike me ia, ua like keia me ka inoolelo kaao a'u i heluhelu ai; a eia hou, e noonoo iho oe no ka lilo ana ia maua o keia makana helu ekajii," akowelowelo ae la oia i kahi hae maluna ae oka makuahine. "Aole anei o Hete Walaka nei he kaikamahine ulia laki maoli i kau noonoo iho?" "Ma ko'u manao ilio mai oi loa aku ka pono ina i haawiia mai i elua i lawa'like hoi paha kaua, he hana lokoino loa na'u ko'u malama ana i keia hae a nele hoi o Helena nei,' me ka leha ana ae # ia Mrs. Lanakasa, "oiai aole na'u i hana i kela kaalio a nani, a o ke kumu hoi 'i lilo mai ai o y kela •hae, aka, o ka mahaloia e pono e -haawiia aku ia Mrs. Simoa." " _ 0 ko Mrs. Lanakasa ku ae la no ia iluna a hele mai la ' a ku ma ka aoao o Hete a ; .apo mai la ma ka puhaka a i mai la: "E kuii mea aloha," wahi ana jnc ka leo haalulu, "o na mahaloia ana apau maluiia wale no ia ou ame ko makuahine maikai. Manao anei oe aole au i ike a hoomaopopo i ke kumu o ko oukou lokomaik;ai a oi aku ia maua iloko o na pule elua a ekolu i hāla aku? Ua oi aku ko oukou lokomaikai me ke aloha pu ia maua iloko o ia inanawa apau, a ,no ia lokomaikai nui a oukou i hoike mai ai, hookahi vvale no mea ma ko maha aoao e haawi aku ai o ka hoomaikai aku me ka mahalo lilo ae.o ko maua mau . puuwai." . . ■ Pii ae la ka ula ma ko Hete lae a ma na papalina no keia hoomaikai ana i manao mua ole ai, a leha la oia e nana i ka makuahine, a oia 110 hoi kekahi i pii ae la ka i}la no na olelo mahalo kiekie a Mrs. Lanakasa. * "E ka hoaloha, mai haawi mai oe i ka hoomaikai maluna iho o maua a oi aku mamua o ka mea kupono e Kaawiia mai.ia maua, a no ka mea, ua lilo oluaH mau hoaloha-no makou, no ko makou ike ana he maū mea oluolu, lokomaikai, 4 a mau lede oiaio olua, a he mau hoaloha oiaio hoi e waiwai ai ka noho hauoli ana ma keia āo, o ko olua hui mau ana mai me makou he hoomahuahua mau ana mai ia i ka noho aloha ana mawaena o olua ame makou. "He oiaio, ua ike au i ka manao o kau mau mea o ka olelo ana mai nei, oia hoi ko makou kupaa me ka lilo i «nau hoaloha oiaio no olua, iloko o ko olua inau pilikia, a pela hoi me na hoinoia he nui,—a ua nana inai olua ia ma- . kou ma ke ano o makou wale no ko olua mau hoaloha, oiai hoi na mea apau ma keia wahi e nana mai ana ia olua me ke puanuanu & na puuwai. - "Ua hoike aku makou.i ko makou hilinai me ke aloha pu ia.olua mamua o kekaiii poe e;ae a ke nianaolanā nei au e loāa iho ana no keia mahao ia oe, aohe kumu e ae o ia hilinai ana o keia wale no, ua nana aku makou a hoomaopopo me ka hooiaio iho no kO -olua lilo mapli no i mau mea kuppho e aloha ia aku, mamilli o ko olua māu ano maikai he nui, "aoie ma kekahi mea e āe. , . , "Ēia no," wahi a Mrs. Lanakasa o ka pane ana aku, "ua hoike mai oukou i ko oukou mau mānao kuokoa me ka nana ole aku i ka kekahi poe mau mea e 'kamailio mai ai ia olua no maua, me ko oukou hoike pu aku i na manao ku-e i ka pqe e hoao mai ana e ku-e ia maua." "No ka mea i hanaia a i ikēia i keia lā, ua piha ko'u naau 1 ka hauoli," i pane ae ai o Mrs. Walaka me iaia i huli ae ai e nana ia Helena, "a ke manaoio nei n(Khoi au aia iloko o ka ahakanaka nui i keia la he poe nema no kekahi, he poe i nana ole iho i ko lakou mau kee ponoi o ka ha'i mau hana nae ka lakou e hokai wale mai ai. A, ei ae o Mr. Walaka, ke hoi n\ai nei!" wahi hou a Mrs. Walaka i ka manawa i ike aku ai ike kane e hōi mai. ana, "a-ke ike pu aku nei au ma kona mau maka ua maha loa kona uhane no kona ike ana mai la ua akoakoa kakou apau i ka hale nei i"nei manawa." 1 ke keonimana i komo loa mai ai iloko o ka pa a e holo ae ana hoi kana kaa ma ke alanui e hoea ae ai i ka hale leaalio, peahi mai la oia i ka ohana e nonoho aku ana mawaho o ka lanai, a ia kokoke ana aku ana i ka halelio Qili mai Ia ke kahulio no ke kii ana mai i ke kaa no ka hoihoi ana aku e wehewehe. I ke kahulio e ka'i aku ana i na lio i ka halekaa, nana aku la o Hete me na maka minaimina i na pūa ame naiipine i hoohiwahiwaia ai o kahi kaa ame na lio a huli mai la e kamailio i ka nui o lakou e kuku ana malaila ia manawa: "Minamina aku la ka hoi au i ka wehewehe kokeia ae o kela mau mea nani i hanaia ai ke kaa, a pela -me na pono e ae, aka, e mae aku ana nO nae na pua ma ka la apopo. Ua nui ka luhi, ka manawa ame kā lilo o ka hoomakaukau ana i kela mau mea, a oiai nae, ua ko aku la no hoi ka mea i upuia aku ai, oia ka loaa ana o ka makana, a he makana ano nui no hoi ka i loaa mai, nolaila aole minamina hou ana aku ia mau mea." "O, Miss Walaka, o na hoomanao ana no ka nani,ō ke kaa ame na lio i, kahikoia ai,-ka nani no hoi o 'ka la, ame ka nui no hoi o ka hauoli i loaa, aole loa ia mau mea e poina ana mai ko'u nāau aku !" wahi a Helena-o ka panē ana ae iaia i nana ae ai ilunā a pane aku la ia Hete, me ka halo'ilo'i mai o na waimaka. ma kona māu lihilihi. Ia manawa o ko Mrs. Wālaka ku ae la no ia iluna māi kona noho ae a i mai la: "Helē mai kakou iloko nfei o ka hale, a wehewehe ae i na-papale o kakou, no ka mea, koke loa i ka manawa ai, y.a hoi mai la hoi o Mr. Walaka. E Hēte, e haa\Vi aku oe i kau noonoo nui ana maluna o Helena, no ka mea o ko olua v kohu no ia he kāmalii no a he kamalii!" Alakai aku la o Mrs. Wālaka ahiki r ko lakou"komo nui ana aku iloko o konā fūmi moē, a- oiai ha lede maloko o ka rumi, ua lawe ae la o. Mrs. Lanakasa i kekahimāu minuke pokole ma o ke kamaili6 ana-aku ia Mrs; Walaka ma ke ano nui me ka pokolē loa a hoikē aku la no kona-hui ana me Mr. Lanākasa ma ia auwinā la, a o ke kumu hoi o kona kaawale ana mai ā lakou aku, mahope o s -ko* laua kaawale ana no na makahiki'he iwakalua a oi, a i ka manawa hope no hoi, akahi nft laua a hālawai hōu he-karte.a he wahine, oJce keonimana i hoihoi mai ai iaia he mau minuke mamua aku, a i noi aku ai oia iaia e komo-mai e ai pu me īakou, oia o Lartakasa o Nu o kana kane marē ia. Ua hookahaha loa ia aku la ko Mrs. Walakā-noōnoo ia manawa, no kona lohe ana aku Ia i nēi meahou-a kona hoaloha o ka hoakaka āna aku. aka nae, ua hoopiha pu ia aku oia i ka hauoli no keia meahou ano nui ana o ka lohe ana aku la. "O, ua hoopiha \ojl mai oe ia% me ka hauōlil", Wahi ana, oiai nae ua hoohuoi iki no oia i ka <manawa tma o ka ike ana mai ia Mrs. Lanakasa o ia hoea like ana aku Trte kekahi keonimana e kau pu ana me ia. "Hauoli maoli au ina i lōaa mua ia'u ka ike, ina la ua hohikaika loa aku nei au i ke noi iaia e noho pu-mai no kakou a ai pu i ka aina ahiahi," wahi ana me ka mihi nui no-ka loaa olē auā ō ka ikē iaia;

"Aolie oia i maopopo ia Helena i .n'ei majiawā, a ua noo- j noo.m?! nei maua aole keiajo.kaniana wakupono nona ej hoakaka ia aku ai a kahi manawa' mahope aku, i pane aku | ai o "Mrs; Lanakasa-. '*E noi aku ana au ai oe e. hookuu mai ia maua e hoi mahope iho o ka pau ana o ka *kakoti ai ana, ■ no ka mea, e ike iho no oe 11011 iho he nui a lehulehu na manao e ana mawaeiia o'u ame Mr. Lanakasa, a ua makemake' loa mai nei hoi kuu kane e akoakoa p.u aku maua me ia ina kekahi manawa o keia ahiahi.' "He mea oiaio kena au i olelo mai la, aku la au i kou manao, a ke haawi aku nei au i ko'u mahalo ia oe no kou ae inaikai ana mai la e noho iho e. ai .pu me makou mamua hoi o kou haalele ana mai, oiai nae, ke ike aku nei no au he hana ano-nui loa kau e kukakukfc A aku ana me kau l:ane. "Oia no paha ke kumu o ka'lamalaina loa mai nei a kou like loa oe me kekahi kaikamahine opio ka u'i, me kena mau papalina ula ohelohelo no hoi ou e noho mai )a i nei manawa,'me ka lamalama o kou helehelēna no ka manaolana h<au; e oluolu oe e hoike mai ia'u i ka moolelo e'pili ana-i kou ola ana mahope aku, i ka marna\va e loaa ai he manawa kaawale ia kaua!" i hoomau tnāi ai o Mrs. Walaka i kana kamailio ana me ka aka pu ana mai. "He mea oiaio kena au i olelo mai la, a e hoomanao iho 110 hoi paha oe, he inau makahiki lehulehu ko maua kaawale ana, a i ka manawa i hui hou ae ua kaawāle aku la na la omamalu a hakunjakuma o a he inau la «ku keia o ka noho hauoli ana," i pane aku ai o Mrs. Lanakasa me ka akaaka pu ana aku. "O, no kau noi, e ae aku ana au-me ka hauoli nui o kuu naau; ua aie nui au i kou ahonui ame kou lokomaikai-, e Mrs. Walaka, no kou }ilo ana i moho koa loa ma ka paio ana aku me ko'u mau' enemi, me kou haawi i kau kbkua nui ma ko'u aoao ma ka paio aku me ka poē i ku-e' mai ia'u," wahi a ka Mrs. Lanakasa pāne me ka mahalo i ka lede. . - ' "O, aohe no a'u mea e ae e hana aku ai o ka paio wale aku no i na olelo hoopunipuni, imihala a ka poe e ku-e mai nei ia oe, no ka mea, ua ike au ma ko'u hakilo ana i kou mau ano apau, iiole loa oe he wahine i hiki e hakuepa wale ia. Mai helu mai oe no ka mea a'u.i hana aku aj. nou, no ka mea, pela kauā e pono ai,; no'u iho he wahine hoowahawaha loa au i ka holoholo olelo a hakiiepa, a he ku-e mau ko'u lunaikehala i na hana apau o iā ano, a no ka mea, h£aha auanei ka waiwai e loaa mai ana ia'u ma ka hoolohe ana aku i ko ha.'i malia he pula pu no hoi paha k&kahi e kau ana ma ko'u mau maka ponoi iho." Me ka hauoli \yale no lakou o ka ai ana ahiki i ka pau «ma, no ka mei, $a piha' na mea apau i ka hauōli, a koe o Helena; no Mr. Walaka ua piha loa oia i ka hauoli no ka lanakila ana o kana kaikamahine maluna o na hana hoikēike pua apau o ia auwiha la. * "Ua piha loa au i ka hauoli; i#ka ike aku i kbu makaala a maka'u ole maoli i ke kalaiwa ana i kela mau lip', a ua piha no hoi au i ka hāaheo i ka ike ku i kau hoomialū ana i na lio eleele e kauo aria me na lipine keokeo ma ko laua mau aoao, ka hinuhinu no hoi o ko laua mau hulu ame na poke pua e kau ana mahope o ko laua m&u pepeiao. O, he ku i ka nani ke nana aku ia olua e kau mai a*na maluna o ke kaa me ka nani o hā lio, aole rio au e hewa ke olelo ae 0 ka ol.ua kaā me na lio ka' oi aku'. o ka nani mamua o na kaa eaē apau." '. , •• .■ '. "O, me ka mahalo nui'ia ,6e'; e papa,". wahi a Hēte oka pane ana ae, me ka akaaka pu. . Mahope o ka pau ana o.ka lakou ai ana, alaila ho6makaukau koke iho la .o Mr, Walakā no ko M'rs'; Larlakasa m'a hpi aku 110 kp laua hale. ; . ; "Ke manao nei laua iiei e hoi-aole & helē pu' me kakou 1 ka hulahula i nei po, a oiai hoi ua>ftpike mūa aku nei kaua i kela poe hoaloha o'kaua, nolaila e pono e hoihoi mua ia aku laua nei i ka hale malunā o ke kaalio, aia a hoi mai ke kahukaa me ke kaalio alāila holo aku kakou no kahi e malamaia ana o ka hulahula i keia po; Pehea la ia i kōu manao?" wahi a kā Mrs. Walaka ninau i kē„kane. "Ua pono kela; kei no paha e noho.iho ana la laua a hele pu aku kakou i ka hulahula, eia k& e hoi koke aku ana no," i pane mai ai ke kane. "Aole- hiki ia laua ke noho, he hana nui ka Mrs.)%,Lana--I<asa i hoakaka mai nei ia'u, nolaila e hpokuu kaua ia laua e hoi. Aole, aole, e Hete, mai aua oe ia Helena!" i papa ae ai o Mrs. Walaka ia Hete; "ua haawi mai o'Helena i ka hapanui o kona manawa ia' oe, a ua hooko mai no hoi oia i kou mau makemake apau, nolaila, oiai kona makuahine e makemake ana ia Helena no ke kukakuka-ana me ia ma kekahi mea i keia ahiāhi, nolaila mai aua oe ia Helena, hookuu oe iaia e lioi."

I ka holopono ana o keia mau manao mawaena iho o lakou, nolaila haawi ae la na aloha ahiahi, a hōihoiia aku la 0 Helena ame ka makuhaine no ka hale o Mrs. Foa®ai, kahi a laua e noho ana ia manawa. Ia laua i komo aku ai iloko o ko laua fnau rumi, alaila hopu kōke mai la ka makuahine ia Helena ma ka lima, a honi mai la iaia, a ua hoopahāohao loa ia iho la o Helena no ia hana a ka makuahine-ana i maopopo ole ai i ke kumu, eia 'iho a mahope i loaa aku ai ka ike iaia» "E kuu Helēna, he nuhou nui ka'u e hoike aku ana ia oe 1 keia manawa," me ka .nui o ka hanu o ka makuahine iā iwanawa. Pii koke ae la ka ula ma ko Kelpna mau papaHna ia manawa, a mahope loli ae la. a haikea, no kona noonoo ana iho me ka maopopo ole, heaha ana la ka nuhou ano nui a ka makuahine e hoike mai ana iaia. "E, e kuuHelena , e ninau mua aku ana au ia oe, ua ike anei oe ia Robaka Egeiakona! i keia la iho la?" nie ka hooikaika wale no oia e hoomalu la iaia iho ia manawa elike me ka hiki iaia. * "Aohe au i ike iaia i keia la," i pne hou aku ai ka makuah.ine, me ka,akaaka pu.ana aku. "Uaāke anei oe iaia?" hou aku ai. ka makuahine. "Ae; ua ike aku au iaia e noho mai.ana iwaena o.kekahi poe," wahi a ka Helena pane,. a npho iho: l'a oia'iluna o ka noho ia manawa, a ,kau ae la i na lima iluna no ka wehe ana ae i kona papale, a no ka hyna ana 'ae hoi kekahi i na waimaka ona e haale mai.ana ma r kona mau lihiHhi ia manawa, i, ike ole. aku ka- makuahinfe. "Uaikemainpjiaepaha.oia.iaoe?" "Aea hiolō iho la na waima,ka mai ko Helena rtau maka iho. "A pehea, i kau -nana; aku iaia, aole anei ona hiohksna hauoli ia ike ana mai ana iaoe?" * "Aohe; no ka mea, aole i maopopo loa kana ike ana mai ia'u, a pela no hoi'au iaia # he kaholo wale no ia ike ana a maua kekahi i kekahi. Ina paha i " "Alaila no ia ike -ana aku ana -artei au iaia i poniuniu a maule ai oe?" a haule koke iho la ka.;maki!ahine maluna o kona kuli, mamua pono, aku o 4te kaikamahine, a apo mai la kona mau Hma- i 4ce kaikamahine. He kunou wale no ka Hdena o ka pane ana ae—*aphe hiki iaia ke kamailio ae, oiai oia »e ha'uha'u uwe ana ia manawa, f a'kau iho la i kona*-poo maluna o ka'poohiwi o ka makuahine. . . , Alaila hoonatia< iho' la ka maku&hine, elike me ka hiki e loaa- iaia na olelo maikailoaia-manaw#,a i ka hala ana •! kekahi mau minuke, alaila nee ae Ia ,ua o He4ena f fcfea~j aka, a hooho ae' la me ka leo o4ca mea i kakahaha amē ka huhu, me ka mau np jft a na waimaka nia kuuu • "-'1

"No keaha la oc, e mama i makeniake mai ai"e ike?"^ "Da manaōio loa oe ua kailiia ko Robaka j>uuwai *wai ia oe aku, a ua manao no hoi o Robaka Ua oe me' ke kanaka okoa, a ua kaawale loa oe mai iaia mai no'ka manawa pau ole, eia iAe, aole kekahi mea o ia ano i ikeia i keia la," i iho ai makuahine. "Ea, e mama, ua lohe anei o Robaka no ia mea; ua halawai anei oe me ia?" i ninau ae ai o Helena. "Aole au i ike a halawai hoi me ia, elike me ia a'u i hoike mua aku nei ia oe; eia nae, Ua loaa' iji'u ka ike no kona lohe ana aku ua itiareia oe ine kekahi kanaka okoa ma kekāhi la, a ua lilo*ia nuhovi i hoikeia aku ai iaia i mea hoehaeha loa i kona naau mai ia hianawa mai, rio kou kupaa ole mamuli o kona aloha, a no. kou malama ole hoi i ka olua mau olelo o ka hoopaa ana mawaena iho o olua." "Ea, e mama, o ia anei ka mea oiaio? Ua lohe i'o aku anei oia no ia mare o'u?" laia e nana pono mai ana i ka makuahine ua ike mai la oia i ka haikea o kā helehelena, a ia manaWa oia i ninau inai ai: "E māma, heaha ke kumtt 0 ka hiiikea ana o kou helehelena; ua ma'r anei oe? Ke ike aku nei au he mau nanehuna kau. 1 fnai nei hoi oe aole oe i ike a i halawai mc ia. A ina pela, alaila nawai la ka hoi i hoike mai nei ia oe —a pehea oe i ike ai eia o Robaka ianei?" "Aohe o'u ma'i, aohe no o'u ano-e i nei manawa, malia paha he loli ae la no hoi no ka helehelena no keia hoi ana mai la a kaua. Eia wale no ka'u e hoike aku ia oe, ke inanao nei au owau kekahi ona mea.ola ke Akua i hana ai maluna o ka ili honua i oi aku ka hauoli mamua o na mea e ae apau i nei minuke, a e loaa aku ana ia oo ka wehewehe ana no na iloko o'u au i olelo inai nei hē mau nanehuna kekahi a'u. "He'mea oiaio loa keia a'u e hoike aku nei ia oē, aole au 1 ike a halawai hoi me Robaka i kvia la, he oki loa, aka nae, ua ike a halawai au me kekahi mea* i ike iaia a i maopopo hoi nona ma na mea apau, a na ia mea i hoike inai nei ia'u i ka nui o kō Robaka kaumaha inai ka manawa mai i ala ae ai na manao kuhihewa mawaena ou ame ia, a ua hoomahuahua loa ia aku hoi ia kaumaha iloko ona, me'ka lilo maoli i kumu ma'i nona, j ka manawa i hoikeia aku ai iaia no kou mare ana me llabati Alekona." "Na Mr. — Lanakasa, e — Helena!" Wahi a ka makuahine. Ia manawa hulili ae la ko Heleua mau maka me ka piha ika huhu a pane mai la: "Aha! Na Mr. Lanakasa! Auwe, ua kuhi ka hoi au .aole la " "Ae, nana," i pane ae ai ka makuahine; "ua maopopo aku la ia'u kau mea e noonoo la, ua hoike aku au ia 'oe no kona hana ana mai i kekahi hewa ko'iko'i loa ia'u, a ua lawe aku oe i- ka manao hoahewa mamuli o ka moolelo a'u o ka hoakaka ana aku ia oe oia ka mea nana i kumakaia a i hoopilihua loa mai i kuu noonoo mamuli o kona hoolohe ole mai i.ka'u mau olelo e kupale ana no'u iho, me kuu hoakaka aku no iaia no ko'u hewa a i lilo ai hoi i kumu mokuahana mawaena o maua, a haalele aku la au iaia inahope me kona manaoio loa ua hoopunipuni ko'u aloha iaia.

"Ae, ke hoomanao nei no au ia moolelo au o ka hoakaka ana mai uPu; aka nae ke loaa ole nei ia\i ka iko maopopo no ia hui hou ana ae nei o olua; o T ia mau no kau kamailio ana mai ia'u ma ke ano nanenane, aole hoi ma ke -ano mohala e loaa aku ai ka ike maopopo ia'u,.. Wahi au i olelo mai nei ua lawe mai au a hooiaio i kau mau mea o ka hoakaka ana mai, o ia nae ka'u e paha'oha'o nei me ka loaa ole ia'u o ka ike i kou manaoio maoli," wahi a Helena. . "E Helena, aole anei ou hoomanao i kahi mea i pili ole a i ole kamahao palia e pili ana me ko'u nioolelo? Ua kaiwaeilio aku au ia oe ma ke ano hoonalonalo i kekahi hapa ho ka mea aole hiki ia'u ke hoomaliawanui i ka ehaeha no ka loaa aku o ia ike ia oe*' 6 ia hoi ka mea oiaio loa e pili ana i ko'u inoolelo. No ka hoike ana aku ia oe mea oiaio ea, o ia keia, o ka anaakla o Rohaka, o ko makuakane ponoi no ia!" .. Mokuna Hiki la'u ke Manaoio Aku." No kekahi minuke ko Helena noho ana mai nana pono i kona makuahine, alaila ku ae la oia iluna me ka olelo ana iho: "O kela kanaka i'o anei ko'u makuakane? O!" me ka luli ana ae o kona poo, me ke ka ana iho i na lima ma ke ano e hoole iho ana. 4< E mama, aole paha ia o ko'u manaoio maoli, ea! O, aole hiki ia'u ke. manaoio aki|! Aole loā e manaoio aku ana, a aole no hoi au e makemake iki ana o ko'u makuakane ia!". •' • • "Ua ku pu ae la ka makuahine iluna ia manawa, me ka nana aku me ke kahaha i ke kaikamahine, a pane aku la: ' "E kuu Helena, ke maopopo ole nei* ia'u ke kumu o kou kahaha loa'ana 110 keia mea oiaio a'u o ka hoike ana aku . nei'ia oe, oiai.nae he mea oiaio loa ia a'u o ka hoike ana j aku nei e hiki ole ai ia oe ke hoole iho, me kou ku-e loa mai mamuli o kou manao inaina; malia paha ua hana hewa au ma o ko'u hunakele loa ana ia mea ia oe no kekahi mau j makahiki lelnilehu i hala aku la, a akahi 110 au a hoike aku ] ia oe ia mea i nei manawa, aka, aole no ia he k\imu e īmi-! naoio ole mai oe i keia mea a'u i hoike aku nei, 110 ka mea, j he oiaio loa ia. , "Ke ulu nei ka m.anao hopohopo iloko o'u, malia ūa, hana au i kekahi hana kuhihewa kiekie loa, eia nae. i aku au ia oe, ua hana au ia no kuu manao he mea mffikai; loa ia nou e pono ole ai ia oe e ike. Ua loaa ia'u ka ike. ame ka hoomaopopo ana, ina au i hoike mua aku ia pe i; ka mea oiaio e pili ana i kou makuakane iloko o kou wa. ei bebe ana, eia no kou makuakane ke ola mai'liei, e hoalaia aku ana kekahi manao ha'oha'o iloko ou, a e hoouluhua mau mai ana oe ia'u ma o ka noke niau ana nlai i ka niele nona, e'-lilo ai i mea hoehaeha loa mai i kuu noonoo ka pane ana aku ia mau ninau lehulehu au. "He nea oiaio, ua manaoio maoli no au iloko iho'o'u ua like oia me ka mea i niake ia'u. a aole hoi maua e hoohui hou ia ae ana iloko o ke koena o ko maua mau la o ke ola ana, aka riae, he okoa loa ka hana a ke au o ka manawa o ka lawe ana mai. "Ua maopopo pu ia'u, me kela manao aloha makua iloko ou, e noke mau mai ana oe' i ka.ne me ka hoouluhua mau mai, kela manao no i loaa i na keiki apan i Joaa ia lakou ; ia mea he aloha makua, manfuli o kou ike aku i k«kajii poe ( keiki he mau makuakane ko lakou, a o oe hoi aohe makua•kane, nolaila aole e na # ana kou hoi mau mai e hoike aku au ahiki i kona loaa ana'ia oe. I "Ua hoike aku au i keia mea ia oe mamua, i ka manawa a'u o ka ho.ike ana aku ia oe ma kekahi manawa kokoke aku nei i hala, eia no oia ke ola mai nei, eia nae, aole au i hoike hou aku ia oe 110 ia mea, no ko'u makemake ole e loaa aku ka ike ia oe nona a loaa kau mea e noke mai ai i ,ke koi e. hoike aku i kona ia oe. "I ka huli ana aku e- nana i kekahi mau la i hala. hope, e. hoomanao iho oe i ka nui o kuu ehaeha, ! ka manawa i loaa-ai ia'u ka ike ma o kekahi leka a Makoli o ke kakau ana mai ia oe, o ka anakala o Robaka aole ia he kanaka' okoa, aka o kuu kanemare no ia, a o ko makuakane ponoi \ no hoi nana i huli iho a loaa oe. Ia manawa ua hoalaia' mai na inaina o na la i hala ae, ua oi hou aku hoi ka ehaeha mamuli o kuu ike ana iho o kela aimkala hanohano a waiwai o Robaka, ko mea aloha, makemake e mare o Robaka ia aka i iea : waliine i like ka waiwai ame ke kulana me ko Robaka, ia manawa i hooholo iho' ai au i kuu manao aole pe ō Robaka. j

"He mea pono ia'u kc aku ia Oe i »a kUmu, <»iai ua huaiia ae nei hoi na meahuna a ahu\valc, ua liuotn: ; - kapo akii.au ia oe no ia inau mea aj>au, i ole oe e ike i kou inoa ponoi, a oiai o kuu hoohiki paa m/ ia mea iloko \va' ( iho no o'u, ina e hiki ana ia'u \-t- huna loa ia mea, eia I. . la e ike ai oe i ka mea oiaio. "Iloko o kekahi manawa a kaua e kamailio'ana no kvia mea ma kekahi manawa i'hala aku, qiai nae ua lana ru kuu manao e hoike aku i ka meia oiaio ia oe maniuli . ka loli ana ae o kcT'u inanao paakiki o na la i hala ma kAaln ano. eia nae, inahope o ko'u 11001100 hou ana iho he oi aku ka pono e huna mau no au ia mea ia oe, a ua uumi hou ih<_. la au ia mea iloko iho o'u. "la manawa 1$ olelo aku au ia oe he manawa no v hiki mai.ana, e hoike aku arta au i ka mea oiaio, eia nae. im i la ame ia manawa a'u e hoike aku ai, ua hoopaneenee in;m au, me-ka liilii loa o ko'u moeuhane ana. eia ua koki k, loa mai 110 ia manawa, ao ia keia a'u e lToike aku nei ia " "E Helena, ke manao nei au o kekahi kuinu paha Imi , kela. ma'i ana o'u o na la i hala aku 110 ko'o noono » in. , mamuli o ko'u ike ana ma ka leka a Makoli o ke kakau an.i 4nai o Mr. Lanakasa oia no ka anakala o Kohaka, a inanmii o ia ike ana a'u o kuu kanemare no ia, a me ia nui no h<, 0 ko'u inaina iaia 110 kana mau hana hoehaeha ia'u o na 11 1 hala, eia nae, o ia mau no ko'u aloha i kuu kaue 11. • , nei manawa!" "Aloha iāia! Ha! He keu aku no ka a ke kupanaha , kou aloha aku iaia me ia hoino mai no ona ia oe me na oleh. hoohaahaa i kupono ole loa na kekahi kane e kapa mai m i'kanawahine!" wahi a Helena, me ka leo aaka e lu ik.īnai ana i kona piha i ka hoo\val)awaha ia Lanakasa. ! "O keia ka mea oiaio loa a'u e hoike aku nei ia oe, o kuu Helena; ua paanaau ia'u kana mau olelo lioino apau, u:i ! piha no-au i ka inaina iaia me kuu manao aole e hoi lu. | aku a noho pu hou me ia. aka iiae, e hoonianao oe, e kir-. j keiki, iloko o kuu manawa i loaa ai i ka fna'i a kaua n . i hoi i alo kokoolua ai i na manawa i hala, ia manawa i l« »a» ; ai ia'u ka hoomappopo ana aole owau ke hoahewaia. ak i i o Lanakasa no, no keia kuniu, ua manaoio aku oia i iu j olel'o ahiahi a Manena \Valabirida, a mamuli o ia mana.u, i ana ona i hoopihaia ai oia i ka imiina, me ko'u ike iho n nae aohe i paumaele iki kou makuahine i;kekahi lu v..> e waia ai au ame oe pu. "I kuu manawa i ike iho ai e lilo ana au i inakuahine, u: loaa iho ia'u ka manao ehaeha loa, no kekahi manawa, m, he mea la he karaima ko'iko'i l.oa ka'u o ka hana ana. | me he mea la hoi ua kaili mai au mai iaia mai i na niaua,. lana apau no kona hauoli, a o kela manao ehaeha iloko <»' i ua ulu mau ae ia iloko o'u me ko'u hoahewa loa ia'u iho, im ka walania loa, o ko'u naau a paumiia ka nui, he lm'A-in.. i loaa ole ia'U mamua aku, mahope o l:o hanauia afta niai. a no ka mea, ua ike iho au ua like kona kuleana ia oe iu« ko'u kuleana ia oe. "Aka, oiai kela manao hookiekie a paakiki e mau ;m.i 110 iloko o'u, ua hooke mau iho au iloko o'u no ka lawo an i » kekahi keehinahana e hoea aku ai i ko īnana hoolaul» hou ia ana. Ua mau ia manao pela iloko o'ii ahiki wale i kuu loaa ana i ka ma'i t lia" loaa ia'u ka .hopohopo ma la l.i manawa o'u i loaa ai i ka ma'i aole paha* au e ola hou ana, -hfe makahiki kela i hala aku-nei ma ka hoolilo i lialn. a ia manawa i hoomaka iho ai au e noonoo a hoahewa ia'u iho, me ko'ii' milli pu no ka'u hewa i liana aiy a ia mamiwa pu 110 hoi i hooinaopopo iho ai au aohe mea i oi aku ka liewa mainua o Mariena Elawoka, a ua honkakn akii au m oe i ke ano o kana hana ana, ka hana hoi ana o ka hoolaL ana e hoopoino mai ia'u, a ua ko i'o no hoi ia liana an.< ana, ho keia ; kttmG wale no, i liiki «i e lilo>dk« iaia ke aloli 1 i o ke kanaka ana i kuko nui āi a i aloha ai* ltoj, ma k< aim i ! kane nana a f makua hoi nana e malama aku iaia." "O Mr. Lanakasa anei ia kanaka a Mariena Elawoka .. ke aloha ana? I ka'u noonoo iho ua ano huikau maoli kela mau kana a elua ia'u; owai o Lanakāsa, a owai lioi ke kanaka a Marieha Elawoka i makemake ai e tilo i kaii' nana?" wahi a ka Ilelena ninau, oiai ia manawa ke hooina ! nao la oia o Mrs. Elawoka ame Makoli ka i hele pu me ka poe i hele pu ai me Mr. l.anakasa ame Robaka i ka niakai kai honua. "Aole; o Keoni W'ilekona kana kāne i makemake a i aloha ai, a malia o Mr. pu 110 ,paha kekahi o k.i ike ole ia aku nae, no ka mea e noho pu like ana no makou me Mariena i ka hale hookahi," ? pane aku ai ka makua hine. "O Keoin Wilekona o kuu knikunane hanauna ia. "Ahe;.akahi 110 a iho la ja'u; o Wilekona lu kau i olelo mai la, o Mr. Wilekona anei i hoea ae ai i ka hale o ka ohana Eliki ma >ela home kuahiwi a kaua i h« ], ni elua makahiki i hala aku nei?" * "Ae, oia; oiai nae aole au i ike aia oia pu ma kela wah i kela manawa ahiki i ka la mamua iho o kona haalele'au. ae ia wahi," wahi a ka makuahine, me ke kani pu nna ih 0 kana umi, no T<ona hauku ana ae no kela mau kikeoh I . hahaiia ana ana me WilekOna oiai oia maloko o ka ululaa-i 1 kekahi la. • "Oia wale no ke keikikane a ke kaikaina o kuu makuakane, a i ka manawa i make akj.i ai 4coi\a--mau niakua, ua hoi ae a noho me makou, a iloko ko makou manawa o noho pu ana ua nui kona makemake ia'u, a ua hoehaeha loa ia kona naau i kuu,manawa i koho ai ia Mr. Lanaka? kane na'u; jio ke koena aku o ia moolelo ea, ua hoik' mua aku au ia oe. a ua pau mua 110 hoi i ka lolieia e « < e waiwai <?le ai ka hoike palua hou ana aku 110 ia mooleh' " "A pehea, lia ike hou no nae paha oe i tia o Wilekona?' "Ae; ke hoomanao la 110 anei oe i kela la au 5 hele ai ka niakaikai, kela la mua loa au i h;dawai ai me Mak, : Elawoka ?" •*Ae." "Ae; ia .oe i hala aku ai, hoomakaukau.iho !a au i keka'; mau meaai na'u atoko o kuu wahi pohoie meaai. a liele ai n la iloko o ka ululaau, no ,ka ohi kf kahi mau hu." laau; ma ia hele ana a'u he buke kekaJihrr'u o kn lawe j • ana, a oiai au e hoomaha ana o ka owiawa ma !■' kalri wahi oneanea, ua hoea pololei tna? In o Keon'l ma wahi a u e noho ana, iaia i hoi mai ai mai ka hahai hol . holona ana, me ka.emo ole loa. Aohe au i ike mua oia ;■" kekahi e noho ana ma *ela wahi ia manawa. o keh 1 la ka makamua loa o ko'u ike ana. Ma kela halawai ana a maua he paio hahana lo.j maua malaila ia mānawa, a iloko o ia paee ana a mau.. hoikē mai tii oia i kona kaumaha loa no kana mea i 1 ai-a i hoi i mea e # hoopoinoia ai kg\i noonoo aru ko u ola ana; ia manawa ua noi pu mai oia e ae aku a" • nvahele hapalua like ia kona waiwai māwaena o -maua, 1 • nui kona waiwai, pela kana o lea hoike ana mai ia'u. »'•' nae, aole au iae aku ia manao ona, ina no oko kaua m:r ■ - wajiune loa ia a e makemake loa ana kana e Joaa mai 11 kahi kokua no ka .ae i ko kaua pilikia, aol« 1 au. eae ana. " . •.; v . • Ua hoike pu mai oia fa'u i .kona haiawai o<. he mau la kakaikahi ma ia hope nraj ak\! i ' ai ati ia ••' i ko kamailio i kou hoolaunaia ana me'Mr. Wi'h-k ma kekahi manawa mamua aku, a mvhcHk& pu mai no ' 1 0e uno ona aa^e ' e a "a iho ia' kaonā.- ' O. ae; ke hoomanao i'o nei-au ia hoolaunaia ana i* -1 •>> ona ia-u; he kanaka u'i oia; he kafiaka oluolu, ma:ikai k«v vl mau olelo, a ua komohia koke no-hoi ko'u -hoohihihi iv me ka i wale iho no iloko o'u ina o ko'n makuakane p<*-" ! oia, hauoli maoli!" wahi a Helena. - (Aole i pau.) * »