Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIX, Number 50, 16 December 1921 — He Moolelo no WILEBA DANUBA a i ole Mai ke Kulana Haahaa a i ka Hanohano-He Moolelo i Piha me na Hana Hoopahaohao [ARTICLE]

He Moolelo no WILEBA DANUBA a i ole Mai ke Kulana Haahaa a i ka HanohanoHe Moolelo i Piha me na Hana Hoopahaohao

"I ka nianawa i hoi ae ai- o Puluka Ga\vila, iloko o n#' la leulaia no ka hoohala ana i kona manawa hoomaha me Kapena Fūla ua kuhihewa loa au iaia o Wileba Danuba, me ke kahea ana aku i ke keiki e hele ana e kuai olepe. ma na alanui; a he mau makahik? loihi mahope nlai, akahi no a auhee aku kelya nooiioo mailoko aku o'u." '%z hauoli loa ner av no kena mau hoakaka au e kuu kaikamahine, aka ua loihi loa keia ku ana au ma keia wahi, e ae mai e hoi ae oe noluna o ka noho," alaila alakai aku la 6 Mrs. Gawila ia Dane noluna o kekahi noho a hoolauna aku la no hoi imua o kana kaikamahine ponoi, me ka pane ana mai: "O keia'ka'u kaikamahine o Loi," me ka hoolauna ana aku ia Loi, a haawi mai la no Hoi'o Loi i koiia lima imua o Dane. Oiai na lcde opio e lululima ana, kii» aku la o Mrs. Gawila a ka bele kahea hookani aku la, aole no hoi i loihi iho, hoea ana no o Venuka, a o ia ka ua o Mrs. Gawila o ka pane ana aku: "E hele aku oe a hoikfc ia Zorā, aole e hele mai i keia manawa, aka-e kakali oia, ahiki i kUu hoouna ana aku i kekahi mea 'ē kii'iaia.' 1 Ua piha loa o Venuka i ke kahaha, no kela mau olelo a ka haku wahine hou i kamailio aku ai iaia, me ka pane ole mai no kekahi xnau sekona, no ka mea aia o Zora maloko o kela rumi kahi i noho ai, a o ia ka ua wāhine rtei o ka pane ana mai: . "Aole he kaikiniahlhe holi afcu nia kela inoa, akā eia no o Zora ke noho nei maluna o ka noho paipai imua ponoi 0 kou mau maka e ka lede." "Ō oe kekahi p na wahine ?aeVe naaupo-, o Mrs. Gawila ka inoa o kela lede aole o Zora!" "Ua ike no au o Mrs. Puiuka Gawi(a keia, aka o Zora nae kekahi inoa ona, elike rae ka mea i paanaau i ka poe ma keia wahi." Ua kaa aku la hoi ma ka aoao 0 Mrs. Gawila ke kahaha, H nana mai la oia maluna o Darte, nie he nTea la, e koi mai ana i ka lede opio e hoakaka aku, i na mea e hoopauia ae ai kona pohihihi, alaila pane aku la o Dane: "He oiaio e ka madame o Zora ka inoa a ka poe na lakou au i aihue, i kapa mai ai malUila o'u, maliope ilio o ko lakou hooluu ana i leo'u ili ame kuu lauoho." "Alaila he inoolelo loihi kou e kuu kaikamahine, e hoakaka mai ai ia'u, no na mea i haiiaia aku maluia ou, aole anei pela?" "Ae, he moolelo loihi ko'u mai kela manawa i aihueia mai ai au, ahiki i ko'j| wa i kaa niai ai malalo o Rumefoda." . Ma kela wahi, i huli ae ai ka Madame Gawila, a pane akii Ia ia Venuka: "Ūa pau ae la no ko'u makemake ia oe, aka nae e hele aku oe e fyqikē i ka lohe ia Wiieba Da- j nuba, aa makemake au faiā* e fiele niai iiokōlo nei o keia rumi!" I kela kaj,wale ana aku o Venuka niailoko aku oka rumi, a paniia mai la hoi ka puka a paa, ia wa i huli mai ai o Mrs. Gawila imuā o Daiie, a i mai la: "0, e na lani, e hiki ana anei ia oe e kuu kaikamahine }ce hooia mal imua o'u, aole he mau hana hoopoino i hookauia aku maluna ouJ" "O na lani ko'u he o ia niau ko'u maemae, elike me ia a'u i aku ai i ka honie o kuu inakua\ Ua. kiai mai na Lani ia'u, a ua hoopakele ae hoi ia'u, mai ka mana mai o_pa k%naka ino. "E hoomaikaiia na Lani no ka nui o Kona lokomaikai/' 1 naihuiiamu iho ai ka Lede Galwila; Ke nana mai !a o Loi, me ka alaalawa ana mai i kona makuahine a ia Dane, no ke ano o ka laua mau mea e ka~ māilio ana, iloko nae o kela manawa i hamama inai ai ka ptifc&, a komo ana no o Wileba Danuba iloko, ia wa i ku ae ai o Mrs. Gawila iluna, a pane mai la imua o kana keiki: '*Auhea oe e Wileba kuu kēiki, ke manao nei au, aole oe he; kanaka opio hiki ke hōonawāliwaliia kou noonoo, ma kekahi hiona malihini, e hookahahaia ai oe, a e hoao aku a'nā nae au i hiki ai ia'u ke ike i leou ano maoli," aljaila alakai mai la oia ia Wileba no kahi a Dane e noho aku j ana, a pane mai la iniua o ke kaikamahine opio: I

"E hoolauna aku ana au imiia ou i kuu keiki ia Wileha Danuba; a e Wileha o Dane keia, a 6 Mrs. Puluka Oawila hoi, ka wahine opio au e noke nei i ka huli iaia." Ma kahi o ko Wileba kunou māi, elike me ke ano mau o na mea e hoolaunaiā ana, ua kuenii aktt la oia ihope, me ka ! haha aila iho maloko o na pakeke o kona kuka, e huli ana no kekahi kii o Dane, i hoolakoia aku iaia a ka Madatoic De Galacia i hoolako trtai ai, a i ka loaa an'a, >vehe ae.la oia, me ke kilohi ana iho i ke kii, a nana mai la ma ka helehelena o Dane, alaila liooho ae la: "Aole loa he kanaliia ana i kofe. ua kulike ina na ano apau/' alaila nee hou la ua o Wileha imua, haawi mai la no hoi i kana kunou ana ia Dane, a pane hou mai la: "E noi aku ana au i kau maū huikala ana mai ia'u, ua lilo ka pihoihoi, ke kahaha ame ka pohihihi pu, ; mea no'u e pojna ai, i ka'u mea ppno e hana aku ai." "Ke manao nei au, aole loa he mea a'u e huikala aku ai ia oe; aka ke hauoli nei au, no ka loaa ana aku o ka hoooe e" pili arta rtb*u. Aole keia o ka manawa miia loa i halawai ai kaua, aka ūa kaimaaina mua no kaua ia kaua iho; no ka mea ke tnarna<s nei au, aole no oe i hoopoina no Dane, maiuna o kela m6kttahi hoopae limahaha, n kakou oke kau aiia nP Arrterika ! 1 ' me ka nana pcSfe ana akū ma na maka o aia hoi ka t4iinoaka ?t»a kona' māu papaHiia.. ' » . Pūp"Uku ae' la tia kii'eniaka 1 o Wjleba, aole nb kōna hoopoina i kalii kaikamāhitie'ūtirt&i, aliia i la\ye mai ai he hoaloha ū'ona, ana no h r 6i i iiokef āt ikā liūli maloko oNu loka, aka no kona piha niaoli i Ue kahilia, ine kona moeuhane nuia ole, eia ka o kela Wāhi ldlikamātiine uuku, oia ke kaikamahine a ka Makūika wlhliie De Galacta. No kelā paiie ole" āku hoi 6 W*ilel)ā, hoomau hou mai la no o Dane i'ke kamailio ana:_ ūa' poinā oe no'u ea, alailā aole loa au i poinā iib kelā kelki lawai'a, o ke kau pu ana mai me a'u malūna o'kā' mokūahi hookahi, a mai make paha au i ka polōli, inā āole'ko'u hele mau mai e hanai ia'u me na olepe" oHom&'ke kulanakauhale o Nu jokft. .O, i ko l^V v ai'. hale au e h'ele mau' māt : e ike ii'ū, uā tiokfe maoli āu- i ka uM no ka hilti kfc .sJtf.il oe» a fce āi libi i kau HCml olepel" . * "Owau pu kekalii i piha we i. kūū wa i ike ai, āole oe maloko o kela hate, a'ū e hēle niaū āku ana ihe ka'-U olepe naū, ā ūa tib*ke āū i ka hūll maToko p kela no miu pūle lehulehū me koū loaa eAi Wu" ...... ... , ; ....

"Hs. keu- aku a ka mea ano e I9& iia poke- al\U ,au i ka nuku me ka huhu maoli ia Puluka Gawila, me kuu ma-"na'oie-meoli no, o WHeba Danuba kela, iaiia i Koi a? ai me Kapena Fula e noho ai, iloko o kb laua mau la opio. "E lalau aku i noho nou e \Vileba, a huki mai inaanei nei," i pane māi āi o Mrs* Gawila, ka mea hoi' nana i hoopau koke ae i na kamailio mawaena o na opio, e pili ana ia laua iho. "I kauoha aku nei au ia oe e hele jnai, ao|e no ka lxalawai wale ana no me,Dane, aka no ka hoolohe iiu ana ikekahi i' kana moolelo e haha'i mai ana no kona fawe aihueia ana e ka poe kolohe," alaila huli mai la o Dane a hoomau hou mai la i kana kamailio ana: "Ina aole oe e hoopilikiaia aku ma kekahi ano, alaila e oluolu oe e hoike mai i ,na mea apau e pili ana i kou lawe koloheia. aua e na kanaka ino mai kou home mai, ahiki wale i kou loaa ana iho la ia makou." • Ma kela wahi, i hoomaka aku ai o Dane e hoike i kana mau mea apau i homaopopo, elike no hoi me ia a kaua e ka makamaka i ike ai, ma na mokuna ae nei i hala, mai kela manawa mai o kona ike ana, i ka hoea ana aku o kekahi-mea i pulo'u iaia iho me kekahi koloka loihi, a hoopili aku la i ka upi, i hooma-uia i ka laau hoo> hiamoe, ma kona helehelena, fnahope aku o kela manawa, aole ana mea i hoomaopopo ahiki i ke kau ana maluna o kekahi moku. Hoomau aku-la no oia i ka haha'i ana no kona ano o ka noho ana maluna o ka moku, ahiki i ke kuai hooliloia ana mai ia Rumefoda, pela hoi na mea mahope mai, i kona noho ana aku maloko o kela home, ahiki i ka pu ana me ria malihini. Aia na mea apau ke hoolohe aku la i ka imoolelo a Dane e hoakaka mai la nona iho, me ko lakou pane ole ae he hookahyhuaolelo. aka i ka hooki ana iho nae o ke kaimailio dna aku a ua o Dane, o ka Madame Gawila, ka mea mua o ka pane ana mai: "O, e na Lani! O keia kekahi o na moolelo ku i ka walohia a'u i lohe ole ai i kona lua mamua elike me keial Ua hookomo'ia aku oe iloko o kekahi imuahi, i pahikii ia iho kona enaena, aka nae m'ailoko ,mai o ia enaena'; i oili mai ai oe he gula maemae loa, a i iike aku hoi kou kupaa me ka hao . s .. f "Ua ine^ka-inoolelo o kela lio me Toma Okana, kax>akele ana maipka mama mai o ka wahine kupua, me piufnido kbkafi)ii|ijfi' ) i pane ae ai o Eta, ma ke ano hoomakeaka.

"E noho malie oe e keia kaikamahine paarula ole, aole palia ia o na olelo kupono e kamailio mai ?ii," i huhu smai ai ka Madame, i kana moopuna. Ma kela wahi o ka lakou mau kaimailio, ku ae la ka Madame Gawila iluna me ke kauoha ana mai ia Wileha, e kuikuilima pu aku me Dane, o kona hele aku la no ia no ka rumi, me ka ukali ana aku hoi o na inea apau mahope ona, a i ko lakou noho ana iho maluna o ko lakou mau noho, huli mai la o Mrs. Gawila, a ninau mai la ia Wileba. "Ke makemake nei au, e maopopo, heaha ka kakou mea e hana akū ai i keia ,manafwa, oiai ua loaa iho la o Dane ia kakou ?" "Eia ko'u manao, ao\e a kakou mau hoohakalia wale ana, no ka mea ke waino mai la ka hihia karaima imua o ka aha ho,okolokolo ma Merelana, a i wahi e kaohiia ai ka hoonee ana aku i kela hihia iinua, e hele koke kakou rio ke kulanakauhale i keia manawa, me ka lawe pu ana ia Mrs. Konela Gawila ame Eta, imua o kekahi lunakanawai, a hooiaio aku imua ona, o keia ka wahine mare a Konela G.iwila alaila hoouna aku i kelekalapa i ka lunakanawai, ame ke poo o ka oih'ana makai, ame ke keena o ka loio kuhina ma Merelana, no ka hoopau wale ana i ka hihia, e ku-e ana ia Konela Gawila. ■ • *■* "Mahope iho o ko lakou hooko ana i kela hana, e hoouna pu aku i kelekalapa ia Konela Gawila, a ia Kapena Fula, no ka .loaa ana o Dane, a mahope aku e hoouna ia ai kekahi leka na laua, me na hoakaka piha, no ka loaa ana o ka mea nalowale ia kakou. Ma kuu manaoio maoli, i ka wa e loaa aku ai o ka lohe ia Kapena Fula ( a i ka wa hoi e hookuuia ae ai o Konela Ga)wila mai kona noho paahao ana, e holo koke mai ana laua no ka halawai pu ana tne kakou ma keia wahi, me ka hakalia hou ole aku." "He manao maikai no kena ou e Wileba, aka aole anei, he mea maikai kou haalele kpke £lna iho i keia wahi, me ka lawe pu ana aku ia Dane?" i hoakaka mai ai o Mrs. Gawila.i kona-manao. ''Aole ia o ka hana pono, oiai he alahele loa keia e hala ai he mau pule, alaila hoea aku no Merelana, a oiai o ka oluolii ana ae nai no ia o Dane niai kona ma'i mai, aole he kupono iki, o kona kaahele ana 110 kekahi huakai loihi." "E kala mai oe ia'u e kuu keiki, he keu aku no paha au o ka pupuahulu ma ka'u mea e manao ai, me ka maopopo ole o ka mea kupono maoli," i kamailio mai ai o Mrs. Gawila. "Aohe a'u mau huikala ana aku ia oe e kuu makuahine, a oiai o ka'u oihana he loio, ua ike au i na "mea pono e hana ai, ma na hihia o keia v ano, he oi aku ka maalahi o ka hoo*poe na lakou e hoolohe 'mai ana i ka hihia 6 Konela ! Uawila, mamua o kekahi alahele e ae," wahi a Wileba i hoakaka hou mai ai imua o kona makuahine. "Ke ikē aku la au i ka pololei o kau mau hoolala ana apau, a oiai hoi e hele aku ana kakou no ke kulanakauhale, o ko'u manao, e hele aku oe e kauoha i ke kahukaa, e hoomakauleau koke mai i ke kaa i keia wa, oiai hoi makau e hele aku ana e kii i ko makou papale, me na kuka hoopumehana." Hele aku la o Wileba e liooko i ke kauoha a kona ma« kuahine, a iloko wale no o na minuke helu, ua hoea mai la ke kaa mamua o ka puka o ka hale, o ke kau aku la no ia 0 ka Madame Gawila, me Dane ame Eta, anie Wileba, a koe iho la no o. Loi i ka hale, a na Kamuela lakou i lawe aku "no ke kulanakauhaleMa ke ano nui ke olelo ae, ua holopono loa ka lakou huakai no ke kulanakauhale, ua hookoia na mea a ka lioio 1 hoolala ai. a ua hele no hoi a na hora- o ke ahiahi, Hoea hou mai la- lakou no ka hale. Ma kekahi mau la mai, ua hoopiha.loa ia aku o Venuka me ka hauoh, aka nae o ke kahaha ka mea i īoaa i ka nyi aē o na kauwa Paele, no kela kau like ia ana ae o Dane, me ke kulana hookahi, elike me ko na nialillini, a o ia.ka Vēnuka oke kamailio ana aku Cib?le : . "Aole no au e kala kahiko i ik-e āi. aole a Zora.lie leaikanlahine Paele, a oki loa aku kpna lilo ana, he k&uajk& oia maoli no o Mrs. Kon.ela GawiU."

"I'ku paha kena mau olelo au i keia manawa, i ka hmlo-. popo maoli ana ae nei, he wahine i'o kela na Konela Gar wila l Iliea hoi oe mamua aku nei kamailio inai ia makou pela," i pane mai ai no hoi o Cibelc, me ka nokc_.okoa ana ae i akaaka. ' "Ua hiki hoi paha oe e noke ika akaaka pahenehene ia'u, aka i hoike hou aku au ia oe ea, .e hpokūuia ae ana au mai ko>ji nohp kauwa ana ma keia wJfhi, a..owau ana-ka wahine lawelawe a Mrs. KQnela .Ē pa* heuehene hou mai ana no'nae Pe.ia'ūea» me kg,_ oleJCi mai, mamuli o ak" maopopo, . a'na? a#. f/frūi i kukakūka pu; me Mrs. KoniŪ GiWilā. tip" leeia iki* nae ūa hiki ia'ū ke ike i na mea e hoea mai ana ma keia mūa aku." Aole i hoi nele kela maū olelo a Venūka. no ka mēa ilblcp o ka hauoli i loaa aku ai ia paūe, no' ka' hoea ana- m£l f.l& la ō'kona lanakila, aole loa oia i hoopoina ikīi kona o kona niau la o ke kaumaha ame-ka ehaeha,-

Ma kekahi la, oiai o $Irs. Gawila, e nohp pu atft Darie', me Loi aine Eta malalo o ka rumi hookipa, me'kii lakou mau meahana, kamailio mai la ka Madame Gawil& ia Dane i ka i ana mai: "Ke makemake nei au e hoike aku i ko'u aloha nou,.ma kekahi ano, c hiki ana anei ia oe ke koho mai no ia mea?

"No koū aloha ia'u/aole a'u kauka'i ana aku i mau hoo- j iaio maopopo loa, ua hoike mai oe ma ka hana, ma kauj mau olelo, ame kou mau ano no apau, ua piha kou puuwai | me ke aloha ame ka maemae, nolaila aole a'u koho ana aku J rto kau mau mea e hana mai ana no'u," wahi a Dane. ! "Ina pela, e hoololi aku au i ke ano o ka'u mea i manao i ai o ia hoi keia : No ka hana ana aku i kekahi mea, e ho-1 oiia ae ai kou hauoli, lieaha kau i makemake ai ia'u e hana | aku?" | "O ka mea wale no e loaa ai ia'u ka hauoli, o ia 110 kaj hoea ana mai o kuu kane ame kuu makua, aka nae~mawalio ae o laua, he mea hou ae no kekahi a'u i noonoo iho la "E- hoike mai ia'u, ua niakaukau au e hooko aku, ina ia he mea hiki i ko'u mana ke hanaP "Oia no kuu hoaloha o Venuka.! lloko o ko'u mau hora ehaeha loa o ka noho pio ana, oia hookahi wale no ko'u hoaloha, mai kela manawa mai o ke kaakaa ana ae o ko'u mau maka maluna o ka moku, ahiki wale 110 i kona hoike I ana ae ia'u i ka lohe, no kou makemake e ike ia'u» No I kana mau hana ku i ke aloha oiaio loa, me he makuahine la no'u, ke nonoi aku nei au ia oe, e ae mai, e lilo oia i, kauwa na'u a e uku aku no au elike me ka huina au i ma-! kemake ai npna." "Elike me kau i makemake ai, gela 110 u e ae aku nei, e lilo oia i kauwa nau, me ke kumukuai oīe. Me ke kaiialua. ole o ko'u manao, e lilo ana o Venuka i waiwai nau, no j ka mea o ka pilipaa o ke aloha o ke kiauwa no kona haku,; 0 ka mea oi loa ia mamua o na mea e ae." Oiai he wahine ka Madajme Gawila, e hoohakalia ole ana raa ka hooko ana i kana mea e olelo ai, o kona ku ae la no ia iluna, me ke noi ana mai i kana mau kaikamahine e hookuū aku iaia no kekahi manawa pokole, hele aku la oia a loaa o Wileba ma kekahi rumi okoa aku, hoakaka aku la 1 kona manao imua o kana keiki, alaila hoi hou mai la imua o kana mau kaikamahine, a hoomaka akii la ko lakod kainailio ana maluna o kekalii mau kumuhana okoa. Ma kela po iho, ika ho\ ana ,o'pane noloko o kona rumi moe, loaa aku la.iaja.lcekasi' -loihi, e wāiho ana maluna o ke'pakaukau, ā'.iaia o ana ae i ka wa-hi, a heluhelu iho la i na manao o ka palapala maloko, eia ka he palapala hoolilo i hanaia e ka Madame Gawila, e hoolilo loa mai ana ia Venuka \ kauwa nana. Ua hopiha loa ia o Dane me ka ōlioli, no ka ike ana iho, e'pili mau aku ana o Dane me ia, nolaila ma kekahi kakahiaka ae, mahope o kapau'ana o ka a»na kakahiaka, hele pololei aku la oia a loaa o Wileha, kaniailio aku la: "E oluolu ana anei oe e haila mai i kekahi mea a'u i makemake ai?" "I hakalia wale no i kou hoike mai ia manao, ua makau» kau ap ma na ano apau e hooko aku." "Itia pela, e hana mai oe i kekahi palapala hookuu kino, no ka wahine i hoakakaia maloko o keia palapala," me ka waiho ana m'ai o Dane, i ka palapala hoolilo o Venuka, iloko o ka li'ma o ka loio opio. Ua makaukau mua nae o Wileha me kekahi palapala, i kulike ai me ka Dane e koi aku nei iaia e mai, o ka hookomo iho la no ia o \Vileba i kona lima, iloko o ka pakeke o kona kuka, a pane mai la: "Ua maopopo mua ia'u, e noi mai aqa oe i na palapala 0 ke ano au i makemake ai, imalalo iho la o ia kumu ua hoomakaukau au, i hakalia wale no i k<pu kakau iho 1 kou inoa, o ka pau ae la 110 ia o ka hana." "E' haawi koke mai i penl ln?ka ia'if i keia wa!" a oiai ua makdukau o Wileha me.ka peni inika, o ka lalau aku la no ia o Dane, a kakau iho la i kona inoa maluna o na palapala r haawiia mai la iaia, a iloko o na sekona helu wale no, ua kaa mai la kela mau pepa malalo o kona inalu, me ka haawi ana aku i ka mahalo i ka loio opio, o ka hoi awiwi aku la 110 ia noloko o kona rumi moe. Aia no o Venuka maloko o ka rumi o Dane kahi i hooponopono ai, hele pololei mai la o Dane imua ona, a i aku la: "Auhea oe e Venuka kuu hoaloha, eia mai ko mau pepa hookuu kino, he wahine lanakila oe i keia la, ua pau kou noho kauwa kuapaa ana malalo o kekahi mea," alaila, haawi aku la i na pepa ia Venuk^. "Auwe, o ko'u mau pepa hookuu kino anei keia?" wahi a Venuka me ke pohihihi, me ka maopopo ole iaia, o ka manao maoli o na mea i hanaia maloko o kela mau palapala. "Ma kena mau palapala e Venuka .he wahine lanakila oe i keia la, me ke kuleana ole o kekahi mea maluna ou, ua hiki ia oe ke hele ma kau-mau wahi apau e makemake ai, a i makemake oe e noho pu me a'u aia no ia i kou manaō, a i pau no kou makemake e noho mai me a'u, aole loa he mea nana e hoopilikia mai ia oe." . "O e kuu hone, e manao anaraßēi r c >: ltookuu lanakila ae ia'u, e hele ma ka'u māu. wahl apau i makemake ai, a hooheneheneia mai au e ria'Paele apau, mahope iho o kuu kaena ana aku imua o lakou, e noho aku ana au he kauwa lawela'we malalo ou?"

"Aole o\i makemake e hele oe e* Venuka mai ia'u aktj; aka i hoike wale aku nei no au ia oe, i ka manao maoli o kena mau palapala, o ia hoi he wahine lanakila 'oe, a ua hiki ia oe ke koho i kau mau tnea apau e hana ai, me ka hookikina ole ia mai e kekahi mea. Ina ua makemake oe e noho pu mai me a'U ea, alaila ke hauoli loa nei au, e lawe mai ia oe i wahine lawelawe no'u."

"Aia hoi paha la. ua pololei ka'u olelo iwanana i kamailio mua aku ai i ka nui o na Paele o makou, e lilo i'o aku ana no au i kauwa lawelawe malalo ou. O e kuu hone, he keu aku aka mea hauoli oka manao, lilo ana i kauwa na kekahi lede, me ka lolē silika eleele, e komo mau ai, me kēkahi papale lole lihilihi ma kuu poo," wahi a Venuka, me kona piha hauoli no kona kulana hou, mamua o kona hookuuia ana aku he wahine lanakila.

"Ke liaiioli loa nei a« e Venuka, mamuli o ko'u lilo atia oivau ka mea nana e hookuu ae iā oe a Wc> i wahine hele laniakihi i keia la, elike nie na kanaka Amerika apau," "\vahi a Daiie, me ka minoaka} ana ilio. "Ke makemāke nei e lioomau inai no oe i ke kapa ana ia'u ma kela mau inoa kapakapa au no hoi e kahea mau mai ana, oiai ko kaua iViāit 1« e nohopio ana, ua oi ae ko'u hialaai ia mau inoa mamua o īia' inōā a na kānaka Amenka i hookau mai ai maluna fitiakou." "Ina o kou makemake ia ea. alaila e ilui hou aku an'a ka'u mau inoa kapakapa e kahea ai ia oe, no ka mea elike me kou mau ano oluolu he nui, kau mau hana maikai, a ku i ke aloha, pela 110 auanei ka pilipono, o ka'u mau inoa e kapa aku ai." "He nani ia, o oe ko'u \vahiri£ lawelawe mai keia mana\va aku, a oiai he loa -ko kaua alahele e hoea akU ai no ko'u hōme. makemake nei au, e lako oe me na lole kupono rto kda liuakai, nolaila eiā triai-he kanalima dala, 110 ke kliāi āiiā' i nlāu lole hou nou, kou uku, no ka hapalua mākahiki," niē : ka \Vāiho ana aku o Dane he eke dala iloko o ka liiii'ā o Venukā. _ j-v "O", aole au i noi aku nei la oe e haawi niai l kekahi aala ia'il!' o'ū makemake e ukuia mai au, no ka lawelawe āna a,Hu nou, o ka mea nui wale no iloko o ko'u noonop o k a nōhō' mau aku imua o kou alo, o ka ukii nu! wāle iho la no ia a'u i makemake ai!' No keia mau dala, aole he

iki ift'u o ka mea e hana ai, no ka 0 keia manawa mua loa a ko u mau inaka i ike ai i ka lelo o ke enla!" "E liele oe e kuai i mau lole hou nou me kena mau dalal M "Ua nui ka lole i haawiia mai nei ia'u, e Mrs. Konl Gawila, na lolfe apaU oloko o kela pahu lole o 1-ulu} aohe poe ku o kela mau lole owau wale no, nolaila aohe aHi manao hou ana aku © kuai lole, a o ia ka u e manao nei, t paa aku no oe i keia mau dala." "Aole, ina ua lawa kou mau hemahema ea, alaiUi e malama aku no oe i kena mau dala, malia he uiea uo kekahi au i makemake ai ma keia hope aku, ua hiki ke loaa mai ia ntau mea, oiai ua makaukau oe me ke dala. "Ina pela, e liuna aku ana au malalo loa o ko'u pahu lole, i mea hoomanao mau ia oe, no kau mau mea apau i mai ai no'u, Pehea e kuu hone, e hele ae anei hoike aku ia Cibele ame Kakana no keia nuhou hauoli?" "Heaha* auanei ka hewa o ka lioike ana aku ia laua, a i ka nui a« o na Paele o oukou e pahola aku i ka nuhou, ina ia he mea e loaa ai ka hauoli ia oe e Venuka!" I kela ana aku no o Dane i ka ae, o ka hoort»tk;i aku la no ia-o.Vcmika e puka iwaho o ka rumi, me ka holo okoa ana aku ahiki i ka hoea ana imua o Cibelc maloko o ka halekuke, hoikeike aku la i kona mau palapala hookuu kino me ka pane pu ana aku: , . • "Aole anei he oiaio ka'u niea i kamailio mua aku ai la oukou, e hookuuia ae ana au e hele lanakila? E nana mai oukou, eia ko'u mau pepa hookuu kino, nolaila ua pau ko u noho kauwa kuapaa ana malalo o kekahi mea, euke me oukoul" _ r . . "No ko ike paha he wahine lanakila oe e V enuka, pela iho la oe i hele mai ai e hooio o makou. Ua h|Ki hoi paha, e lioea tfiai ana ka la e mihi ai oe. no keia mau hana hooio au." i pane mai ai o Cibele, me kona piha nie na manao lilii . Mc ka nana hou ole aku nae, no nj mea e kaanaiuoia mai ana nona, o ka puka aku la no ia o Venuka iwaho, a holo pololei aku la noloko o.kona rumi, hu-e mai la i na Iqlc mailoko mai o ka pahu lole a ka Madame Gawila i haa*» mai ai nona, o ka hoomakaukali iho la no ia iaia Jho, no kona kulana . . Ma kela auwina la, ua hao nini la ua o Venuka īaia Hio a paihi, me kekahi lole silika eleele, he papale kapu keokeo, i hanaia ine ka lihilihi ma kona poo, a iaia 1 oili iwai ai, ma ke.ano he wahine lawelawe no Dane, me kona manao, e mahaloia aku ana oia e kona mau hoa Paele. a e kolmo ana paha ka manao lili iloko o lakou, ua nokeia itiai la oia i ka akaaka ma ke ano pahenehen?, no ke ano maoli ke nana aku iaia, ua likt me K«o, » hookomoia i ka lole wahine, eia nae he mea hiln wale no ia i ko Venuk* manao. t Aia ka Madame Gawila ame kona mau hoa* kp J»kau la, o ka lohe mai i na mea hou mai ka Akau piai, a no kolakou uluhua loa i ke kali, hooholo iho la ua wamnip e lawe aku i kana mau kaikamahme, e hoomlaiKai ma kekahi mau wahi, nolaila ht)ikc aku lā oia ia Dan c , e naha aku maluna ona, no kona mau hoohlo o ka noho ana ma kela wahi, pela hoi me kona kuai anā aku i inau lole npu

n °Ma ke ano nui ke olelo ac, ua hoohalaia c lakou he.hopkahi pule ma ka makaikai ana ma kcJtulanakauhalc oNu Olina, a oiai ma kela 1 kuai aku ai o i 'mau lole kupono nona. MOKUNA XXXM. Oiai hoi keia mau n\ca a kaua e ka makam&ka e ike nei ma Nu Olina, aia na hoaloha o Danc # e noHo mai la ma ka Mokupuni Fula, iloko o ke kulana pohihihi, me ka pau imaoli no o na manaolana, no ka loaa mal o ka nuhou e hoauheeia aku ai na manao kaumaha mai »a lakou aku; kaumaha no ka nalowale ana o pattc, a kaumaha hoi, 110 ka noho paahao ana o Konela GaWib, e auamo aku ai oia i kekahi hoopa'i ko'iko'i uo ke kaminAa ana i hana ole ai. Ma.kela manawa a \Vilcba Danuba i haalele aku ai u Kapena fula ame ka Madame Dc Galacia, a holo imai a> no Nu loka, no ka hookomo ana i na hoolaha inaloko o n* nupepa, me kekahi uku makana kiekie 110 na meahou C pili ana ia Dane, k<y noho «mai la lakou. me na manao pili* hua, o ka loaa aku o kekahi mea e hoohauoliia ai ko laH6u manao. ..... Ma na pule apau inai kela kaawale ana i\iai o \Vilcba no Nu loka, e loaa mau aku anā kana mau leka i kela ame keia pule, eia nae aole he wahi olelo hdolana maloko o kda mau leka, no ka loaa he wahi moali, e maopopo ai kahl 1 noho ai o Danc, a i hoopaapioia ai paha. Ua loaa aku no hoi kekahi leka i ka Madaitie De eia imai ka Madamc Gawila aku, e kono aku ana iaia e holo mai no Nu loka, e hoohala ai i kekahi mau la, ua hooleia mai nae ia kono, no ke kwniu, aohe kohu o k«i hele ana inai e hui pu me keia ohana. iloko o ka e hekau ana ke kaumaha malutia ona, no kana kaikama hirte. » Ua loaa aku no hoi he leka ia Kapena Fula mai ia, E*a aku< e lioakaka aku ana no kona hoea ana mai imua o koiia kupunawahine ma Nu loka me ka inaikai, pela hoi kona hoakaka pu ana aku> no kona holo 110 Nu Olina. m» konn klipunawahiue. Ma kela manawa hooJfahi o ka loaa ana aku o k«la leka ia Kapena Fula, ua loaa pu aku la no hoi he lelka ' ka Madame De Galacia mai ia \Vileba aku, e hoakaka ana no kona hui pu aqa < aku ma ka huakai kaahele a koi»* makuahine no Nu Olina, me kona manao e loaa ana kekahi manawa maikai nona, e hoomau aku ai i ka hookolo ana mahope o ka meheu o Dane. Mauope mai o kela mau leka hope elua, aole he loaa iki aku o ka hoike ia Kapena Fula, a i ka Madame De Galaeia, ua lilo keia i mea e hooiia ae ai ke k&umaha iloko.o kela māu mea; * Aia maU no y d Konela Gawila maloko oka halepaAlUo kiahi i Hoopaaia ai: i kinohi, ua hiki iaia ke ho<Ananawanui i»ka noho ana oloko o kela wahi, aka nae, mam.uli 6 k* loaa ole aku o na hoike, e pili ana i kana wahinē, ua Kiol* aku 1* oia i kona mau manaolana apau. no ka hoea i ka Ta e loaa ai iaia. ka lanaklla, a waiho aku la iaia ino m'alalo ō na Haawina hookaumaha, ka mea nana i Hbolitd iaia i kaiiaka kino nawaliwali. O ka Madan*e De Galicia hooknhi wale no ka mca 4 i loaa: ole o na manao kaumaha, elike me ka 1 kau aku inaluna o Konela GawHa ani£ Kapena Fula, o k* kumu, ua paa loa kona man'ao, aole loa i pepeHiia kaikamahine, aka aia oia ma kekahi wahi kahi \ !i'oojbaapioia ai, e ka poe i hoolimalimaia e ke kalklina o kātti kane. a ke mau la na mahaolana iloko *ona, no lta hoea mah-i kii la, e ikq hou ai.oia i na niaka o kaila kaik*mihitre' " 4 . tfoc>niam.l.ana aku nae, i. na kiUhU^ o kon4 tilaHi hoa, e hele mau mai ana iiō dia e ike i* nela Gfewil&, pela no hoi kona noke mau aku i ke ttamaiito j na olfclo Ji66larta ia Kapena Fula, me ke kanalua no nae iloka o kelj kanaka, no na.nu* a ka * Kamailio aku ana ia laua. (Aola ipae). . ; i