Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXI, Number 3, 20 January 1922 — KA HUAKAI HOOLEWA HOPE O KE KEIKIALII KUHIO. [ARTICLE]

KA HUAKAI HOOLEWA HOPE O KE KEIKIALII KUHIO.

Mai nn hoi'i» )>o»ipc»)ii uule <; k.* ki\knliinkn fcj;ibati i h»lsi k:i hoako:;kr)a a:ia no n n n.uhiihui ume ka poe^apau 0 komo pu una i ka b»r:!.v hoOlw.H kopo a "Kalam Ueleloa" i ka ]»:: n.-ii iihiki i ka hora U a. ni., ka manaw» 1 hooinaka ai ka hii' hele ia aim mai u ke kino wailua o ivalhhi o na hapai pdhu, o na laln o ka Ahahui Kaiueha rtitha, ka ahahui a ke Keikiaiii KaltSi \ nnaōle i noho poo ai no n'a nmkahiki lohulehu i liala īuai kona liookumuia ana nmi, nie ka ukuli pu ia nmi e na paa kahili e aahu ana i na jyliuula.a e alakaiia ana 'hoi e na l'ukaua nie na iho laun.eki ame ka Bihopa John D. La Mothe, a niahope mai o ka pahu ke Kamaliiwahine kaneinako e pnnia ana e Sena(oa .Tohn ('. I-ane ahiki i ke kau ana o ka paliu iluna o ke kaa kupapau. Kiia na Pu Aloha Ma ka manawa o ka lioomaka ana mai o ka pahu e hapiii no kahi o ke kaa e ku ana malulo o ke alapii ma ke ulo o ka halealii, o ia ka nuiuawa i ma| at ka-leo hoOliakui o ka pu me lio liekili pamalo la, he wahi mea uuku \vnVc no ia, he nui nae lut leo e kalaheu ana i kela ame keia i»e'a o. ke, knlanaknuhale no ka haalele iho o "Ke'lii wale uo ka'u makeinake o ka luhi a maua *ive- ia nei o ka nia}«ou lenlen no iu. un ike-a, "a i ka home honnu ana i luakaha ai, a e •hei «.kn nna oia i kela "HOmi? T«nii kahi aole ka luhi, ke kaumaha, aka he muh{\ mau loa; : -Ua- like ke kani a'na a ka pu me k<S pana ana n ka puuwa'i i hiuluu, a nmiloko imii 0 lea holo ua loheia aku .na lo'o uwe kumakena o ke nloha kupouli, ao, kupouli no ka mea, ua "hele ke kai ka makamnka e kipa aku ai." ī ke kau ana miii o ke Kāmaliiwahine Kalanianaole iloko o kona aahu keokeo me ka uhimaka keokoo ma kona poo iluna o ke kna i hoomakauknu ia -nona me ke Kamaliiwahine opio Knpiolani aine ke Kamaliiwahino kie- ( lci« v Ki'omnilaui Kea, a oiai hoi na* lala o ka 'Ahahni Poola anertne ekolu lianeri ka nui, iloko : o ko lakou aahu kookoo pilia e ku ana me ka' niakaukau no ka huki anu ike kaa kupapau, ua hooinaka aku la kā nee aua o ka huakai oiai ua kukuha mnhauahana o | ka la o ke Kupulau e kiola pau iho ana ( 1 kona malnmalama me ka 1 nani nui, I aohe wahi kau ao nana e huna ae j i kona malaiualama. aoiie no hoi he! kan wahi ao ma ka piko o na nmuna, u e pa mni aiia kekahi wahi oanihni j n'akaui me ke aheahe loa, elike me j k« hamaii o na leo o na maka?iinaim| <• kai nim nm ka hnakai, hookahi wale no le» nui i loheia o ko na bnna 0 kai pu ana. pela' no .ka hamau o ka īi'iikuni, a he niea k.'uiuihao Jno in 1 ikeia «ira ia la. Nani ka Huakai Hoolewa *Nfa kela la Sabati i hala. iho la, Ka l,a Hoolewa o Jonak Kuhio K;ilnniunaoU? Kahulepouli. o kekahi ia o uii la nani lou i ikeia, kalao ka lewanuu aohe kau. ao t kalae 110 hoi na kuahiwi, mnlie ka makanLo ke alieahe wale 110, :i ke nuna mai i ka lumkui inui muu u hope he naK\ wale! ii<». he nani okoa tio hoi ko ka: aha-1 hui .Mamukukaua, iloko .0 ko lakou iniiii kaliiko eloele me na aliuula ma i ,ko lnkou mau poohiwi, he. nani n<i hoi ko ka Ahahui Knahnm'anu mp ko lakou muu holoku eleele. me na lei hulu nia na a i 0 'na wahine, a ho iiuni okoa no hoi l»o na nhahui wahino ain». kane me ko lakou niau aahu keokeo, me he muu punli anela la, a he nani »»koa 110 hoi ko na ahahui o na kane mo na almula maluna o ko lakou' mau poohiwi, a i kela loa aku hoi ka nani i na kahili nunui e. pania ana e ka in»e pau k:iliil>. Ka Laina 0 ka Huakai I ka puku ana mai 0 ku huakai nin l:a*puka-pa Kauikeaouli ua kamoe poloh'i k«> kui ana nia ko alamii Moi ahi ki i ke nlnnui Nuuunu a pii pololei īuka n<» ka ilīma o na Alii ma Maunanla. () keknhi ia o nu lu mak<*\ .kanakn ritfi l"a i ik<'ia mnloko o ke kulanakauhale o llouolulu. .Mai kn hoōmaka ana •• puka ka huakai ma ke alanui Moi ahiki i ka pa ilina 0 na alii. ua hele 11:1 hni alanui a lehau. i na kanakn 0 n.l piipa like o'e. ua pihu ua aoao elua <» ke nlnniii Xuuanu mai ke kihi oku 0 ke nlanui Nunanu ahiki i ka pailinn o Maen'ae i na kanaka. nn keiki ame na wahiue o na hiluii like ole, a iloko 0 ka Wela » ia la. ka loilli 110 lioi 0 k,« aliinui. n<»he nne he ulin i ikeiu ntn ke ala o ia hoi nohe hookahi uiea 1 mauh' n;a ke ulaiiui, ua ikuika maoli i\« wahine i komo i kn huakui ma keln kai nna aliiki wale i ka pa ilina. oiai nae he kanono maoli ka wela o ka la, 'i lie ikiiki 110 lioi ka piina 0 Waipiula ahiki i ka hoea ann i ka ilina. Ku Laina 0 na Koa iMn ka noao Ewa o ko alanui Nuu anu e hooinnk:i ana mai ke alanui Kula aku. n.ailailn aku'ke ku laina o na koa o kn oihana knua aina anrp inoana. na haumuna o ke Kula Kamehameha. n» haumana o ke kula koa Honolulu 11 me Kapunahou a. pela hoi uie ka Pual : Kiai Lahui ahiki i ka Puka-pa. e komo nku ai i ka pa ilina ma Maeniao. He huakai hooīewa ia i komō pu mai ai na ahahui Hawaii apau, Kamehameha,

ine kona ahahui lala, ka Luualilo, Kauikeaouli. Kaahuinaiiu nie kona ji)!tu aliahui lala. ka MainaknkauM, k:\ IIul."' o iK. Alii, Kahii- a. ka uii'i'Aiii Oiwi elua, na Poola anio :n:- nuahui v at e ku iiei u.aioko ) ke kulanakau? liale o llouolulu ine na kahiko pilia o ki !a 'iinie keia ahaliui. .» ī' e 1 o «nen • a o k:i hunku! lio»l'-v\a a'ii V.?sj><» lou i ikeia uia HaWaii uei uo ka wa liopo Joa. Hoomauia ke Ki Ana i ka Pu Mai ka h'ooniaka ana o ka huakai o puka niai tei, pa wai o k\i hnlealii aliiki i ke koino aua o lea psUin 1 ni>ap:Ui o ke alii iloko o ka luapao, mai ia manawa mni ka hoohm\ua aua nmi o ke kiia o ka pukūniahi a iuamuli 0 kekahi hoailona i h.iawiia mai ka pa ilina mai . t> kekalii o na koa • i liookiia ai ke kani ana o ka pu. Ka Hiki Ana o ka Paliu i ka Ilina ī ka manawa i hoea ai na ahahui 1 ka.ilina ua ku lainn ae la kola amo keia ma na wah'i i no kela ume keia uo ke kakali ana o ka hoeft ae o ka pahu kupnpau e hūleiia ana e ka alialiui Poola.. Ma kahi koleoko i ka hale kupapau ka hana Hawaii; nra kn aoao makai o ke alahui na Poola, a e kupuni ana i ka ivaha o lea lua kn ahahu? Mninak'ak;uin ame nft ahahui e ae. Ke Aiiaina Haipiaei Hop&.Lōa lto mau*minuko kakaikahi niahope iho o ka hoea aua o nu ahaliui i kai niamua o ka pahu tia hoea ae la ke kaa pahu, a i ke ku ana iho o ke kaa kokoke i ka luapao ia mauawa i loheia aku ai ke oli mai kekahi mau makuahine mai, he mele i ]iili akn i na alii, a mnhope iho ua hapaiia mai la ka pahu a kau iluna o kekahi \vahi i hoomakaukauia nia ke ka lua, a.laila hoomaka ka Bihopa D. I>a Alothe e nmlama i ke anaina haipule hope loa, a o kekahi manawa eeliia loa ia, o ka himeni v meleia ma ia mnnawa lie ku niaoli i ke eehia, ua pili pono loa nai'olelo-o ka himeni i mele ia me ka hana o malamaia ana ia manawa. a diāi ia ahaina haipule e ! malamaia ana o ia man no He kani 0 ka pu mai ka piko mai o ka puu o Puowaina. O ka leo pule a ka Bi-' liopa i hnnwi ai ma ia manawa e noi ana i ka Mea Maiin Loa e hnikālh mai 1 na hemahema o k'a niea i hala, a e hookip'a aku lioi i kona lihahe ma kahi ana i hoomakaukau ai, o ia kekaM inau hqa pule eehia loa. L*a pu aku ke anaina e ku kokoke ana i ke kae»o ka lu.it uxa ka pule like ana i ka Piile a ka Haku, a ya ka pau ana o ka pule hope a ka Ililiopa ua liihieiii liiai la ka papa himeni, na kaikamahine o ka. halepule St. Andrc.ws. " K nolip pu me a'u," a he haneri hihu ICo i ko'mo akii e hiniehi pii a he nunulu wale aku no boi ka kekalii- poe. I kā pou ana ua hooihoia aku la ka holaīo o k alua, a i ke kauia aua uku iloko o ka rurtii i hookaawaleia ia n.anawa i iho aku ni ke Jvamaliiw'nhine Kaluiiiunaole me ka ukaliia aku e ke Kamuluwnin;u\ Kapiolani ame kekahi poo o ae ho ka hoohanohnho hope lOā aha i ke kino o ke Keikialii K\ihio. Ua hookaaw'aleia ae ka aliuula ulaula ame olenalena a pela me uii hoailona mea g\ila ahie tlala mai iia īialu mua 3 kan ai m&luna o ka paliu a uhiia iho la ka uhi makue mo ke gula maluna o Xa pahu. I kā paU ana o ia ha<ia« haalele aku la ke Kamāliiwahine Kalnnianaole i ka luapao. <J ka poe. e kuku ana ma ke kae o ka lua oia ke Kiaaina "W. JK-. Farrington ame Mrs. Farrington, ka Ria Adiniarala ame "\frs. FJdward Simp«on f ka !Mek(a • Kencrala ame Mrs. CliarleB P. SummefaH ame ka Brig. Kenerala ame John D. Barrette, i ka ike ana aku o lakp*f i keKamaliiwahine i ka haalele ana aku i ka luapao o ko lakon huli mai la no ia a hoi mai la, a n:i lakou hoi ka k.*i hoi pu nua niai o ka poe e ae inai ka lua mai. I Mahope iho o ka pau attO o na han^

h'o]>e loa. ua meleia niai •• ka l»ana Hawaii ka hiineni '•Aloh:: Oe auu 1 " Hawnii Ponoi," alnila Iwinai'.a aku ( la ka puhu noloko 0 ka lua)i:r>. kalii o ke kino o na alii mun i hala i h<»o- -! moeia. aku ni, a o kahi 'pu ln>i o ke Alii hope lon .īonah Kuhio Kalani- | anaole Kahulopouli i hoomooia aku ,ui j 110 na kau a kau. O ka hopena iu- o na hana o ia la. I