Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXI, Number 4, 27 January 1922 — He Moolelo no PITA NIKOLA a i ole Ke Duke i Haalele Aku i Kona Kulana Hanohano a Lawe Lawe i ke Kulana Makaninana [ARTICLE]

He Moolelo no PITA NIKOLA a i ole Ke Duke i Haalele Aku i Kona Kulana Hanohano a Lawe Lawe i ke Kulana Makaninana

. . ;ccii i iioea aku ai 110 kahi i ku ai o ka o Beka,! i kaawaie ai ka hele ana a k ; ela poe ekolu, hoi akiU ,: ka m> kona home. hele aku la no hoi o Keka no kahi | .! hoi pololei aku la o Nikola, no ka liome o koiia ] ' xe!a hoea ana aku o Nikola 110 ka iiale, aole he mau ' ii- 11 ano uui ana i lohe. koe wale 110, ka lioea ana mai • Koena aku <> na malihini mai Nu loka mai, me ka liiki ii i na kiai. ke liooko i na kauoha a Nikola o ka haawi •..•i aku ia lakou, 110 ka niea aohe wahi kapu i kela mau •lā'.ihn.i. e hele ana lakou ma k'ela ;une keia wahi oloko k < pa, a komo loa aku ilokō o ka ululaau. !!<• nui loa ka manawa i koe, alaila hoea mai i ka aina i--ihi. nolaila hoi pololei loa aku 1$ o Nikola 110 kona hale. hoea mai kona pahulok, o ke kii la 110 ia a wehe ia i kana mau bijke leo me\c, a waihō la iluiia o'ka ; iano, o kona hoomaka aku la no ia e hookani, ma ke ano '"•mnamaa i kona mau manamanalima, i hele a laau. I '■inohi. me ka īnalie wale 110 oia e kikoni la i na ki o ka :-ia:ir», ia liuli'u ana aku nae o kana hookani ana, ua poina • la oia i na mea apau, a hoolele aku la i kona noonop. nluna o na leo mele, ke kuupau la ola i ka hookani, me ; • mea la. aia oia inma o kekahi anaina nui, kahi i hookani Xi> ka hapalua hora paha kela hookani ana a ua o Nikola : .\.unrt o ka pihno, kāni aiia iio ke kelepona, o koiia. haa- > iho la 110 ia i ka pianō, a hele mai la e hoolohe, a'o ' •,-ia kana mea oka lohe ana aku i' "«) oe anei kela e Nikola?" ' Ae, owau no keia e kamailio' aku nei," i pane aku ai no >i o Nikola ma. kekahi aoao aku. "Ke poeleele aku nei i keiā'manawa. heaha kau mea i i.Molala ai 110 na hana o keia'po?" i ninau hou mai āi o Mr,- Makuaia. "Elike no me na hoonohonoho ana o ka po i liala, pela keia po." "Ke makemake nei au e hoololiia ke ano o na hana kiai nn keia po. Ua hamama na ipuka apau o ko'u home i keia ; aiile ē liiki ia'ii ke pani, mamuli ona hana.'a keia poe i.ilau oka hoea ana. mai nei. E kauoha aku oe i kou poe k;inaka e hookokoke mai i ka hale, ma na wahi nae. e ike •U- ia ai: pehea e liiki ana 110 anei ia oe ke hoonee koke ;:ku i keia papahana imua?" "Manao au, aole 110 ia he..hana nui, ua hiki ia'u ke hookol .iku elike me kau i makemake ai?"' j "Kia liou keia. ua makemāke au e hoea mai oe no ka hale 1 ui, no ka noho pii ana me a'u. Pehea e hoea mai ana anei tu> ka aina ahiahi?" "Ae. ke knkali nei au o ke; kokoke ae ia nianawa, alaila ..u iule aku." "Ua pono kela. u?.. kamail.io mua aku nei au i'kuu kaika/lahiiie. V hoea n.ai ana oe. nolaila e komo nni i kekāhi ; laloie kupono, 110 ka mea he mau malihini ko ka lial.e •v.i i keia ahiahi." "Ina pda ua pono, aia au a makaukau, alaila hoea aku v.o ka hale. mahope o ko'u hoonohonolio hou ana aku i na kanalea ma ko lakou niau. wahi kiai." Ma kela walii i pau ai na kaiiiailio ana mawaena o Ni>la ame kona haku. o kona aku la 110 ia i ke kelej>uno. a hele koke aku la. e. hoomakaukau iaia iho, me. ka nalu nui ana iloko ona,. fn» ke ano o kona liaku. el.ike me kana i ike ai ma ka po mamua aku; a ke hoomaopopo lā >>ia, '.13 like 110 ka maka'u o kela kanaka i kana kaikamaiiine, me kona maka'u i kekahi mea okoa ae, pela oia i kauoha awiwi mai ai iaia nei e hele aku, 110 ka noliō pu-ana ;nali>k<> o ka hale.. A -'e he wahi auau niaopopo i hooniakaukauia ma kela \ahi i ku ai o ko Nikola hale, aka nae «ia no ke kahawai. ke *vaiho mai la ma kahi kokoke, nolaila liele aku la oia i kihawai e auau ai, a.iaia.i huli hoi mai ai, ua maikai ,ina >li kona kino. • 110-a aku la i ka ipukukui, alaila komo iho la i kona lole m - ka mālie, aka nae iaia i nanā aku ai iloko o ke ianiani ' i'-uii. ike aku. la oia i ka maalo ana ae o kekahi mea ma - .ika oka piika aniani. I kinohi ua manao loa oia, ua kuiiiiiewa ka ike a kona miau niāka. aka nae', iaia i naiia aku . i r-!ia ka puka aniani, he oiaio. ike'aku la oia 1 kekahi mēa ;»»::liuli. nolaila lalau aku la oia i kaivi pu p f ānapana. a ii< »lo aku la no kahi o ka puka, iaia no hoi a oili īwaho, «>!..io ana kekahi kanaka. a nalowale aku la ma ke klhi o ki-na hale, me ka hoo.maka .ana aku o Nikola e alualu nia<»nn. me ke kahea pu ana il.oko o ia manawa jiookahi: "(>wai kela ? Kku koke mai. o kii aku auanei ia oe e a'u : ka pu! ,,; 'aohe nae walii mea a ku mai o kela kimak'a, o •v.ina wale no e lohe la. o ia ka uuina o na lala laa'u maloo. o kona ki. atyi la no ia i kana pu 110 elua inauawa, ma ke h'nimaka'uka'u. "He mea makehewa wale 110 ka hoao ana aku e alualii >k; > o kela pouli. ku malie ihō la ua o Nikolā i kahi hool.ahi. me ka hoolohe ana, ke lohe la no oia i ka uuiiia ō īia !.tla laau maloo. eia nae. aia ma kahi niamao loā mai iaia : ku. nolaila hoi hou mai la oia nolcrko o ka liale, a hoōpau ;">no akti la i na hemahemā o kona lole, aia 110 hoi kana :iu oanapana ke waiho Ta ma kona a'oao. ..... j Ua l.of>piha loa ia mai o Nikola me ke kahaha. iaia 1 īke iku ai 1 ke kanaka o ka hoea ana ae no leona hale, no ka nea <» kona helehelena. o ka helehelena-<iīōAia" o kqla kanaka. o ka iiana pono loa ana mai iaia, ma kona īhanawa o ke kau 'ana iluna o ke kaaalii. mamiii o ka haalele ana aku ke kaa ia Nu loka, a ke nalu nui la oia i ka hana a kela -.i:iaka. o ka hoea ana aku, iloko o kela mana'wa o ka po. MOKUNA VI. < hvai nae kelā kanaka, a heaha kana haiia o ka hoea ana .kn 110 wahi? X*a maopopo loa ia Nikola. aote oia i. k-ihihewa'. i ka-helehelena ana i ike aku ai ma ka puka anio ke kanaka hookahi no ia. o ka ike ana mai iaia nei K'i ma kahi hoolulu o ke kaaahi ma Nu loka. a o Nikola, ■ koho aku ai, ua ike nuia kela kanaka iāia; a ua natu liili hui oia no ke ano.o kelā kanaka, oiai oia e holo ana ma'•■ma o ke kaaahi. o ka mea wale no n§na i kono niai iaia e <.o]>oina,nona, o ia kōn.a ana īue lieka Kamerona •• <.1 ke alauui. He hookahi m.ea Ipā, ua hookolo māi kela ka--.kn niahope o Nikola ho Pohaku Eleele* aka nae, o ke o kona hana ana peli, ame kona hōao liooke --'ke mai ma l:a liale a Nikoh e noho ana, he ninau po ihi no h,

. "Ina he liana hoomahua a he hana kolohe paha ka r kela kanaka i makeinake ai, alaila ke pohihihi loa. la o Nikola, 'no kekahi mea ana i hana aku ai, e hoohaluaia mai 'ai! kona ola. Ina he inanao aihue ka iluko o kela kanaka, he | uūku loa ka poinaikai e loaa ana iaia, no ka mea he mau j wahi dala liilii loa ka Nikola, me kana uwaki pakeke o eluai <iala ke kumukuai; a ina hoi he manao pepeliikanaka kona, alaila, ua nui loa ka manawa nqna e pepehi niai ai iaia nei» | ōi'ai oia e nftnea ana i ka auau ina ke kahawai. / ; Aole he wahi mea a maopopo iki ia Nikola, ka manao | nui, ame ka hana maoli a kela kanaka o ka hoea. ana mai. He hoohalua anei ka hana a kela kanaka i ke ola o Ma-I kuaia, a i o!e i kona ola paha? Ina no kona ola ka kela j kanaka e hoohalua maHa, alaila ua pohihihi loat)ia, no ka; mea aole hc hookahi ona enemi ma Amerikfi, a ina no paha; aia loaa iaia he hookahi enemi, 110 ia enemi, e : hookolo mai iaia. i keia wahi loihi, me ka holo pu ana i; 'pakele ai kona ola. ' ; I ka paa aua u kona. lole i ke komo-hoopiha hou-ilio Ia o : Nikola i kana pu, me ka hookomo ana iloko o kona pakeke, j o kona heiho aku la no ia iwaho, me ke pani ana mai i ka j puka a paa; o ke kamoe pololei aku la no ia o kana hele: ana no kahi e ku ana o ka hale o kona haku. j Oiai ua o Nikola e hele la, hooholo iho la oia e huna! loa aole e kamailio iki no kana mea i ike ai, oiai ua pili 1 ponoi iaia ka hana a kela kanaka hoohalua, a i ka wa a naj kanaka kiai i ninau mai ai iaia, i ke kumu o ke kani anai o ka pu panapana no elua manawa, hoonalwnalo wale aku { la no oia, ; ma ke kamailio ana aku ia lakou, he pu kiki wale iho no kela nana. - , Aole e ku mai ka Keka Wala uwaki ahiki i ka hora umiI kuinamalua o kela po. nolaila o ka Nikola hana, o ia no kaj I hele ana aku- e ike pakahi i na kanakH kiai, ma ko lakou wahi, e k'u kiai ana. a kauoha aku la ia lakou apau, e hoakoakoa ae maloko ō ka halelio. I ka akoakoa ana ae o na kiai apiiu. hoike aku la oia 110 ke kauoha hou i loaa ihai iaia, o ki ke ku kiai ana aku o na kanaka, ina na waili e kokoke ana i ka hale. e kakali inalie lakou. ahiki i ka lioi ana o na mea apau iloko 0 ka hale, o ko lakou nianawa ia e lawe ae ai i ko lakou mau wahi .kiai, elike me ka ia nei i kuhikulii aku ai, malalo o na kumulaau. Ke nana mai la kela poe me na manao hoohuoi, 110 ko ia nei paalole maikai e komo ana, me ka ninau okoa ana mai o kekahi o lakou, i ka manao o ko ia nei komo ana mai.i kela paalole, ia wa i hoakaka hou aku ai oia, no ka makemake ana o Makuaia, e noho pu o.ia nie ia maloko o ka hale, a mai kela hale mai 110 oia, e kiai makaala mai j ai, i kekahi mea e hoao aku ana e hoopilikia i ka Jiaku | o lakou, a ina e ike ana lakou i kekahi mea, alaila e puhi j ae lakou i ka ulili, e' hemo koke mai no oia iwaho no ke j kokua ana ia lakou. , Hoike pu aku la 110 hoi o Nikola i kona poe kanaka, ua | makemake loia ko lakou haku e hunakele loa ia na hana kiai i kela hale, aole e ike mai na malihini, a lohe aku paha | no ka hoonohoia ana he mau kiai apuni ka hale, nolaila j | a'o ikaika mai la oia ia lakou, aole he hookani wale i kekahi j ulili, aia wale no a ike maoli ia kekahi kanaka a mea e ae paha ma kela po. j Mahope iho o kela kamakamailio pu ana me kona poe i kauaka, i hele mai ai o Nikola 110 "ka honie o kona haku, a I iloko o kona k:jhaha nui, aole keJa pihoihoi a ano maka u j 0 Makuaia, aka'e noho mai.ana ua kanaka nei, me he mea ) la, aole he wahi mea nana i hoopilikia i kona noonoo. eia j nae, ike aku la o Nikola, ua inu kona haku, a ke nohoalii: la ka ulumahiehie maluna o kona heiehelena, a aole 'oia i; lohe i ke kani o kana pu panapana no elua manawa, «1 aole j 110 hoi i lohe kekahi o na malihini, a ina 110 paha i lohe | iakou he mea liilii wale no ia i ko lakou noonoo. | Ua makaukau ka paina ahiahi e kakali wale ana no o ka j iho mai o na leele opio, aole 110 hoi i loihi iho kela.noho an«i. z Nikola, iho mai la o Pege me kekahi le<le okoa_ih.o, a oj ka wa no hoi ia i komo mai ai he elūa mau keonimana, aj hoolaunaia ae' hi keia, a i ka ike ana mai hoi o ke kaika-j mahina a Makiiaia, i ka paalole hou o Nikola, ua hoolol.i ae la ua kaikamahine nei, i kana mea i noonoo ai n.o k\ hmanui a kona makuakane, a haawi mai la ,o,ia i kona aloha ma ke ano paa rula, me ka hoolauna ana mai i kona hoaloha, i hoa no Nikola e noho pu ai e ai maluna o ke pa-. kaukau. Ke ai la lakou nei, me ka inu ana no hoi '1 na kiaha wam»% a na kekahi o na keonimana malihini mai Nu loka mai,.ka' npke i ke kamailio, aia hoi o Maku.aia ma ke poo o ke pakaukau kahi i noho ai, me ka mihoaka mau ana i kela ame j keia manawa, eia nae, aia wale 110 ka hapanui o .kana nana t ana iwaho o ka puka aniani. _ | O ko lakou nei ai hoi ia ahiki i ka inaona ana, kii mai j la o Pege i ka lima o Nikola, a alakai aku la no.kahi o ka j piano, no ka mea iloko o na hookaau kamailio ana a lakou, j 1 maopopo aku ai i kela poe he akamai keia i ka hookani piano, me ka himeni pu, a 110 ka hoao ana i kona akamai,| pela i hiki mai ai o 'Pege e alakai ia Nikola i _kahi o piano. '[ Aohe no he lioole ana aku a Nikola i ka inakemake o ke j kaikamahine a kona h'aku, a i hakalia no a kau kona mau ( mananianalima, ma na papa ki o ka piano, o ke kani kapālili i aku la.no ia. aia hoi'na mea apau ke noho hoola'i malie mai la hoolohe i kana hookani arta, a i ka pau ana o kana mele mua, ia wa i kamailio mai ai 'ka lua o na lede opio, e hookani aku oia i kekahi inele, a kela kaikamahine i makemake loa ai, he m'ele 110 keia a Nikola iliookani mau ai j maluna o ka piano, o kani aku la 110 ia, me kona noke; pu arta ae i ka himeni, a o ka u'i iho 110 hoi o kona leo,! ua piha maoli kela anaina i ka hauōli iaia. j Nana mai'la nae u'a o Nikola, aia kona haku ke noho la mawaena o ke koki, kahi e hiki pono aj iaia ke ike iaWaho j o na puka aniani apau, aia no hoi kekahi lima, k$ pae .la ma kekahi o na pakeke hope o kona lolewawae, a malia' naha, aole i. makemake kela kanaka i ko ia nei paani i ka j piano, oiai aole ia o kana hana i hoolimalimaia mai ai,'e, noho aku malalo o kona haku, o ke kii ae la 110 ia o Nikola 1 iluna, me ke nōi ana aku i kona mau hoa, e hookuu mai iaia, no ka hele ana mai e. hui me kona haku, ua paa e mai ', la nae kona lima, i ka hopuia e Pege, me ka i ana mai: j "E paani mai bc i kekahi mele hulahula, he keu aku ma-1 oli no kou akaniai i.ka hookani piano; aole oe i kupono iki j iio ka hana lunanui!" . v * j Luliluli wale ae la no ke poo o Nikola me ka pane anai aku: i "Ke kaumaha loa nei-au i ka hoike ana aku ia oe, aole , he hiki ia'u ke paani i ke mele hulahula," me ka haalele an?ij aku i na mali.hiiii ma kahi o ka piano, a hele mai la.oia no kahi a Makuaia e'nōlio akū ana. * i Aia no ke ciga ke paa la ilōko ō ka lima ō Makuaia me! kfe puhi ole ia, aia hoi ka hou ma kona lae kahi i kau ai,' alaila kulou aku la o Nikola imua, a pan'e aku la: 1 "Ke manao nei au, aole au mea e hopohopo ai, ua puni ( . owalio nei o ka hale i na kiai, aka ina oe e makemake aria; ! alaila ua hiki. no ia'u ke hele iwaho e nana ai i. keia mana\va." ' ' | "Manao au, aole no he pilikia, ua hiki no.ia'u ke hoomanawanui no kekahi- manawa," i pane mai ai o Makuaia, m-; : ke ano haalulu 110 nae* o. kona kino, e hoike mai ana. kēla ano, i kona liele inaoli a piha i lea maka'u,... . . "Ua palekana oe maloko nei o keia rumi, mamua o na wahi e ae o kōu home nei, aole loa kekahi 'nlea e aa ana e! hoopilikia mai la oe." I !Vfā kela \v.-vlii o hā kamailio mawaena o Nikola me kona ( h?tku,nia.kani mai la ka piano, a hiki hou ole iho la ia laua ;

nei'ke kamailio, aia hoi na malihini iee hulahulamai laj me ; ka hele ana mai o Pege no kahi a Nikola e noho ana, k'ā] manao.*e iīoi mai iaia nei e hulahula laua, eia nae, i ka' ike j mai o Pege 1 ka hele o na maka o* kona kūnd ; hihi, hopu ino mai oia i kona mau lima, me ka pane ana mai: , "Heaha keia e kuu makuakane, ua ma'i anei oe?" . w Aole o'u pilikia, he pihoihoi wale no, ina oe e ae mai ana, alaila e hookuu mai oe e hoi au noloko o ko'u rumi, a e hoomau'aku no hoi oukou i ka nanea ana, ahiki i ka pau ana o ko oukou hauoli." "He mea hiki anei kekahi ia'u ke hana aku nou?" "Aole he mea hiki ia oe ke hana mai e kuu kaikamahine! E noho oe me na mahhini, a nou hoi e Nikola, e hele aku oe e huli ia Kaika, 110 ka hoihoi ana aku ia'u no ko'u rumi!" Huli mai la o Nikola hele, 110 ka huli ana i ke kauwa' a Makuaia, me ka ukali ana o Pegc mahope ona, a o ia ka.ua kaikamahine nei o ka ninau ana inai ia Nikola : ''Ea, heaha keia pilikia i loaa i kuu makuakane, ua maopopo anei ia oe? Me he mea la ua loaa oia i ka ma'i, eia nae ina ka'u nana aku, uā hele maoli kona mau maka a'ku i ka hoomaka'-uka'u, iaia e nana ana iwaho o ka- puka aniani, 0 ia 110 oe o ka mea i ike'aku i ke akua lapu." "O kona pilikia a'u e hoomaopopo nei, ua nui loa kana ai ana i keia po, aole au hopohopo ana nona." "E makaala loa aku oe iaia, a ina e makemake mai ana alaila e hoike mai oe, me ka hoohakalia ole." "Kt paa loei riei .ko'u manao, aole oia e makemake mai ana ia oe; ina e komo aku ana kekahi laau, i maa iaia i ka ai ana, o ka pau ae la 110 ia o kela pilikia, nolaila mai lele kou oili 110* kou makuakane 5" E makaukau ana o Nikola- e helx; aku e huli ia Kaika, ke kauwa a Makuaū), ua oili e mai la ua kanaka nei. a pii aku la 110 ka hale maluna, me ka ukali ana akvi o Makūaia maliope ona, a pii aku la 110 hoi o Nikola mahope, a iaia i lioea aku ai ma ka papahele elua. e hilinai ana o Makuaia ma ka paia, me ka haka pono ana aku o kona mau maka, m{iluna o kona wahi moe, oiai ua ho-aia ae ke kukui e kaha kauwa, a e huli ana hoi kela kanaka ialoko o ka rumi, ina paha he mea k*Oloh£ kekahi i komo ae iloko. "Ea, heaha keia pilikia i loaa ia oe e kuu haku?" i ninau aku ai o Nikola. "He mea anei kekahi au i ike aku nei?" , ' "Ae, ua paa loa kuii manao, ua ike aku iiei ;iu i keleahi mea mawaho o ka hale, e kokoke la i ka halekuke." "Malia paha ua kuhihewa oe>a ina he mea ke'kahi au o ka ike ana aku nei ea, malia o kekahi palia o na kiai!" "Aole, aole, ua ike maoli aku nei 110 au —!"' . "Ae, 'heaha kau mea i ike aku nei, e hoike koke mai ia'u me ka huna ole aku i kekahi meahuna!" "He mea ano ōle wale no ia; aka nae pehea kou manao, ua ike mai anei o Pege i ko'u ano?" "Ae, ua loaa aku ka ike iaia, ua ano e loa oe i keia po, 1 kaokoa ae mai kou kamaaina iaia. Lalau aku la o Nikola i ka li.ma o kona haku, a huki aku la iaia noloko o*ka rumi, me ka hoonohA ana aku iaia noluna o ka moe, a 0 ia ka ua o Makuaia o ka piine ana mai: "Auhea oe i Nikola, ua pololei ka Pege i ike mai ai 110 ko\i ano,-ua hele maoli au a ano e loa!" /'Elike no me ka'u i kamailio mua aku nei, aole loa au mea e maka'u ai, no ka mea, he hana paakiki loa na kekahi kanaka ka manao ana mai e komo iloko nei o ka hale, me ka loaa mua ole.o ka aeia; aka nae, e iho hou aku«ana au, 110 ka hale malalo, a.puka loa aku iwaho, 110 kahi «1 na kiai'e noho mai la, 110 ka nana ana, ina pa.ha he mea kekahi a lakou i ike ai." "Ae, ua pono kela, e hele aku oe e nana, aia a f»au kau haua, alaila pii hou mai oe iiuna nei, he mea kekahi a'u i makeinake ai e kamailio pu me oe!" Haalele aku la o Nikola i kona haku maloko o kona rutni, a iho mai la ilalo, me kona hookokoke ole aku ma kahi a na malihini e hoojbauoli ana ia lakou iho, aka hele aku la oia a komo malōko o. ke keena. e waihoia ai.o na meaai, iaia nae o ka wehe ana aku i ka puka, halawai aku la ka ike a kona mau maka me Beka Kanierona, me ka p\ii\va o kela kaikamahine no kona loaa ia Nikola maleiko o'kela hele, a o ia ka Nikohi o ka ninau ana aku iaia: ' ' "Heaha kau hana e Miss Kamerona maloko nei o keia wahi?" Nana mai la o Beka Kamerona, i ka paalole maikai u Nikola e komo ana, alaila noke ae la oia i ka akaaka, me ka pane ana mai nae: "I hele mai nei au no ke kokua anaia-Anale 1 ile hana o ka hale nei." "Pela anei ka mea oiaio.*'" wahi a Nikola, me kona maopopo ole loa i ke kuleana o kehi kaikamahine e hoea mai ai maloko o kela home." "O ka mea oiaio loa ia. Ua mappopo mua ia'u, he nui ka Anate 'IMIe. hana, a ua makemake oia ia'u e kokaa akii iaia, a o kekahi no hoi, he makemake au e kiei iki aku i ke ano o na malihini a Makuaia." "Aha, akahi 110 a maopopo ia'u, eia ka ua makemake oe, e ike aku i ka lole loihi o Pegc, ia oe e kiei mai, ai ina ka puka ki, aole anei pcla? M "Ae, a ua ike aku au i ka lole nani o Pegc, a pela 110 fioi me kekahi leele me ia. Pehea aole anei ou manaO, h'e keu maoli ka u'i ame ka nani o ko laua mau lole e komo ana?' "Aohe maopopo ia'u, no ka mea aole au i maa i ka lole 0 na wahine." • "Aol'e o ke kiei wale no ka'u hana, aka o ka hoolohe pu 11/ kekahi, a e Nikola. he keu aku jna'oli a ka nani o kau paani ana i ka piano!" "Majia palia he maikai i'o ka'u hookani ana i ka piano, aka.aole nae elike aku me ka hookani ana a na anela ma ka lani, ke ku maoli i ka nani'ame ka hoohihi o ka manao." "Aole he wahi lilo o ka paani ana a na anela, ina he hiki ia lakdu ke hookani i ka piano, ua ume maoli ia aku ko'u manao hoohihi, 1 kau paani ana, i kau a mea o lse ku maoli 1 ka nani. Ua aneane ma'oli no oe e kono mai ia'u e hoopoina i na mea apau, a koe ka nani ame ka maikai." "Aia hoi maloko o ke keena hookipa i kela manawa, na j)ialihin.i ame Pege ke noke mai la f ka hoohauoli ia lakou iho, ko laua nei lohe ana aku i na leo himeni, a o ia ka Nikola. o ka pane ana mai: , oe i kela mea maikai e hanaia mai la maloko o 'kelā ruini?" ahi ana me ke kuhikuhi ana aku o kona manainaiialima i kahi o ka rtimi hookipa. . "Aohe ilaila ko'u hialaai," wahi a I3eka Kamerona. one ka luliluli ana iho o kona poo, a o ia ka Nikola o k:i i hou ana mai: ' "Aole anei ou makemake i na mele "Ae, he makemake 110 au ia mau mele, eia nae. no na wawae wale no ia; o kau\jnatt mele i hookani mai nei maluna o ka piano, he mau mele ia no ka puuwai." me ka hoopili ana- āe o Bcka Kamerona i kona niau lima a elua ma ls:ahi o kona umauma. "Ke hauoli loa nei au i ka hoike ana aku ia oe. no kou manao ana pela, oiai mailoko yTo mai o ka puuwai, i oili māi ai kela niau mele; aia a loaa kekahi manawa ia'u ma keifn hope aku. alaila e hookani hou ana au i kela ihāu inēle, iniua ou, ame kekahi man mele hou ae, au i lohe mua ole ai." ... ' I lta. "plu ana o kela mau olelo a Nikola 0 kfc kāmailio ana maii o kona kaha aku la no ia hele, no ka huli aha iā Icā makuāhine hanauna o Beka, me ka ukali ana aku no hoi o ke kaikamahine opio mahope ona, a ia

laua nei i komo aku ai noloko o ka halekuke, o ka \va liookahi no hoi'ia a Mrs. Begena, o ka hiili āna mai hoi nololko 0 ka halekuk'e, fnal ka puka mai e hamama ana mahope, jiia hoi kona mau lima, ke pupue wale la 110 i kc poheoheo o ka puk?, nie ka namunamu ana i kekahi mau huaolelo e lohe pouo ole ia āku ai kana mau mea e kamailio ana. I kela il>e ana mai o uit wahine hei i ke koiiio ana aku '0 Nikola ame Belca, nana i)ono mai la oia me na maka i piha me Jke pihoihoi, alaila hooikaika wale mai la no kana hele' ana, a loaa k«kahi noljo, o kona noho iho la no ia ilalo, mq kā holo awiwi ana akū o J3eka Kamerona. a kukuli iho la ma ka aoao o kona nmkuahine hanauna nie ke kamailio ana aku; . m '"Ea, heaha keia pilikia i ioaa ia oe e Tile ? fTa, ina lie inea kekahi au i ike aku nei, e hoike koke mai oe ia'u i 4<ei ; i maiiawa!" Mamuli o.ko Mr. Makuaia hoopihaia ana me ke pihoihoi ma kela po, a pela hoi keia ike ana aku*o Nikola, ua loa;i pu ia haawina pihoihoi i kona wahine lawelawe, aole oia i ku malie i)ip, a ninau aku i kela wahine, aka oili koke aku la oia iw&ho, ma ka puka e hamama mai aua. He pouliuii wale no owaho, me ka hiki ole iaia ke ike aku i kekahi mea. aka nae, 1 ka hala ana o kekahi mau minuke o kona ku nialie ana i kahi hookalii, akahi no a hiki iaia ke ike aku i na kumulaau i ke ku mai. pela hoi pahu meakanu, e hoopuni ana i ka hale, me kona maopopo -loa, aia kekahi o kona mau ma kalii kokoke loa, e liiki ai ke lohe mai i kona kahea aku. Ke paa' la kana pu panapana maloko o kekalii lima, kn au hele la hoi kana nana ana ma o a maanei. aole ona ike | aku i ka maaloalo ae o kekahi meakino, aole no hoi oia i makemake e hoopuiwa aku i koha mau kia'i, i ka 1 maopopo loa ana iaia, 'aole he kino kanaka, ma kahi kokoke \ inai i ka hale, hookomo hou iho la oia i kana pu ])anapan.i iloko o ka pakeke o kona lolewawae, pela hoi me kana ulili maloko oJca pakeke o kona kuka. o kona komo hou mai la no ia iloko o ka halekuke', no ka nhipninau ana ia Mrs. Bcgena no kana mea i ike ai. Loaa mai lJ no iaia kela wahine e noho ana maluna o ka noho, a e paa aha hoi o Beka he kiaha, wai iloko o kekahi limaj me ka hookikina ana aku i kona makuahine hanauna, e inu i ka wai, iloko no hoi o kela manawa hookahi, ke noke la no oia i ka ninaU i ke kumu o ke ano e o kona nuikuahine: "Ea, e hoike koke mai oe ia'u, i kau mea i ike aku nei. ke kumu nana i hookunahihi i kou helehelena?" "Aole, aole!" i namunamu wale mai ai 110 ka Mrs. Dc- ! gcna kamailio ana. | "Ua ike oe i kekahi mea, oke kumu ia o kou anoe!'\i | mau akii ai-no o Beka i ke koi paakiki ana. ' "Aohe a'u mea i ike e kuu kaikamahine!" | "Ina hoi ha aole au mea i ike, alaila ua loohia anei oe i i ka ma'i ?", | "Aole ko'u-he ma'i maoli, he ano poniuniu wale no. malia ! paha no ka nui o ka wēla o kela po." "Eia hoi paha ka mea apiki, ua ku a pihoihoi maoli oe, a o ke ano o kou mau maka, ua like me kekahi mea, i hele a pilia me ka. īnakaW' Ua maka'ii i kekahi mea?" "Aole ! Aole a'u mea. i ike!" | "Heaha kau mea i ike aku nei e Mrs. Begene, ke kumu Inana'i hookunahihi mai i kou ano i keia po?" i pane aku ai 0 Nikola. J ka lohe ana mai o kela wahine, i ka leo o Nikola, luliluli wale mai la.no oia i kona poo, a hoomau hou aku la «o o l ikola i ka ninau ana: j "Ea. he mea kavi i ike aku nei, pela i piha ai oe ike pihoi« hoi Pehea he kino kanaka anei kau oka ike ana aku nei?" No keia hinau, huli mai la ka nana ana a ua wahine nei imua o Beka, hie ke auhee ana aku hoi o kela īianaina kunahihi mai iaia aku, a pane mai la: "Aole a'u mea i ike ai e Mr. Nikola, ke manao nei au. e hoi noloko o ko'u rumi/' wahi ana, eia nae. aole oia i hoike mai i ka mea o'iaio. : Ku ae la o Mrs. Begena iluua.'me ka lalau ana niai ike ! kiahawai a inu ae īā, m'e ke kAmailio hou ana niai: j "Aohe a'u inea i ike aku nei, o keia ka mea oiaio I<»a.' wahi ana, aia "hoi o Nikola ke nana pono la ma na maka o r Beka, pela hoi o Beka e nana aku 'ana ia Nikola. me he mea la, ua' loaa like aku ia laua ka ike, aole o Mrsi Begena 1 kama*ili6 aku ia laua i ka niea oiaio loa. aka nae, ua kokua aku la o Beka i kona makuahiho, ma 'ka hopu ana aku i kona lima, a hele like aku la laua, no kahi o ke-alapil e hoea aku ai no kahi i waiho ai o kona rumi, ma ka papahelē elua. 1 kela hala ana mai o Beka Kamerona, no ka hoihoi ana i k<bna makuahine hanauniEi noloko o kona rumi, ua koe hookahi wale aku la no o Nikola me ka noonoo nui ana i ke kumu nana i hoopioloke aku i ka noonoo o kela mau mea a elua ma ia po. Iloko o kona noonōo o ka mea iiookahi 110 a Makuaia i ike'ai ma kela po, o ka Mrs. Begcua no ia o ka aha, o ka mea nae nana i hookahalia loa mai i kona 11001100, o ia tu> ka maka'u like ana o keia mau mea a elua. Ua manaoio loa o Nikola i na mea ā Mrs. Begena i kamailio aku ai ! iaia i kinohi, aole i maopopo iki iaia ke kumu o ka maka'u o Makuaia, o ka mea apiki nae, ua kau aku ia mak«i u maluna o kela wahine, me kona aa ole e hoike mai iaia nei i | ka mea oiaio. t Mai ka manawa kamalii mai, ahiki wale i kona kanaka inakua aha, he mea manaolo 110 o Nikola i na akua lapu o ka po, niaihuli o ka maniioio o kona lahui i na hana hoomanamana, aka īiae iīiia i konio ai i ke kaua, i loaa mai 5 ai iaia ka ike o na akua lapu e kau ai ka weli, o ia 110 na : akua me ria wawae a e paa ana hoi me na mea kaua. No kekahi mau minuke kela ku malie ana a Nikola, hookomo ae lā ōiā i kahā ulili iloko o ka \vahā, hemo ae la 110 hoi kana pu pānapana: ā paa iloko o kona lima, o ka hcm«» liou aku la 110 iā iwāho, me ka manao pāā e hele aku e hui kino me kPna mau kaiiaka, a e ninau aku ia lakou, ina paha he niea kā lākou i ike ai, iuai ko lakou īiiau wahi kiai mai. Ilele aku Iā ua o Nikola a loaa ke kanaka kiai ma kahi o ke kuniulaau. o Anaele kona inoa, a i ka ninau ana aku o ! Nikola iaia, ina palia he mea kekahi ana i ike ai mai kona wahi kiai mai. hoole loa mai la kela kanaka, me ka olelo ana mai,T6le ana mea i ike, koe wale 110 ka poe o ka liale. eīiehio ae ana mawiho o ka lanai, āM: nhho kokoke ana no hoi'nia kahi o'na piika aniani, a hoohiki paa inai lā oia imiia o Nikola, aole loa kekahi kanaka i niaalo ae ma kona wahi kiai/ā hookokoke aku i ka liale i noho ai kona haku. "Pehea' ua ike anei oē i kekahi mea e kamailio pu aha me Mrfe. Begena mawaho pono alsu o ka puka, inahope o ka halekilke?" i ninail akii' ai o Nikola i kela 4ciai. "Aole au i ike iki' i kekahi mea, o lee kumu paha hoi, aole he hikf ia'u ke ike aku i ka puka mahope o ka halekuke ma ; . keia wahi aku, iia alaiia ae e ke kumullau lenii." x ■ "Alaila aole anei'oe i nee ae mai keia wahi aku au e k\: nei?'V "Aole o'u wahi mēa a onioni iki. 110 ko'u hopohopo, o ikeia mai aiianei 'au:" u Ua ikeiā kekahi mea i keia po. aole nae e hiki ia'u k< lipoia aku imna 6u, 5 ke ano 6 ua mea la i ikeia mai nei. ( ka'u kāiioha wale no ia oe, o ia kou. hakilo pono loa ana m« Ka mikaalā, a ina oe e ike ana i ka maalo ae o kekahi niee īlia keia wāhi au 'e kiai nei, mai hoohakaliā i ka hoohaiu ahā t kau pii, ke āe ole kelā niea e hoike mai i kom irio# am? kana. hana o ka hoea ana 11131 maloko o keia wahi." (Aole i patt.)