Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXI, Number 7, 17 February 1922 — Wae ka Ahaelele Repubalika ia Harry Baldwin o Maui i Moho Elele Lahui Lihi Launa Ole Aku ka Ikaika o John,Wiae ame Norman Lyman Mahope Ona-Ma ka Elua o ke Kohoia Ana i Waeia Ae Ai o Baldwin [ARTICLE]

Wae ka Ahaelele Repubalika ia Harry Baldwin o Maui i Moho Elele Lahui

Lihi Launa Ole Aku ka Ikaika o John,Wiae ame Norman Lyman Mahope Ona-Ma ka Elua o ke Kohoia Ana i Waeia Ae Ai o Baldwin

ka elua o na m:ia:iua o ke k:»ti« ana a na olele i nkoakon :te nialuko o ka ahaelele Rej>i;l>alika, i m>ho ae ai ma keia kulanaknuhale, ina ka I'oa )ua aku la i i waeia ae ai o Senat m Harrv A. Hal.lwiu o "Maui i molio elele na kn aoao Kepuhalikn, no ka pain nna aku ma ke kaUua m,okenioko knlaiaiun, n;a ka la '.'5 o Mnr;Uii ae, nei, no ka hooj»iha ana i kn maknhm, i koohakahakaia ilio, mnmuli o ka make ana o ke Keikii'.lii Kalauiannole. Mahope iho o ka loaa nnn.ia Bonaton Ha'rry A. lia!chvin, o ka holuna '.•nloka kiekie, no kona waoia, ua hoopiliaia oloko o ke keena halawai u ka ahaolele me na leo huro; alaila noi īp.'ii la o Sonatoa J. H. Wiso. o aein nku oia e waiho mai i kana noi, no ka hooloknhi ana o ka ahaelele. ma k' la wnoin ann o Seuntoa :Baldwin. ''E na keoniiuano amo ua le<ie o keia ahnelole," wahi a 3enatoa Wise, iaia i iioakaka mai ai i ?iona manao. "Mnir.ua o ko'u v.ailio nna aku i kft* kahi noi, ke makemake nei au e.kamailio ae i kokahi mau mea pokole. O ka mua. o keia ka ahaolele loa i inalamaia n>aloko uei o keia Te,ritore o kn nono Kepuhnlika; o ka lua ke makemake nei au e hnnwi nku i ko'u mahalo i na elolo i hel« mai e knho in 'u. n o ke kolu, ke noi noi au. e hoolokahiia ka waeia nnn o Kenntoa Harrv BnMwin e koia ahaolele i moho no ke kulana olele lahui mai Hnwaii aku nei." Ua pa'ipa'i nui ia keiii mnu hoaknkn a Senatoa Wiao. keknhi o na moho elele i haule, a ua kokuaia mni hoi kela noi e iNorman K. Lvman, me kona honkaka ana inai i keia mau olelo: " Ive kokua nei au i ko noi a Senatoa Wisc, no ka hoolokahi nna i ka waeia o ooniūon Hahlwin. i moho olele na koia ahaelele, i ka ahaoleln lnhui. Ua hele mni noi au ilokn o koin nhnelele, mo kn manao c waoia ana nu. nkn he okoa lon ka inea i iki'in, a ke hanwi nku uoi au i ko 'u mahnlo nui, i ka ]>oe i koho mai in 'u. "0 ka manao nui o ko kakou akoakoa ana mni mnloko nei o keia ahnolele. no ka hnna like nnn no in mo n.-i mnnao lokahi, no ka hapai nna nku i ka aoao Kepuhnlika, e Innakila mn ke koho haloka e lioea mai nua. Ko makemake nei au, a ke aoi aku noi i na mea apnu, o hooikaikn, no ka pono o ka aoao Repubalika, e ku kakou mnbope o Senatoa BnHwiu,-ko kakou men paahae. no kona kohoia i elele i ka nhnolelo lahui." Ua hanwiia ho okolu mau leo huro no "Nomnn K. Lytrnn, nlniln wnihoia mai la ka nin:ni imun o ka hnle. no k& hooloknhi nna i ka waoia ana o Senatoa Bal<lv- ; n. ia mnnawa i ku «i na mea apau iluiin. I.'a noiia o S«"n*oa Wīko, <• I.tvo mai ia Senaton Baldwii\, no ka Imawi ani mai i kekahi haiolelo pokole. n i k:. hookoia nna o kela linnn, i ku mei ai o Senatoa Baldwin, me nn 100 hurr mai ka ahaolole aku, mo kona hnawi ann mni i keia mau 01010 pokole: 4< Ke liaaiwi aku noi au i ka mahnlo •' na hoa o koin ahaelele. ma'.ioko mai o kuu puuwai. Ke hoomaikaiu noi au ia oukou, no ka hanohnuo. a no ka hili nai a oukou i pnpahi mni ai malunn o'u. He hanohano keia i pnpaluain iho i loaa ia'u, no ka r-ea ua wae ao oukou ia'u i pani no ke knu i p.ru ole 0 ko kakou Keikialii i 3lohaia. "E na lede nme ua keouimana na lakou i wae ae i.n 'u i ivoho na oukon. he anuu mua wale no keia; o ke anuu elua, o ia no ke koho ana ia'j a puka, ma ka 1a 2o ae nei o Maraki. 14 E ku kakou he poohiwi i ka poo hiwi. a kp kau nku noi au i ko'u ma-.i mnnaolnna maluna o oukou o na lioiloha, no ka oukou mau kokua :inn mai. Mai ae aku oukou, e lilo na kokahi kanaka okoa mai kekahi aoao kaJalaisa okoa mai e hoopiha i ke knu 1 pau ole o ko kakou Keikialii Kuhio. aka i kanaka ia mai ka nono Repu'»nlika aku." Ka Moolelo o ka Ahaelele j Maloko oka halekon, i nnho ae .v ka ahaelele Repubalika, ma ka hora 110:15 o ka Poalua nei. me ka akonken j nna ae *o na elele mai na mokupuni ! like ole #iai,' me ka nui no hoi o ka | poe makaikai, i hoea ae, no ka nana i nna i na hana a kela ahaelele.

l'a j>:ai inni k:t L»p:«nu! lon o na oloh' 1 k:i :ikoak<'.T ma kola abn» , lf , lr>, ht> k:tl;aiknlii w:<lc no'ka po ( > i h.i:t\vi mai i ko lakou m.*m hookohn hoj>o, a iniiiwaenii niai o k«>la puulu 01010, >10 i\v;iknlun n:nu wal'.iuo oK'lo. i nkoakoa [11! Ulili. I.'a nobo hoomniuia koln nbao!olo o A. M. BrowA, kn lunahooninlu kni'i.'i un, o ke komito kmvnona Ter»ton, a o O. 1\ Sonros kp knknuololo kuiknwa. No ka hoonw nna nku i nn hnna imun, i honliaka mni ni ka lunghoonuilu Browu, o ka hana mun lbn, o in nn ko koho anu i koknhi lqV«ihooni.ilu no k:i m.mawn; nolnila m wnihoi:> nku kn inoa o S. nnton tlnrold W. Ki«v o Mnui. o (Hoorj;o H. Onnnūr{j.< no kola kulnim, ln; inoa i kokuia mnl o Nonnan Lvninn, ruo ko kohoia nun o Senatoa Hobort. i mon nana o lawo aku i k.i lunahoomnlii kuikawa, m> kona nnho. Xa Scnatoa Aelii. i w.iiho mai i kn inon o O. P. Boarog i kftkauokb n ; a no ko komit<» o noonoo aI i kela no kn manawa, ua kohoia kel|» 'iiinu luna a olua, no ko laua mnn kuihna pakahi, njo kn loknhi. Hoemaha Pokole . O ka lian:i miia i )awrdawei(ij o ia no ko kohoin nna o ke komite o nn ptila}iaVa hookohu, un. kohoia na lniu o kela kyjnito ina 11:1 apana lohulohu o 'koi» iho ko lakou mnu inna: llan-aii llikinn, Otto W. Jtose; Ha* waii Koinohana, .lulian Yntos; Mnui, Wiliiam F. Fogue; Apnnn Ehn, A. O. M. Rohorlson; Apnna Klima, K. K. Fernandez. Knuni, Honry V«n Oieeon, n o knohiku o M )»)& o H® komiio o ia ko Kaknuolelo O. 1\ fV>ari»a» <No ko kaknli nnn a mukaukau ka hoike a ko komito> ua hoomaha ka ahnelole, a noho hou nini i ka o knlio.nia ni. ī'a haUi okoa koknhi m.'inuwa, ma ko kaknli an:i o kn makaukau o ka l'oik,. a ke komite o na palapala hookohu, no ■'kn in< a un iu\i nn Vu o i waihoia no i.kn nhaeMo n<t ko nno o 'ie kohoia nna n kokahi mnu punln olo'o. >fa ko kn-p i waihoia mai, ni ko koJio ann o koknhi mau kalnpu cl>:n v Kaimuki i nn olo)o, ua hooholn k<> ko milo. o ao nku i ka noho nn.i mai o na elole n koln mau knlapu, mo k:i lona nno ho hapnlua hnloka wnln no ko kulenna i ka 01010 hookahi, koe o Mrs. Myra, «a Inna iain kn haloka piha. mamuli o ko komo like ana o kona inoa iloko o na poulu olelē n elun. Xo ko ku-e a Joho P. Mco<iiol« amo kona puulu, i lawo ao ni no ka pololei ole o ko kohoia ana o kn. puul* oJdo, o kn mnholo Jl, o kn npann «hn, «u kiolaia e ke komito, n ua aponoia na hana apau i lawolaiwia, mn kf koho* in nna o nn 01010 polnlei mni kela kn 'npu mni. Ho mnn ku-o liilii o no no koknni i waihoia mai imua o kr komit«\ !'«i pau t\*hlo no i l.n hoolnia. Koho Hou ka AhaMele T ka mnkaukan nna o V;a hoiko- a ko komito n nn palnphla hookohu, UU na lala n kn e n6f<> ■-.ou mni, ia wn i holūhelu niai ni kō knkanololo, i kn pnpainon o na elele : koho pono ia, i hiki kn heluna i ka ?7.'}, me koknhi mnu ku o nae \ liWlaīa nini, no ka hnawiia an« o ka hapnlua baloka, i na oKlo mni na knlapu mai o Kaimuki, akā o ka hopona i ikela oia no nponoia ana nka hoifcft a ko komite. O ka hana mahopo iho n k<? aponoio ana o kn hoiko a ko komito o napa4npala hookohu, o ia no ko kohnia nna o na komitc o na mla, mai na apana liko oie mni, o koin na lala o kela komito: Hawnii Hikina, Norman K. Lyman; Hawaii Komohnnn. llmi) K. MuUer; Mnui, E. R. Bovins; Apana Efia, 0. H. Cooko; Apana Llimn, E. H. R. Marino; Kauni, W. O. rrowoll, ka ehiku o nn lala o ke komin», Mr«. J. M. DOTVBCtt. Oiai ua hoea i ka aina nwakra i kela manawa. a no ka haawi ana i manawa no ke komite e hoomakaukau a! i kn na hoike, ua hoomnhn kola aha, a noho hnu mni ma ka hora olua o ka auwina la. Mamua nno n ka hoomahn nna, i woiho. mai ai o R. W. Shinplo, he oleln hooholo honlohnlo?in m ko Keik'aM Kalanianaolo, ua l'mawi aku ka aha-

elelo i ke apono lokahi aua i ka olflr. hooholo, nia ke kn ann o na mea »j>nn ilv.na. Noho Kou ma ka Auwina la Ma ka hora 2:30, i noho hou ae al ka ahaelelo, me ka hoea kino am ao o na elele he 233, a ho kanuha 1 haawi mai i ko lakou mau liookolni« hope. l*r. waiho ae ko komite o na rula i kana hoike, a penei iho kc ano n«ā: 1. E lilo no na luna Jtuikawa i kolioia o kela ahaelele, i mau luna pa?.rnau no ka ahaelele. 2. O ke koinite e kolioia ana no na olelo hooholo i ehiku lala, hookahi mai ka apana mai, me liookalii komite laiila. 3. 0 ka hapanui e loaa ana o ?ia baloka i kekahi moho, e lilo ia i mea nona e waeia ai. 4. O ke ano o ke koho ana, ma ka halōka no ia ma ke kahea ana o na elele ma na apana, a e kohoia i ekolu mau lunakanāwai no kela hana. 5. Ma na ninau apau e waihoin ana ma kela ahaelele, ma fca ac ame Ka hoole o hooholoia ai, a ina he mau kanalua kekahi, aliila.ma kt ku ana iluna.l I>. Ka hookomo ana i na olelo hoo holo. 7. Ka waiho ana i na molio. 8. Ke koho ana i n%" moho. 9. Na hana e ae e noonooia e ka ahaelele. 10. Ka hookuu ana. O na ri\la maluna ae, ua kakauinofjia ia ē 'ka hapamii o ko komite, aka lie hoike kekahi i waihoia e ka hapa uuku o ke komite, o ka like ole wal<v no ina kela mau hoike, ma ke ano 0 ke kōho baloka afta; o ia hoi e kot ana ka hoiko a ka hapa uuku, na kela amē keia puula elele, e hoike ae i ke aiio' o ka lakou koho aiin. Uo komo 'ka hale, ma ka hoakaka ana i «a manao like ole maluna o kela mau hoike a elua, a o ka mea 1 hooholoia, t> ia t»o ke aponoia ana t 0 ita hoiko a ka hapanui o k« komite. Na Hooholo Na ka lunahoomalu i koho mai i na lala o ke komitt o na olelo hoofholo, i kulike ai me ka tula, ia wa 1 wnihoia ae ai he mau olelo hooholo lehulehu, a no ka haawi ana i manamau olelo hooholo, ua hoomaha hou ka aha, ma ka hora 2:45. Xfa ka hora 3:30 i noho hou mai ai kela aha, a mahope o ka waiho ana mai o ike komite o na olelo hooholo, i ka holke, ua nui na lku-e i ihoalaia mai, no ke Apono 'ana aku i fca hoike, mahope nae o na hoakaka manao ana, i aponoia ai ka hoike.

0 kekahi mea ano nui mnloko o ka hoike r a i hoopaiipaa )ofl ai, o ia no ke koli.o hou ana i mau lala no ke komi(e hooko, mamuli o ka piha ōle o «a lala o kela i keia manawa, a o > ka mt\a » hooholoia, o ia no ke koho ana i niau l'aiu liou no ke komite kuwoena. Ka Waiho 2flca ana i na^Moho Oiui o kn hana i kt)a nianaua, o ia no ka-waiho ana mai i na inoa o na moho eiele lahui, ua kukala mai ika lunahoomalu, e waihoia aku na iuoa o na moho i manaoia. •Na Harrv T. Mills, i waiho mai i ka inoa o iXorman K.,Lj'man, me kekalii liaiolelo loihi, o hoakaka ana i na ano kupono a niakaiikau o kana molio. o <pono ai e lilo i elelo lahui na Hawpii. Ua kokuaia mai kela inoa e- E. K. Fernandez o apana elima, mo kekahi mau oleJo pokole, no na ano kupono t ana i" iko ai no Nonnan K. Lyman. Na E. j\I. MuUor, *o Hawaii Komo hana, i waiho mai i ka inoa o Jolin H. Wise i .moho, me kekahi haiolelo uana i hoonion> aku i ka- noonoo o kela «ahaelele, mamuli o kona kulana hiehie, ka maikai o knna kamailio ana, ajne ka hookaliuaia ana o na kumu kupono o'kana.moho, maluna o na kaliua oiaio, a iaia i noho iho ai ilalo, i nok'; ia ai kana haiolelo i ka pa'ipa'i. Ua kokuaia mai ka inoa o J. II. Wiae, e āeuatoa Aehi, me kekahi haiolelo nm ka olelo Hawaii, ka moa nana i hoohiolo mai i na waimak.i, o kekahi mau ledc iwaena o lw poe n.akaik:ii. <2fa Kalama o ālaui, i wai'.o ,?ie i : ka inoa o Senatoa Harry IkiMwin, me ikekahi mau olelo «pokole, e hoaano no na ano maikai a \ ono o kana moho, ho kanaka na holookoa, i haawi aku ai i na hiiinui piha ana, no kona hoopono. ( Na OscarT. Cos o i kokua ftjaj i kela inoa, mb kokahi haiolelo pokole ma ka olelo Ilawaii. Ma ka hora 4:25, i pauiia ai ka puki no ka waiho inoa ana, mumuli o ke noi a John C. Anderflon. 'Koomaka ka Ealoka Ana Ua kohoia na lunanana koho t»aloka e ka lunahoomalu, no lakou kei;» nau inoa: E K. Fernandez, Julian R. Yatos ame • G.,Ciynmings. ■ Ua frooraak£ ljo koho ana mai Hawaii .Hikina mai, ma ke kaheaia ana o kela amo H 41 ' 111 mahele, pela ke koho ana ahiki i (NiiKau, ua piha okoa ka liora hookahi o kela koho ana, mamua o ka heluia ana o na haloka, o kela ame keia moho. Ma .keia koho mua ana, ua Iona ia .Harry Baldwln, na baloka he 134%, lio 2Vi baloka 4toe, o ke kohoia no ia, no ka mea he 137 ka huina baloka

o. kohoin ai kekahi moho. O na baloka i loaa ia J... 11. Wise he 80, a o na baloka o N, K, Lyniaii, lie 4.9. Nolaila ma keia koho mua ana, xtn hiHi ole e waeia "kekahi moho, aia nn'hoa elele ke hu-ne la, mnwaena iho o lakou, i ke kulana ikaika o na moho, in« na nmnaolana no nan, nō 'ka loli 0 ko kulana. ma ka 'halokn ana no ka ehia o ka manaVra. Hoomaha a Noh.o Hou Mal ( Oiai ke nee la ka nianawa imna, i ka hapalua oka hoi-a eono o 4t c ahiahi, me ka hooa 010 mai i ka maopopo ana « k/i molio, ua hoopattciō kfc aha, a uoho hou māluiia o kaupoku o ka Hokale lana, ma ka hora eWilu o kela po. Ma ka nOho hou ana o ka ahaolole, 1 kauolia mai ai ka luhahoomahi, no ka hoomanlalii ana i na hano, e pono na pulu elele o kela ame keia apana, e noonoi), a koho i na lala o ke komitc kuwaena, i kuleana ai na apana 'liko 010. Ua lilo i hana nui ma kpkahi mau apana, aka ma kekahi mau apana no hoi, aolo lie rtau pfl.o!iioni «na, ua lokahi ka lakou vae i na laln 0 Vola k6tnite. ' Ua hoomaka hou lee koho balokn ann maluna o na moho elele, elike no me kela koho mua ana ma na apana, a iMta heluia ana o na haloka, ua loaa ia Harry Baldwin ka heluua o 147 baloka, J. H. Wiae, 78 baloka, a o Noiman K. Lyman, 4$ *boloka. He uini mau haloka hou i loaa ia Baldirin ma keia koho elua 'ana, a emi hoi na bnloka o Wise; o na balo3ca oi i kohoia ai o .Bal*dwin, mai na baloka aku ia o Wise, jio 'ka mea he hookahi wale no haloka ke omi o ko i ko kela koho mufii aha.' ' Oini no nae heluia ana na halokn, a e hoopaa ana; kekahi mau elele i <ka heluiia balāka o kela amo keia moho, i ka wa'i loaa ai ia Btil<lwin, he hookahi haloka oi, mamua o kahapalua o na baJoka apau, ua paiakuliia oloko o ke ke'ena halawai ena leo huro iimē na pa'ipa ,, i lima ann me ka nana 010 ia a!ku x> tke (kalieaia ana mai o ko koenA aku 'o na baloka i koe. O ka hoea ana māi kela i lea'pauina hope o na hana xrac mt)ho a ka ahaelele Repubalika, a hookuu kela ah,\, me ka waihoia aku o na kt»#na hanu 1 koe, iloko o ka Hma o na Icomite waena, 110 kcr koho ana i nrt lala o J;e komite hooko. Elima mau lioooii hoahwa a ke kiure kiekie Teritore o ka hoihoi ana ae i ka -aha kaapuni a lea Lunakanawai Frank Amlrade ma ka Poakolu «nei, e!trft o ia mau hoopii i waihoia tna kah? o na pālapala huna'A