Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXI, Number 8, 24 February 1922 — Page 6

Page PDF (1.66 MB)

This text was transcribed by:  Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun
This work is dedicated to:  Dr. Michael J. Chun

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

He Moolelo no

PITA NIKOLA

a i ole

Ke Duke i Haalele Aku i Kona Kulana Hanoano a Lawe Mai i ke Kulana Makaniana

No kekahi mau minuke lehulehu, aole he hoopukaia @ kekahi mau olelo mawaena o laua, ke noho mumule @ la o Beka Kamerona, no ka mea ua hoopiha loa ia @ me ke kahana, ka hoonaukiuki, a mamuli wale no o ka @ ana iaia e uumi iho i kona manao huhu, i hiki ole ai ia Nikola ke ike aku i ka mea iloko io kona noonoo.

I ko laua nei mamao loa ana aku nae, mai ka hale mai akahi no o Beka Kamerona a pane mai: "Aole he maopopo o ko Mr. Makuaia mau ano ia Tile: o kana mau mea apau e ike ai no kela kanaka, aole oia e huna ana mai ka hoike ana mai iau."

"Malia paha, o kena ka mea oiaoi, aka nae, ua hiki no ia kaua ke koho aku, malia, ua halawai pu o Mr. Makuaia me Keaka Bale ma Nu Ioka."

"Ina pela, heaha iho la ka hana a Keaka Bale me Makua ia, e kau ai ka weli ia Mr. Makuaia?"

Noke ae la o Nikola i ka akaaka, a i aku la: "Aia kekahi hana nui a Keaka Bale i makemake ai e hookoia, @kei ke kumu i kau ai ka weli ia Makuaia, o keia maoli kou manao, aole he mea a ae nana e hoomakukau nei ia Mr. Makuaia o kela kupunakane no ou a o ka muakane hanauna hoi o Mrs. Begena ko makuahine."

"Ma ia wahi ea, aole he kuikahi o kou manao me kou a ke hoole nei au. aole o Keaka Bale, ke kanaka i makau ai o Mr. Makuaia."

O ka laua nei hele aku la ia. no kahi ano malaelae, aole he ulu puukiuki o na laau i kahi hookahi. alaila nana aku la o Beka Kamerona. nokahi i ku ai o ka home o Mr. Makuaia, ma ia nana ana nae ana, ike aku la oia i kekahi mea nana i hoopuiwa mai i kona noonoo, a ku honua iho la oia, a o ia ka Nikola, o ka ninau ana mai:

"Ea, heaha kau mea e ike nei?"

Aole nae o Beka i pane mai i kela ninau a Nikola, aka ke nana la kona mau maka i kekahi kumulaau, hooholo aku la ka Nikola nana ana, ahiki i kona ike pu ana aku, i ka mea nana i hookahaha mai i ka manao o ke kaikamahine opio. o ia hoi ko laua ike like ana aku, i kekahi pepa manaonoa i kauia iluna o ke kumulaau, a o Beka nae ka i pane ae:

"Ke ike nei au i kekahi mau huapalapala i kakauia maluna o kela pepa, aka nae aole e hiki ke heluheluia mai keia wahi aku."

Hoomau aku? a laua i ka hele ana ahiki i ke ku ana iho malalo o ke kumulaau i kau ai o kela pepa manoanoa. O kakahi no kela o na pepa hoolaha a Mr. Makuaia i kau ai ma na palena o kona aina, e papa ana i ka poe komohewa, eia nae. ua kakiaia aku ua pepa nei, me ka hoohuliia o ka aoao i kau ia o na olelo, me ka penikala ulaula, ma ka aoao waiho wale o ka pepa.

Penei na huaolelo a laua o ka heluhelu ana aku, i kakauia maluna o kela pepa manoanoa:

"Ia Maika Makuaia: E hoea hou mai ana no au. Ua ike no oe i kau mea a paa ne, a ua ike no hoi au i kau, no laila o kau pane wale no kau i makemake ai. E hoea hou. mai ana au, ma ka hora umikumamakahi o ka po o keia Poalima. Ma keia kumulaau no ia wa au e ike ai i kau pane. @ na hana pulapu! Ina aole au pane ma kela manawa, ua ike no oe i kau mea e hana aku ai! E hoomanao, owau no keia o Haka."

"Ea, owai la keia kanaka i kapa iaia iho o Haka?" i pane ao ai o Beka, ma ke ano ninau ia Nikola.

"Heahaauanei, he hana pohihihi loa keia ia kaua," wahi a Nikola, me ka luliuli ana ae o kona poo.

"Aia hoi paha la, ua pololoei kau mea i hoike mua aku nei i a oe, aole o Keaka Bale, ke kanaka a Mr. Makuaia i makau ai. aka he kanaka okoa loa, ua hooiaio ia mai ia manao ou ma o keia inoa la o Haka."

"Ma ka nana akui ka manao o ka mea nana i kakau i kela mau olelo, ua ake loa oia i ka Mr. Makuaia pane, e hoikeia aku me ka hookahalia hou ole aku."

"Ae. pela i ka kaua nana aku, aka malia paha he mau hana pulapu wale no kela ma kona aoao, no ka hoomakaukau ana mai ia Mr. Makuaia."

He elua mau pahi i kakiaia aku i kela pepa manoanoa i ke kumulaau, kii aku la o Nikola, a wehe ae la i na pahi, me ka lawe ana mai hoi i ka pepa hoolaha. a nana ae la @ kekahi aoao. aole he mau olelo i kakauia malaila, koe @ no na olelo hoolaha papa, i ka poe komohewa ana maluna o na aina o Mr. Makuaia.

"Oiai o Mr. Makuaia ka mea i kuleana i keia pepa, e lawe aku ana au a haawi iaia," i kamailio ae ai o Nikola, me kona heluhelu hou ana iho i na manao i kakauia. "@ kau koho. o ke kanaka nana i kakau i keia mau olelo, o ke kanaka hookahi no ia a Makuaia o ka ike ana ma ka po nei."

"Ina o keia ke kanaka a Mr. Makuaia o ka ike ana ma ka po i hala, alaila heaha iho la ke kumu e makau wale aku ai no o Tile, i kekahi kanaka ana i ike mua ole ai? Aole loa oia i kamaaina i kekahi kanaka ma keia inoa o Haka!"

"Aole io paha oia i ike ia kanaka ia Haka, aka nae, malia paha he inoa kapakapa wale no keia, no kekahi mea i kamaaina mua i ko makuahine!:

"Pehea e lilo ai keia kanaka, i mea na Mr. Makuaia e makau ai?"

"Ma @ wahi. e lilo ana i hana nau. ka hula ame ka @ pono, ana aku i ke kumu oiaio loa o kona makau ana. a e hoea mai ana. i ke kuekaaia ana ae o kekahi meahuna pohihihi loa. ma keia mua aku."

Haalele iho la laua i kahi o ke kumulaau, me ko Nikola paa pu ana i kela pepa i kakauia, a ia laua i hoea aku a ma kekahi molai alanua. e moe ana no ke kahawai ku iho la o Beka, me ka haawi ana mai i koua lima akau imua o Nikola. me ka pane ana mai:

"E hookuu mai oe iau e Nikola. e hoi pololei ana no @ kou wahi home, no kekahi manawa okoa aku au e @ pu ai me Tile, nolaila o ke aloha no kou a hui hou aku kaua. Ke haawi aku nei nae au i kau mau mahalo ana @ nui ia ooe, no kou hookani ana mai nei i kakahi mau me hoonanea @ ou i keia la. Pehea e ae mai ana anei @ oe iau, e hele hou aku no kou hale, no ka hoolohe ana, i @ paani maluna o ka piano?"

"Ua hamama mau ka pua o kou hale ia oe. i na mana wa apau au e makemake ai e hele ae, a e hookani aku no au i ka piano. elike me kau i makemake ai aka ke hooia pu aku nei no au imua ou e Beka, e haawi aku ana au i kekahi mau himeni nau."

He mau mele anei ia e himeni ia ai me ka leo?

"Ae, he mau leomele kela e himeni ai me ka leo, aole ana no e nele kou makemake. ke loaa aku ia oe. E ae ana anei oe e hoike mai iau. i kou manawa e makemake ai i kau mau kokua ana. ina paha ia oe. a i kou makuahine?"

Kupou mai la ke poo o Beka a kaha aku la hele. aia hoi o Nikola Ke ku aku la a nana i ke kaikamahine opio, a ua lilo kela hookaawale koke ana a laua. i mea nui nana e noonoo la, me he mea la, na hoopoina loa ae la oia, i na kumu o ke komo ana o ka makau iloko o kona haku.

Ke noonoo laua o Nikola. aole he hana maikai ma konaoao ka hoopilipili mau ana aku me Beka, a i ole @ aku paha e hooipoipo me kela kaikamahine. Ua nana aku oia ia Beka ma ke ano. ua kaokoa loa ae kona mau @ kana mau hana. i ka na wahine o ke kulana hanohano a i loaa ka hoonaauao kiekie ia. He hookahi kumu nui ka hoea ana aku o kela kaikamahine no kona hale. no @ makemake e lohe i kaia nei hookani ana i ka piano, @ hoi kona himeni ana mai imua ona.

Aole o Nikola i maa i keia ano o ka hoolauna ana, i @ hunahuna ole iho o Beka Kamerona i na mea apau a i nei e noke aku ai i ka niele. malia paha mamula mai o @ hilinai o kela kaikamahine iaia.

Ina o kela hele ana aku a Beka Kamerona no @ a o kekahi o na wahine o ke kulana hanohano a @ elike me ke kulana i loaa ia ua o Nikola, e manao mae ho ana no oia, aia iloko o kela wahine ka makemake @ hoohihi iaia, aka no Beka Kamerona, aole oia i ike i @ ula o ka poe maikai, ua hele wale aku no oia ma ke @ malia he mea maikai no ia i kona noonoo, me kona nana o @ i ka mea a na kanaka e kamailio mai ana noa.

Aole i lilo kela hoea ana mai a Beka Kamerona, i me @ nui nana e noonoo ai. He elua wale no ana manawa ike ai ia Nikola. e lilo ole ai kela manawa pokole o ko @ kamaaina ana, i kumu nona e hele kino aku ai imua o Nikola. Ua hoea aku nae oia maloko o ka rumi moe o ke kanaka malihini, ua umeia aku kona mau manao pohihihi mamula o na mele kaili puuwai a Nikola, i hookani mai @ maluna o ka piano, a iloko o ka noonoo o Nikola, he hookahi wale no ana mea e olelo ae ai no kela ano o Beka, @ nana mai kela kaikamahine maluna on a, ma ke ano he ma hoaloha laua.

Aole i nele ke komohia ana aku o na manao hoohihi a hoomakaleho iloko  Nikola no Beka Kamerona, i ke kila kila maoli no o koua oiwi kino, a i ka huapala no hoi @ kona helehelena, ua hiki loa i kona mau lima. ke @ mai a puili aku iaia imua o kona umauma: oiai nae ua @ Nikola e noonoo ana no kela mau hiona i hala aku, i @ minuke helu wale no i kaahope aku, hoomaikai iho la oia i kona lanakila ana maluna o ka hoowalewale.

O ka mea nae nana i hoopohihihi mai i kona noonoo, o ia no kela haalele koke ana mai o Beka iaia. ua hikiwawe loa ka hoololi ana o ua kaikamahine nei. i kona manao, mua no ko laua hele like aku i ka home o Mr. Makuaia. alaila nalu wale iho la no oia iloko on a, malia paha ua komohia aku kekahi noonoo iloko o Beka, he mea maikai ole, kona ikeia mai, e hele pu aku ana me Nikola, o lilo auanei ia i mea ua na kanaka e kamailio hele ai nona.

No ua o Nikola nae, aole on a nana i ka mea a na kanaka e kamailio mai ai, in a no ko Beka, hele pu me ia no ka mea ua nana. aku oia i kela kaikamahine ma ke ano @hoaloha nona. a ua hoohihi hoi oia, no ka nani o kona leo. me ka makaukau, e kokua aku ia Beka, ma na ano apau, e hooiia ae ai ka nani o kona leo i ka himeni.

Oiai o Nikola e ku la, me na noonoo like ole iloko o kona poo, ke lolelole, mau la no oia i kapepa hoolaha e paa ana iloko o kona lima, hoomaka iho la oia e heluhelu hou. no kekahi mau manawa me ka hooi loa ia aku o kona pohihihi no ka meahuna i pili i na olelo i kakauia.

Mamuli o kela heluhelu mau ana iho a ua o Nikola, i ala mai ai kekahi noonoo, o ke kanaka nana i kakau i na olelo hooweliweli ia Mr. Makuaia, aole ia o ke kanaka a Mrs. Begena i makau ai, no ke kumu, aole e aa ana kekahi kanaka ino, elike me Keaka Bale, e hooweliweli mai ia Makuaia.

Hoala mai la nae oia i keia ninau: O kela kanak a Mr. Makuaia i ike ai maka po nei, o ke kanaka hookahi no anei ia a Mrs. Begena i makau ai? Ina o ua kanaka nei, a o haka kona inoa, pehea o Beka Kamerona i ike mua ole ai iaia?

Noonoo hou ae la ua o NIkola. maha paha he elua mau kanaka o ka hoea ana aku, ma ka po i hala, no ka hale o Mr. Makuaia: o ka mea nae nana i hoopohihihi aku iaia o kia no ka ike ole ana o na kiai ia laua.

Iloko nae o kona pohihihi, owiliwili ae la o Nikola i ka pepa hoolaha a uuku. o kona hele pololei mai la no ia no kahi o ka home o kona haku i ku ai , a iaia, i hookokoke mai ai mawaho o ka hale, ke ike la oia i na malihini a kona hake, e nanea ana iwaho o ke kahua manaiania, nolaila, nihi malie aku la kana hele ana a komo kau la ma kekahi puka ma ka aoao o ka hale, aole hoi ma ka puka mamua ma.

O Mr. Kaika, ke kanaka lawelawe o Mr. Makuaia ka mea o ka loaa ana aku i ua o Nikola, a haawi aku la i kona pepa inoa. no ka lawe ana aku e haawi ia Mr. Makuaia.

"Aole ou manao, a makemake o Mr. Makuaia e kike ia oe i keia manawa aia no oia maloko o kona rumi kahi i noho ai." i pane mai ai o Mr. Kaika.

"O kona makemake ole, a makemake paha iau he mea liilii loa ia. e hele oe a hoike aku iaia. owau ka i makemake e hui pu me ia maluna o kekahi hana ano nui loa!"

Aole i loihi kela nalo ana aku o Kaika oili mai la me ke kauoha ana mai ia Nikola, e pii aku noloko o ka rumi o kona haku. ma ka hale maluna.

O ka hora elua keia o ka auwina la a Nikola o ka hoea ana aku. iaia i hiki aku ai noloko o ka rumi moe o Mr. Makuaia, e noho mai ana no ua kanaka nei, me ke kono ole i kona mau lole. koe wale no kona lole moepo loihi, me kekahi kuapo silika i hoopaaia ma kona lole moepo loihi, me kekahi kuapo silika i hoopaaia ma kona puhaka. i kela komo ana aku o NIkola iloko, huli mai la oia a nana ma la me na maka, e hoike mai ana, no ka loaa ole o ka moo maikai ana iaia ma ka po aku i hala. a pane mai la"

"Heaha keia hana nua au e Nikola i makemake ai?"

"E noi aku ana ua ia oe e Mr. Makuaia. no kau @ huikala ana mai iau no keia hoea ana mai la ou me kou kauoha ole ae nei ; mamula no nae ia o ka loaa iau o ke kahi mea," wahi a Nikola.

"Ua loaa anei ia oe kekahi mea e Nikola?" wahi a @ kuaia me ka pohihi, me kona nana ana mai i ka pepa manoanoa i owiliia e paa ana iloko o ka lima o Nikola.

Ua loaa iau keia pepa, ua kakiaia iluna o kekahi humulaau. malia paha he mea pahenehene wale no keia. aka @ no ka hoopau ana ae i kou pohihihi, pela au i lawe @ mai nei e hoikeike aku ia oe."

"O ka pepa hoolaha no keia au i kau ai no ka poe komo hewa." i pane mai ai i Makuaia, iaia i lalau mai ai i ka pepa hoolaha, a ike iho la i na huapalapala e kau ana.

"Aia ma kekahi aoao mai o kena pepa na olelo nana hookahaha mai i kou noonoo," me ka lalau ana aku Nikola i ka pepa hoolaha a wiho aku la iluna o ke @ kaukau. mamua pono aku o ke alo o Makuaia, a ku aku oia nana, i ke ano o kona haku.

Aole he hiki ia Nikola ke ike aku i ka helehelena o ko haku. i ua kanaka nei e heluhelu la i na olelo i kakauia @ ka penikala ulaula. aka nae ma kona mau lima i hiki iaia nei ke ike aku. ua piha maoli o Makuaia me ka halulu a ke onioni wale la no ka lole loihi ana e kono ana i hakalia no a pau hkana heluhelu ana i na mea i kakaau kona noho ino ae la no ia iluna o ka noho, a pau ka ino ino ana.

Ua hala okoa kekahi mau minuke o kela noho malie loana o Mr. Makuaia me ka pane leo ole a e makaukau ana o Nikola. e nonoi aku, e hookuu mai iaia, ia wa i onion ae ai ua o Mr. Makuaia a ninau mai la:

"Ae, ua heluhelu au, no ka mea ua kauia kena pepa @"

"ua heluhelu anei oe i na olelo i kakauia maluna o keia pela?"

Luna o ke kumulaau, no ka heluheluia aku e ka poe @ e maalo ae ana malaila. Ua hoopaaia aku kena pepa @