Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXI, Number 9, 3 March 1922 — He Moolelo no ko Helena Simoa Lanakila Ana A I OLE Ka Hoowalewaleia Ana o Halebatona [ARTICLE]

He Moolelo no ko Helena Simoa Lanakila Ana A I OLE Ka Hoowalewaleia Ana o Halebatona

"l a lolie niai au aia nie oe o Miss Elawoko e noho nei, a i ole aia paha me Mrs. Egelakona, oia paha ea?" *'Ac, aia me laua o Miss Elawoka e nolio nei," me ka pnpuku ana ae o kona lae. "I ke aha Ia?" i ninau aku ai o Mr. Lanakasa. ■ '"He make'niake au' e inaopopo e Mr. Lanakasa,'' wahi a Kauka Halaki, "a oiai he poe malihini oukou ia'u, pela au i manao ai he mea pono ia'u ke hoike aku ia oe a e a'o pu aku hoi e makaala loa oukou i'kela kaikamahine, ia Miss Elawoka, no ka mea he kaikamaliine oia me kona mau ano maikai ole, no kiui hopohopo keia o lilo ka nolio ana aku o Miss Elawoka ilaila me onleou i mea e hoohihiaia aku ai kau kaikamahine a e lilo ni kona inoa maikai-i mea hoowahawahaik." "E Mr. Balaki, e oluolu oe e hoopau i kou kamailio ana mai i kekahi mea e pili ana no kela kaikamahine," 1 paj>a aku ai o Mr. Lanakasa, me kona ku ana ae a pololei, a nana pono aku la i ke kanaka e knu mai ana iluna o ke kaa. "L a nui ko'u iohe nou ame kau mau hana, me kou hoao pu e hoopeino i kela kaikamahine, a ke lawe hele nei oe i kona inoa ma kela ame keia Avahi ma ke ano e hapalaia ai kona inoa maikai, a e lilo, ai hoi oia i kaikamahine hoowahawahaia mai e ka lehulehu. "Ke hauoli loa nei au i nei manawa no ko'u halawai ana me oē a hoike'aku hoi imua ou i ko'u manao. Ua manao anei oe e kapa ia oe iho lie kanaka maikai me kekahi mau ano e nanaia aku ai he kanaka hanohano, a i ole e hoomau aku ana anei oe i kau hoopoino ana i kela kaikamahine i loaa ole ka mana e I\iki ai iaia ke kupale nona iho, me kona hooiaha mau i kona mau kee ma kela ame keia wahi ma ke ano hoopunipuni, i mea no ka le;hulehu e nana mai ai iaia he kaikamahine ino a kolohe a lalau paha? "T hoike aku au ia oe i nei manawa he kanaka lapuwale loa oē, a o na kanāka apau au e hoike aku ana i kau mau olelo hailuku no kela e nana mai ana lakou ia oe ma ke ano he kanaka lapuwale haahaa loa. O kou lohe pono aku keia aia o Miss Llawoka i keia la maloko o kuii home a malalo hoi o ka u hoomalu ana ame ka poe e makemakē ana e hoopakele iaia mai na hoopoino mai au apau, he poe i inakemake ole e hoopoino wale ia ia mamuli o kau mhu hana ino, me kou hoao pu e hoo\yalewale iaia, i mea e haumia ai kona kino ame kona inoa maikai. /na e loaa hou rtiai ana ia u ka lohe no kekahi mau olelo ino 110 kela kaikamahine mai kou mau lehelehe ponoi mai, e -hoopaaia aku ana oe e a'u ma kahi e hiki ole ai e puka hou mai no kekahi manawa, a nm ka puka makani i paa' i na kuahao pe e nana mai ai iwaho, no kekahi mau makahiki lehulehu e hiki mai ana. . niau leka au i kakan ae ai ia Mrs. Satevana a ia Mise lilawoka pu eia lakou apau loa malalo o ko'u malu i keia la; aole j)aha no kou ike ole. aka, e pono no nae ia'u ke hoike aku ia oe i nei nianawa ua hana oe i kekahi karaitiia m° loa me ke ku-e i na kanawai o na Mokuaina Huiia o Amenka nei, ma o kou hoouna ana i na leka maloko o na ekeleka o ke aupuni, he mau leka me na manao ino a hooweliwe.h, he karaima ko'iko'i loa au i hana ai e hoopaaia aku ai oe.i ka halepaahao no kekahi mau makahiki lehulehu, a īna no kou hoao hou mai e hoonaukiuki, e haawiia aku <fha mau leka au apauioa e a'u 4 ke aupuni a na ka Lunauana o ka oiliana leka ia- e hoopuka mai i kekahi palapala nopu 110 ka hopu ana ia oe." I ka hooki ana iho o Mr. Lanakasa i kana kamailio ana, kiola aku oia i ka pepa hoolauna a Kauka Balaki o ka haawi ana mai laia iluna o ke kaa ana e kau ana, a huli koke aku a nn oia hele, a i ka ike ana iho o ke kauka i kona pilikia me kona kah hou ole īho, o kona hili aku la no ia i ka lio me ka

huipa ia manawa, me ke kulou o ke poo ame ka helehelena hoi i hele ae la a nanakea loa no ka maka'u, ka inaina am? ,ka hilahila pu, E pon6: e hoakaka; jki ia mā keia wahi, o kana hana ma ke aiio he kauka.lniMokō o kela moknaina aole i loih« ? k»p Uana laivēlawe aha ;aōle i loihi ioa ma ia hope iho ua make aka la kekahi ,o na m'a'i ana q ka lapaau ana ipalalo o kana lawela\ye hemahema ana, a ma kekahi ano hoi i lilo i mea pāhaoīiāo lpiā ka manio o ka lehulehu, a ua nalowale honua oia mai kela' waiii aku me ka ike ole ia, a eia a ua hala he niahawa loihi ina ia hōpe iho loheia mai ana koha hana ana i kekahi hana hoohanāu i kekahi wahine ma ke ano e 'heewale āi ke keiki i manaoiā nana no ia keiki: No ekolu niahina ko Makoli noho pu ana nie Ilelena, a iloko o ia manawa e makaleho mau ana oia ia Rohaka, ke kaiie a Hēlena, ke kaiiaka opio no ana i hoao ai e a lilo a .e hiu a wela. i' ka niakahiki a oi mamua aku, oiai lakou malpko o Kuropa, ma kela manawa a lakou 0 ka holo anā e makaikai i na aupuni 0 Europa, eia nae, aohe maliu aku o Robaka iaia, no ka mea, ua ike mua o Robaka i kona mau kee, ā he kane hōi oia 1 mareiā me Helēna ia manawa. Iloko- o ia inau māhina ana e noho pu ana me lielena, e hoike mau ae ,ari.a oia iniua o llelena aohe manawa hauoli e ae i loaa iaia iīoko 0 kona mau la o ke ola ana elike mo ia ana e noho pu anā me ia ia manawa, akahi no pia a ike iho ia mea iie hauoU a liē maluhlā hōi 0 ka iioho ana me ka oluōlu maikai o leonā noonoo. Olai oia e notyo anā ua loaa ka manaō ia Helena ame kona mākuahine he nui na ano maikai iloko 0 Makoli, o ka haija pono wale no ē hoikeia ae ai ia mau ano maikai ona oia kona a'oia aku me ke akahele loa ame ke kupono pu, i mea e loaa ai ia ano, maikai ia Makoli, a e lilo ai hoi oia i wahine waiwai me kā hauoli iloko 0 konā māu la 0 ke ola ana ma ia hope aku. I na la hope; loa o ia māu mahina ekohi ua hoea mai la 0 Mrs. Satevana, kā anate o Makoli, no ke kii ana mai ia Makoli a hoilioi akū nie ia e noho ai, a mahope o ka hoohala iki ana i kekahi maii la me ka cjianā Lanakasa, uā hoi aku la oia me ka lawe pu ana ia Makoli me ia 110 kona honie ma Nu loka. . Ilookahi makahiki ma ia liope mai uā marL'ia aku la o Makoli/i kekahi o na loio opio oloko iho 0 ke kulanakauhale o Nu loka, a ua haupH lo.i o Mrs. Satevana i ka loaa āna 0 ka Makoli kāne kupōno, a'ua hauoli'pu no hoi me Makoli, no ka loāa ana 0 kona mea nana e malama me kona lilo pu ana he makuahine no kekahi home nani a Mrs. Satevana 0 ka lioomakaukau ana no laua.

\ T o ria inaiiawa le)iujehu ma ia liope mai e holo mau mw ana o i Kolorado ē ike ia llelena ame Mrs. Lanffkasa, na )ede puu\yai alpha a na mea na laua \ kokua aku iaia itofeo o (eona mauāwa makua ole, a i haawi aku hoi i na kokua apau iaiia iloko o koha \va makuaole, no {ea inea, ua nana mai oia ia Helena ame Mrp. l.nakasa r mg ke ano o laua kona mau hoāloha oiaio. Ma keia manawa ua paa ka'hale a Keoni Kamika Wilekona i kukulu ai Yio ,na. kaikamahine hana. ilihune, me koha hoolilo nui i kana dala ame kona hooikaika pu ana e holomua ia hana elike me ka loihi o kona maiu v la o ke.ola ana, ame keia manao iloko, ona, mahope aku o. kona make ana, e lilo kana mau daia ajpau i Hoalfu ai i kiimuwaiwi a i kahuahanā hoi e iiee mau aku ai ia hāna kokua imua. No kekahi mau manawa lehulehu ua holo mau inai oia i Kolorado nQ ka halawai- ana me ka ohana Lanakasa, a ejjke me ka loihi o ko lakou ola ana maluna o ka ili honua, pe!a ko lakou. hui mau apa mc;ka hauoli, a oiai he poe waiwai loa lakou ia. manawa, ua hookahe aku la lakou i ka lakou mau dala ma nā hana kokiia a manawalea, me ka hoao mau e hapai ae i ka- poe Ūihune mai ke kūlana ,iiele a i kā loaa ana o kā lako ia lakou.» A)ble oia wale, ua hookowio pu ,aky lakou i kekalii. heluna dala nui iloko o na haleina'i ma na wahi like ole,o kfe aupuni* a Aia nanā ia mai lakou ma ke ano he puuhonua no ka poe iloko o kā pilikia. No Hatyati Alekona hoi : ua lilo oia, he kanaka opio i pii ae ma ke ku]qnā waiwai i : nei manawa, he kanaka ua paa mau kona manawa i ka, hana, a ua'lilo hoi oia i kane a i makuakane maikai loa nb kana waliine ho Mele Madale. No na mal&hiki lehulehu kpna noho ana e hana malalo aku 0 Mr, Lanakasa, e.like me ia a Mr. Lanakasa o ka hoakafc| ana aku iaia, me kona pii niau ana mai kekahi kulana a i kekahi, a i ka manawa i waiho piai ai o Mr. Lanakasa i konā lawelawe hana ana ua pii 'ae o Ifitbiāti Alekona ma ke ano he hpahui a he poo hoino'ka hui a Laqcaster & Co. t No Mcre, ka wahine aHahali Alekona i mare ai, aole oia 1 noho hana ma ke ano her piakuahine no ka honie o na kaikamahine hana a {Ceoni Wilekona i kukulu ai; ua hoole loa o Habati, kana kanfc, i kqna lawe ia hana ko'iko'i nialuna iho o kona hokua, eia nae ua nui kona nmkemake ia hana, a ua lehulehu no hoi ha ilihune i haawi aku ai oia i kana mau a'o ame nl kokua ana mai, i nana mai iaia nla ke aho ōia. ko latkou/^oaloha, oiaio. •Mamuli o ko Robaka haawi pau i kona manawa ame kona noonoo o ka hana eli gula, me ka hoonui aku ia hana nia kela ame keia wahi o ka mokuaina o Kolorado, ua nui ke gula, ie keieawe ame knjanshu i loaa mamuīi o kana hpokele ana, a he mau makaliiki lehulehu ma ia hope mai, \ia nanaia aku oia ma ke ano oia kekahi o nā kanaka waiwai malpko, o ka mokuaina o Kolorado. No. Miss Lamasona hoi, ka wahine i .lawe hele ai i na olelo e hoinoino ana ia Makalekk ame lielena, ua Holopee loa oig a huna iaia iho ma kekahi mau mokuiina ma ka hema me ka lohe hou ole ia mai o kekahi mea e pili ana nona,. a o .ka lohe hope loa i hoikēiaiae ia Mrs. Lanakasa ma he mau makahiki lehulehu ma ia hopē mai, ua make oia; mamuli o ka loaa ana i kekahi ma'i fiva ik?.lka loa, elike me ka hopena i loāa ia AJrs. Elawoka, ka makuahine o M/akoli, pela no.ka hopena like i loaa ia Miss Lamasoua, ka wahine holoholo olelo.. . , ' : Mahōpe o ko Mr. haalele ana i ka hana,, ua kukulu ae la oia i kekahi hale nui a nani maJoko o ka Mokuaina o Kolorādo, rio ka meā ua loaa iaia ame kona ohana ka manao h«dhihihi i ka nohp. dna o ia mokuaina no ka pumehana o ka noho anaj no ka mea e papa mau iho ana na kukuaa malamalama pumgfhana ; o ka ia ma ia tnokuaina, aole ola wale, he nani 'no hoi na Uuahiwi, he uliuli mai, a he nani no hoi na muliwai a he pvrrttehana niau ke kau o ka noho ana 6 ia aina." , L'a lilo o Mukalēka Lanaka'sa atac Helena i mau mea mākēmake nui ia e ria kahaka e noho ana maloko o ia mokuaina; ua lilo laua i Tnau mea aloha ia me ka mahalo ntii ia ē ria mea apau i ike ia laua r a Ua lilo hoi ko laua mau home i wahi hoolulu iio k,a lehulehu e hele mai ai inii na pea like ole mai o ke aupuhi. Ma keiai ano iho 14 i noho ai o Mrs. Lanakasa ame kana kane, a pela hoi me k&na kaiKamahine, nie Helena, me kana kane me ka hauoli, me ka loaa ole o n«i mea hookaumaha i na noonoo elikt me'ia i na lā i Halā, a e haiamu mau ana hoi ka hialu iloko o na ta ahiahi' o ko Mr. Lanakasa ola ana. I ka hooki ana iho i keiā nanea, ke manolana Tiei ka meakakau ua loaa aku i na makamaka heluhelu o keia moolelo kekahi mau oleloa'o maikai lōa mailoko māi o na moolelo like ole o ke 'ola ana o ka poe i hoakakaia maloko o keia moolelo, a ma kahi o ka maikai o nā hāna a ka poe i hoakakaia h hooh&like aha ka iehulehu, a ma kahi o na moolelo o ke dla aha o ka \x>e * ikeia ka maikai ole a nā moolelo ? hookaawale aku aha ka lehulehu mai ia mau ano maikii ole mai apau, o ka rha»kai kē lankilā, a o ka hewa ke hookaawāle aku. ' KA HOPENA.*