Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXI, Number 11, 17 March 1922 — Uwoki ke Kalaiaina Lepo! [ARTICLE]

Uwoki ke Kalaiaina Lepo!

Me he mea la, o kekahi o na hana maa loa, i ka poe e hele nei e hooikaika haloka iloko o keia mau la, a mai kinohi Joa. ma no o na hana kalaiaina* ma Hawaii nei, o ke kipehi aku i ka lepo, maluna o na moho e holo ku-e ana ma kekahi aoao mai. Heaha la ka mea kamailio ole maiuna ona kahuahana kalaiaina, i hoopaaia ai na moho, e hana aku a e hooko, ke kohoigt a puka, no ka pono laula o keia Teritol'e?

Ma na wahi a na moho elele lahui, Demokarata i kaahele ai. me ko lakou mau ukali, aole i nele na haiolelo, e kipehi ana i ka lepo maluna o ka moho, a mau moho o kekahi aoao mai; me ke kamailio pu la o na mea pilikino; o na hana o keia ano, ua hoike mai ka poe haiolelo, i ko lakou nele, me na kumu maikai e waiho 'aku ai imua o na mana jtoho, no ke koho ana mai i ka lakou mau moho.

Iloko o na kau koho baloka kuloko ae nei i hala, i ka manawa e ku mau ana ke Keikialii Kalanianaole, he mea paahae na ka aoao Repubalika. e kipehi mau ana na Demokrata ame ka moho a kela aoao kalaiaina iaia, me na olelo Jioinoino, i kulike ole me ko kakou kulana naauao o keia la, o ka mea nae i ikeia; mailoko mai o na hoinoia, mailoko mai o'na kipehiia; i oili mau mai ai oia, he moho lanakila, i na kau apau ana i holo elele lahui ai, me ke ku a hoowahawaha maoli o na mana koho, i ke kalaiaina o kela ano.

Iloko o keia mau la, ke loheia nei no kela ano kalaiaina, mai ka waha mai o na kokua o McCandless; ama ka hoike i laweia mai i keia keena, ua ike na alakai o kela aoao i ka pilikia, mamuli o kela mau hana, a ke hoao mai nei, e kaohi i ke katnailioia aku o na olelo hailiili i kekahi moho.

Ua nele maoli na Demokakata, i na kumu kupono, e ku-e aku ai ia 11. A. Baldwin, ma keia hakoko kalaiana, 110 ia nele, i kii ae ai. i ka moolelo o ka Mr. Baldwin, mau hana maloko 0 ka ahaolelo kuloko, ma kona ano he hoa no ka aha senate, me ka manao, pela iho la e puni aku ai na mana koho. Aole no ka makemake e'pana'i aku i ka hana a ka moho Demokarata ame kona mau kokua i hana mai ai iaia, aka no ke kupale ana i kona moolelo, ame kona inoa maikai, a no ka hoopau ana i na pohihi.o ka lehulehu, i ku okoa mai ai o Mr. Baldwin iwaho, me keia mau mea oiaio loa, no na mea oiaio ole i, hooiliia aku ai na ahewa ana maluna ona. Ma kahi a McCandless ame kona mau hoa hele kalaiaina, 1 hoike ae ai, 110 ko Mr. Baldwin, koho ku-e ana i ka olelo hooYiolo a ka ahaolelp, e kakoo ana ia Kuhio i kiaaina no Hawaii nei, ke hoole loa nei oia, aole oua ku-e ia Kuhio ma ke ano pilikino, aole no kona lilo aku i kiaaina, ?ka no ka hooliloia o ka ahaolelo kuloko, i ahaolelo kalaiaina; he hana ia i kaa aku iloko o ka lima o ke komite kuwaena teritore, 0 ka aoao Repubaika. O ke kahua a H. A. Baldwin, i ku ai maluna o kela olelo hooholo, kakpp ia Kuhio i kiaaina, he kahua ia e hiki ole ai 1 na Demokarata noonoo akea apau ke hoole mai i ka noeau ame -ke kilakila o ko Mr. Baldwin manao, e pulama mau ia na loina alakai naauao apau, o ka- aoao Repubalika; elike me ka hiki ole ia lakou ke haawi rrfāi i na apono ana i ka ahaolelo, maluna o- kela olelo hooholo. Pehea nae ka mea a kekahi hoa o ka a)iaolelo i koho aku ai, elike me kana i ike ai he pono a pololei; he mea ole ia, i ka poe i maa i na ano kalaikina haahaa, e imi mau ana lakou, i na kumu liilii.ano ole, i kumu aihemu i ko ha i hemahema, pela wale iho la no e loaa ai na olelo e kamailio ai imua o na mana koho. M*.luna o ka ninau, no ka pono koho baloka o na wahine, o kcVahi ia o na kumu aihemu, i hoalaia mai e ka poe hooikaika, o ka moho Dcmokarata, e olelo ana i ke koho ku-e o Mr. Baldw : :n, i kela bil<£ no ka hooholoia. Aole pr»ha he hoaloha oiaio, no ka pono koho baloka o na wahine, elike la me Mr. Baldwin; aole wale no ma na olelo i mai kona waha mai, aka ma ke ano o kana hana. Ke ku n2l ka mooielo oka ahaolelo, no na mea i hanaia no kela bila kanawai no ka pono koho baloka o na wahine, ma. ia moolelo auanei e ikeia ai, he mea kakoo o Mr. Baldwin, i ka haawi ana akū i kela pono i na wahine, iloko o ka manawa a ke kanawai,i hoakaka ai, o kana wale no i ku-e ai, o ia ka manao o ka hapanui o na hoa o ka hale o na lunamakaainana, e waiho na na makaainana kane, e koho bafoka no ka haawi ame ka haawi ole i ka mana koho baloka i na wahine. lle ku-e iho la anei keia i ka haaAvi ana ika pono koho baloka i na wahine ? Ua maopopo i ka lehulehu, iloko o kela 1. r ,, n t :? oMM-K n *fr. Andrcw« ame Jp«s. Tarrett. na mea

ino loa i. ka loaa ana o kela pono i na wahine, malalo o* na a lauā i ike ai, aia iloko o ka lima o na wahine, e kinaiia ai kekahi mau hana, i maa i ka lawelaweia e na alakai o na hana kalaiaina ma Hawaii nei, ua lohē'ia no ke ku-e o na kane i kela bila, nolaila aia ihea ka manaolana, ina no ke koho haloka ia o kela ninau? Aole loa!

Uwoki na kalaiaina lepo! Uwoki wale ana, ma ke ano pilikino, i na hemahema liilii ano ole; aka e kukulu mai, i na kumu ko'iko'i, a ku i ka naauao, no ka pono o na nioho elele lahui e holo nei, a ma ia n?au kumu auanei e haawiia aku ai na kakoo ana, aole ma ka aihemu i ko ha'i kee, a kamailio ae i na mea oiaio ole.