Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXI, Number 12, 24 March 1922 — Aohe Kanalua o na Repubalika No Ka Lanakila o H. A. Baldwin Paa ko Lakou Manao e Hului Pau Ana ka Moho Elele Repubalika i ka Lanakila ma na Mokupuni Like Ole o [Illegible] Teritore [ARTICLE]

Aohe Kanalua o na Repubalika No Ka Lanakila o H. A. Baldwin

Paa ko Lakou Manao e Hului Pau Ana ka Moho Elele Repubalika i ka Lanakila ma na Mokupuni Like Ole o [Illegible] Teritore

O kekahi o na hoolew* hanohano loa i ikeia ma ke kaona uei o ia ka mea i haawiia e ka oihana koa no Apau Kau, ke>kahi o na keiki Hawaii i haawi i kona ola no kona hae ma ke kahua kaua ma Europa. 0 ke Ki&aina W. R. Farrinpton amo ka Mekia Kenerala C. P. Bummerall kokahi i komo pu i ka huaka'i hoolemalalo o ka hooponopono ana a ke komite kanu o ka Americkn Le« gion. Ma ke poo o ka huaka'i na makai. kanlio, mahope aku o lakou ka bana o kekahi o na papu me ka ukaliia aku mahope o 'ka puali kipu kumau 0 ka oihana kaua. Mahope iho ka Ameiiean Legion, na koa kahiko Pelekane aku a mahope iho na koa ka> hiko o ke kaua ma na aina e. Mahope iho o lakou ka hui o ka poe kinipopo, na hoapaani o Apau Kau me ka hui o na Pake, ke kaa iho o ke Kaliunapule Bihopa La Mothe ame ka Bev. Y. T. Kong. ke kahunapula o ka halepule Epikopo Pake, ke kaa 'kupapau mai e kauoia ana e na lio eono, ke kaa o ke Kiaaina e kau ana me ka Mekia Kenerala Bummerall, » mahope loa aku o ka huaka'i na makamaka ame na hoaloha o ka mea i hala. Ma na hora kaikaikahi o ka la Sabati nei he manawa ia no na hoaloha ame na makamaka no ka ike hope ana iho i kona helehelena maloko o ka halekupapau o Borfhwiok. Ma ka hora 1:30 i malamaia ai ke anaina haipulo maloko o ka halepule St. Peler, a na ke Kahunapule Kong 1 malama m«Jta kokuaia e ka Biho'lMllk'. H* olelo Enelani na leo pule i kalokalo ae ai i na mana liai a mi ka olelo Pake ke k««naaku o na manao.. . Maliepe oka pau ana oke anaina haipule ua hoomaka aku la ke ka'i ana o ka huaka'i me ike ano eehia me ka malie loa o ia ka'i ana ma ke alanui Nuuanu ahiki i ka pa ilina. Ma ka ilina i malamaia ai ke anaiiia haiptfld>ope nona, a na ka Bihopa i ftalfcma i ke anaina haipule «nalaila. Ekolu pu aloha i kiia. ae a.&ōōmoeia aku ke koa wiwo ole no ki' nianawa mau loa. '■ I . (ka .manawa» e waiho ana o ka pahu ma ke kae o ka lua ua haawi ae ke Kapena o na Koa Kahiko G. N. Bothwell i kekahi mau olelo hoalohaloha ao ka mea i hala. ma ke ano nui penei: '' Ekolu makahiki ame kekahi mau mahina'i kaahope aku nei a iwaenakonu o ka enaena o ke 'kaua ma ka hapa komohana, me ka* nalua no i ka hopena e hiki mai ana o ia kaua, ua haule iho la ko kakou. hoaloha Apau Kau me kona mau lako kaua, a make maluna o ke kahua ikaua mamuli o kona ku ana mai i kekahi poka a ka enemi.

"Ua kaheaia aku kakou e akoakoa mai no ka hooko ana aku i keia hana hope oia hoi ka hoomaikai ame ka hoomanao ana i ko kakou hoahanau i haalele mai. "Aole oia me makou no ka hauoli pu ana no ka lanakila o ke kaua nui, aole so hoi me kakou i keia la no ke 'kaana pu ana i ka hauoli ame ka nani o ka hoi ana mai i ka home zne ke ola. "Ua haawi aku oi* i kana mau mea apau a ua hele mua aku oia iloko o ka maluhia no ke kakali ana mai i kekahi a ia kakou no apau. E manaolana aku kakou o ka uhane ona ame kekahi poe e ae i haalele aku ai i ko lakou mau ola iloko o na popilikia, kela uhane hoolohe ī ke kahea no 'ka hana. e hooiaio mai ana ia he kmnu hoohoihoi no na kanaka epio o ko kakou aina, ka poe e kaheaia mai ana ma noi mua aku e kakoo i ka hanohano o ko kakou hae, oiai nae ua papa mai 'ke Akua aole lākou e kaheaia mai ana. "Elike me ke kaa ana aku o na makahiki o kakou pu kekahi e pau ana ke kaua ana, e hoomoeia aku aaa, a e ukali aku ana ko kakou mau uhane me ka laina loihi i ke aupuni inaluna, oiai ka make e lawe aku ana i kana pio i kela ame keia hora. "B na hoapaahana e ola aku kakou me ka makaala i ka manawa e kii mai ai ka mea kuleana i ke ola mai ia kakou aku o ka poe a kakou e haalele iho aaa mahope nei, e olelo iho anH lakou maluna o ko kakou mau he: " 'Eia maanei kahi i waiho ai o ke kino o kekahi hoapaahana oiaio a ; «naka'u ole, he mea hoopakele hoi i kona aupuai ame kona hae.' " 'Ua weheia ae la ka hae Amerika e uhi ana i <ka pahu a haawiia aku la i k* makuaihine o Agau Kau o W.

A. ka lunahoomalu o ke komito leanu o ka Amenean Legiony i ka manawa i hookuukuuia iho ai ka pahu ilalo o ka lua. Ua make o Apau Kau i ka manawa e kaua ana maloko o ka ululaaa Arkonne ma ka la 25 o Novomaba, 1918. eono la mamua iho o ke kukau* inoaia ana o ka aolike hoopau kaua. Ua kanuia kona kino ma Eavin© do Vollville, a ma ka moku lawe koa Ix>gan o ka Poakolu o kela pule aka nei i hoihoiia mai ai kona ikino lepo. Ua hanauia oia ma Kohala i ka 1890, a i ka 10 o kona mau maka. hiki i nee mai no Konolulu ime kona ohana. Ua hoonaauaoia oia ma na kul*» helola aupuni, a oia keknhi o na opio akamai loa i ka non popo, a no ekolu manawa kona holo ana aku i Amerika no ka hookuku kinipopo ana me na hui o na kula ma Ameii* ka, a ma kana huaka'i hope loa i Ameri'ka i noho loa aku āi oia ma Piledelepia. a i ka manawa i ala ae ai ke kaua nui ma Europa, ua hoopaa aku la oia i kona inoa ma ke ano oia kekahi koa, a make no'hoi ma Europa. He nui kona ohana « ola mai nei, ho ma&uahine, he mau hoahanau ekolu ame ekolu mau kai* kuahino.