Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXI, Number 12, 24 March 1922 — KA UWAPO MUA LOA O HONOLULU NEI. [ARTICLE]

KA UWAPO MUA LOA O HONOLULU NEI.

O ka nwapo mua loa i kukuluia ma Honolulu noi aia ma kahi mamao iki ma ka akau ae o ke poo makai loa o ke alanui Nuuanu, aole nae i maopopo loa ka manawa o ia uwapo o ke kukuluia ana, ua koho wale ia no nae me he mea la mahope koke iho no ia o ke kukulu-! ia ana ok a hale o Ladd & Co., anoane ikaA. D. 1825. % j 0 ka uwapo mua loa he iwikaele 0 kokahi moku nahaha i koloia mai | ka nūku mai o ke awa, elike me na hoakaka a ka moolelo, a waihoia ma kahi i hoakaka mua ia ae nei, mamuli o ka ae ana mai o ka Moi ame ke Kuhina Nui Kinau, kekahi o na kaukaualii o Hawaii nei. IkaA. D. 1837 mai i hookaawale ia a,ku a iia uwapo kahiko, o ia kela iwikaele o ka moku nahaha, a kukuluia ae he uwapo hou ma ia wahi malalo o ka hookele ana a Kapena John Meek. mamuli o na hoolilo hou o na hui o Ladd & Co., amo 'ko E. Grimes & Co. I ka mantwa i makiaia ai na pou ua kauoha aku la ka Moi ia P. Brinsmj:de kekahi o na hoahui o ka hui o Ladd &. Co., no ka uinau ana r,k»i iaia ma ka mea e pili c.na no ka hoomauia ana»aku o ka hana no ia uwapo. I kona hoea ana mai ha lawai ae 1 a laua maloko o ka L f ale Kauwila, ka hale aupuni kahiko e nei mahope iho o ka hale o Hakapila ma, i lilo ae nei i ka Americaa Factors Co., a i ka pane ana mai o Mr. Brisesmado i na ninau apau a ka Moi ua hoakaka aku ka Moi i kona hauoli no ia hana e pili apa 1 ke kujtulu ana i uwapo ame ka holomua o ka hana e hanaia ana ia ma;i:iwa. 1 keia la ko ikeia aku nei ka loli nui loa o ka hana ana i na uwapo niai ko kela uwapo mai o haneri makahiki i hala; i keia la ua hoohohonuia ke awa, ua hoakeaia ae, a ke ikeia aku nei no hoi na ano,uwapo o ke ano hou loa me na hale malumalu maluna iho, mai ka manawa mai o ka hoohui aina i ka 1898. I keia mau la ke hana mai' nei ke aupuni teritore i kekahi mau uwapo ekolu 8, 9, & 10, me na hale malumalu i hanaia me ke kila iiialuna iho, ma ke poo makai loa o ke alan4i Papu kokoke i ka hale kukeawa kahiko, me na hoolilo nui, aole e loihi ana na la e hala a paa ia mau hale malumalu i ka hanaia a haawiia aku i ka Hui Mokuahi Mat- | aon, o ia kahi o na ny>ku ohua a ia hui e pili mau mai ai, na moku e holo ana mawaena o Honolulu ame Kapalakiko. Me ka averike o 35 kapuai ka hohonu mai ka nuku mai 0 ke awa ahiki i ka pili ana i ka uwapo, ua manaoia ua lawa loa ia no na moku nunui apau e komo mai ana i keia awa, a oiai ka la kulaia o na mokukaua i kuahauaia ai ma kekahi manawa aku nei i hala ke hookokoke mau mai jjei, ua manaoia me ka maopopo loa aole mau mokukaua oi ae o ka nui mamua o na mokukaua i lana i ke kai i keia la e poino ana ke komo mai i ke awa o Honolulu, aole no hoi e haiki ana ka nuku o ke awa no ia mau mokukaua, no ka mea ua maopopo ke akea e poino ole ai kokahi moku nui ke komo mai. Ina e uana aku ihope he kenekulia i hala, a hoohalike ao me na mea e ikeia aku nei 1 keia manawa, e ikeia ana no ka loli nui loa iloko o ka haneri makahiki i hala.