Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXI, Number 14, 7 April 1922 — Ka Elele H. A. Baldwin no Wakinekona [ARTICLE]

Ka Elele H. A. Baldwin no Wakinekona

Ma ka Poakolu nei, i haalele mai ai ka Elele Lahui H. ,A. Baldwin ia Hawaii nei, ma kana misiona no Wakinekona, ma ke ano he wahaolelo no keia Teritore iloko o ka ahaolelo lahui. Ua haawi aku na makaainana koho baloka o keia Teritore i ka heluna baloka kiekie loa iaia, ma ke koho baloka kuikawa aku nei i hala, ka mea i ike mua ole ia ma ka moolelo o na hana koho baloka no ke kulana elele lahui ma Hawaii nei. O ko kakou manao ana aku, e nui ana kana ni%a e hana mai ana no Hawaii nei iloko o keia koena i koe o ka manawa i pau ole o ka Elele Kalanianaole, he ninau pohihihi loa ia, oiai he manawa pokole wale no ko ka ahaolelo lahui e noho mai ai, o ka hoomaha no ia. Ua maopopo no ia kakou, aole he nui o ka mea hiki i ka elele a kakou i koho iho nei e hana ana iloko o keia manawa pokole; malia paha he pule wale no kona e noho aku ai iloko 0 ka ahaolelo lahui, a i ole he mau mahina paha,, o ka pau no ia; nolaila aole maluna ona ka pilikia, ina e holopono ole ana na hooponopono ahaolelo ano nui, i manaoio no Hawaii nei, iloko o keia manawa. Ke lohelohe e ia nei no na inoa o kekahi mau moho elele lahui, ma ka aoao Repubalika, no keia kulana a ka Elele H. A. Baldwin e paa nei, no ke kukuluia mai imua o na mana koho baloka, ma keia kau wae moho ae e hoea mai ana; aole no he hevta o ka houpuupu mua ana ae i ka inoa o kekahi poe kupono nt) kela kulana; o ka mea nui wale no, o ia ko kakou ike aku i kekahi mau hua maopopo loa o ka hana a ka Elele H. A. Baldwin ma Wakinekona. I ka nana aku, o kekahi o na hana mua loa a ka Elele Baldwin iloko o ka ahaolelo lahui, o ia no ka hookamaaina pono ana ine na hoa kaukanawai, o na hale a elua o ka ahaolelo lahui, ka hoohoalōha ana aku me lakou; iloko no hoi o ia manawa hookahi, e hoikejke aku ana oia 1 na hooponopono ahaolelo, i makemake nui ia no Hawaii nei. Ma'ka la 4 o ka mahina o Maraki o keia makahiki ae, e pau ai kona kau, ma ke ano he 'elēle lahui mai Hawaii aku nei ; ina nei no kona waiho mai i kela kulana, ua aneane no e lilo 1 mea waiwai ole kona luhi, ame kana mau hana e hooikaikaaku ai iloko o keia manawa pokole. O ka ae ana e holo moho hou no keia kau koho baloka iho, aole ia he ninau iloko o keia manawa; aia a lawelawe aku i na hana a ka lehulehu o na makaainana koho baloka i hookau aku nei maluna ona, me ka ike maoli iho i kona lilo i mea hoopomaikai mai ia Hawaii nei; e lilo auanei na leo o na makaainana, i mea na ka Elele Baldwin, e maliu mai ai, a kapae ae i kana mau hana pilikino, no ka lilo ana i kaifwa no ka pono o keia Teritore ame na makaainana. Nolaila e ike mai kakou e na mana koho, ina e ae hou mai ana ka Elele Baldwin, i na.leo uwalo a kona mau hoaloha ame kona aoao kalaiaina, e holo hou oia i moho elele lahui, ma keia mua iho, no ka hoopau pono ana aku i kana mau hana, i pili ia Hawaii nei; he oi aku ko kakou haawi ana aku i na kakoo hou ana iaia, no ke kumu, oia wale no ka mea i hookahua mua iaia iho a maopopo na alahele, no ka holomua o na hana i pili ia Hawaii nei, iwaena o na hoa o ka ahaolelo lahui, mamua o kekahi mea malihini loa, a kakou e hoouna aku ai i Wakinekona. Ua loaa ka hoomaopopo ana i ka Elele Baldwin, mamuli o'ka nui ohohia o na mana koho baloka iaia, elike me ka heluna baloka kifekie i kohoia nona; ua hookau aku ka lehulehu i na hilinai piha ana maluna ona, no ka palekana o na hooponopono ahaolelo ana no Hawaii nei iloko o kona mau lima; a elike auanei me ia ohohia, ame ia hilinai piha o na makaainana, pela no oia e hooikaika ai ma na ano apau, i wahi e lilo ole ai ka hilinai ame ka hanohano i hookauia aku maluna o kona mau poohiwi i mea waiwai ole. Aole loa he kanalua iki o keia pepa, no ka ike o ka Elele Baldwin, i ka makemake o na makaainana o Hawaii nei, me ia ike auanei i loaa iaia, e haawi aku -ana oia i kona ikaika apau, elike me ka hiki iaia ke hana, i wahi e kukuluia ae ai kana mau hana, i kiahoomanao iloko o ka noonoo o na makaainana o Hawaii nei. O ke kalokalo a ke Kuokoa, o ia no ka ukaliia o ka huakai a ko kakou elele lahui hou no Wakinekona, me na haawina pookela loa o ka holomua!