Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXI, Number 15, 14 April 1922 — O Kahi Wai Auau o ke Alii Ua Loaa Hou [ARTICLE]

O Kahi Wai Auau o ke Alii Ua Loaa Hou

Ma kela mau pule aku la i hala, i loaa ae ai o kekahi mau mea ano nui ia Mr. Qeo. P. Cooke, e pili ana no ka lokowai waipui\a hoohihi mau a ke Alii Kamehameha V. He wahi wai auau keia no ke alii amo kona mau ukali, ame na lehulehu o kona poe ohua ma na wa apau ona e kaawale mai ai. I ka loaa ana o keia mea hou, ua hookolo aku la oia e loaa hou mai he hooia ana, a i kekahi o kona poe kanaka hana, i maopopo lea ae ai o ia mea, me kona aiakaiia a kahi o punawai la i poina ole i ua kupa la o ka aina, a kuhikuhi iho i ka honuapaa; me ka i ana aku o ua keiki hana la ia Mr. Cooke, ••Maanei kahi o ua luawai nei, o ka'u wahi no nei e auau ai i ko'u wa 'kamalii." No keia meahou hoohauoli i kauohaia ae ai na loea e pao, he ekolu wahi i paoia, i na lua mua, he elua ua ikeia ka wai aole nae o ka nui, aka, i ke 'kolu o ka lua i loaa pono aku ai ke kahua maoli o ka wai malalo, a ua pii ka ikaika o keia wai a eono iniha maluna o ka iliwai kahiko, oiai he paipu o eono iniha i hooihoia a pii keia wai. Ua kukuluia ae he pauma ma ua wahi la, a ke pii mau la ka wai' ahiki i neia la nona ka ikaika ume o 800,000 galani o ka 24 hora. O ka wai pii i ka Bora mua o na hana, ua laweia ae ia i mea noii na ka loea i ikeia ke ano o ka wai, a ma kana hoike ua loaa ae he 67 kuluwai paakai i ke galani, a ma ka ewalu o ka hora, ua lawe hou ia ae ka wai e pii ana, e ka loea, a ma ka hopena o ia noii ana i ikeia ao ai ua emi iho na kuluwki paakai mai ke 67 a i ke 62 i ke galani wai. Ka keia mau mea i loaa, i £oohauoli ae i ka lunanui Manahooko O. P. Cooke, a ma kana hoakaka, ua olelo ae oia, he wai kupono loa keia no na hana mahi aina maloo ame na lo'i kalo ame na mea like. Ma ka olelo a na loea he mea hiki loa ke loaa ka mahuahua ana o keia wai, mai ka 800,000 galani a i ka 2,000,000 gaJani o ka 24 hora, ma o ka hoomahuahua ana i na paahana paumawai, a ina e pii ka ikaika o ka wai, a loaa keia heluna kiekie, alaila, wahi a Mr. Cooke c oi hewahewa aku ana ka wai mamua o ka mea kupono no na aina o Kalamaula. £ hoomaka koke ana na hana ano, no ka hoomahuahua ana i keia wai.