Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXI, Number 16, 21 April 1922 — KA MANAO HOOMAHUAHUA HOU I KA AUHAU [ARTICLE]

KA MANAO HOOMAHUAHUA HOU I KA AUHAU

Ma ka nana ana i ke au o ka manawa e nee nei, ke emi mai nei ke kulana holomua o na oihana apau iloko nei o ka aina, i keia makahiki, mamua o ka makahiki aku nei i hala. Ke emi mai nei na loaa o na oihana, pela no ke emi mai o na pomaikai. Ua lilo i hana paakiki i keia manawa, ka aie ana i ke dala, no na hana hoopukapuka, a ke emi nei ka wiiwaiio o na mahele o na hana hoopukapuka. Malalo ae la o keia mau kumu, o ka hoao ana e hoopii hou ae i ke ana auhau o na waiwaipaa i keia makahiki, o kekahi ia o na hana kupono ole, e pono ai e ku-eia. O ka manao ana e hoemi mai i ke ana auhau-i keia makahiki, he hana ia a na luna oihana o ke Kulanakauhale, a Kalana o Honolulu nej, i makemake ole ai, me ka hoouna okoa ia ana o kekahi komite e hui pu me ka Puuku Lewis Jr., no ke kukakuka ana, i wahi e hoemi ole ia mai ai ka auhau waiwai i keia makahiki. O ka poe hookaa auhau, o lakou ka i ike i ke ko'iko'i maoli 0 ka auhau a lakou i uku ai i na makahiki ae nei i hala, a e hooiaia ae ana ia ko'iko'i, ina e hookoia ana ka manao hoopii hou i ka auhau i keia makahiki. Aole no paha he manao ka hoomahuahua hou ana ae i ka auhau, ina he mau kumu kupono, ko ia hoomahuahua hou ana ae. Ma na mea a kakou i hoomaopopo ai iloko o ke au o na luna oihana o ke kulanakauhale e noho mai nei, me he niea la, he hana lealea loa na lakou, nie ka nana ole ae 1 ka ili ana aku o ka auamo ana i na haawe ko'iko'i maluna o ka poe hookaa auhau; ka hoomahuahua ana ika ukuhana o na limahana o ke kulanakauhale, i kela ame keia manawa, a lakou e ike ai, he wa pono ia, a ma kekahi olelo ana ae hoi, e }ioao ana lakou, e hao elike me ka hiki, i na waiwai o ka lehulehu, ma na ukuhanp, oiaio ko lakou wa e noho ana ma ka oihana. O keia iho la 110 ke kumu nui ko'iko'i, o ka makemake ole ia ana e h'oemi mai i ke ana auhau, ua ike kela mau luna ojhana kulanakauhale, o ke emi mai o ka auha,u, o ka hoemi pu ia mai ia o na ukuhana o kekahi poe, e ohi nei i na uku nunui 0 ka mahina, oiai nae, aole no he like o keia manawa, mai kela manawa mai e ukuia ana lakou, me na ukuhana i emi loa iho, 1 ka mea e loaa nei ia lakou i keia la O ka ninau nui apuni ka honua nei i keia la, o ia no ka hoemi ana mai i na hoolilo o ke aupuni, aole o ke ku mau aku o ia mau hoolilo, a ma ka auhau ka hoopii, i wahi e hiki ai ,ke ukuia kela mau hoolilo. O Hawaii kekahi i komo pu iloko o keia ninau hookahi, nolaila o ka hana kupono loa, o ia ka hoemi ana mai i na hoolilo o ke aupuni, o ka oi loa aku, ma na ukuhana nunui a kekahi poe e ohi nei, a iloko hoi o ia manawa hookahi, e hoemi pu ia iho ka auhau. No ke kulana uhaai maoli o ka hooliloia ana o na dala o ka lehulehu, ke kumu oka hoopiiia ana o ka auhau; ina e laweia ke kulana hoomakaulii, i na manawa apau, aole he manawa a ka lehulehu, e auamo ai i na haawe kaumaha o na auhau nunui, e hookauia aku ai maluna o lakou.

Piha ke anaina haipule kakahiaka oluna o Puowaina, ma ke kakahiaka Sabati aku la i hala, no ka hoomanao ana, i ke ola hou ana mai o Kristo mai ka make mai. Nani maoli kela manao ohohia o ka lehulehu o keia kulanakauhale, i akoakoa aku, no ka hoomanao ana i kela la ano nui, me ke ke'a i kauia ai o Kristo, eku mai ana imua oko lakou alo Ina o kekahi hapa o ka poe i komo iloko o kela anaina hoomanao, no ke ala hou ana mai o Kristo mai ka make mai, a o lakou kekahi, iwaena o ak poe heenalu a auaukai mawaho ae nei o Waikiki, alaila aole no -he lilo ae, o na ludaio na lakou i hookau aku ia Kristo ma ka laau ke'a, me ka hooho ana: "E kau laia ma ke ke'a! E kau laia ma ke ke'a!"

Pololei wale o Kiaaina Farrington i hoakaka ae ai i kona manao, he mea pono i na Repubalika oiaio apau, e lilo i mau lala 110 na kalapu Repubalika; e hele mau i na halawai a kela mau kalapu .e malama ai, a e hoomakaukau ia lakou ma na ninau ano nui apau i pili i ko kakou hooponopono' aupuni, kuloko, ame ke aupuni makua. Waiho auanei a kahi oke noi kulana oihana, wikiwiki ke ake mai~i na kakoo ana aku a na komite hooko, o ka poe o kela ano, he pono e haiwiia aku he mau haawina a'o maikai loa ia lakou, aia \vale no, a he mau lala lakou no kekahi kalapu Repubalika, alaila haawiia aku na kakoo ana, a ae pu ia aku hoi, e loaa ia lakou ke kulana oihana i manaoia. Ua hoea mai ika manawa aka poe ko'iko'i iloko o na aōao kalaiaina kuloko o kaloou, e ku mai ai imua, aole o ka noho aku i kuono, a na ka poe liilii ka hooikaika ana, a ma kahi o ka ohi ana i na pomaikai kaa aku la' ia lakou, ke o-ku na mai imua! '

Elike me ka hoohemahema o ka oihana makai, i ka hooko ana aku i ke kanawai, pela no i hakihaki mau ai ka lehulehu i na kanawai i kauia eka ahaolelo. Ua ma'u maoli ka hiamoe ana o na makai, me ka hopuhopu ole i ka poe auaukai ma Waikiki, i hakihaki i ke kanawai i kauia, no ko lakou hele olohelohe ana ma na alanui, me na lole auaukai wale no. Ua hala na la o ka pouliuli o Hawaii nei, ka manawa e hele wale ana o na kanaka, noliiila ua kupono no e hopuia na wahine anje na kane, e hele ana ma na alanui, e hoikeike ai i ko lakou mau kino olohelohe, i mea e a'oia ai lakou, oloko o ke kai kahi kupono o ia ano hana, aole ouka nei o ka aina ma na wah*i heleia e ka lehulehu.

Ina ua ha'oha'o kekahi poe, no ka hoopuka ole ia aku o kekahi mau manao a lakou i kakau mai ai no ka nupepa, alaila āole ia malalo o kekahi kumu okoa ae, aka no ke kakau i na manao pilikino; a o kekahi, no ka huikau o ka manao ame ka pololei ole maoli o ke kakau ana i ka olelo makuahine