Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXI, Number 17, 28 April 1922 — Page 8

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

Ke Kumu Holomua Ole o ka Makeke Kulanakauhale

 

         Ua lilo ka ninau holomua, a holomua ole o ka makeke kulanakauhale, i mean kamailio nui ia i na la aku nei i hala, me ka oili ana ae nei o kekahi hoopii kanawai, e ku-e ana ia Mr. Miles, ka mea malama buke mua o ka makeke.

         Ua loheia no hoi kekahi mau manao o na hoa o ka papa o na lunakiai, no ka hoopau holookoa ana aku i ka poe apau e lawelawe mai nei i ka makeke kulanakauhale, a hoea mai nae i keia manawa, aole he mea i hanaia, koe wie no ke ku o ka makeke elike me ia e ikeia aku nei i keia la.

         Ma ke kanawai i hooholoia e ka ahaolelo kuloko, e kukulu ana i ka makeke kulanakauhale, e haawi ana ia i ka papa o na lunakiai, o ke Kulanakauhale a Kalana o Honolulu nei, i ka mana e hana ai, a e hooholo ai i na kauoha kanawai, no ka hoohana ana aku i kela makeke o ka lehulehu; a hoea mai nae i keia manawa, ua nele ka papa i ka hana ana i kekahi kauoha kanawai, e loaa ai ke ano o ka hoohana ana i kela makeke, ma na anuu e oili mai ai ka holomua.

         Ma na rula hooponopono e hoohanaia nei i keia manawa, in a he mau waiwai kuai ka kekahi mea i makemake ai e hoouna mai i ka makeke, e kaa ana ke kuai ana i kela mau waiwai malalo o ka lunanui o ka makeke ame kona mau kokua, elike me ke kumukuai kupono e kauia ana, a mailoko mai o na dala apau e loaa ana e ohi ana ka makeke i elima pakeneka, o ke dala, ma ke ano he uku komisina.

         Aole i loaa i ka lunanui, a i kona mau kokua, ka mana ame ke kuleana, e kuai maoli aku ai i kekahi mau waiwai kalepa, hoolilo aku ma ke ano hookapukapu; o keia ka hemahema nui o ka papa lunakiai, i ike ole ia ai ka holomua ma kela makeke, a in a aole e hoololiia ae ana kela mau kauoha kanawai, he mea maopopo loa, e hoea mai ana i ka manawa, e komo okoa aku ai ka makeke iloko o ka pilikia. 

         Ma ka hana ole ia ana o kekahi kauoha kanawai e ka papa lunakiai, e haawi ana'i ka mana i ka lunanui o kela makeke, e kuai aku i kela ame keia ano waiwai, a hoolilo aku ma ke ano he mau waiwai no ke kulanakauhale, aka e kuai hoolilo wale aku no i ka waiwai a ka lehulehu malolo o ka uku komisina, e koiia ana ka poe he mau waiwai kalepa ka lakou e kakali no ka lakou mau dala, no kekahi manawa loihi, he hana hoi, e konoia aku a ika lehulehu, ua oi aku ko lakou pono, e kuai hoolilo aku i ka lakou mau waiwai, no ke dala kuike, in a no ia he emi iho ke kumukuai, e lilo ai, ua oi aku ia, mamua o ke kakali ana no kekahi manwa maopopo ole, ahiki i ka loaa ana aku o ka lakou mau dala, mai ka makeke kulanakauhale aku.

         Ke auwe mau nei kakou i ka pipii o na kumukuai o na waiwai e hooliloia nei ma na makeke;  ke hoohalahala mai nei hoi ka poe, he mau wai wai kalepa ka lakou, i ka loaa ole o ke kumukuai maikai no ka lekou mau waiwai?  Nowai ke hewa, i hoea mai ai keia pilikia? No ke ano o ka hoohanaia ana o ko kakou makeke kulanakauhale.

         Mamuli o ke kakali loihi, o ka poe mahiai ame hanai holoholona, a hala kekahi manawa loihi, mamua o ka loaa ana aku o ka lakou mau dala, no na waiwai i waihoia mai na ka makeke kulanakauhale, e kuai, i ka poe e hele mai ana imua o lakoi, a i ole, o lakou maoli no ke hoea aku ana imua o ka poe kalepa, a hoolilo aku la i na waiwai, me ke kumukuai haahaa, oiaia, aohe he wahi hou ae a lakoa e kauka'i aku ai, e loaa ke kumukuai maikai.

         I ke kaa ana aku o kela mau waiwai kalepa malalo o ka malu, o kapoe hoopukapuka, ua hoopiiia ae la ke kumukuai, a papalua i ke kumulilo, o ia kumukuai, ka ka lehulehu e uku aku ai, oiai nae, in a he mana kuai kekahi i haawiia i ka lunanui o ka makeke kulanakauhale, alaila e hiki ana ke kuaiia aku kela mau waiwai a lilo mai i ka makeke kulanakauhale, alaila hoolilo aku i ka lehulehu, me ke kumukuai oluolu, in a no he elua keneka ka puka no ka paona a maluna iki aku paha.

         O ka pomaikai ma keia kuai maoli ana aku o ka makeke i na waiwai kalepa, o ia no ka hikiwawe o ka lua, e loaa ana i ka lehulehu, ma meakuai makepono; a  o ke kolu, e konoia ana ka poe kalepa a na makeke e ae, e hoemi mai i ke kumukuai o ka lakou mau waiwai.

          O ka loaa ole ana he mau waiwai ponoi no ka makeke kulanakuahale, o ke kumu ia, i hoopipii mau ai ka poe kuai o na makeke e ae, oiai o lakou wale no ka poe i lako, me na waiwai kalepa o na ano like ole, mai ka i'a ka dipi, ahiki i na huaai, ua hiki ia lakou ke kau mai i na kumukuai, i papalua iho i ko lakou kumulilo, a maluna nae o ka lehulehu ka auamo ana i kekahi haawe ko'iko'i, ma ka uku ana aku i na kumukuai pipii.

         Aole he kumu holomua o na oihana kalepa like ole iloko nei o keia kulanakauhale, o na ano like ole, mamuli no ia o ko lakkou uku maoli ana aku i na waiwai, me ka lakou mau dala ponoi, a e hooliloia aku ana kela mau waiwai, me na kumukuai, e hikiwawe ai ka pau a e loaa ai no hoi he puka kupono.

         Aia wale no a lawelaweia aku ka makeke kulanakauhale, malalo o na loina maamau o na oihana kalepa apau, alaila ike aku kakou i kona holoholona, a e hoopomaikaiia aku ai ka poe mahiai ame hanai holoholona, a e hoopomaikai pu ia aku ai no ka lehulehu, ka poe e hele ana e kuai i kela mau waiwai.

         Pehea ka makaukau âme ke kupono maoli o kekahi mea, e noho ana he Iunanui no ka makeke kulanakauhale, in a aolehe makaukau ma kona aoao, e hoohana aku ai i wahi e lako ai ka makekem me na waiwai maauauwa apau, aole ana no e holomua kana mau hana.

 

I Kiahoomanao no Kuhio

 

         Ma ka paina awakea a ke Kalapu Hoeueu Hawaii, o ka malama ana ae ma ke awakea o ka Poalima aku nei i hala, i kohoia ae  ai kekahi manao, no ka hoolala ana aku i na hana e holopono ai kekahi manao, no ke kukulu ana aku i kia hoomanao no ke Keikialii Kuhio ma ke ano i halehui, kahi o na ahahui Hawaii apau e akoakoa ae ai, no ka malama ana i ka lakou mau halawai, a mau hana e ae e hapaiia ae ana e kalehulehu.

         He uni dala i haawiia ae i ke Kakauolelo Brown o ke Teritore e kekahi kanaka Hawaii ma ke ano he hoomaka ana no kekahi waihona, e ku aku ai he home no na ahahui Hawaii.

         Ua nele maoli no na ahhui Hawaii o  kakou i kekahi' halehui maopopo loa, ma keia kulanakauhale, o ka hui Poola wale no paha ka ahahui e ku nei i loaa kona hale hui ponoi; o na aha hui e ae, ke malana nei i na halawai ma kela ame keia hale, e loaa mai ana me ka oluolu loa o ka auhau, a haawi manawale'a mai paha.

         Ina no ke ku aku he hale o keia ano ma keia kulanakauhale, he nui na hana i manaoia, e waiwai ai kela hale, mawaho ae o na halawai a na ahahui, o ia no ka malama ana aku i na ahamele, na aha hoolaulea, a mau hookuku himeni paha, o ke ano i ike mau ia, ma na manawa e noho ai ka ahhui Euanelio o ka Paeaina ma keia kulanakauhale.

         Aia iloko o ka puuwai o na kanaka Hawaii apau, me ke komo pu mai no o na ili keokeo, kahoomanao mau anai ka inoa o ke Keikialii Kuhio ; ua ikeia na hoika maopopo loa, no kona hiipoiia ilko o ka noonoo o ka hapanui o na makaaianana jo keia Teritoe, a maka manawa i pau ai kana hana ma ka honua nei ; he o ia mau no ka makamaka hou o kella mau hoomanao ana nona ahiki i keia wa; a in a no ke konoi aku o  ka lehulehu, e haawi mai i nakokua ana no keia kiahoomanao, aole hekanalua ana ke olelo ae, e hiki ana e loaa no kokua, no knoa ku aku iloko o kekahi manawa pokole Ioa.

         Ma ka aiai i keiia hoolala ana, e kukulu aku i kiahoomanao no ke Keikialii JKuhio ; he inoa wale no kona, o na pono ame na pomaikai, no ka poe no ia e ola nei, nolaila, o nahana o keia ano, he mea pono i na Hawaii apau ke kokua!

 

Ka Hoopau Oihana a Kalauokalani

 

         Mamuli o ka lawe ana ae o ke Kakauolelo David Kalauokalani, o ke Kulanakauhale a Kalana o Honolulu nei, i ka mana iloko o kona lima, e hoopau aku ia James J. Jarrett, kona hope maka oihana, mai kona kulana kakauolelo aku, ma ka la hope o keia mahia, ua hoea mai i ka loaa ana aku o ka ike, i na mana koho o keia kalana, aole he lawelaweia o na hana o ka lehulehu me ke kupomno a pololei, elike maka uku e loaa ana iaia no ka mahina.

         O ka hele ole mai i ka hana, me ka hoike ole mai i kona poo ma ka oihana, no na manawa lehulehu ; ka hoohemahema i na hana o kona keena, he mau kumu kupono loa kela i hoopau aku ai o David Kalauokalani i kona hope, a ke mamao mei ke Kuokoa, ua makaukau na mana koho baloko, e haawi i na apono ana no kela hana a Kalauokalani, malalo o kela mau kumu ae la, a e loaa hoi he haawina a'o maikai, i ka poe apau e lawelawe nei i na oihana o ke aupuni, aolel i makemakeia na kanaka hoopalaleha i ka lakou hookele aupuni kuloko ana.

         Ma ke kikoo ana aku nae a David Kalauokalani ia Leon K. Sterling, kekahi o na kanaka opio i paa i ke kulana kakauolelo poo oloko o ke keena o ke kakauolelo o Hawaii nei, no kekahi mau makahiki lehulehu ae nei i hala, ua wae oia i hope kupono loa nona, a keia pepa e haai aku nei i kona mahalo, no kela hapaiia ana ae la o Mr.Sterling, ma kekahi anuu kiekie ae, e hauoli ai kakou, no ke paniia ana aku la o ka makalua i hoohakahakaia me kekahi mea kupono loa, a i oi aku no paha kona makukau.

         E lilo ana nae kahana a David Kalauokalani i hooko aku la maluna o James K.Jarrett, i kumu e hoalaia mai ai na ku-e pili kalaiaina nona ma keia @ua aku; in a nae ua hookahuaia kela hoopau ana aku a Kalauokalani, malalo o na kumu kupono loa, alaila e holo ana na mana koho o keia kulanakauhale, mahope o ka mea i pono, aole hoi mahope o ka mea i ake mai, e pana'i aku i ka ino no ka ino.

        

E Malama i ke Sabati a e Hoana ia la

 

         O ke poomanao maluna ae, o kekahi ia o na kanawai he umi o ke Akua.  Ke hoolilo mei ko ka honua nei i ka la Sabati, i la uhauha, i la no ka le'ale'a, a i la no na hana imi pomaikai, mawaho ae o na la eono o ka pule, i haawiia mai no ke kanaka e hana ai.

         I  lawe mai la keia pepa i ke poomanao maluna ae, mamuli o ka hoonaoopo ana iloko o ka nee ana o kAlua, aka he hoohuoi wale no, maila, no ke ku-eia o kela kanawai.

         Ma ke Sabati koke aku la no i hala, he Kepani ka i make iloko o ke kai mawaho o Kaalawai, iaia e hele ana i k alawai'a a ma Waikiki mai hoi, ma i la hookahi no, he mau waa i piha i ka poe auaukai, ka i kahuli, a e ole wale no ka nui o ka poe hoopakele, pela i palekana mai ai ko lakou mau ola.

         Aole ke Kuokoa e hooia aku ana, no ka hakimakiia o ke Sabati e kela poe, ke kumu o ko lakou halawai ana me na pilikia, aole pela, oiai he nui na hana hakihaki sabati, i ikeia ma na wahi e ae, me ka loaa ole he pilikia ma kekahi ano; aka nae he hookahi mea hiki ole ia kakou ke hoole ae, ua makemake ke Akua ia kakou e hoomanao i ke Sabati, ma ke ano he la hoano ia, a o kapino ole ana o kekahi poe hakihaki Sabati, a poino hoi kekahi poe, no ke Akua wale no ia kuleana.

         Ina he põe Kristiano i'o kakou, he poe e hoomana ana i ke Akua me ka oiaio, alaila e malamaia ka ihiihi ame ke kapukapu o ke Sabati, elike me ka hana a ko kakou poe kupuna hoomana Akua, i hala e aku i ka make!

 

E Pokole Hou Ana I KA WAIU                                                                  

         He lono lauahea ka i holopuni ae ma ke kulanakauhale nei                 

e olelo ana e hoopanee ana ka hana ana o ka hui hana waiu nui,           

ka Waialae Dairy, iloko ae nei o ka mahina o Okatoba, ka manawa

e pau ai ka hoolimalima o ka aina me ka Waiwai o Bihopa.

         Ua hooiaio ae kekahi o na kahu waiwai o Isenberg o pau

i'o ana ka hoolimalima o kela apana aina ma ka mahina o Okatoba ae nei,

eia nae aole i hoike ae no ka hoopau a hoopau ole paha o ka hui hana

waiu i kana hana ana, a aole no oi i hoikeia aku ia lakou ka uku hoolimalima

e hoopii hou ia ae ana no ia wahi in a no ka hoolimalima hou ia ae o ia wahi.

         No ka ae okoa ana aku o E. H. Murray, ka wiliki, i hopuia ai no ka

hoopae i na omole wisake he 36, ma ka manawa o ka hooloheia ana o kona hihia,

ma ka Poalua nei, ma loko o ka aha a ka Lunakanawai Federals Joseph B.

Poindexter, i kauia mai ai ka hoopa'i o $100 ma luna ona, me na konia he $17.05.

Ua uku koke ia aku kela hoopa'i me na konia, mahope iho o ka hookauia ana mai

maluna o ka mea i hoopiiia.

        

 

Nuhou Kuloko

         E hoomaka ana ma keia pule ae, e puka aku ana ka Nupepa Kuokoa ma ke kakahiaka o ka Poaha, aole hoi ma ke kakahiaka o ka Poalima, elike me ka mau.

         No ka hele no o na oneki o ke Kuokoa a pihaku'i i keia pule, ua hoopaneeia ka hoopuka ana aku i kakahi mau palapala a na maka maka, a kahi wa okoa aku.

         Maloko o ka Halehui Phoenix, ma ka hora 8 o keia po Poaono, Aperila 29, 1922, e malama ae ana ka Ahahui Lunalilo o na Wahine (Lunalilo Circle), he ahamele me hulahula.  E naue ae malaila e eike i ka po le'a o Halalii.

         Eia ke nohoia mai nei ka hale aupuni federala hou i keia manawa e kekahi mau keena oihana, a iloko o na la kakaikahi wale no i koe e pau loa ae ai na keena oihana i ka hoi maloko o kela hale.

         Ma na hoike i loaa mai i Honolulu nei, ua ala ku-e mai la ka poe hookuonoono'o Waiakea i ke kakauinoa ana malalo o ka aelike i hanaia mawaena o lakou ame ka hui mahiko, no na hana o keia nee ana aku.

         Ua hoike ae Ka Lunakanawai Kiekie Peters i kona manao, ma kahi o na hookohu lunakanwai apana ma keia mua aku, e nana mua ana oia make kulana makaukau o ke kanaka, a mahope ka aoao kalaiaina.

         Ma ke Sabati mua o keia mahina ae, Mei 7,1922, e malama hou ae ana ka Ahahui Pa-Ilina o Puuomao, Moanalua, i ka halawai ma kahi mau, ma ka hora elua o ka auwina la, no ke koho ana i na luanui hou, a no ka uku ana mai o ka poe i noho aie, i ko lako kuleana i ka pailina.

         E malama ae ana ka Ahahui o na Kaikamahine o Hawaii i ka halawai makahiki hoolaule'a ma Hanaiakamalama, ma ka hora 3 p.m. o ka auwina la o ka la apopo.  Ua makemakeia na lala apau e hoea mai ma ia halawai, me ka lawe pu mai i elua malihini.

         No ka puli o ka hewa holonui i kekahi Kepani o I. Niiya ka inoa, me ka nana ole i ka pono o ha'i, i hookauia mai ai ka hoopa'i kanono maluna on a, e ka Lunakanawai Hoomalu Lightfoot, ma ka Poalua nei, e uku oia i ka huina o kanalima dala.

         Mamuli o kekahi mau hoololiloli ana no ka hoomaalahi ana i na hana o keia keena pa'i, e hoihoiia mai ana ka noopuka ana aku i ke Kuokoa, mai ke kakahiaka Poalima mai a i ke kakahiaka o ka Poaha.  I hanaia keia i wahi e kau aku ai na nupepa maluna o ka mokuahi o Kauai, e haalele iho ana ma kela ahiahi ia Honolulu nei.

         Ma ka hapalua o ka hora ehiku o keia ahiahi e malama ae ana ke komite o ka la o Kamehameha he halawai kukakuka maloko o ka hale waiho buke o ke aupuni, a ua makemakeia na lunanui o na ahahui Hawaii, e hoea ae ma ia halawai, no ka noonoo ana no na hana hoomanao iloko ae nei o Iune.

         He ekolu mau mokuahi nunui e halihali mai ana i na lala o na hui malu mai Amerika mai, no ka hui nui e malamaia ana ma Honolulu nei ma ka mahina ae nei o Iune, a ua manaoia, e hiki aku ana ka nui o kela mau lala o na hui malu, ma kahi o ka elua kaukani a oi aku no paha.

         Ma ka po o ka Poalua iho nei i loaa aku ai ke kino make o Ishimoto, kela Kepani i lilo ai i ke kai a make loa mawaho ae nei o Kaalawai, i kekahi kanaka lawai'a ua laweia ae e ke kai a pae iuka, makahi he ekolu haneri kapuai ka mamao mai kona wahi i lilo ai.  O ka mea wale no i loaa aku maluna o kona kino ia kona mau kamaa.

         Ma ka huakai hololo a na luna oihana hooko i ke kanawai hookapu waiona federala ma ka Poalua iho nei, no na huli Koolau, i paa mai ai he eha mau Kepani i ka hopuia, no ke puhi okolehao, a ua loaa pu au na ipuhao ame na galani okolehao he nui, a kaa mai na lawehala ame na okolehao malalo o ko lakou malu.

 

Nuhou Kuwaho

 

         PAPALAKIKO, Apr. 24.- Ua hopuia e na luna aupuni o ka oihana kukeawa o nei na pu ame na poka i manaoia e hoounaia aku ana na kekahi o na mahele kaua kipi  a hookahuli aupuni maloko o Kina, maluna o ka mokuahi Nanki@ag. Maloko o na waiwai i laweia mai e na luna aupuni he 15,000 poka, he mau pu panapana auto motic ame na paiki maloko o ka rumi e noho ai na kanaka mamua o ka moku.

         TOKIO, Apr. 24.-Ma keia la i hoopukaia ae ai kekahi palapala e Chang Tsolin, ko kiaaina o Manekuria, ka mea nana i hoopuka mai i ke kauoha i kona mau pualikoa no ke pani ana ma kahi o na makai kuloko ma Pekini a ma Tsingtao e hoopii ana ke kokua mai nei ke aupuni o amerika ia Wu Pei-Fu, kona hoapaio, elike me ka hoakaka a ke Kokumin Shinbun, he nupepapa Kepani i hoopukaia maloko o keia kulanakauhale.

         CHARLESTON, Va., Apr. 24.- Ma keia la i hoomakaia ai ka hookolokolo ana i na luna 120 ka nui ame na lala o ka ahahui a na Limahana Huiia o na Maina o Amerika maluna o na kumuhopii e ku-e ana ia lakou no ke kipi ame ka pepehikanaka ma ka hana e pili ana me ke kai ana aku o na limahana maina iloko o ke kalana o Logan ma ke kau wela i hala

         CONSTANTIOPLE, Apr. 24.- Ua hoomakaia e na ualikoa Helena ke kai ana aki no ka hema noloko o Asia Uuku.  Ua lilo pio mai ia lakou o Sokia ame Sealanova, he 40 mile ma ke hema aku o Smyran.  Ke kai awiwi loa aku la na pualikoa Tureke no ke kupale ana aku me kekahi heluna nui o na pua likoa a he kaua hahana ka i hoikeia mai ianei.

         MANCHESTER, Ky., Apr. 24.- Ua hoopukaia aku ke kauoha e ka Lunakanawai Johnson o ka aha kapuni maanei no ka hopu ana i kela ame keia kanaka maluna aku o ka 12 makahiki maloko, o ka apana Mill Creek ma ke Kalana Clay no ka hoao ana e kinai i na hana haihai kanawai i hanaia e na kanaka maloko o ia apana ma ka pule aku la i hala ma o ke kiia ana o elua mau makai me ka pu, na makai i hoao ai e hopu i ka poe puhi rama.  He elua haneri mau palapala hopu i hoopukaia aku.

 

O MR. GIVENS ANA KE KUMU POO O KE KULA KAMEHAMEHA

 

         Mahope o ka hoi ana mai o E. C. Webster, ka peresidena o na Kula Kamehameha, ma ka Poalua o ka pule aku lal i hala mai Kaleponi mai, ua hoike ae oia o Mr. W. E. Givens, ke kumupoo o ke Kula McKinley ahiki i kela makahiki aku nei, e hoi hou mai ana oia i honolulu nei mamua ae o ka la l o Sepatemaba, no  ka lilo ana i kumupoo no ke kula o na keikikane o Kamehameha.

 

NA MARE

 

         Robert W. Smythe ia Helen Robinson, Apr. 18.

 

NA HANAU

 

         Na A.K. Akau ame Elizabeth Ahlo, he kaikamahine, Mar. 18.

         Na Thos. Apau âme Mollie Lau, he kaikamahine, Apr. 5.

         Na R. L. Meyers ame Helen Kuloha, he keikikane, Apr.13.

         Na Edmond F. Ing ame Lily Makia, he kaikamahine, Apr. 15.

         Na Jos. B. Fernandez ame Rose L Luis, he keikikane, Apr.15.

         Na Hiram Kaualoko âme LOuise Turner, he keikikane, Apr. 19.

 

NA MAKE

 

         Kaluluokalani, ma ka Haukipila Kepani, Apr. 16.

         Majorie K. Hanakahi, ma ke alanui Alapai, Apr. 19.

         Dan Machado, Jr, make alanui Peterson, Apr. 19.

         Elizabeth K. Kapoowai, ma ke alanui Liliha, Apr. 19.

         Antone Phillips, ma ka Halema'i Moiwahine, Apr.20.

         Adam Bannister, ma Kalihi-uka, April 20.

         David Kalapu, maka Halema'i Moiwahine, Apr. 21.

         Christian Keaunui, ma ka Halema'i Moiwahine, Apr. 20.

         Kelemaneke A.P. Palau, ma ke alanui Kamehameha IV, Apr. 21.

         Lucy Keliikuli, ma ke alanui Colburn, Apr. 25.

 

E Loli A'na ka Wa Puka o ke Kuokoa

 

         E hoomaka ana ma keia pule ae, e hoopukaia aku ana ka Nupepa Kuokoa, ma ke kakahiaka o kela ame keia Poaha, aole hoi ma ke kakahiaka o na Poalina apau , elike me ka maa, no na makahiki lehulehu ae nei i hala,

         Ua ala mai keia manao hoololi i ka wa e hoopuka aku ai i ka Nupepa Kuokoa, ma ke kakahiaka o ka Poaha, aole hoi ma ke kakahiaka o ka Pialima, i hiki ai ke komo na nupepa iloko o ka haleleka, no na mokuahi o Kauai, e haalele iho ana ia Honolulu nei, make ahiahi o na Poaha apau.

         Me keia hoolo liia ana ae la o ka manawa e hoopuka aku ai i ka Nupepa Kuokoa, e loaa aki ka ike i ka lehulehu, he mea pono e hoounaia mai na hoolaha, na palapala no hoi, ame na meahou, mamua ae o ka Poakolu.

 

HE WAIMAKA NO KUU POKII SAMSON KAUHI

 

         Mr. Solomon Hanohano, ke kapena o ka moku Kuaokoa, ka hiwahiwa hoi a ka lahui; Aloha oc:- E oluolu i wahi rumi no ka'u wahi ohua e kau ai la maluna, a na kou moku hoi ia e hii hele aku a hoopae aku imua o ka ohana ame na makamaka o kuu pokii hele loa.

         Oiai au e nanea ana ma ko'u home, me ka haupu ole ae, e hiki mai ana he lono hoolelehauli, oiai aue nanea ana, kani ana keia o-le kaa; kiei aku la ma ka puka aniani, eia ka o kuu mau pokii Mr. ame MRs. Kapaku Jr.

         Hele aku lla a ku i ke alanui, ni nau aku la, heaha keia  Pane no hoi laua la, pehea makemake no oe e hele e ike ia kunane Samson Ae, he makemake, nana ae o ka luuluu i keiki, aole ke alanui e hiki ai. Pehea mai oia Pane no hou laua la ua hala i ka hora ekahi o ka wanaao nei.

         Auwe no ka hoi e! E hele ana koolua kaa ihea E hele ana maua e kii ia mama Maihui ma, e hoi oe e hoomakaukau ia oe.

         Hoi mai la me na waimaka. Kela o keia, aohe nana ae he keiki e alala mai ana,  Oili ke kaa ua piha.  Kapae aku ia maka aoao aia ka pono o ke hiki aku i Alaeloa. Hiki ke kaa a ku i ka puka-pa , luhele aku lai na waimaka a komo i ka hale; olowalu ae la na leo kimakena o'u poe makuahine ame inakou na ohana kaikamahine.

         Auwe kuu pokii e, kuu hoapili hoi o ma kaupapalo'i o Honolokau; @uu hoahakaka o na ulunahele, o ia mau kaha. Kuu pokii hooulu@ua a hoonaukiuki mai ia'u a- Aloha wale hoi ke hoomanao ae i kau mau hana o ka wa kanalii.

         E Samson e; e kuu pokii moe looa boi, e haalele mai ana ka oe ia @aua me kuahine Amy e huli hele aku ia oe.  EKawaikini e; eia @ Samson ua haalele mai ia kaua, @ uwe helu aku i na l@aupapalo'i @me na ulunahela, na wahi hoi a @akou e pili ai.

         Aloha no olua e o'u mau pokii. @uu lehilehi hoi o na wai apau @@ e hele ai.  Owau i ke kahakai @@ua pu mai no ilaila; owau i ke 2ahawai olua pu mai no ilaila. O@@au i Haleukele, i ka ohi kope, @@ua no r o'u mau pokii ka lehulehu @@ia ulunahele.

         E Kawaikini e, nou au e uwe a @@u nei.  Aole oe e ike hou ana i@ kunane Samson. Aole hoi e @@alawai hou ana me kana leka.

         E Haleukele e, e ka ulunahele o @@ilinoe, aole olua e ike hou ana @@ Kealohaaina ma ia mau kaha, @@ na pali huilua o Honokohau e, @@pau kou ike hou ana iho i ko @@ilimili, e holoholo ae ana ikau@@apalo'i.  Aole hoi kona leo e wa@@alo, hele ae ana ma kou mau paia.

         E ka makani jpuahio o Panioi e, @@ pau kou ha'iha'iolelo hou ana @@e Kealohaaina Samsonl ua hala @@ nalo na maka, nalo pu me ka @@ auwe kuu pokii hoaloholoha mai @@@u a-.

         E Koleaka'i e, e ke oni holu o Pohakupule, ua pau ka maalo hou a@@ o kuu pokii ma kou mau kaha@@i, aia la ke hii ia mai la e ka w@@i kau mai i ka hapalua o ka @@li.  Aia la i Wailuku, i ke ahe makani o Haelauliko.  Aole e loaa @@ kakou ua hunaia, ua nalo.  E Waiakoa e, ua pau kou ike hou ana ia Samson aole hoi e halaeai hou ma ke kohu o ka penikala.

         Aloha kahi a kuu pokii e huki ai i @e ola! E papa e, kuu papa hoom@nawanui hoi i ka wela o ka la. K@u papa i ka loku o ka ua me ka m@kani, o ka ko luna, o oe Ko lalo, e o@i ai i keia mau mile lo@@a. Hoi mai kaua me ka makani. @@@ ole wale no ia ia oe.  Auwe ku @ papa hoomanawanui ia makou. Al@@ahi paha a pau kou holeholo ana @@@@ ilalo ua hala aku la o kunane ka mea au e hooikaika ai. Poho pu no hoi na manaolana.

         Alo ha no hou na hooikkaika ana e loaa ke ola.  Aole nae pela ka manao o ka Makua mana lea ua lawae aku la oia i kana o ka uhane.  a waiho iho la i ke kino nau e **** e kanikau aku.

         ** hoomaikaiia na Lani, ka makuna o ka maha mau loa, Nana no e lohi a e hoomaha mai i ko olua mae luuluu.

         Hoomaikai i ka lunahooponopono ame na keiki hoolelehu.

         O mau me na waimaka o ke aloa nok li.

         MRS. HELEN K KAHCE

O aeloa, Beach. Honokohau, Maui.

 

MANAOIA E HOOKOHULIA MAI ANA I LUNAKANWAI

 

         O ka Loio Ray J. O'Brien ka moho ikaika a punahele loa e hauwawahia mai nei no ka hookohuia ana ae i lunakanawai hoomalu me kahi, o oLunakanawai Lightfoot e pau ana kona manawa ma ka la hope o ka mahina o Aperila.

         Ua loaa ka ike a hoomaopopo ana o ka Loio O'Brien ka moho a ke kahi mau hoa a ka Papa Loio Ha wai a i kulike me ia a ka Lunakanawai Keikie Emil C. Peters o ka loike ana ae ma kekahi manao wa ku nei o ke kanaka a ka papa loio Hawaii e hooin a e apono ai oia Liana kanaka e hookohu ae ana i lua kanakawai hoomalu ma kahi o Luna kanawai Lightfoot.

         O O. P. Soares, kekahi o na ko kua loio o ka aha apana Amerka, kekai i inoa i manaoia no ia kuana owai ana la o laua ke ohi ana i na pomaikai o in oihana.

         Ma ka la 1 o mei o pau ai ko Mr. Lightfoot hookohu a ua hoike ae oi ma ka Poalima aku la i hala maho pe iho o kona wailua ana aku i ka hana e holo aku ana oia e hoom*** e hoomaka ana ma ka la i o lei o ia keia poakahi ae Elun kau lunakanawai Lightfoot naa ana i ke kulana Kanakanwai a iaio e pau ai e haawi ana oia i kona manawa ma ka hoomaamaa kauawai a ma.

         Ma ka Bailey Groceteria, ma ka Make e Aala e loaa ai ia oe na meaai kini me ke kumukuei emi  loa elike me ka lakou hoolaha e puka aka nei ma kekahi wahi o keia pepa.