Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXI, Number 22, 1 June 1922 — He Moolelo Walohia Ko Vekinia Waiwai Hooilina Hoopuhiliia na Hana a ka Mea Manao Ino-Kau i ke Aki i ka Manawa Hope [ARTICLE]

He Moolelo Walohia Ko Vekinia Waiwai Hooilina Hoopuhiliia na Hana a ka Mea Manao Ino-Kau i ke Aki i ka Manawa Hope

Ma kekahi kakahiaka nui ae haalele iho la ke kahunapule : h 'i aku 3a no ke Kulanakauhale Verekinia, me'ka lawe pu aku maloko o kona pakeke i kekahi huina dala nui i oi ku rnao kana mea i koho wale ai mamua, me ka uku - \,\ aka o kona mau lilo kaahele apau. keia ka mea i • a no ia. ohana ia mau la. Mokuna X.—Ke Kaawale Ana Ame Kahi Malihini Uuku w N[?.hope: iho o ka pau ana o ka mve o Vekinia ma i hoikeia n-i ma ka mokuna i hala, i ka nana aku i ko Mr. Abota ; />!chelena ua loli nui ae i ka maikai a ua ano loaa ae no hoi ka ikaika hou, me ia hoakaka no nae ana ame kona hopo- ; '\o hoi no ka loihi ole aku o kona mau la e ola ai. • ke knmu paha o keia no ka loli ae la o ke ea o ka mahina -. patejnaba i ke ano pumehana ae, a no ka olokaaia ai\|i ..k \ pah;* hoi o kekahi mea nana i hookaumaha loa i kona 'iioo, o ia hoi, ka pono o kana kaikamahine mahope iho o make ana aku, no ka mea ole nana e malama kupono Aka nae, aole i mau loa ia ikaika ame ia maikai ona; i ke komo aua aku iloko o ka mahina o Okatoba, ka hoomaka ana o ka hooilo, a hoomaka mai la ka pa ana a ka makani me ka -kaika ajne ka huihui maluna o na mauna, me ka lawe pu mai : ke ania, me he kui la e houhou mai ana i ka ili, ua loli hikiwa .ve loa ae la ia kulana o kona ola kino mai ka maikai a i ke ann koleomo aku. I ka malamalama o ka la e aneane loa ana e haalele m4i ma keleahi ahiahi, a hoomaka mai la ka pa ana a ka ino maluna o na kuahiwi, a e uhi mai ana hoi na ao panopano o ka ino nni, ua lele loa ae la kona hanu, me ka maluhia, a me fa ike ole ae i ka ehaeha o na la hope o keia ola ana; ia marawa o na ehaeha apau o keia ao, na kaumaha ame na mea hnehoeha apau i kona noonoo ua hiki mai la i ka hopena; ua hala aku kona uhane i kahi e hiki ai ke hoopololeiia mai, a o kahi hoi o na mea hoopohihihi i kona mau la o ke ola ana e ike hou ole ia ai. He mau hora ia o ka ehaeha, ke kaumaha ame na kumakena ana, a elike me kana kauoha, ina no kona make e kanuia no kona kino lepo* malalo iho o ka malumalu o ke kumulaau paina. e ulu ana ma kahi koleoke mai i kahi hale o laua, a o kahi hoi a ke Sa 'Wiliama i hele aku ai e noi ia Vekinia e h!o i wahine nana, ua hooko aku na keiki ia kauoha ana, a mahape o kona nalo ana aku, alaila hooholo iho la ke Sa Wiliama aohe ana noho hou ana iho ma ia aina hihiu, *aka, e hoi aku ana oia i kona aupuni a imua hoi o kana mau mea n! h;i e kali mai la o kona hoi aku, me ka lawe pu ana ia \ ekinia kana wahine me ia. »Ma kekahi manawa mamua aku kona hoolilo ana aku ma ke kuai i na lua maina ana o ke kuai ana mai ia Mr. Abota mai, no ka mea, aohe ana kumupale hou no kona hoomau hou ?.::a iho i ka noho ana malaila, aohe ona makemake no ia mau hia maina i koe, no ka mea, ua loaa iho la no kana mea i kaur.ui ai. Ua hoolilo pu ia aku ma ke kuai kahi hale a Mr. Abota i kukulu ai me na lako hale apau maloko; o kahi papaihale a Mr. Hita i kukulu ai nona ua haawiia aku e ke Sa Wiliama īa Chi Lu, kahi Pake kuke a lakou ma ke ano o kana makana ia iaia, me na pono apau maloko, a mawaho ae o ia makana ua haawi pu ia aku ia Chi Lu kekahi mau dala mahuahua no kona lilo ana he kauwa hoopono, oluolu, a hooko pono no hoo i na kauoha, a i ka pau ana o keia mau mea i ka hanaia, alaila lawe aku la ke Sa Wiliama ia Vekinia me ia a hoi pololei aku la no Kapalakiko, a malaila ke Sa Wiliama i hoolinlalima ai i kekahi hokele no ka hoohala ana i ka hooilo maloko o ki kulanakauhale, me ka manao iloko o na la omaka mua ke Kupulau e hoi loa aku ai laua no Pelekane. Xo kekahi manawa loihi mamua aku o keia manawa ua k.-ikau aku la ke Sa Wiliama i kona ohana ma Enelani no 'kona mare ana i ka wahine, a e hoi pu aku ana oia me ka wahine ana o ka mare ana i ka home; eia nae, ua lilo ia nu hou ana o ka hoouna ana aku i kona ohana i mea no lakou e piha loa ai i ka huhu, aole i hookipaia aku ia nuhou ma keano hauoli nei, aka, me na manao kukahalake ka ohana o ke kamailio mau ana mawaena iho o lakou, no ka mare ana o Sa Wiliama i ka wahine okoa, aole hoi i ka lakou wahine i makemake ai, elike no hoi me ka mea i maa mau ia mawaena o kekahi mau ohana i makee i ka lakou mea aloha, a o ka hoo:naka ana hoi o ko Vekinia mau auwe, me na hana hoopilikia a noonoo lehulehu iaia. Ua kakau mai ka makuahine i kekahi lēka' pokple, e hoike r: ai ana i kona hoahewa loa no ka hana a Sa Wiliama i hana ai mamali o kona makemake ponoi, me ke apono ole ia mai e ; a, a pela no hoi me ke kaikuahine wahinekanemake o Sa Wiliama, he wahine e kauka'i mau mai ana i ka pono o kona ola ana me kana mau keiki elua maluna ona. Ma kana leka 0 ke kakau ana mai he mau manao wale no i piha me ka inaiaia no kona noonoo ole aku no ko lakou mau pono, a o ke A'!mu koikoi loa maloko o kana leka o ke kakau ana mai, ua c;l:ewa loa oia i ka mare ana i kekahi wahine haahaa a kuaaina ka aina e, oiai nae, he nui no hoi aiehulehu na kaikamahine •' -ukaualii ma Pelekane i makemake mai e lilo oia na kekahi r "akou. O keia mau leka nae i loaa mai iaia aole oia i hoike iki ia '-'kinia; ua hunakele loa oia iaia wale iho no, no kona hopo--1 vr»o no, ina e hoike ana oia e lilo ana i mea rfo Jaua e mokuahana ai. Ua maopopo mua iaia e lilo ana kona mare ana i ka " "-iiine ana i makemake ai i mea ku-eia e kona ohana, oiai he -hine okoa no ka lakou i makenjake ai nana, eia nae, ua paa ■ «■"na manao, ilia no kona hoi pu aku me kana wahine, a ike lakou i ka nani o ko Vekjnia helehelena, a hui pu no hoi me kona hoakaka aku i kona manao ponoi, e lilo ana ko lakou iriau manao ku-e apau i mea ole, elike me ke kehau e nalowale si mamua o ka malamalama o ka la, e hookipaia aku ana ekinia me ke ohaoha, a e lilo ana no hoi oia i meā ālohaia c -akou mamuli ona. "Owau ponoi no ko'u haku no'u iho," wahi ana o ka noonoo iho i kekahi manawa, oiai oia e heluhelu ana i na leka. "Aole au he kamalii i nei manawa e kauka'i aku ai a na hai e a'o mai i ka'u mea e hana ai, ua kanaka makua au i nei Aanawa, a ua loaa pu hoi ia'u na manao kuokoa no'u iho; me ka'u s ike ai he pono pela au i hooko aku ai." "Ina e hoole mai ana kuu makviahine ame kuu kaikuahine ' ka hookipa ana aku i kuu mea aloha me ke ohaoha ma ke oia ka hakuwahine o ka Hitadela, no laua ka'u e kaumaha I2 ei, no ka mea, o ko laua ku-e ana mai i ka mea i kuleanal

ia home ua like no ia me ka i ana mai ia Vekinia e hookaawale aku laua ia laua ma kahi e," wahi hou a Sa Wiliama. Ma na ano apau oia no kona haku nona iho a he kanaka haawipio wale ole aku no hoi oia iaia iho malalo o na manao hoahewa mai a kekahi poe; ina no ka hookipa ole aku o kona makuahine ame kona kaikuahine i kana wahine ma ke ano oluolu a nana mai iaia he wahine a he haku hoi no ka Hitadela, he hana ia e nana ole aku ai oia ia laua. Aole oia i hoohuoi iki e lilo ana kona mare ana i kekahi kaikamahine u'i ana i makahei ai, a e noho ana hoi ma na mauna ahiu oke Komohana, i mea hoahewa na kona ohana. Mahope koke iho o kona hoopalau ana ua mare koke no oia ia Vekinia me ka loaa ole he manawa nona e holo leka mua aku ai i kona makuahine a i kona hoi e hoike aku ana ia laua no kona mare aku i ka wahine, me ka hoakaka pu aku i ke ano o ka wahine ana e mare ana, nolaila ua like keia mau palapala o ka loaa ana mai iaia me he popo uwila la i lele mai la a pa iaia, a ua like no hoi ka nuhou e pili ana i kona mare 0 ka loaa ana aku i kona makuahine ame kona kaikuahine me kekahi puupuu ikaika loa e kuiia aku ana ia laua. "Ua hoopoino oia i kona ola ana," wahi a ka Lede Linetona, me ka piha loa i ka huhu, mahope iho o kona heluhelu ana Ika leka mai ia Sa Wiliama aku. "He keu aku a kona naaupo ke noonoo iho," wahi hou ana;" o kela kaikamahine kuaaina hupo i loaa aku iaia ma kela mau«nauna ahiu o Amerika o ia iho la kana wahine o ka makemake ana e marel He wahine hanohano maoli ana kela ana o ka manao ana e hoihoi mai i ka Hitadela nei! Aole loa au e hookipa mai ana iaia. O, aole loa," ' "Ua maopopo no ia oe, e Minama, ko Wiliama ano mai mua mai, nolaila aohe he hana naauao nau ke ku-e ana aku iaia. Aole loa oia e holohe mai ana i kau mau mea apau e kamailio aku ai ka makuahine, no ka mea, aole i lilo ka mare ana o kana wahine o ka mare ana mai la aole no ia he mea nona e maliu mai ai no kau hoahewa aku, o ka pilikia loa, ma kou aoao, ina e hoonaukiuki aku ana oe iaia e hana mai ana oia i kekahi mea e kaumaha iho ai oe," wahi a ka Lede Hita o ka pane ana mai eia nae, ma kona helehelena e hoike okoa mai ana no no ka poho o kona manaolana me ka minamina pu no k«a mare ana o Sa Wiliama i ka wahine ana i makemake ole ai. "O, aole hiki ia'u ke alo ae i ka hoahewa ana aku iaia, he hana hoohilahila loa kana i hana mai ai aole ia kaua wale, aka, i kona mau hoaloha lehulehu pu kekahi, he keu ke kupanaha ke noonoo iho, no kona hunakele loa no ia mare aku ona, a o kona mare ana kana o ka hoike ana mai nei. Heaha iho la la ka waiwai o ia hoike ana mai nei, he mea hoonaukiuki wale mai no ia i ko'u noonoo," wahi a Minama, ke kaikuahine o Sa Wiliama. "A eia hoi paha, e noonoo iho ua hoakaka mai no oia i ke kumu; ua mareia laua me ka hikiwawe loa mamuli o ka ma'i nawaliwali loa o ka makuakane o ka wahine, oiai ka makuakane e makemake loa ana e mare koke ia laua oiai oia e ola ana i mea nona e ike ai ua loaa ka makua o kana kaikamahine mahope iho o kona hala ana aku ma kela aoao o ka muliwai eleele o ka make," i pane ae ai ka Lede Hita, ka makuahine ponoi o Sa«Wiliama, ma ke ano e kupale aife ma ka aoao o ke keiki no ka mare koke ana ona i ka wahine. "O, ke manao nei au he hana hoopunipuni wale no kela i hoolalaia e lakou no ka paa ana iaia ma kela wahi i mea e lilo ai kela kaikamahine iaia a e loaa pu aku ai hoi ka inoa hanohano i kela kaikamahine kuaaina," i namunamu iho ai ka Lede Linelona. "Pehea ana la ko Sede manao ina no kona lohe aku i keia? "Heaha ana la kana mea e kamailio mai ana?" "Heaha auanei kana mea e kamailio mai ai no ka mea, ke ike ole nei au i kona kuleana e kamailio mai ai i kahi mea," i pane aku ai ka makuahine, no ka mea, aole i lilo ak mare ana o kana keiki me kona ike a apono ole i mea nana e ahewa ai no ka mea, oia mau no kona aloha iaia, a i ka manawa a kekahi e ahewa wale aku ai i ka mea a kana keiki i hana ai, e hoao ana no oia e kupale nona, me ka nana ole aku i ka nui o kana mau olelo hoehewa iaia nona iho. "E ike mai oe i keia, aole o Sa Wiliama i hana hewa ma kekahi ano, aole i hoopoino aku i ka inoa maikai ame ke kino o kela kaikamahinē mamua ae o kona mare ana aku la iaia; no kaua no paha ia hemahema no ke koi ole ana aku no iaia e mare mua mamua o kona holo ana aku nei i Amenka," wahi a ka makuahine. "O, aole like o ko'u mapao me ,ko°u e mama, e hoopau kaua i ka noonoo ame ke kamailio hou ana aku no ia mea no nei manawa," i noi mai ai ke kaikamahine oiai nae, oia ka mea piena loa o laua. "Wahi a Wiliama i hoakaka mai nei maloko o kana leka e hala ana no kekahi manawa loihi iaia ma Amerika mamua o kona huli hoi ana mai i ka home, no kona makemake e lawe hoomaikai aku i wahine ma na wahi e ae mamua, a me lie mea la, me ke kanalua ole ke olelo ae, no ka hoohinuhinu ana ae paha i na aoao kalakala o ka wahine, o ia hoi, i mea e loaa ai ka ike 1 ka wahine kuaaina ana no na ano maikai apau 0 ka noho ame ka launa ana me ka poe kiekie, mamua o kona hoihoi ana mai i kana wahine a hoikeike mai imua o kaua, i mea no kaua e ike iho ai he wahine naauao a paa rula no kela wahine ana o ka mare ana mai la. z "No ia kumu ea, e hooikaika kaua e kaomi i ko kaua mau manao inaina nona no kela mare ana mai la ona me ka ma-lu ahiki i ko laua hoea ana mai imua p kaua, eia nae, he hana paakiki no ma ko kaua aoao ka uymi ana i ka inaina no kela mareia ana mai la ona me ka kaua wahine i makemake ole ai." O ka Lede Hita ka mea namunamu mua o laua no keia mare ana o Sa Wiliama, aka nae, mahope iho oia ka mea mua loa i hoopau i kona hoahewa i ke keiki, nolaila ma ia hope mai aole mea i kamailio hou ia no ka barona opio e pili ana i kona mare ma-lu ana, a o keia no hoi ka hoomaka ana o kekahi liana hoohalua e hoopoino i ke ola o ka wahine opio, ame ka ukali ana mai o na makahiki ino lehulehu mahope mai, a i hookaawaleia ai hoi na mea aloha no ia mau manawa lehulehu. lUa ike o Vekinia nona iho i ka maikai ame ka oluolu o kona noonoo ma kekahi ano, a ma kekahi hoi he nui ke kaumaha ame ka ehaeha o ka noonoo, o ia hoi ka hoi hou ana aku i Kapalakiko, kona home kahiko. Ua haalele aku oia ame kona makuakane i ke Kulanakauhale o Kapalakiko aneane eono makahiki i kaahope aku, i ka manawa he wahi kaikamahine uuku wale no oia, a ua hoi hou aku nae oia ilaila he kino wahine makua iloko o kona kulana nani, a mamuli o ka nui loa o na loli i hanaia maloko o ke kulanakauhale o Kapalakiko, ma hale a ma ke ano o ka noho ana o na kanaka, a pela hoi me kona lpli nui loa, aole mea i hookahi i ike mai iaia o ke kaikamahine no oia a ke kanaka haawina pakalaki i komohia ai iloko o kekahi hihia 1 owiliia ai oia, a i nalowale honua ai hoi me ka emoole loa, me ka ike ole ia o kona wahi o ka nee ana aku, mahope o kona uhi ana i kona mau meheu apau a kekahi hoaloha a enemi no hoi ona i maopopo ole ai kana wahi o ka heie ana aku. Ua piha loa o Vekinia i ka hauoli me ia haawe no nae ona i ke kaumaha no kona n\akuakane i haalele mai la iaia; he piha oluolu me ke aloha nui nona kana kane, me ka haalele ole i kekahi mea me ka hana ole ia no ka hoohauoli ana mai iaia ma kekahi ano, a i ole keakea mai paha iaia no kona kaniuhu mau no ka make ana aku o ka makuakane, a ua lilo na hana maikai apau a kana kane i mau mea hoomama loa ae i kona mau manao kaumaha apau. - (Aole i pau)