Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXI, Number 23, 8 June 1922 — Page 1

Ka Nupepa Pookela o na                                       Hoopukaia i na Kakahiaka

            Nupepa Hawaii        Nupepa Kuokoa                 Poaha Apau

                        KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII

KE LXI-HELU 23.     NUPEPA KUOKOA HONOLULU, T. H., POAHA, IUNE 8, 1922.

 

Huli Hoi Mai o T. Mackenzie no ka Aina Hanau

 

Apio Aku Oia me na Manao

            Ohohia e na Komite ma ka

                        Poalua Iho Nei

EKOLU AHAMELE ANA

            E HAAWI AI MAANEI

Ma ka Liberty e Loheia ai Kona Himeni Ana ma ka po o Keia Poalima

 

            Ma ke ku ana mai o ka mokuahi Maui mai Kapalakiko mai, ma ke kakahiaka o ka Poalua aku la i @, i huli hoi mai ai o Tandy Mackenzie, ke keiki Hawaii puukani himeni no ka hoohala ana i kekahi mau la pokole ma Hawaii nei, a ua apoia aku oia e ko ke kulanakauhale nei poe me na manao ohohia, a hookipaia mai @ o na leo huro o ka hauoli no ke Caruso o Hawaii.

            @ ka mokuahi Maui e hookokoke mai ana mawaho ae nei o ka nuku a ke awa ma kela kakahiaka, aole i kakali iho ko Honolulu nei poe a pili mai ka mokuahi i ka uwapo, no ka hookipa o ka Ahahui Hoeueu Hawaii, me ka Bana Lahui, no ka hoohanohano ana kau ia McKenzie ka hookipa ana mai iaia ma ka lepo aloha o kona aina hanau maluna o ka mokuahi aila ea o ka Lunakiai Eben P Low, a holo aku la no ka halawai ana me ka mokuahi Maui.

            Oiai ka moku o na komite hookipa e hookokoke aku ana i ka mokuahi Maui, me ka paani ana o ka hana i na mele hoonanea, ua noke mail la na ohua oluna o ka mokuahi i ka huro, no ka piha ohohia, i keia hana hoohanohano a ko Honolulu nei poe.

            O na komite o ka holo ana aku no ka hui pu ana me Tandy Maekenzie, oia o Lani Magoon, Senatoa C. E King, C. Copp Jr., J. K. Mokumaia, Samuel Pauolo, V. A. Cederloff, ka Lunakanawai J. R. Desha, W. K. Hussey, D. K. Bent Jr., Ka Mekia Hoopai ame ka Lunakiai E. P. Low, a persidena hoi o ke Kalapu Hoeueu Hawaii.

            Mahope o ke kaapuni ana i ka mokuahi Maui, oiai hoi ka bana puhiohe e paani ana i na mele hoonanea, ua pii aku la ke komite hookipa noluna o ka mokuahi, a hui pu me Tandy Mackenzie, me ka lululima aloha ana, alaila hookauia aku la na lei maluna ona, kela hoailona hikimua o ka hookipa a ko Hawaii nei poe i na malihini.

            Ua hele ka uwapo a piha i ka poe makaikai, no ke ake e ike kumaka i ka puukani himeni o Hawaii nei, a i ka lele ana mai o ua Caruso nei o Hawaii, ua lulumi aku la kona mau hoaloha lehulehu no ka lululima ana me ia, iloko o na manao ohohia hauoli, no kei halawai hou ana, mahop o ka nalowale ana o kona mau maka no na makahiki loihi.

            I huli hoi mai nei o Tandy Mackenzie no Honolulu nei, no ka haawi ana i kekahi mau ahamele eko@, ma keia kulanakauhale, o ka mau o keia mau ahamele, ma ka po o kei Poalima; maloko o ka Liberty, o ka lua ma ka auwina la o ka Poaono ae, a o ke kolu ma ka Poalua, ka la 13 o keia mahina no.

            O na pomaikai e loaa mai ana, mai kela mau ahamele mai, no ke kokua ana aku i ka huli ana i ka pakaukau himeni; i ka nana aku, @ ana e nele ka huliamahi o ko @ kulanakauhale nei poe, ma kela mau ahamele, no ka lohe pono ana i eia keiki o Hawaii, ka mea nana hookaulana aku i kona aina ha@.

            Ua hanauia o Tandy Machkenzie a Hana, Maui, a mahope iho o on a hoonaauaoia ana ma ke Kula Kamehameha no kekahi mau makahiki ua haalele iho oia ia Honolulu nei, no Amerika, i ka 1912, @ ka manao e komo aku i ke kula @ kauka, me kona maopopo mua ! aia me ia kekahi kalena kiekie kahi i waiho ai, o ia kona leo himeni.

            O ka manawa mua loa i ikeia ai wela kalena iloko o Tandy Mackenzie, o ia no kona manawa i himeni ai imua o kona mau hoaloha i kekahi la ma Bosetoa; iwaena e ka poe e hoolohe mai ana i kona himeni ana, he lunanui no kekahi hui himeni, ua hoolimalima koke kela lunanui iaia, e komo iloko o ka hui himeni i kapaia "The Bird of Paradise."

            Mahope mai o kekahi manawa ua himeni o Tandy Mackenzie maloko o ka Hokele Baltimore, i laila i hoo- ( next column after picture)

MAI KA HEMA MAI-LUNAKANA J. R. DESHA, TANDY MACKENZIE AME LANI MAGOON

kamaaina ai oia me Henry Ford, ka moi o na kaa otomobile Ford, a koi mai la e holo oia no Detroit, no ka himeni ana imua o ka poe hana malolo ona. Ua hooko aku oia i kela kono, a mahope i hoi hou mai ai no Nu Ioka.

            Iloko o kona manawa e himeni ana ma Baltimore, ua lohe iho la o William Thorner, ke kumu himeni kaulana ma ka paka ana i ka leo, a koi mai la e kaa aku o Mackenzie malolo o kana aʻo ana no elua makahiki.

            Ilko o ka makahiki 1921, ua hoolimalimaia oia, e na lunanui o ka Puukani Caruso i make, e himeni no ka buro Hale Metropolitan no elima makahiki.

            Ua kaahele oia ma Europa ma ka hana himeni ma na kulanakauhale ano nui. Ua kuʻi aku kona kaulana ma na wahi apau, a ma Nu Ioka kana wahi i noho paa ai, a i ikeia ai hoi ma ke ano ke Caruso o Hawaii.

            Wahi ana o ka hoakaka ana ae, no na keiki Hawaii e noho mai la ma Amerika ma ka hana himeni, ua pau ko lakou ikeia ana e himeni ana i na mele Hawaii maoli, o na mele hoohepa, malalo o na hoololiloli ana a na hui, i noho hana aku ai lakou, o ka lakou ia e himeni mai la, aole o na himeni Hawaii, i maa maanei nei.

NUI NA KEIKI O KE KULA KIEKIE O HAWAII I PUKA.

            No ka elua o ka manawa, i hookuuia mai ai na keiki o ke Kula Kiekie o Hawaii nei a o ka papa i hookuuia i keia makahiki, me na degere, no ka hana akamai, i aʻoia, ma kela ame keia hana, ka oi loa aku o ka nui o na haumana; aka he hoomaka wale ana no keia, no na papa, e hookuuia aku ana ma keia mua aku.

            O ka poe makaikai i hoea aku no ka ike ana i na hana hope o ke kula, ma ka auwina la o ka Poakahi nei, ka nui loa i hoomaopopoia, ma kahi o na haneri, ke hele la, a lawa pono ole i na noho i hoomaukaukauia, ua hoike aku ka poe makaikai, i ko lakou mau manao ohohia, ma ka haawi ana i na paʻipaʻi lima, i ka wa e haawiia ae ai ka palapala hoomaikai, i kela ame keia haumana i puka i keia makahiki.

            He iwakalua, ka nui o na haumana o keia papa i hookuuia i keia makahiki, me ka loaa o na palapala hoomaikai, ame na degere no ka lakou mau hana ike akeakamai i koho ai.

            Ma ka hora eha o ka auwina la o kela Poalua, oiai ka poe makaikai, o nonoho ana mamua pono mai o ka halekua, malolo o kekahi halepeʻa nui, a oiai hoi ka Bana Hawaii, e hoonanea mai ana i ka lehulehu, me na leo mele, ua kani ae la ka pu o-le kahea, o ka wa ia i oili mai ai kekahi mau keiki a'o koa o ke kula, me ka have o ke Kula Kiekie o Hawaii, ame ka have Amerika, mailoko mai o kekahi hale okoa aku, a kaʻi mai la noluna o ka lanai o ka halekula, a kukulu ae la i na have a elua, ma na wahi i hookaawaleia no laua.

            O kei a ka hoomaka ana o ka papakuhikuhi o na hana o keia auwina mele lahui, me ke mele p uana mai o ke kalapu himeni o ke kula i kekahi himeni, me ka nui o ka paʻipaʻiia.

            Mahope o kela himeni, i paani hoi mai ai ka hana, alaila kaʻi mai la na kumu o ke kula, iloko o ko lakou aahu oihana, me ke komo pu ana mai o na kahuwaiwai o ke kula, a mahope loa mai na haumana o ka papa e puka ana, me ko lakou

mau aahu loloa, me na papale, o ke kula kiekie.

            Ua kaʻi mai la ka huakai, a noho ae la na poropeka ame na kumukula ma ko lakou mau wahi i hoomakaukauia, pela hoi na keiki e puka ana, ma ko lakou mau noho i hookaawaleia.

            I  ka noho hoolaʻi ana iho o na mea apau, i kalokalo ae ai ka Makua Stephen, o ka hoomana Kakolika i kekahi mau huapule i ke Akua, e hoomalu mai i na hana ʻo kela anaina, a e alakai hoi i na keiki e hemo ana, ma na alahele apau e lilo ai lakou i mau makaainana maikai.

            Mahope o ka pule, i mele ai ke anaina i kekahi himeni, i alakaiia e ke kalapu himeni o ke kula; a i ka pau ana o kela himeni, i hoolauna mai ai ka Peresidena Dean iia Kiaaina F. R. Farrington, ma ke ano iaia ka haiolelo ano nui o ka la.

            Mahope o ka haiolelo a ke kiaaina i paani mai ai ka hana ia Hawaii Ponoi, me ke ku ana o na mea apau iluna, alaila ku mai la ka Peresidena Dean iluna, me ke kahea pakahi ana mai i na inoa o na keiki e puka ana, me ka haawi ana mai i na palapala hoomaika, iloko o na paʻipa'ilima ana a ke anaina.

            I ka pau ana o kela hana, i haawi mai ai ka Peresidena Dean, he haiolelo pokole imua o na keiki i puka, e aʻo ana ia lakou, e hele aku imua o ke ao nei, a e lawelawe i na hana e kaulana ai lakou, a e kaulana pu ai hoi ko lakou kula, a o ka mea oi loa aku, e hoolilo ia lakou, i mau makaainana maikai.

            Mahope iho o ke ku ana o ke anaina iluna, a mele i ka himeni o ke kula, ua lulumi aku ka lehulehu, e haawi i na lululima, o ka hoomaikai i ka poe, e makaikai i ke kahua o ke kula.

HOOPAU WALE IA KA HIHI O FOOK HING TONG.

            Mamuli o ke noi a kekahi o na loio o ke aupuni kulanakauhale i hoopau wale ia ai ka hihia o Fook Hing Tong, ka haumana o ke kula kiekie Makinile i hoopiiia ae ai e W. B. Coale, kekahi o na kukukula o ke kula Makinile no ka hoeha me ka mea eha ku i ka make, maloko o ka aha kaapuni a ka Loaawanawai Frank Andrade ma ka Poaha aku nei o ka pule i hala, a pela hoi me ka hoopii a Fook Hing Tong e ku-e ana ia Rev. W. B. Coale no ia hewa hookahi he hoehoe. Maloko o ka aha hoomalu i hookumu muaia ai keia mau hoopii a elua a ua waiho loa ia ae i ka aha kaapuni mamuli o ke noi a na mea hoopii na ke kiure e hoolohe a e hooholo o ko laua mau hihia.

            Ma kekahi manawa aku nei i hala ua ala ae he hoopaapaa mawaena o Fook Hing Tong ame Rev. W. B. Coale, kana kumukula a ua lawelawe lime maoli laua, ua hoeha aku a ua hoeha mai iloko o ka manawa o na hora kula. Ma ka olelo a ke kumukula o Fook HIng Tong ka i hoeha aku iaia, a ma ka Fook Hing Tong olelo hoi o Rev. W. B. Coale ka i hoeha mua aku iaia, a no ka hiki ole iaia ke hoomanawanui no ia hoehaia ana mai la ona ua panai aku la oia i ke kui no ke kui, o ka hopena o ia lawelawe lime maoli ana a laua oia ka hoopauia ana mai o Fook Hing Tong mai ke kula mai, oiai nae o keia makahiki ka hope loa a Fook Hing Tong mai ke kula mai, oiai nae o keia makahiki ka hope loa a Fook Hing Tong e noho ai ma ia kula a puka mai o ka haumana, ua hookomo ae la oia he hoopii imua o ka aha hoomalu no ka hookolokoloia mai o Fook Hing Tong, a no ia hoopii hoi ana ua hookomo pu ae la o Fook Hing Tong he

hoopii e ku-e ana i kana kumukula no ka hoeha.

            Ma na oleloike i hoakakaia ae imua o ka aha ua ikeia ka hui pu ana o ka Papa Hoonaauao ame Wade Warren Thayer, ka loio ma ka aoao o Coale e noi ae i ka loio o ke aupuni kulanakauhale e hoopau wale i ka hoopii a ke kumukula e ku-e ana i ka haumana, a pela hoi me ka Loio Noa W. Aluli, ka loio ma ka aoao o Tong no ka hoopau wale ia o ka hihia a Tong, a mamuli o ia aelike ana o na aoao elua i hoopau wale ia ai ka hihia a Coale e ku-e ana ia Tong a pela hoi me ka hoopii a Tong e ku-e ana i ka kumukula. He hana uwao maikai loa keia i hanaia mamua o ka hooneeia ana aku o na hoopii iua e maopopo ole aku ai ka olelo hooholo a ka papa kiure.

            Elike me ia i hoakaka muaia ae nei ua kipakuia mai o Tong, ka haumana hoeha i ke kumu mai ke kula Makinile mai mahope koke iho o kela lawelawe lime like ana a laua. O kona makahiki keia e puka mai ai, a ma ka oleloia oiai ua kipakuia mai oia mai ke kula mai eia nae, ua aeia no oia e hoomau aku i ka hele ana i ke kula ahiki i kona puka maikai ana mai i keia mahina. No Mr. Coale oia mau no kona noho kumukula ana no ia kula, e hoopau ana paha laua i ko laua mau manao, a e hoolaulea ana ma nei mua aku?

            O kekahi mau hihia e ae i hoopau waleia mai maloko o ka aha hookolokolo a ka Lunakanawai Frank Andrade oia keia malalo nei.

            Ka hihia o Isaac Hobron i hoopiia ae ia no ka moekolohe me Julia Punihale; ka hihia o Joe Andrade no ia hewa like; ka hihia piliwaiwai o Bernardo Decuscos, Ambrosio Cuaraa ame Takehata Geng; ka hihia o Gonichiro ame Shige Takayasu i hoopiiia ae ai no ka hewa  moekolohe; hihie hoeha o N. T. Tyler ame ka hihia moekolohe o Mrs. Dionisia Taverna ame Pedro Costrencia.

LILO WLAE KA BONA O F. W. LAW I KE AUPUNI.

            Hooleia ke noi a ka loio ma ka aoao pale e ka Lunakanawai Frank Andrade maloko o ka aha kaapuni ma ke Poakahi nei, o ke noi i waihoia ae ai e George K. French, ka loio o Fred W. Law, o ia hoi e hoopau ka aha i kana kauoha kanawai mua e hoakaka ana e laweia ka bona o $2000 o Law ma kana hoopii hoohalahala imua o ka aha kiekie.        

            Ua hoahwaia o Fred W. Law e ke kiure ma kekahi manawa aku nei i hala no ka hoopaʻi lawe ana i ka waiwai i haawiia iaia e malama, a ua kauia aku ka hoopaʻi paahao maluna on a aole e emi iho malalo o hookahi makahiki hoopaahao ma ka hana oolea maloko o ka halepaahao o ke Territore.

            No keia hoopaʻi i kauia aku maluna on a ua hoohalahala oia, ma o kona loio la, i ka olelo hooholo a ke kiure imua o ka aha kiekie, a no kona hoea ana ae imua o ia aha ma ka manawa e kaheaia mai ai o kona hihia, a i mea hoi nona e hiki ai e noho e mawaho ua haawi ae oia $2000 bona no ka hooiaio ana no kona hoea ae imua o ka aha i ka manawa e kaheaia ae ai.

            Mahope koke iho no o ko Law haalele mai no ia ia Hawaii nei a holo aku la no Kanada, kahi i hoikeia mai ai aia oia malaila i nei manawa. No kona hoea ole ana ae imua o ka aha ua kukalaia ae la ka lilo wale ana o kona bona e ka aha ma ka pule aku la i hala, a ua ukuia ae ia huina e ka poe na lakou i kuhope no ua o Law.

Hookuʻiia e ke Kaa Otomobile he Korea a Make

Hiki Ole ke Pale Ae I Kela Ulia Poino Mamuli o ka Holonui o ke Kaa

NUI NO KEKAHI MAU ULIA E AE I IKEIA

Pakele Wale Aku no Nae na Ola ma ka Apua Mamuli o na Haawina Laki

            Ma ka hora 12:30 p. m., o ka auwina la Poakahi nei i lele loa ae ai ke aho hope loa o P.K. Pai, he Korea, maloko o ka Halemaʻi Moiwahine, elua hora mahope iho o kona hookuiia ana e ke kaa otomobile bile e kalaiwaia ana e ke Konela Patrick W. Guinney, o ka puali o ka puuku. Ma ke kihi o na alanui Beritania ame Moi kahi o kela hookuʻiia ana. Ma ke kihi o ke alanui ke Korea kahi i ku ai kakli no ke kaa uwila, a i kona ike ana aku i ke kaauwila i ka holo mai holo aku la oia no ka manao e kau i ke kaa uwila a ma ia holo ana aku ana i kaa pono ai oia mamua o kahi o ke kaa otomobile o ke Konela Guinney e holo mai ana a hina oia ilalo. Ua laweia ae oia no ka halemaʻi o na poino uila a mailaila ae a ka halemaʻi Moiwahine, a malaila i make loa ai.

            Ma ia kakahiaka he kanaka hana no ka mahiko o Ewa o John Texeira ka inoa o nona hoi na makahiki he 32, ua make hikiwawe loa oia mamuli o ka pa ana i ka uwila ma kahi e kawiliia ai ke konakalika. He wahine kane-make kana o ka haalele ana iho la ma keia ao me elua keiki.

            He keiki uuku nona na makahiki eono, a nona hoi ka inoa o W. D. Calistro aia oia ke waiho mai la maloko o ka halemaʻi o na kamalii me ka nawaliwali loa no ka nui o ka eha i loaa iaia mamuli o kona hookuʻiia ana e ke kaa otomobile e kalaiwaia ana e Miss Giddle. mai kekahi aoao aku no kekahi aoao, a iaia i kaa ai i ka hapalua like o ke alanui a mamu apono hoi o ke alahele a ke kaa otomobile e holo mai ana ua hookuʻiia mai la oia a hina ilalo, o kahi o ka laki aole i make koke ia manawa, ua nui nae ka eha i loaa iaia, a no ia eha i laweia ae ai no ka halemaʻi o na kauka o ka hoike ana ae e ola ana no ia keiki.

HAALELE O ASCH I KE KULA NA KOMITE KUWAENA.

            Ma ke noho ana o ka halawai a ke komite kuwaena Demokarata ma ka auwina la o ka Poaono o ka pule aku la i hala i waiho ae ai i Julius Asch, ka hope makai kulanakauhale a elele hoi mai ka apana eha ae ma ke ano he hoa no ke komite kuwaena Demokarata, i kona kulana he hoa no ia komite, a ua hoakaka ae oia i ke kumu o kona wiaho ana i kona kulana komite no ka nui loa o kana hana e hiki ole ai e loaa i manawa nona e noho mau ai ma ka halawai a ke komite.

            O George Ah Nee ke kakauolelo mau a ke komite ma ia halawai i hoole ae ai oia i kona noho hoomau ana aku ai oia i kona noho hoomau ana aku ia kulana he kakauolelo na ke komite hou, a o Charles M. Hite, ka i lawe aku ia kulana hana no ka manawa ahiki i ka loaa ana o ke kanaka e hookohuia ae ana ma ia wahi.

            Ua ku-eia ae ke kohoia ana o Eward Hanapi hoa no ke komite kuwaena Demokarata mai ka apana elima mai e Alexander Tripp, ma ka Tripp hoohalahala o ka waiho ana ae he lehulehu o na baloka i lilo ia Hanapi i kupon oloa nae e lilo mai nona, a no ia hoohalahala ana ua kohoia he komite no ka ninaninau pono ana i ka oiaio o ia hoopii.

            No ke pani ana ae ma kahi o Asch i waiho ae la o kekahi o na hoa o ka apana eha oia o Chas M. Hite, Joel Kiakahi, A. E. Carter Jack Milton ame William St. Clair ke kohoia ae ana.

KA HUAKAI KAAPUNI A KE KILAUEA IA MOLOKAI.

            O ka huakai kaapuni a ka mokuahi Kilauea e lawe aku ana i ka poe makaikai ma keia Sabati iho, Iune 11, he huakai i manaoia e piha ana i ka poe makemake e holo makaikai i ka mokupuni o Hina, ua nui ka poe i hele ae e hoopaa i ko lakou mai inoa me ka hui mokuahi no kela huakai a ua loaa ko lakou mau tikiki; e haalele iho ana ke Kulauea i ke awa o Honolulu ma ka hora 9 a. m., ponoi o ia kakahiaka Sabati, a na manaoia e ku hou mai ana ia ma ka hora 9 a oi o ka po. He $10 ka uka o ka holo ana a hoi mai.

Paa i ka Hopuia No ke Ku-e i Na Luna Oihana

Kailiia ka Omole Rama Mai ka Makai Aku e Kekahi Mau Haole Koa Luina

HOPU PU IA KA MEA NONA MAI KA RAMA

Nui ka Poe Maloko o ka Hale i ka wa i Komo ai na Makae e Kuai Rama

            Ma ka po o ka Poakahi nei elua mau luina, no laua na inoa o ka  hoike ana ae o Henry W. Flynn ame E. Dougherly, i paa ae i ka huina o $500 pakahi pela i hookuuia aku ai laua. O ko laua hewa o ka hopuia ana a hookomoia ae he hoopii no laua o ia ko laia komo ana ana mai e akeakea i ka liana a ka makai ma ka manawa e hooko ana i kana hana. He hoopii keia i ulu ae mamuli o ka hoao ana e kaili mai i kekahi emele okolehao mai ka lima mai o ka makaikiu Apana i ka manawa ana ame ka makaikiu Henry Kualii e kakali ana o ka hiki mai o ke kaa makai mahope iho o ko laua komo ana iloko o kekahi hale makahi kokoke i ka Honolulu Iron Works, a maloko o ia hale i loaa aku ai kekahi omole okolehao, a ma ka moolelo he umikumalua poe e ae maloko o ka hale mawaho ae o ka on a hale, he poe luina wale no, ma ka manawa o ka hopuia ana o ka on a hale.

            Ma ka oleloia o Mrs. Rose Kukahiko ka on a o ia hale, a ua hoopiiia ae oia no ke ku-e i ke kanawai hookapu waiona, a mamuli o kona belaia ana ae e Arthur M. Brown, kona loio $500 i hookuuia ae ai oia no kona hoea ana ae mamua o ka aha ma ka manawa e noho ai ka aha e hoolohe ia hihia.

            Ma ka Poaono o ka pule aku la i hala ka loaa ana ae o kekahi hoopili i ka Makaikiu Mcfuddle no ke kuai okolehao ame ka piha mau o kela hale o Mrs. Kukahiko i ka poe on a. Na kekahi kanaka o ka oihana kaua i hookuuia mai ka hana mai i hoike ae i ka makaikiu no ka lilo ana o $300 mai kona pakeke aku maloko o kela hale, no kekahi mau manawa ka mamua aku o kona kipa mau ana ae ia hale e kamaa wahi kiaha okolehao ai, a iaia i lilo ai i ka moe no ka ona ua manao oia ua laweia kana mau dala mai kona poli aku ia manawa.

            No keia kumu i hooaunaia ae ai na makaikiu Apana, Kualii ame Antonio Louis no ka hele ana ae e komo a e hopu i ka mea a mau mea ku-e kanawai maloko o kela hale, a ua paa io ka mea ku-e kanawai ma ia hele ana ne a lakou. Me kekahi dala i hoailonaia, wahi o ka hoike a na makaikiu, i holopono ai ka lakou kuai ana i kekahi omole okolehao, a i ka manawa a ka makaikiu Antonio Louis e kelepona ae ana i ka halewai no ke kaa makai a e paa ana hoi ka makaikiu Apana i ka omole okolehao, ka hoike ma ka aoao o ke aupuni i manaoia no ka lawe ana ae imua o ka aha, ka hoike oiaio no ia hana ku-e kanawai a ka ona nona ka hale, o ia ka manawa i lele mai ai na luina i hoikeia ae nei na inoa maluna e aumeume me Apana no ka omole okolehao ahiki i ka lilo ana aku ia laua a pau i ka wawahiia.

            O Flynn, kekahi o na luina ka i lele ua mai e aumeume me ka makaikiu Apana no ka omole okolehao me ka hooikaika mau o Apana e hoopakele a no ka lele ana mai o Flynn e paa ika umauma o ka makaikiu Apana o ia ka manawa o kekahi o na luina i hopu mai i ka omole a wawahiia. No kekahi mau luina ua nahaha ka omole ua pau no hoi ko laua hana hou ana mai i kekahi hana hoopilikia ia manawa, a he mau minuke ma ia hope iho hoea aku ana ke kaa makai, o ka ona hale Mrs. Kukahiko ame na luina i hoao mai ai e akeakea i ka hana a na makai ua laweia ae a ka halewai,. a, malaila i hookuuia aku ai mahope o ka bela ana ae.

PIHOLO HE KEPANI MA KOKO HEAD A MAKE.

            Ma kekaho la o ka pule aku la i hala aku la he Kepani lawe hana aelike, o T. Kurashita ka inoa, no Kamoiliili, a oia pu hoi kekahi iwaena o kekahi mau Kepani lawaiʻi o elima ko lakou nui, i laweia aku e ke kai mai na laeaa aku o Koko Head a piholo a make. Ua huliia kona kino aohe nae i loaa. O ke kolu iho la keia o na Kepani o make ma kela wahi. Ma ka Poaono o ka pule aku la i hala keia halawai ana me ka make.

Powaia He Kiakaa Otomobile e Kakahi Mau Haole Koa Elua

Hahauia ke Poo o ke Kiakaa a Hoomaka Ua Mau Koa Powa Ni e Holo i ka Manawa i Kahea Ai ke Kiakaa i Kokua

            Maumau na hana powa a na koa, i ka poe kiakiaa otomobile, o kahi nae i lanakila loa ai na hana a kela poe koa, o ia no ka hemahema o na kiakaa, aka he mea nae keia e aʻo mai ana ia lakou e hoomakaukau, ma na manawa apau e lawe ai i na koa, maluna o ko lakou kaa.

            Ma ka po o ke Sabati aku la i hala, i hahauia ae ai ke poo o kekahi kikaa o L. A. Lobell ka inoa e kekahi mau koa elua, o ke kau ana maluna o kona kaa, mawaho ae nei o ke alanui Keeaumoke, o kahi nae o ka laki, aole i kupouli kona noonoo a no kona kahea e ana i na kokua, i huli ole ia ai kona mau pakeke, e kela mau koa.

            I kuike ai me ka moolelo a kelo kiakaa, o ka hoike ana ae i ka oihana makai, ua hoea aku he elua oihana makai, ua hoea aku he elua mau koa, no kahi hoolulu o na kaa otomobile, ma ke alanui Moi, ma ka po o kela Sabati, a koi aku la no ko laua makemake i kekahi kiakaa, a laua i kamaaina ai; e lawe ia laua no kekahi hale inu ti o na Kepani ma Makiki.

            Aole nae ke kiakaa, a lau ai makemake ai maloko o kahi hoolulu o na kaa i kela manawa, nolaila, ua hoolumalima aku la kela mau koa, ia L. A. Lobell, lawe ia laua no Makiki.

            Me ka manao hoohuoi ole, aia ka epa ame ke kolohe iloko o kela mau koa, ua ae aku la oia i ko laua makemake, a hoomaka aku la ka holoana o kona kaa, no kahi i makekei e kokoke aku la i ke alanui kauaoao.

$5500 I OHIIA E KA OIHANA MAKAI NA HOOPA'I

            Haule na loaa i ohiia no na hoopaʻi ame na dala bela i lilo wale i ke aupuni kulanakauhale o na mahina mamua aku i ko ka mahina o Mei i hala iho la. Ma ka hoike a ka hope kakauolelo maloko o ke keena o ka hope makai Kulanakauhale Ed. Ross o ka waihoia ana ae i ka papa o ka heluna o ka poe i hopuia no Mei he 736, a o ka huina nui o na dala hoopaʻi ame na dala bela i lilo wale i ke aupuni he $5565.45. He $858.10 ka oi aku o keia huina i ohiia i ko ka mahina o Ianuati, ka mahina kiekie loa o na loaa iohiia ,o ia hoi he $4707.35.

            Mailoko o ka 735 poe i hopuia he 486 i ahewaia a he 217 i hookuuia. 128 mau hihia i koe aole i hookolokolia a loaa ka olelo hooholo.

            O na Kepani ka oi aku o na lahui ku-e kanawai, 112 mau inoa, he 60 o ia huina i hoopiiia ae no ke ku-e i ke kanawai e pili ana i ka holo ana o na kaa. He 64 mau Pake, he 40 Pukiki, he 34 mau Hawaii a no na lahui huikau e ae he 236.

            Ua ikeia ka ikaika a hooko o na makai mokokaikala ma o ka paa ana ae he 319 poe i ka hopuia no ke ku-e i na kanawai o ke aupuni kulanakauhale a he huina o $1753. 30 i ohiia no ia mau hihia; no ka mahina aku o Aperila he $1324.65 ua like ia me $428.85 ka oi aku no ka mahina o Mei. No na hihia piliwaiwai he $717.20 i komo ae i ka pahuhao waiho dala a ka oihana makai. He 32 poe i hopuia no ka on a a he 29 o ia huina i hoopaʻiia.

            E HOOLOLIIA AKU ANA KA MAUNA KEA NO MAUI.

            Ma ka halawai a ka papa komiaina o na awapae o ka noho ana ma ka Poalima o ka pule aku la i hala, ma ia halawai i hoikeia ae i kekahi manao e hoololiia aku ana ka holo ana o ka mokuahi Mauna Kea ma keia kupulau ae i ka manawa e hoea mai ai o ka mokuahi nui hou o ka hookahi miliona dala ka hoolilo, e holo aku ana ka Mauka Kea mawaena o Honolulu ame Maui a o ka mokuahi hou e hiki mai ana ke holo aku ana mawaena o Honolulu ame Hilo.

            Oiai ka uwapo o Kahalui ke hanaia mai la no i nei manawa e hookaawaleia ana kekahi wahi no na mokuahi lawe ukana nui mai Kapalakiko mai e pili mai ai ma ia uwapo a e hookaawaleia ana kekaho wahi o ia uwapo no ka Mauna Kea e pili mau aki ai, i hiki ai i ka Mauna Kea ke hoolele a ke hooili mai i kana mau ukana.

            Mamua nae o ka hoopaa ana ike o Lobell i ka holo o kona kaa, o ka wa no ia i hahauia mai ai kona poo, me kekahi meaeha, ana i koho aku ai e eke one, a kunewa aku la oia imua, me ke poniumiu, i ka hea ae ai oia i mau kokua; eia nae, ua ike e na koa, i ko laa poino, nolaila hoomaka aku la e leie ilalo, a holo elike me ka mama i loaa ia laua, a i ka hoea ana mai o na kokua, ua nalowale aku kela mau koa.

            Ua waihola mai ka hoike i ka Hulewia, no kela hana powa, a ma ka olelo a Lobell, aole on a kanalua, no ka hiki iaia, ke ike i kekaho o kela mau koa, no ka mea, ua hoomaopopo oia, i ka hoailona, e kau ana maluna o kona kuka, he elua mau molina ma ka pulima o kona kuka, he hoike keia, no ke kulana o kela mau kkoa, noluma laua o na mokukaua, a noloko hoi o ka oihana kaua.

            He kanaha a oi dala, a keia kiakaa maloko o kona pakeke, a oiai nae, ua pilikia oia ma kekahi ano, mamluli o ka hahauia ana aku o kona poo, ua pomakai nae oia, no ka lilo ole ana o kana mau dala, i na koa.

            Wahi a Mr. Lobell, he lawe mau no oia i kekahi pu panapana me ia i na manawa apau, no ke kupale ana nu iaia iho, i ka wa e hoaaia aku ai e powa, e ka poe kolohe, ma kela po nae, ua waiho oia i kona paalole manoanoe, a komo mai i paalole lahilahi, no ka nui o ka wela, ma ia ano iho la, i hookomo ole mai ai oia i kana pu panapana, iloko o kona kuka, eia ka auanei, ua lilo kela @ hemahema, ma kona aono, i kumu e pakele ai na mea kolohe.

HALA LOA NA EKELEKA O MAUI NO HILO, NO KA INO.

            Ma ka hoi ana mai a ka mokuahi Mauna Kea mai HIlo mai ma ka po Poakahi nei mai ka uwapo hou aku o Mala ka hookihikikiia ana aku o na olua noluna o ka Mauna Kea me ka pelakana mamuli o ka ae ole o ke kanaka malama haleipukukui o Lahaina e aloaloia na ohua mai ka uwapo kahiko aku nolun o ka Mauna Kea maluna o na waapa no ka nui o ka nalu o ke awa.

            I ka holo ana a ka mokuahi Mauna Kea no Maui ame Hilo ma ke ahiahi o ka Poaono aku nei o ka pule i hala aole i hooleleia na ekeleka ame na ohua o Maui ma Lahaina no ka nui loa o ka nalu no ia kumu i lawe loa ia aku ai na ohua ame na ekeleka no Hilo. I ka hoi ana mai a ka Mauna Kea ma ka po Poakahi o ia mau no ka nalu o ke awa e hiki ole ae ke hoolele i na ohua o Maui ame na ekeleka, nolaila aole no i ae ke kanaka malama ipukukui o Lahaina e aloaloia na ohua o Lahaina noluna o ka Mauna Kea mai ka uwapo kahiko aku.

            Mamuli o ke noi a kekahi kaikakamahine nona kekahi hoahanau i make ma Honolulu nei ia David T. Fleming ka lunahoohana o ka Hui o Baldwin i laweia aku ai oia ame na ohua e ae noluna o ka mokuahi Mauna Kea mai ka uwapo aku o Mala maluna o ka waapa mahi.           

            I ka manawa i lohe ai kekahi poe he waapa mahi ka mea e aloalo ana i na ohua i ka Mauna Kea he 25 a oi aku poe i noi ae no ko lakou laweia aku no ka Mauna Kea maluna o ia waapa, a no elua kele pa a ka waapa mahi o ka holo ana aku me ka lawe ana mai i na ohua oluna o ka Mauna Kea, na ohua o Maui i lawe loa ia ai no Hilo Nui ka nalu ma ke awa kahiko o Lahaina mai ka po Poaono mai ahiki i ka Poalua oiai nae, ma ka oleloia he maile maikai wale n ka ma kahi o ka uwapo Mala.

            Aole i loaa aku na leka ame na nupepe a ko Maui poe mai ka po Poaono mai, a eia no ka loaa ana aku a ma ke kakahiaka o ka Poalua mai, a ua ku a uluhua kekahi mau ohua o Maui i lawe loa ia ai mai Maui aku a i Hilo me ka maʻi pu, a eia nae, ua pae maalahi hou i ka aina ma ka po Poakahi mai. O keia ka mua loa, pela ko oleloia, o ka lawe loa ia ana o na ekeleka ame na ohua o Maui i Hilo a hoihoi hou ia mai mamuli mai o ka @ o ka ino o ke awa.