Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXI, Number 23, 8 June 1922 — Page 6

Page PDF (1.76 MB)

This text was transcribed by:  Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun
This work is dedicated to:  Dr. Michael J. Chun

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

He Moolelo no

NA PUUWAI ELUA

Ka Hewa o ka Wahine---He moolelo i Owiliia me na Haawina Hoopihoihoi Noonoo o ke Au o ka Manawa

-----

            No ka hapalua hora 'paha kela hele malie ana o ua o Ela, hoea aku la oia no kahi i ku ai o ke keena o ka Loio Malo, a ma kona ninau ana aku i kekahi keiki lawelawe oloko o kekahi hale nui, i kuhikuhiia mai ai iaia ka helu pololei o ke keena.

            I kona komo ana aku maloko o ke keena, e noho ana no ka loio iloko, hoouna aku la keia i kona pepa inoa, a oiai he mai la ke kakauolelo a ka Loio Malo, no ka ninaninau pono ana i na hana a keia lede malihini i makemake ai.

            "He oi aku ka pono, e hui kino maoli no au me Mr. Malo, he manao pokole wale no ka'u i makemake ai e kamailio me ia, a o ka pau no ia," wahi a Ela, i pane aku ai no ke ano o kana hana o ka hoea ana aku ma kela la.

            "Ina hoi ha pela alaila e kakali oe a kaawale ka Loio Malo, no ka mea ua paa loa oia i ka hana, i keia manawa,' wahi a ke kakauolelo, a e hoao aku ana ke kakauolelo e hoi no ke keena maloko, huli hou mai la nae oia, a ninau mai la ia Ela.

            "Ina e oluolu ana oe, e hoakaka mai i ke ano o kau hana i makemake ai ia Mr. Malo, malia o hiki ia'u ke hoike aku imua on a, no ka ae ana mai e ike koke ia oe."

            "He makemake ko'u, e hui kino pu me ia, oiai o ke ano o ka'u misiona, he hana ia i pili iaia wale no ame a'u, aku nae aole no paha he hewa o ko'u kamailio ana aku ia oe, ua pili pu aku ka hana a'u i makemake ai ia Kapena Sr. Leonada."

            Kunou mai la ke kakauolelo imua o Ela, me ka olelo ana mai, e kakali malie oia maloko o kela keena ahiki i kona hoea hou ana mai, o kona komo aku la no ia noloko o ke keena i noho ai o ka Loio Malo.

            He hookahi paha minuke o kela nalo ana aku o ke kakau-olelo, oili hou mai la oia, me ke kauoha ana mai ia Ela, e komo aku iloko no ka mea ua ae mai ka Loio Malo, e kamailio pu me ia.

            Ma kela hoea ana aku o Ela noloko o ke keena o ka Loio Malo, uwai mai la ka loio i kekahi noho nona, me ke kamailio pu ana mai.

            "Ke ole au e kuhihewa o Miss Kalakona kou inoa; heaha ka mea hiki ia'u ke hana aku nou? He nui ka'u mau hana i keia manawa, aka no ko'u makemake ole, e pau wale kou manawa, ma ke kakali ana, pela au i makemake ai, e hoolohe koke aku i kau hana."

            Unihi ae la ka Loio Malo i kana uwaki iwaho, me ka nana ana iho i ka manawa, aia hoi kona noonoo ke nalu la, no kela kaikamahine opio, ame kana hana i makemake ai i pili aku no Kapena Sr. Loenada. He mea oiaio loa, ua hoike mua aku no o Kapena Leonada iaia, no kona haulehia ana i ke aloha, me ke kaikamahine nae ia a Mr. Mebure, aole hoi me ka lede opio e noho aku la imua o kona alo, a nona hoi ka pepa inoa, i laweia aku ai iaia e kana kakauolelo.

            Aohe wahi mea a kamailio iki aku o ela, ua hele maoli oia a piha me na noonooo like ole, me kona kanalua loa, no ka hiki pono iaia ke hoakaka aku i kona mau manao imua o kela loio, a no kona noho hamau loa hoi, kamailio mai laka Loio Malo no ka elua o ka manawa.

            "Ua hoike mai nei kuu kakauolelo ia'u, ua pili kau hana i makemake ai e ike ia'u no Kapena Sr. Leonada. Ma ka'u hoomaopopo aku, eia oe iloko o kekahi haawina kaumaha; a ke lana nei ko'u manao, aole i kau aku kekahi mau haawina poino maluna o Kapena Leonada."

            "I hele mai la au e ike ia oe e Mr. Malo, no ka ninau ana aku no ka manawa au i lohe hope loa ai mai ia Kapena Leonada mai," wahi a Ela me ka hele a pii ka ula ma kona mau papalina.

            " E kala mai oe e Miss Kolakona, ia'u o keia ko kaua manawa mua loa i halawai ai, a aole no hoi au i lohe mua i kekahi inoa o keia ano. He mea oiaio, ua kamaaina loa au ia Kapena Sr. Leonada, aka nae, ma kekahi mau kumu kupono, aole oia i makemake e ike wale ia ae kona hoea hou ana mai i Ladana nei, malalo iho la o kela mau kumu, aole e hiki ia'u ke hoike aku ia oe, no kona wahi i hele aku ai ame ke ano o kana mau hana, koe wale no a loaa mai ia'u na hooia ana, ke kamailio pu nei au, me kekahi mea, i loaa iaia ke kuleana e ninau mai ai nona.

            "E oluolu oe e pane mai i keia ninau, ua maopopo no anei ia oe, ua nanaia aku o Kapena Leonada ma ke ano ua make kahiko oia, a ua loaa pu ka ike ia oe, no kona huli hoi ana mai enelani nei?"

            "Ae, ua maopopo ia'u kena mau mea apau au e ake mai nei e ike." wahi a Ela me ka hoao ana mai e minoaka.

            "E manao kuhihewa ana ka hoi au, owau hookahi wale no laka mea i maopopo no kona hoea ana mai i Ladana nei. Pehea o oe anei kekahi i ike pu iaia no ka pule hookahi ae nei i hala?"

            He eiwa ae nei la i hala, o ko'u ike ole ana iaia, i haalele iho ai i ka Hokele Kuini, no ka hele ana aku e ike ia Miss Kalani. Mamua aku o kela manawa, ua ike no au iaia. I kona haalele ana mai i ka hokele, ua hoike mai oia, e huli hoi hou mai ana no oia ma kekahi la au, a i kona huli hoi ole ana mai, manao mai nei au, malia paha ua kakau mai oia ia oe, i ke kumu o kona nalowale loihi ana."

            Nana pono mai la ka Loio Malo maluna o ela, ma ke ano kahaha, a i mai la: "Ua maopopo loa anei ia oe kau mau mea kamailio mai nei? Ua maopopo ia'u maka Hokele Kuini kona wahi i noho ai me kona mau hoaaloha, a ua ninau aku no au i ka poe o ka hokele nona, a hoikeia mai la ka lohe ia'u, aole on a noho hou maloko o kela hokele, a o kona mau hoaloha pu kekahi i haalele i ka noho ana malaila."

            "Alaila, o ka mea oiaio anei, aole oe i lohe hou i kekahi nuhou e pili ana iaia?" i ninau aku ai o Ela, me kona hele mai la a piha i ka pihoihoi, no ka halawai o Ivana, me kekahi poino.

            "Aole au i lohe hou mai e pili ana nona, aka nae mai hopohopo iki oe, no kona halawai me kekahi pilikia, no ka mea ma ko'u manaoio, aia no he mau kumu kupono loa no kona ike ole ia ana iloko o kei mau la. Makela manawa a'u i ike hope ai iaia, ua ala ae kekahi hoopaapaa liilii mawaena o maua mamuli mai no ia o ka like ole o ko maua manao," alaila ku ae la ka Loio Malo iluna me ka holoholo ana iho no kekahi manawa, a pane hou mai la ia Ela.

            "He hoaloha anei oe no ka ohana Mebure?" wahi ana me ka nana pono loa ana mai maluna o ke kaikamahine opio, alaila akaaka ae la, me ka pane hou ana mai. "Ke manao nei au, ua pulapu mai oe ia'u, a o ka mea oiao maoli, o Miss Ela Mebure kou inoa pololei, aole anei pela kuu hoaloha?"

            MOKUNA XXIV.

            No kela pololei loa o ke koho ana aku a ka Loio Malo i kona inoa, ua haikea au la ka helehelena o Ela, me ka hiki ole nae iaia ke pane koke mai, a o ia ka ka Loio malo i hoomau hou mai ai i ke kamailio ana.

            "Mai hookaumaha i kou noonoo e ka lede opio, no ko'u maopopo ana, i kou inoa, aka e hoomau mai i kau hoike ana e pili ana no Kapena Ivana, no ka mea aole no au i noho pouliuli no ke kumu oiaio maoli, o kou ake ana mai e lohe i kekahi mea e pili ana no Ivana. E lawe aku i ka'u mau hooia ana, no ko'u komo pu aku me oe iloko o kou mau manao kaumaha apau."

            "Aole au i hoea mai nei imua ou, no ke ake ana, e komo pu mai oe i loko o ko'u mau manao kaumaha. He oiaio o Miss Ela Kolakona Mebure ko'u inoa, nolaila aole au i pulapu aku ia oe ma kekahi ano," wahi a Ela, me kona ku ana ae iluna, no ka hoomakaukau ana e haalele iho ialoko o ke keena o ka Loio Malo.

            "E huikala mai oe ia'u e ka lede opio, in a ua hoehaehaia aku kou noonoo, mamuli o ka'u mau olelo," i pane koke mai ai ka Loio Malo, me kona makemake ole e haalele koko mai o ela iaia. Aole loa he wahi manao iki iloko o'u, e hoehaeha aku i kou manao; e kapa aku no au ia oe o Miss Kolakona, elike me kau i makemake ai a in a oe e noho hou iho ana ilalo, malia e hiki ana ia'u ke kokua aku ia oe ma ka mea hiki ia'u ke hana no kou pono.

            "He kanaka au i nui ko'u mau makahiki, a in a au e haawi aku ana i ka'u mau a'o ana ia oe, i kulike ole me kau i manao ai, alaila e huikala mai no oe ia'u no ia mea. He nui ka'u poe i hoike aku ai imua o lakou i ka'u mau oleloa'o, a ua hoopakeleia au he heluna nui o lakou, mai ke komo ana i loko o ka pilikia. Ke kamailio nei au ia oe a ka lede opio, me he la he kaikamahine ponoi loa oe na'u; a e nana mai hoi oe maluna o'u, he makua, i makaukau mau a haawi aku i na kokua ana no kou pono, iloko o ka wa o ka pilikia."

            "Ke mahalo aku nei au no kena mau ano oluolu loa ou, e hoikeike mai nei imua o'u, aka nae ke manao nei au, aloe i loaa ia'u kekahi pilikia, e konoia mai ai au e noi aku i kau mau kokua ana mai. I hele wale mai nei no au e ninau aku ia oe, in a ua loho oe e pili ana ia Kapena Ivana, aka mamuli o kau mau mea i hoakaka mai nei, no ko olua hoopaapaa ana, ua loaa ia'u ka hoomaopopo ana i keia manawa, me he mea la, o ke kumu iho la ia, o kona kakau ole ana mai ia oe, a hoike mai paha ma ke kelekalapa no kona wahi e noho nei."

            "Ma kela manawa a Kapena Ivana i hele mai ai a hui hope loa ai maua, ua kamailio mai oia e pili ana nou, a ua komo koke iloko o'u ka manao apono elike me ko'u makemake ana no kou kakunana. He mau manawa lehulehu ko'u i halawai ai me ia ma ko'u hale, hui, he manawa nae kela mamaua aku, o ka haule ana iho o ka poka pahu nana i hoonaueue ae i ka noonoo o ka lehulehu e pili ana i na hana a kou makuakane.

            " Aole o'u makemake e huna iho i ko'u manao imua ou. Ua maopopo ia'u, he ipo aloha o kapena Icana nau, a o oe kana wahine hoopalau; a i ka oili ana ae nei o ka moolelo maikai ole i pili i kou makuakane, he hana pono loa nau ka hookuu ana aku ia Kapena Ivana, e hele nona iho, me ka paa ole malalo o ka aelike hoopalau i hanaia mawaena o olua.

            "Ua hala aku kou kaikunana no kekahi wahi i maopopo ole, koe wale no ka poe ana iaia iho, mai ka ike ana aku a ka lehulehu, a ia oe i hookuu ole aku ai ia Kapena Ivana e hele lanakila iho, e konoia mai ana kela kanaka opio, e hookaawale iaia iho, mai ka hoikeike ana mai iaia imua ou, a imua paha o ka poe i kamaaina iaia."

            "Ma kena mau mea au e kamailio mai nei e Mr. Malo, ua hoinoino aku oe ia Kapena Ivana, e loaa ole ai na huikala ana a kela keonimana ia oe. Aole o'u makemake e hoopau wale i ko'u manawa, ma ka noho ana maloko nei o keia keena, a hoolohe aku i kau mau olelo kohu ole e Mr. Malo, aka e hookuu mai oe ia'u e hoi, ua pau ae la no ka'u hana i makemake ai e ike ia oe."

            " Ke hoike wale aku nei no au ia oe i ko'u manao maoli no ke kumu oiaia o ka nalowale ana o Kapena Ivana. Oia ponoi no ka mea i maopopo i ke kumu oiaio loa o kona nalo wale ana mai kona mau hoaloha aku."

            Me he mea la, aole o Ela i lohe aku i kela mau hoakaka a Mr. Malo, no ka mea ku ae la ua kakamahine nei iluna, me ka hele ana aku no kahi o ka puka, a o ia ka Mr. Malo o ke kamailio hou ana mai.

            " Ke manao nei au, he hana maikai loa nau e Miss Kolakona, ka waiho ana iho i na kuhikuhi no kou wahi e noho nei, ma keia keena, malia o hoea mai kekahi hoike e pili ana ia Kapena Ivana, alaila pololei ke hoouna aku i kekahi elele imua ou, a i hoea kino mai no hoi oia, na'u e kuhikuhi aku iaia i kou wahi e loaa ai."

            Aohe o Ela wahi mea a hoolohe iki mai i kela mau olelo a ka Loio Malo, ua hele oia a piha i ka hoonaukiuki i kela loio, nolaila wehe ino, mai la oia i ka puka, o ka oili aku la no ia iwaho, me ka awiwi ana aku o kana hele ana ahiki i ke alanui.

            No kekahi mau hora loihi ma kela la, ka pono hele wale ana aku no a ela ahiki i kona haule ana iho noho, maloko o kekahi paka a hoolohe aku la i ka owe mai o ka wai, o na paipu i hanaia maloko o kela paka. Ma kana nana iho iaia iloko o kela manawa, aole ka ikaika iloko o kona kino, ke hoao la oia e hoopoina i kona mau manao kaumaha, aole nae he hiki, o kana wale no e mihi la, o ia ka hiki iaia ke hoi aku a hoea i kona home, kahi a kona makuahine e kakali mai la iaia, o kahoi aku me kekahi nuhou no keaka, a no Kapena Ivana paha.

            No kela nawaliwali o kona kino, i hui pu ia me ka maluhiluhi, hilinai mai la o ela ihope me he mea la e hehee iho ana ilalo, ma ke ano maule, lohe ana oia i kekahi leo koli'uli'u o ka pane ana mai.

            "E ka madame, he mea hiki anei kekahi i hiki ia'u ke kokua aku ia oe? Ua loohia anei oe i ka ma'i?"

            Kaakaa ae la na maka o Ela, a iaia i nana mai ai, ike mai la i ke ku aku o kekahi keonimana opio me ka hakilo pono ana mai iaia.

            "Aole au i ma'i he poniuniu wale no keia loaa ia'u, mamuli o ka nui o ka wela o keia la, e hoi hou mai ana no ko'u ano makai, ke hala he mau minuke a'u e hoomaha ai makeia wahi."

            "Aole e hiki ia;u ke manaoio aku i kau mau olelo, e hoomanawanui iho oe pela, a e kii ae au i wai nou," I pane mai ai ke keonimana malihini, me ka hana ana iho i ka nupepa a kohu kiaha wai, o ka hele aku la no ia e hoopiha i ka wai, aole no hoi i loihi aku, hoi mai la oia, a hoohainu aku la ia Ela i ka wai, me ka hoopulu ana iho i kekahi mau kuluwai ma ka lae.

            "Me oe na hoomaikai he nui, ua makai loa ae la au i keia wa," i pane aku ai o ela me kona ku ana ae iluna, o kana nae'e hoomaopopo la, he keu aku kona haalulu me ka hiki pono ole i kona mau wawae ke hele.

            " E pono oe e hoi pololei no kou home maluna o kekahi kaa, a e haawi mai oe ia'u i kou inoa ame kahi i noho ai, i hiki ai ia'u ke kuhikuhi pono aku i ke kalaiwa kaa."

            Ke hoomaopopo la o ela iloko o kela manawa, ke hoi hou mai la kona kulana nawaliwali o ka mea pono wale no ana e hana aku ai, o ia ka ae aku i ke noi a kela keonimana malihini, o kona hoike aku la no ia i kona inoa ame kona wahi i noho ai.

            O kahi nae o ak laki, he nui na kaa hoolimlima e ku kokoke mai ana ma kela wahi, o ke kahea aku la no ia o ke keonimana malihini i kekahi kalawa, a i kona hoea ana mai, pane aku la ia Ela.

            " Pehea oe i keia manawa e hiki ana no anei ia oe ke hoi hookahi, a hoea no kou home, me ka pilikia ole?"

(Aole i pau)

 

He Moolelo no

PITA NIKOLA

A I OLE

Ke Duke i Haalele Aku i Kona Kulana Hanohano a Lawe Mai i ke Kulana Makaainana

Aole e hiki ia'u ke huikala aku ia oe e Pita Nikola, no kou haalele ana mai ia makou ma Konakinopala, a malia ua pono no kou hunakele ana i kou ano mai ka ike wale ana aku o na kanaka; eia nae ua hookaumaha loa ia mai au, no kou lawe ole ana aku ia'u iloko o ke kaana pu ana me kau mau meahuna.

            "Me he mea la, he kulana mehameha kou e noho mai nei, me ke kaumaha pu, pela pu hoi kou hoopuniia e na pilikia, aole wale no mai kou mau enemi kalaiaina mai, aka mai na kanaka Amerika pu kekahi, o kahi au e noho mai nei; aka nae aole no o'u wahi lihi kanalua iki no ka hiki ia oe ke kupale no kou pono.

            "He uuku loa ka'u mea i hoomaopopo no Amerika, a ua upu ae ko'u manao, e holo makaikai aku ilaila iloko o ka ma nawa kupono mua loa e loaa ana ia'u, me ka nana ole ae i ka loa ame ka pilikia o ke alahele. Pehea la, e loaa ana no anei kekahi hale kupono, i hoolakoia me kekahi wahi auau maikai, mawaho aku o na palena o ke kulanakauhale o Nu Ioka?

            Ua hoopiha loa ia o Nikola me ke kahaha, iaia i heluhelu ai i kela leka, a heluhelu hou iho la no ka elua o ka manawa, a i ka pau ana, hooiaio loa iho la oia, i ka pololei o kana mea i hoohuoi ai, no kela kanaka me ka umiumi eleele, eia ka he kiu i'o no kela kanaka, i hoounaia aku no ka hoomakakiu ana iaia.

            Iaia hoi i hoomanao ae ai no kela wahine opio nana i kakau mai i ka leka iaia ua piha maoli oia me ka hoowahawaha. He oiaio iloko o kona mau la e noho ana ma Rusia, ua hoohala nui oia i kona manawa ma ka launa ana me ke Kamaliiwahine Galakini, mamuli no o kona manao aku, ua makemake mai kela wahine i kono hoea mau aku imua on a, aole nae mamuli o kona manaoio ana, aia i loko o kela wahine, ka makemake iaia.

            He hookahi nae ana mea i mahalo loa ai no ua wahine nei, o ia no ka hoakaka ana mai i ka nui o na pilikia ame na poino e hoopuni ana iaia. O ka manao ana nae o kela wahine e holo mai no Amerika, a e komo au aku ua o Nikola, iloko o ka hauoli ana i na waiwai ame na lealea o na ano like ole, ua ku-e loa oia i kela ano hana.

            Pau ae la no kona pohihihi, no ka manao o kela leka, noiaila, lalau aku la oia i ka elua o ka leka, a uhae ae la i kawahi, eia ka o Kimo Koka, a o Haka Kenede hoi ka mea nana i kakau mai i kela leka iaia, a penei na manao i kakauia maloko.

            "E Pita Nikola: Eia au ke hoohala nei ma na Wai Mapuna ma Anakela, mahope iho o ko'u holo ana aku no Bikabi, a hala loa aku no kahi o ka lua waiwai. Aia no ka lua waiwai ke waiho la a he nui na kanaka hana, e noke la i ka eli i ka mauna. Aole au e hoike aku ana ia oe ma ke ano neepapa, no ka'u mau mea apau i ike ai, aka ma ke ano nui nae, ua hookoia no ko'u makemake, ma ka loaa ana mai o na mea apau a'u i ake aku ai e maopopo, o ia ka la, na inoa ame ka huina dala; a ua halawai pu me na keonimana, i hooliloia aku ai ka luwaiwai e ka hoaloha o kaua.

            "I kakau wale aku la no au ia oe, no ka hoike ana aku, eia au ke hooikaika nei ma loa hana a'u i hoohiki ai e loaa nui mai na pomakai me ka maalahi loa, a in a e ae mai ana oe, e komo pu mai me a'u ma keia hana, alaila e hoolilo no au ia oe i kanaka waiwai.

            "Ke hoomanao nei no au no kau hana maikai ia'u, ma kela po, aole au i poina, a in a e hiki ana ia oe ke hana aku i wahi e ae mai ai o Mr. Makuaia e haawai mai i ko'u mahele o na dala me ka manao maikai , alaila e loaa no ia oe kou mahele, elike me ke ano o ka hana au i hooko aku ai.     

            "Aole au e huli hoi koko aku ana, malia paha he hookahi mahina i koe. Eia au ke noho nei iloko o ka hanohano, a eia pu kekahi wahine opio maanei nei, i kupono me ko'u makemake. Nolaila, mai poina oe i ka hoouna ana mai i leka na'u, me kou hoakaka pu mai in a ua kupono na mea apau a'u i hoike aku la, no ko kaua komo pu mai iloko o keia hana."

            Hakalia no a pau ka Nikola heluhelu ana iho i kela leka, lomilomiia iho la eia iloko o kana lima, a kiola aku la iluna o ka papahele, me kon piha maoli i ka hoonaukiuki, no ka hoao ana mai o kela kanaka, e kaualako aku iaia iloko o kekahi hana ekaeka.

            He mau mionuke nae mahope iho, kii hou aku la no oia i kela leka, a lawe mai la me ka hoomohala pono ana ae maluna o ke pakaukau, a no ka elua o ka manawa, i heluhelu hou iho ai oia me ka akahele loa, alaila opiopio pono iho la, me ka hookomo ana mai iloko o ka pakeke o kona kuka.

            Ku ae la o Nikola iluna, ke ike la oia, i ka piha akamai me ka maalea maoli o Kimo Koka, e pahele mai la i kona noonoo, e lilo aku i meapaahana malalo o kela kanaka ino. Ke noonoo la oia, in a e hiki ana iaia ke kupale i ke ola o Mr. Makuaia, alaila he mea pono, e hoohoka aku oia ia Kimo Koka, ma na ano apau, ma ka paio ku e ana aku i kela kanaka, elike me ka maalea apau i loaa iaia.

            Ma ka aoao o Nikola, ua pomaikai maoli oia, i ka lohe pono ana i ka moolelo piha o na hana karaima i lawelaweia mai ia Mr. Makuaia aku, ka mea a Kimo Koka, a Haka Kenede hoi, i manao loa ai, aole ana e aa o Mr. Makuaia e owaka ae kona waha no kela karaima a laua elua wale no i ike ai. Noonuoo iho la oia, i wahi e kaa ai ka lanakila ma kona aoao, he mea pono, e noho hamau loa oia, ma kana mau mea i lohe ai mai ia Mr. Makuaia aku, a e hoao oia ma na ano apau, e hoikeike aku ia Haka Kenede, oia pu kekahi ma kona aoao, i hiki ai iaia ke koi aku i kela kanaka, e haawi mai i ka aelike i kakauia ana e hunakele loa ana, ma kekahi wahi maopopo ole.

            Ke hoomanao la o Nikola, no kekahi paiki kahiko, a Haka Kenede e paa mau ai, ua ike oia i ka hoikeike ana mai a ua kanaka nei i kekahi mau apana pepa kahiko iaia, me kona hoomaopopo ole nae, i ka waiwai o kela mau pepa. Ina nae aia ka pepa i kakau like ia e na kanaka a elua maloko o kela paiki kahi i waiho ai, aole ia he hana paakiki, ka hiki ana e kaa mai malalo o ka malu o Nikola, aka in a ua waihoia aku maloko o kekahi banako, a ma kekahi wahi e ae paha e maluhia ai, a laila he hana pohihihi loa, nana ka huli ana aku, ahiki i ke kaa ana mai malalo o kona malu.

            Me kela noonoo iloko o Nikola, ku ae la oia iluna, me ka noke ana i ka holoholo maloko o kona hale, no ka mea o kana mau mea apau e heluhelu ai maloko o na leka elua, ua pili wale aku no ia no Beka.

            No ka hiki ole nae iaia ke loaa ka maha o kona noonoo ke hoomau aku oia i ka noho ana maloko o kona hale, o kona lalau aku la no ia i kona papale, a hoomaka aku la e hele i waho o ka pouli, me ka kamoe pololei ana aku o kana hele ana no kahi i ku ai o ka home o Beka no kela ake no e ike aku i ua kaika mahine nei, a in a, no ka hiki nei, alaila e kamailio pu me ia ma na mea e hoauheeia aku ai kela ano mai kai ole mawaena o laua.

            I ka hoea ana aku o ua o Nikola mahope pono aku o kahi i ku ai o ka home o Beka, noho iho la oia e puhi ipupaka, aka no kona aku e ike lihi aku ia Beka hookokoke mai la on a ku pono ma ka puka aniani o ka rumi hookipa, e hiki ia iaia ke nana aku ialoko, noho iho la oia ilalo, me ka mau no i he puhi ana i kona ipupaka.

            Aole nae i loihi kona noho ana iho ma kela wahi, lohe ana no oia i ke kani o ka pila a Beka, alaila hoomaka ae ua kaikamahine nei e himeni, i kekahi no o na mele lawe hoomaamaa mau ana.

            Hiki hou ole aku la ia Nikola ke noho malie, ku ae oia @@ na, a hele mai la no kahi o ka puka aniani, a ke ike la oia ia Beka, mamua pono o kana pila, o ke kua ke huli mai la i ka puka aniani; a ke hoolohe malie la oia i ka himeni o ua kaikamahine nei, ahiki i ka pau ana, alaila hoomaka hou ae ia no e himeni no ka elua o ka manawa, me ka oi aku o ka nanai ame ka maikai maoli o kona lea a ma kela wahi iho la, aole e hiki ia Nikola ke ku malie iluna, aku noho iho la oia ilalo me ke kulou ana o kona poo, aia hoi ka hilahila iloko one, no kana mea i hana aku ai ia Beka.

            Iaia e hoolohe la i ka lea o Beka, aole ia o kela ano leo, ana e a'o mai ana i ua kaikamahine la, aka he leo kela no kekahi wahine, i kahiko kona ku ana imua o na anaina nui e himeni ai, me he mea la, o ke ano o kona leo, ame kana himeni ana, e kono okoa mai ana no ia iaia nei e hele aku, no ka mea, o ke ano iho la no ia o ke kaona o kela himeni.

            O ka himeni nae ia o ua o Beka ahiki i ka pau ana o ka pauku elua, haule wale iho la no kona mau lima ma na aoao, kulou iho la kona poo ilalo, a he mau @ekona mahope mai, moe okoa aku la oia iluna o na ki o kana piana.

            Me ka palamimo loa, wehe malie ae la o Nikola i ka puka olepelepe a hemo, o kona komo aku la no ia iloko, me ka nehe malie ana ahiki i kona kukuli ana iho maka aoao o Beka a pane aku la me ka leo malie loa.

            "Anuhea oe e Beka, e hoopau i kou uwe ana!"

            No ka pane ana aku o kela leo, ua hikilele ae la o Beka, me ke ala ana mai o kona poo iluna, ma ke ano puiwa a anehe aku la oia e nee ma kahi okoa e noho ai, ua paa e aku la nae, kekahi lima on a, i ka hopuia e Nikola me ka hoopili ana ae ma kona lehelehe a pane hou mai la.

            "Ua lilo i mea hookaumaha loa mai i ko'u manao, ka ike aku i kou uwe mai e Beka."

            "Aole au e uwe ana," wahi a Beka me ka hoao ana e hookuoo ae, me ka hiki ole nae iaia e holoi ae i na kulu waimaka e kau okoa mai ana ma kona mau lihilihi, me ka hoao ana mai hoi e minoaka, aole nae e hiki iaia ke pulapu mai ia Nikola.

            "E hoopau loa oe i kou uwe ana e Beka," i hoomau aku ai no o Nikola i kana kamailio ana.

            "Aole e hiki ia'u, no ka mea eia ka eha iloko o kuu opu." i pane mai ai o Beka no ka imi wale ana mai no i wahi kumupale ma kona aoao.

            "Ua maopopo ia'u, aia ka eha iloko o kou puuwai, a ke kaumaha loa nei au no ko'u lilo ana i mea hoehaeha aku ia oe a ke nonoi aku nei hoi i kau huikala ana mai."

            " Aohe a'u mea e huikala aku ai ia oe," wahi a Beka, me ka hooikaika ana e hemo ae kona lima mai ka puliki ana a Nikola.

            " Ua like pu maoli no au me ka holoholona e Beka; a ua makaukau au e hana aku i na mea apau au i makemake @@ in a ia he kumu e hoihoi hou ia mai ai kela ano kahiko mawaena ou ame a'u, o no la aku nei i hala. Mamuli o keia kaawale ana ou mai ia'u mai, ua ano e maoli au, e nana mai no hoi oe la!"

            Kaili ino aku la o Beka i kona lima, me ka huli ana aku i kahi e me ke kamailio ana mai me ka leo malie loa.

            "Owau no kekahi i loli ano e loa, e Nikola!"

            "E hoopoina loa oe i na mea maikai ole apau, a e hoomau aku i kou hele ana ae e ike ia'u, no ka hoomau ana aku i kou hele ana ae e ike ia'u no ka hoomau ana aku i ka kaua hana he himeni."

            "He hana paakiki loa, ka hoihoi hou ana mai i kela ano kahiko."

            "He aha auanei ka pohihihi, o ka hoopau ae no i na noonoo maikai ole iloko o kaua pakahi, o ka pau iho la no ia" Ua pupule maoli no au, aole nae ia mamuli o kekahi kumu e ae, aka no ke aloha wale no ia oe."

            Ua kamailioia aku kela mau olelo e Nikola me ka leo haalulu, ame ke kui'o, alaila kulou iho la kona poo ilalo, oiai hoi o Beka i nana mai ai maluna on a, me ka pinapina'i o kona hanu ana, a o ia ka ua kaikamahine nei i pane mai ai.

            "malia paha aia he like ole nui, maka kaua mea i manao ai e pili ana no ke aloha," wahi ana me ka hiki loa nae ia Nikola ke ike aku, ke akakuu mai la ka uahoa o Beka.

            "Ua maopopo ia'u e Beka ke ano o kau mea e kamailio mai nei. O ke ano o ke aloha oiaio ea, o ia no ka mea au i mele ae nei."

            "O, aole nou ka'u i himeni aku nei; a aole no ia he aloha. Aole ou kuleana e hoolohi mai ai i ke ano o kau'u himeni ana, " alaila alawa aku la kana nana ana i ka uawaki e kau mai ana maka paia, a i hou mai la: "Ua aumoe loa keia manawa, e pono oe e hoi no kou wahi, a e waiho malie mai ia'u!"

            "Aole e hiki ia'u ke haalele iho ia oe, ahiki i kou maopopo ana i ka mea a'u i manao ai e hana aku nou. Ke hoohiki aku nei au imua o'u, ua makemake au e haawi aku i ka'u mau kalena apau ia oe ma ke ano manawale'a, me ke kauka'i ole, no ka ukuia mai ua noke mai nae oe i ka akaaka imua o'u, ma ke ano pahenehene; nolaila au i manao ai e hoopa'i aku ia oe, no kou hoomaopopo ole ana mai i kou manaoe ame ke ano o ka'u hana no kou pono."

            "Ae, ua oi aku kau hoopa'i ana mai ia'u, mamua o ka hewa a'u i hana aku ai."

            " No ia hewa o'u, ke ae aku nei au, a ke noi aku nei hoi kau huikala ana mai. Ua hewa loa kou akaaka ana mai ia'u. Ina i maopopo na mea apau ia oe e Beka, e ike maoli iho @@@ no oe, aole au i ake aku no ko'u ukuia mai, aka no ka @@@ wale ana aku no ia no kou pono."

            Haka pono loa mai la ka nana ana a Beka Maluna o Nikola a i mai la: "Ea heaha ka manao o kau mea kamailio @@

nei?"

            "Aole e hiki ia'u ke hoike aku i keia manawa, o ka mea oiaio nae ea, aia kekahi mea ano nui loa, nana e hoololi @@@ kou kulana o keia wa, a ike kulana hou."

            "Heaha keia mau au e kamailio mai nei?" wahi a Beka me ka piha maoli i ke kahaha.

            "E huikala mua mai oe ia'u, a ma ka la apopo, e hele @@ oe no kuu hale, malia o hiki ia'u ke hoike aku imua ou @@@@ mea apau. He elua la okoa keia i pau wale no ka manawa waiwai i ka hoomaunaunaia."

            Kunokunou mai la ke poo o Beka, e hoike mai ana no kona apono, e hele hou aku no ka hale i noho ai o Nikola, alaila haawi mai la ua kaikamahine nei i kona aloha poeleele, me ka pana'i ana aku no hoi o Nikola i kona aloha, ma ka lalu ana aku i ka lima o Beka a honi iho la i na manamanalima, o kona oili aku la no ia iwaho, a nalowale aku la iloko o ka pouli.

(Aole i pau)