Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXI, Number 25, 22 June 1922 — HE WAHI KE'A ULAULA I KE ALO. [ARTICLE]

HE WAHI KE' A ULAULA I KE ALO.

Iloko o keia maii maHahiki pokole w4le nO 0 ka h<»hlßaii ana 0 n« mānao maoli 0 ia mea he "Ke'a Ulaula," o ia ke kokua ana i ka poe pilikia 0 na aina e. Ka pilikia i ke kaua, i ka ma'i ahulau, i ka wi a pela aku. No ia mau pilikia i loheia ua ala ae Mia htna ma 0 na Ke'a Ulaula la, a ohi i na dala mahuahua mai Hawaii aku nei; a pela no hoi na hana kuloko 0 kakou nei. Ke pono la pahi ,aole pahal Hookahi nae mea i maopopo, ua hamau aohe kani leo mai. He mau hana maikai kei(, a he alahele maikai no na hana kokua apau ma keia aina. Ua hala ae nei keia mau mea i ikeia. E nana aku i komua. He mea maopopo e ala hou mai ftna no ia mau ano hana imi dala i ka Wa e ku ae ai o ka pilikia; a o ua pilikia la ua maopopo? ole kona alahele e hele ntai ai; ma ka akau paha, hikina, hema a koaiOhana mai paha; aka nae, hookahi mea i maopopo, e hoea mai ana no ia mea. O keia mau pilikia apau a keia Ke'a Ulaula i ala ae ai a kokua, 1 me na loaa mai ka lohulehu mai, he mau pilikia pahola ole ia a palahalaha, ina i hoomakaukauia na paahana kinai aku, mamua 0 ka hiki ana mai 0 ia mea. Eia no, ko ku nei ka bila hoopulapula me keia wahi maoao paa iloko 0 ia kanairai, "I ka holohope ana 0 na kaoo mua ma na aina hoopulapula iloko o na makahiki mua he 5, e hoopauia ka wehe hou ana 0 na aina i oleloia." No keia la ka manao 0 keia kalai manao ana. Aia he ola no kakou e hauoli ai, a he ma'iahulau e ikeia ana i na la e pili koke mai ana mahope 0 ka elima makahiki e hoea.mai ana. Aole he kapalua no ka holopono, aka, he mea pono no e ku me ka makaūkau, e pale aku i na hoehihia a ke Inohoemanawanui.

No keia kaoo mua ka lanakila ma Molokai, hene like ka aka mai o a o o Hawai», a ina e pio lakou, e holo palahalaha ana keia pio ana mai o a 0 o Hawaii; ko kakou pa like ia i keia-ahulau. He mea pono e hoolohe ka«ou i na a'o a na alakai, o kekahi puulu a mau puulu paha, i pili ko lakOu uau naau me keia bila hoopulapula. I ka lakou koele an» mai uo na kokua, e fcoahu ma kekahi waihona no keia hana pale a ku-e aku i ka ino, e ala ae ana. Aole e pau ko kakou aho, e ka lehulehu i na kakaikahi e hoi ani no Molokai ,iloko o keia mau makahiki he elima. Ia lakou e kana ana ma ka aina, ia kakou e ku ana me ka makaukau no ke kokua ana aku in lakou ma na hemahema o ke ola ana ke lono ia mai, a i ole, i ikeia aku e kakou. E lilo kakou, ka poe e noho aku pei mawaho i makua "Ke'a Ulaula" uo lakou ,a hala ao na 1» ino, puka aku ma-o i ke ao malamalama, loaa ka n\aha. Aole no hoi lakou i nele i ka uhane ola maikai a ke Akua, i ko lakou lako ana mahope aku o keia hoao kna, i ka ike iho i na ohana i komo hope aku i ka aina a malama iho, elike me ka mea hiki, i ko lakou pilikia ana. He 35,000 kakou e Hawaii kuauli e ola nei i keia mau la; ua lawe aku ka po a puka ae la keia huahelu uuku i ke ao. He nui nae keia i ko Abarahama. E lawo ae, ma ka olelo wale ao no keia, i 10,000 kanafca a auhau ia lakou iho i 25 koneta i kela w» ame keia wa e komo ai o ke dala i ka lima; ina he uku hana palia, a i ole he loaa e ae paha. E hoahu ia mea, me na alnkai, a papa kilo ma kekahi olelo ana, 1 makaukau no lakou e hoohana aku ai 1 ka wa pono me ka hiki'wawe iJoko 0 ka maalahi. Ma keia hoahu ana e loaa aoa ho $2500 i kela ame keia hoakoakoa ana; ina ia hoakoakoa ana ma ka malama ua pono no ia; a e hemo koke no keia mau dala mo ka hoohakalia ole ia i na kaoo mutr e hoi ana i ka aina, me ka nana ois i ke kulana o ia ohana; a no ka mea o ka ninau e ku nei, he ninau pili lahui ia ,aole ma na ano e ae. I kou hoonui ana i keia huahelu me 12, o ike iho no kaua i ka nui maoli o keia puu, nona ka huina o $30,000 i ka makahiki. Hoonui mai keia ntt na makfthiki elima e loaa $aa ka heluna o $150,000. Aole e pau keia mau dala i na hatfa kokua i na ohana ho 100 ma ka avelike o 5 lala o ka ohaaa. A no Ka mea, he wa ana e kokua aku ai, a he wa e loaa ole ai e kokua aku. O k» mahele wahi hoahu i keia mau dala, o ia ninau nui ia, no ko kakou kaoliilii ma kela ame keia moku. Ona kahunapule ma na wahi au kanaka apau ,ka pono e hooliloia 1 komite ma keia nin>u ,a e lawe aku kela ame keia i kana pnolo o ke aloha ilaila, a na lakou e hoouna $• i ke keena poe

Me keia ano la, e ikeia aku no na hopena maikai. E i ae ana paha kekahi, i hapaha 0 ke dala aha ia au e haawi aku ai no keia hanaf Ae, jjjai ana oe 110 ka pono; he lillii ia la be nui kana j»ono. O kii mai auanei ke diftbolo lawe pau, i kau mea 0 ka au'a no na hana pono. Aia he lehulehu ae o na hana e kupono ai ,malalo o keia poomā«|o a kAu» e kuu mea heluhelu. O keia k« kokul. ia kakou iho, a pela ke Akua e kokua mai ai. 0 keia kekahi hatta maikai loa 0 hanaia, aole e hoi nele mai ka maikai mahope aku. Ua oi aku ka haawi mamua 0 ka lawe mii. Na ia hana maikai e ho6komo aku i ke aleha ilōko o ia kaoo mua, no ka poe 1 nele i ka aina mahope nei; a ulu ae ko kakou pilikia owiho nei, ua lako lakou la ,e lele m«i ana lakou ma ko lakou aoao e hana maikai i ka lakou maikai, no ka maikai 1 loaa aku. Ei» ke hoolalaia'nei ia mau alahole e na makua o keia hana hoopulapula. 0 hookele i Puna ame hookole i Hilo na hookele, ia kakou ka hoe, ko kakou pae no ia i ke Kanaana hou. 14e keia mau ano ohumuhumu ana no 1», « ulu ae ai 0 na noonoo maikai a hoohana aku. Pela i pono ai na hana a na alii 0 ko kakou aina nei, i ka wa kahiko. O ka na kilo mai, ka na kaula ao ,omou walo aku no ka na kahuna, a kalele iho ke alii, ka hoooee no ia o na hana me ka ikaika. Pela no kakou apau e pono ai i koia mau la. ; Mai kahuimu nae 0 pu-a ka uwa* hi. I wahi ahi nanahu no e mo'a ai 0 ka la*alu.