Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXI, Number 27, 6 July 1922 — Page 6

Page PDF (1.70 MB)

This text was transcribed by:  Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun
This work is dedicated to:  Dr. Michael J. Chun

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

He Moolelo no

PITA BIKOLA

A I OLE

Ke Duke i Haalele Aku i Kona Kulana

Hanohano a Lawe Mai i ke

Kulana Makaainana

 

            'E hoomanawanui iki iho oe pela, a mahope no au e hoakaka aku ai i ke kumu.  Ua lohe nui au i ke kamailioia ma ke kulanakauhale o Nu Ioka o oe kekahi o na kanaka waiwai loa, o ka nui aome ka uuku o kela waiwai, aole i maopopo ia'u. Mamuli nae o ka maopopo ana ia'u o k@u moolelo, ke makemake nei au e ninau aku ia oe, pehea la, aole anei mai kela lua waiwai mai na waiwai au e ai hooano nei i keia la."

            "Ke ae aku nei au i ka pololei o kena manao ou, aka heaha iho la ka manao o kou noke loa ana mai i ka niele ia'u no kea mea?".

            "Pela iki iho e hoea aku ana au i kahi e ike mai ai oe, i ka manao o ka'u mea e niele aku nei ia oe.  Ina ua pololei na mea i hoikeia mai ia'u, ua kuai hoolilo aku oe i kela lua waiwai no ka huina o hapalua miliona dala," alaila hoomaha iho la ka Nīkola kamailio ana aku, no ke kakali ana, o ka lohe i na hoakaka mai ia Mr. Makuaia mai, aka i kona noho hamau loa ana ua hoomau hou aku la no oia i ke kamailio ana :

            "O ka ukupanee no kela mau dala he hapalua miliona, no keia mau makahiki he umi-kumamalima, ma ka eona pakeneka no ka makahiki, a ke hui pu me ke kumupaa, he keu aku a ka nui maoli o ke dala.  Pehea e ae mai ana anei oe i ka pololei o keia mea."

            "Ae, ke hooia aku nei au, he huina dala mahuahua i'o ke loaa ana ia'u, nolaila heaha hou aku?"

            "E ae mai ana anei oe, o na dala nui hewahewa i loaa aku ia oe, aole ia nau ponoi, aka na Beni Kamerona, ka on a nona ka lua waiwai au i kaili ai ma ke ano limanui mai iaia mai?"

            "Ea, ke hele loa aku nei kaua i ka naele e Nikola.  Heaha iho la kou manao maoli, ma ke kamailio anano kekahi kanaka i make?"

            "Alaila e ae mai ana anei oe o Mr. Kamerona ka mea kuleana i kau mau dala apau?"

            "Heaha auanei ka waiwai o ko'u hoole ana aku, no ka mea ua maopopo na mea apau ia oe i hanaia aku maluna o kela kanaka."

            "E olelo ae kaua i keia manawa i Beni Kamerona ka on a nona ka lua waiwai, aole hoi nou a no Haka Kenede paha, a in a ke ola nei kekahi ohana o Beni Kamerona, aole anei he kuleana nui ko kela ohana e koi mai ai i na waiwai o ka mea i make?

            "Alaila ua maopopo anei ia oe ka ohana o kela kanaka e ola nei?" wahi a Mr. Makuaia me kona pupue wale ana iho no i ka paa ana ma kona noho.

            'Ae, ua maopopo ia'u, he kaikamahine hookahi kana e ola nei, ua ike no oe iaia, oia ke kaikamahine hanauna a kou wahine malama hale."

            "Auwe no ka hoi e! Ua ike au i kela kaikamahine, aole nae au i moeuhane mua, oia ke kaikamahine a Beni Kamerona," wahi a Mr. Makuaia me ka hele o kona helehelena a kunahihi.

            "Ae, o Beni Kamerona kona makuakane, a o ka mea ano hou a'u e hoike aku nei imua ou, o ia no kona lilo aku he wahine mare na'u."

            "Pehea i maopopo ai ia oe, kela ke kaikamahine a Beni Kamerona?" i ninau mai ai o Mr. Makuaia me ka aneane hiki ole iho iaia ke uumi i kona manao pihoihoi.  "Ap;e anei, ua kuhihewa oe ma kekahi ano, oiai he nui na kanaka i kapaia ma kele inoa o Kamerona?" me ka hoao ana mai o ia o Mr. Makuaia e minoaka.

            "Aole loa au i kuhihewa iki ma kekahi ano, a ke paa nei kuu manao, ua hiki loa ke laweia mai na hooiaio ana, no ka lilo o Beka Kamerona, i hoilina no kona makuakane, oia hoi o Beni Kamerona, me ko'u kauka'i aku i kau mau kokua ana mai, aka nae, i haawi ole mai oe i na kokua ana, alaila ua hiki no ia'u ke waiho aku i na mea oiaio apau, no ko Miss Beka Kamerona, lilo ana i kaikamahine oiaio loa na Beni Kamerona."

            Haka pono loa mai la ka nana ana a Nikola maluna o na mala o kona haku, no ke ano o kana pane, a o ia ka Mr. Makuaia o ka i ana mai: "Heaha na mea oiaio i loaa ia oe, no ke kuleana o Miss Kamerona ma ke ano he kaikamhine na Beni Kamerona?"

            "Aia a hoea mai i ka manawa kupono, ia wa auanei au e waiho aku ai i na mea oiaio apau, no ke kuleana o ke keiki i kona makuakane; a aole no o'u wahi kanalua iki, he hana pohihihi ka hooiaio ana, i ka mea i make, ma ke ano o ka makuakane ponoi ia o Beka Kamerona, ke kanaka hoi i pepehiia a make, a nona ka lua waiwai a olua o Haka Kenede i kaili mai ai mai iaia mai ma ke ano kolohe.

            "He elua a ekolu manawa a Beni Kamerona, i kakau aku ai i kona ohana, no kona wahi i noho ai, ame ke ano o kana mau hana; a ua paa loa kuu manao, aole ia he hana pohihihi, o ka hooiaio ana, no kahi o kona ohana i noho ai.  O ka mea mua loa a'u e makemake nei e ike, o ia no kau hana i manao ai, no kela kaikamahine a Beni Kamerona, i ka wa e hiki ai ke hooiaioia, oia ke kaikamahine ponoi, a ka on a nona ka lua waiwai au i kuai hoolilo aku ai ma ke ano kuleana ole?"

            "Ina e hiki ana ke waihoia mai na hooiaio apau, alaila e hana no au i ka mea pono oi no kela kaikamahine."

            "O ua hana pono la au i manao ai e Mr. Makuaia, heaha ia?"

            "O ia no ka haawi ana aku iaia i kekahi huina dala, e ike ole ai oia i ka nele ame ka hoaa ma keia mua aku."

            "Ina o kena iho la ka mea au i manao ai e hana aku no kela kaikamahine, alaila aole loa au e ae ana, aka e loaa aku iaia kona kulena oiaio loa, o ka hookahi miliona dala."

            "Ea, ua pulepule ia paha oe, i kamailio mai ai i kena mau olelo imua o'u?" wahi a Mr. Makuaia, me kona hele a piha hoonaukiuki loa ia Nikola.

            "Aole au i opulepule, aka eia no au me ko'u mau manao maikai apau, a o ia ka'u e koi aku nei, e loaa aku i kela kaikamahine ka huina o hookahi miliona dala."

            "Pehea auanei e loaa ai iaia kela huina, oiai owau ka mea nana i hoopukapuka aku, ahiki i ka nui loa ana o ka waiwai?

            "Pela i'o no, aka nae o Miss Kamerona ke kuleana i ka lua waiwai o kona makuakane, au o ke kuai hoolilo ana aku ma ke ano kolohe."

            Huli aku la ka Mr. Makuaia nana ana no kahi o ka puka aniani e hamama mai ana, a o ia kana o ka pane ana aku :

            "Ina au e hoole aku ana i ka haawai ana i kela huina dala, ia Miss Kamerona, alaila heaha iho la kau mea e hana mai ai?

            "Ua paa loa kuu manao, aole oe e hoole mai ana, i ka hana ana i ka mea pono," wahi a Nikola me ka haka pono ana aku o kana nana ana ma na maka o Mr. Makuaia, oiai no hoi ua kanaka nei e nana mai ana ia ia, me he mea la, aia ka noonoo iloko o Mr. Makuaia, aole e hiki ia Nikola ke hookikina aku iaia ma kekahi ano, e haawi mai ai oia i kekahi huina dala mahuahua.

            "Pehea e hiki ana anei ia oe e Mr. Makuaia, ke kokua mai ia'u, ma ka hooko ana aku i kekahi hana o ke kaulike?  O keia wale no ka hana kupono loa ma kou aoao e hooko ai.  Aole anei ou ike mai i ka pololei o keia mau mea a'u e kamailio aku nei?

 

 

            I ka pau ana iho o ka Nikola kamailio ana aku, holoholo iho la o Mr. Makuaia no kekahi mau manawa, a i kona ku ana ae mamua pono mai o Nikola, pane mai la i ka i ana mai :

            "E loaa ia'u he manawa e noonoo ai no keia kumuhana e Nikola, no ka mea he huina dala nui loa keia au i koi mai nei i ka manawa a'u i moeuhane mua ole ai.  I kou kamailio ana mai nei no ka miliona dala, me he wahi mea uuku loa la ia, e loaa wale ae ai no i ka hopuia maluna o ke kumulaau.  A mahea iho la la o Haka Kenede ekomo mai ai no kona mahele iloko o kela mau dala?"

            "Ke ku nei koi a Miss Kamerona, mamua o kana koi, a o ka olua mau koi no a elua," wahi a Nikola me ke kuoo.  "Me ka nana ole i ka hopena e kaui mai ana maluna o kekahi o olua, a maluna no paha o olua a elua, aole no Miss Kamerona ia hewa, aka no olua no."

            Aole kela he mau olelo hooweliweli i kamailioia aku e Nikola, aka o kana mea no ia i noonoo ai, eia nae, ua like pu kela mau olelo o ka pa pono ana aku ma na pepeiao o Mr. Makuaia, me he poka pa-hu la, i kiolaia mai imua o kona alo, o ka haule ino iho la no ia o ua kanaka nei maluna o kona noho, kulou iho la kona poo, me ka paa ana ae o kona mau lima ma na maka.

            "E hana no au i kau mau mea apau e kauoha mai ai ia'u e Nikola," wahi a ua o Makuaia o ka pane ana mai me ka leo o ke kanaka i piha loa i ka maka'u.  O ka'u wale no i makemake ai, o ia kou hoao ana ma na ano apau, i wahi no'u e hoopilikia ole ia mai ai e hooikaika oe e kaa mai kela pepa e paaia mai la e Haka Kenede malalo o kou malu."

            No kela ike mai o Nikola, i ka hele o kona haku a piha maoli i ka haalulu me ka pihoihoi, kii okoa aku la oia i kekahi omole wiseke, a ninini iho la iloko o ke kiaha, a haawi mai la i kona haku, me ke kauoha ana mai iaia e inu, aole no hoi he hoole aku o Mr. Makuaia, aka lawe mai la oia i ke kiaha wisake a inu ae la ahiki i ka pau ana, alaila kamalilio hou aku la o Nikola iaia:

            "Aole loa he wahi kanalua iki iloko o'u no ka hiki loa ia kaua ke hoohoka aku ia Haka Kenede, ke haawai mai nae oe i kau mau kokua ana ia'i."

            'Ke lana nei ko'u manao, e hoea i'o mai ka manawa e hoohokaia aku ai o Haka Kenede."

            "Pehea e ae mai ana anei oe, e hana kaua i kekahi aelike, no ka kaua mau mea e hana aku ai?"

            "Heaha ke ano o ka aelike au i noonoo ai?"

            'Eia no ia; e hoolohe mai oe.  Ina e hoike mai ana o Haka Kenede ia'u, i na mea i hanaia aku maluna o Beni Kamerona, a i ole, haawi mai paha oia i ka palapala aelike i kakauinoaia e olua; ua lawa ia no kou hoihoi ana ae i na dala he hookahi miliona ia Miss Kamerona?"

            "Pehea e noho hamau loa anei oe, me ka hoike ole ae i keia meahuna i na kanaka kakau nupepa."

            "E manaoio  mai oe ia'u e Mr. Makuaia, aole loa he poe mawaho ae o kaua ame Haka Kenede e ike i keia mea."

            'Ina o kena ka mea oiaio loa, alaila o ka hana pono wale no ma ko'u aoao, o ka uku aku ia Miss Kamerona, i na dala i kuleana ai kona makuakane.  He huina mahuahua maoli ka miliona dala, e hiki ole ai ke hoakoakoaia ae i ka manawa pokole, aka he hana hiki no ia e hanaia.  He nui i'o ka huina o hookahi miliona dala, aka aole o'u noonoo nui no ia mau dala o ka'u wale no e iini nei, o ia ke auhee aku o keia haawe kaumaha mai ko'u lunaikehala ae."

            "Ke hauoli loa nei au i ka lohe ana aku la i kena pane ma kou aoao e Mr. Makuaia."

            Huli pono mai la o Mr. Makuaia imua o Nikola, a kamailio hou mai la: "Mamua o ko'u hoko ana i ka'u mau mea o ke kamailio mua ana aku nei ia oe, he mea pono, e ike mua au i na hooiaio, no ka pili i'o o Miss Kamerona ia Beni Kamerona."

            "Ke apono aku nei au i kene manao ou, a in a e hooko i'o ana oe, elike me na huaolelo i puka ae mai kou waha mai, alaila e kokua mai oe ia'u, ma ka hooia ana mai i na olelo ike apau e waihoia aku ana imua ou."

            "Ae, e hoao no au elike me ka hiki ia'u, e kokua aku i wahi e hoau heeia ae ai na pohihihi apau ma keia ninau."

            "Ina pela, e hiki ana anei ia oe ke hoakaka mai imua o'u, i na ano apau o Beni Kamerona, elike me kau i ike ai nona?"

            'Aole he mau mea hou ae a'u e hoike aku ai no kela kanaka imua ou, mawaho ae o na mea mua au i lohe ai nona mai ia'u aku."

            "'E pane mai oe e Mr. Makuaia i keia ninau:  Pehea ua muumuu anei ka manamanalima liilii o Beni Kamerona, o kona lima hema?"

            Ke pinapina'i la ka hanu ana o Mr. Makuaia, ke auku wale la no hoi oia iluna a ilalo, a no kona pane koke ole mai nae, ua hoomau aku la no o Nikola i ke kamaillio ana:

            "Ua hoohiki mai nei oe imua o'u, e kokua mai ana oe ia'u, ma ka mawehe ana ae i kekahi ninau paakiki loa; a i wahi no'u e noke ole aku ai i ka niele ia oe, e pane mai i ka mea oiaio wale no, aole i ka mea hoopunipuni."

            "Ae, o Beni Kamerona i'o kela, no ka mea ua ike au, ua muumuu ka manamanalima liilii o kona lima hema," me ka paa ana ae o Mr. Makuaia i na lima, ma kona poo.

            "Me ka mahalo a nui ia oe e Mr. Makuaia, aole a'u niele hou ana aku ia oe no kela kanaka, a i makemake e oe i na hooiaio no ka lilo ana o Miss Beka Kamerona i kaikamahine ponoi, na kela kanaka, alaila na Mrs. Gekena, e hoolako mai ia oe me na hooiaio apau e hiki hou ole hoi ai ia oe ke kanalua."

            Ma kela wahi o na kamailio ana mawaena o ka haku ame ke kauwa, lalau aku la o Mr. Makuaia i knoa papale, a hoomaka aku la e hele no kahi o ka puka, me he mea la, he kanaka ia i lilo he pio malolo o Nīkola, a mamua nae o kona hoea ana aku no ka puka, huli mai la oia ihope, a pane mai la:

            'Ke manaoio nei au, ua pololeo na mea apau, aole he mau kanalua ana i koe.  Ke ae aku nei au i na hooiaio apau no ko Miss Kamerona lilo i'o ana he kaikamahine na Beni Kamerona, a he nui no ha hooiaio hou ae e kakoo mai ana, i na mea mua i hoomaopopoia e kaua, aka nae ke makemake nei au e noho hamau loa kaua no kekahi manawa, me ka hoala hou ole mai i keia kumuhana, koe wale no kou hooko i kau mahele hana, a pela no hoi au e hooko aku ai i ka'u mahele hana."

            "Ke maikai la kena mau mea apau au e hoakaka mai nei e Mr. Makuaia, a ua hiki ia oe ke hilinai mai no ko'u hooko pono i ka'u mau hana apau no ka pono o keia kumuhana a kaua e hoopaa nei.  Ina eia no kea palapala ke waiho nei malalo o ka malu o Haka Kenede, e loaa aku ana ia palapala ia oe mai ia'u aku, aka in a ua nalowale, a ua haehaeia, malaila paha kahi o ka pohihihi."

            "Ina ua nalowale i'o kela palapala, a ua haehaeia paha, alaila he mea pono no oe e hoihoi mai i na hooiaio no ia mea."

            "E waiho ana anei oe i na mea apau iloko o ka poho o ko'u mau lima."

            Kunokunou mai la ke poo o Mr. Makuaia, e haawi mai ana i kona apono, o ka hopu mai la no ia i ka lima o Nikola no ke aloha ana, o ka oili aku la no ia iwaho, a huli hoi pololei aku la no kahi e ku mai ana kona home.

            Mai kinohi mai o ka maopopo ana ia Nikola o na mea e pili ana ia Beni Kamerona, aole he kanalua iki iloko o kona noonoo, o kela maoli no ka makuakane o Beka, ua hooiaioia mai hoi ia noonoo on a, mamuli o ka ae okoa ana mai o Mr. Makuaua, ua muumuu ka manamanalima liilii o Beni Kamerona, ua kulike me na hoakaka a Mrs. Bekenal ua hoopau pu ia ae no hoi kona pohihihi, no na kanaka na laua i pepehi aku ia Beni Kamerona a make, ma o kela hoike okoa ana mai o Mr. Makuaia, i ka mea oiaio loa.

(Aole i pau)

 

 

 

He Moolelo Walohia

Ko Vekinia Waiwai Hooilina

Hoopuhiliia na Hana a ka Mea Manao

Ino---Kau i ke Aki i ka

Manawa Hope

-------

 

            Mamope o kona nana ana i kela wahi pahuili uuku me na palapala maloko a i loaa ai hoi iaia maloko o ka pahulole o ke kaikunane, mai ia manawa mai ka maha ole o kona noonoo, o na hana apau e hiki ana iaia ke hana i mea e hoohoka loa aku ai ia Sa Wiliama aole e hoihoi mai i kana wahine o ka mare ana maloko o ka Hitadela e hana aku ana oia elike me ka ikaika ame ka ike i loaa iaia.

            I mea e loaa mai ai kekahi ike iaia ua hoonowelo olelo mau aku oia i ke kaikunane i mea nona e kamailio mai ai i kekahi mau mea e pili ana no Vekinia, me kona manao ma ia ano e loaa nui mai ai iaia ka moolelo e pili ana no Vekinia.

            He kamailio mau no ke Sa Wiliama ma na mea e pili ana no Vekinia, kona mau ano maikai apau ana i ke ai,, ka oluolu ke kulana naauao, ka makaala hana ame na ano maikai e ae apau, eia nae, no kona moolelo mamua aku, a pela hoi me ko kona makuakane aole oia i kamailio i kahi mea, ua hooholo oia maloko iho on a he buke ia i silaia a paa e hiki ole ai e ikeia maloko o Enelani; aole imua o kona makuahine a oki loa aku hoi i ka Lede Lineona, no ka mea, ua maopopo iaia ia manawa he enemi ino loa o Vekinia, kana wahine nona, aole no hoi oia i hoopuka iki hookahi huaolelo no kela moolelo hookaumaha noonoo a Mr. Abota i hoakaka mai ai iaia i kona manawa i noi aku ai iaia e lilo o Vekinia i wahine mare nana, aole no oi i kekahi mea e lilo ai i mea e hoowaiaia ai kona ohana, a e lilo ai hoi i mea kamailio nui ia maloko iho o Enelani.

            No ka honowelo olelo mau mai o kona makuahine, a pela hoi me ke kaikuahine alaila hoakaka aku la oia imua o laua i kekahi la i kekahi mau mea liilii e pili ana no Vekinia i ka i ana aku:

            "He kaikamahine oia na kekahi kanaka waiwai o Kalepono he kanaka i hoohihia mauwaleia ma kekahi ano lapuwale loa a lilo ana oia i kanaka ilihine.  He wahine opio oia i hoonaauao maikai loa ia, a ua hookuponoia hoi no na anaina a ka poe koikoi a hanohano loa o ke ao."

            Na wai olua i mare?" wahi o ka ninau a ka makuahine.

            "Na Rev. Kauka Tonakona, he kahunapule Enelani.

            "I kapalakiko anei?"

            "A, alaila aole olua i mareia maloko o Kapalakiko elike me ia a'u o ke koho ana iho?" i kahamaha mai ai ka Lede Linetona, me ka nana pono pono ana mai i ke kaikunane, me kona manao ia manawa e loaa aku ana kekahi hoakaka maopopo iaia no ko laua wahi i mareia ai maloko o kela aina piha mauna o Nevada.

            "Aole," wahi o ka pane pokole a Sa Wiliama, no kona makemake ole e hoakaka aku ma na mea ano nui apau e pili ana ia mareia ana o laua ame kahi o ia meria ana, a e waiho aku no ia mea pohihihi na kona makuahine ame ke kaikuahine e nalu nui ia mea no laua iho.

            No keia pane pokole loa a Sa Waliiama ike iho la ka Lede Linetona i ka hoohokaia ana aku la o kona manao, a no kona noonoo ana iho in a oia e noke loa mai ana i ka ninaniau e lilo ana i mea no Sa Wiliama e hoohuoi ai nona no ke kumu o ia niele loa mai, nolaila hoopau iho la no oia i kona manao, me ka mau no nae o ka iini iloko o na he manawa no ma ia hope aku e hoomau aku ana no oia i ka hoonowelo olelo ana, malie, o ka hana ana aku ia e hemo mai ai na mea oiaio apau mai ke kaikunane mai, o ka loaa no ia o ka ike maopopo iaia, a oia kana e hoike aku ai ma ka leka i ka hoaloha on a ia mrs. Fanamu.

            Ua hoikaika iho la oia e hoonana i kona noonoo me keia manao e loaa koke ana no iaia kana mau mea apau i makemake ai e ike, a me ia ike e loaa aku ana iaia e hoohana aku ai no ka hoohola ana aku ia Vekinia ma na ano apau i mea nona e hoea ole mai ai i ka Hitadela.

            Ma keia manawa ke pii mau ae la ko ka Lede Hita kulana ma'i i ka maikai, eia nae, he mamao loa no mai ka palekana ae mai kela ma'i ma'i i loohia ai oia.

            Ma keia manawa ua hiki ole e loaa ka maha i ko Sa Wiliama noonoo, makemake loa oia e hoi hou aku i Amerjka no ka ike ana aku i kana mau mea aloha e noho mai la me ke kau mau mai o na maka o kona hoea aku, eia nae, aole ae iki o ke Kauka Ranadela e hookuu iaia, o lilo kona kaawale hou ana aku mai kona makuahine i mea hoouluku nui i kona noonoo a lilo paha i kumu e make koke aku ai oia.

            "He hana hoopoino koke ia i ko makuahine, e Sa Wiliama," wahi a ke Kauka i kekahi la ana o ka hoike ana aku i kona makemake holo hou i Amerika," e lilo ana kou kaawale aku i mea hoopioloke i ka noonoo o kou makuahine, a me ke kanaluna ole ke olelo ae e loaa hou ana oia i ka ma'i huki, a o ka hana ana aku paha auanei ia e pono ai, in a no aole ia he kumu e make koke aku ai oia.

            "Aole no hoi auanei i lawa iho la kou manao auwana ana, a oiai ua hoi hou mai la oe i ka aina he mea pono ia oe ke noho iho e nana i ko makuahine nawaiwali me ka hoopau loa i kou manao hele hou aku," i hooki iho ai ke kauka i kana kamailio ana, me ka nana pu mai i ke kanaka opio me ke kahaha nui iloko on a no ko ke Sa Wiliama uhu loa o ka manao i ka hele.

            "Pela no, aka e hoomanao oe ua haalele aku au--"a hooki koke iho la i kana kamailio ana i ka manawa i kahamahaia mai ai e ka leo uwa mai ka Lede Linetona mai, oiai oia maloko aku o kekahi rumi, mamuli o ka haule ana iho o kekahi ipu pa mailuna iho o ke pakaukau e ku ana ma kona aoao a nahaha iluna o ka papahele."

            "O, noonoo ole maoli no au!" i hooho ae ai ka Lede Linetona, me ka pii ae la o ka ila, ke ano o ka mea hana hemahema.  "E oluolu mai ana anei oe e Sa Wiliama e hookani aku i ka hele no ka hele ana mai o kekahi o na kauwa e lawe aku i keia mau mea mailuna aku o ka papahele?"

            Ku ae la ke Sa Wiliama a hele aku la ma kekahi aoao o ka runi no ka hooko ana aku i ke noi a ka Lede Linetona e kahea aku i kekahi o na kuwa e hele mai e lawe aku i na apanapana nahaha o ka ipu pua, a i ke Sa Wiliama ma kahi e, loaa iho la i ka Lede Linetona he manawa maikai e hele mai ai e hawanawana i ke Kauka Ranadela i ka i ana mai, "he hana ka ke Sa Wiliama i pau ole i ka hanaia ma Amerika, a no ia hana oia i makemake loa ai e hoi hou aku no ka hoopau pono ana ia hana."

            He olelo hooholo hiki ole ka ke kauka e hoololiia, no ia kumu ua kau iho ke koikoi maluna o Sa Wiliama o ka hoomanawanui ana elike me ka hiki iaia.  Aole hiki iaia ke hana aku elike me kona makemake e lilo ai paha ia hana i mea @ pokole koke i na la o kona makuahine, eia nae, iloko mau o kona noonoo ua lilo ke aloha i ka wahine ame ka makemake nui e ike aku i ka helehelena o kana keiki, i mau mea hoouluku loa i kona noonoo a aneane e pupule maoli i kekahi manawa e ala mai ai ke aloha, ellike no me oe, e ka makamaka heluhel@, e ike iho ai ia oe no kekahi manawa e kaawale aku ai @@@ mau mea aloha mai a oe aku.

            Ma ia ahiahi iho kakau iho la oia i kekahi leka na Vekinia e hoakaka aku ana "e hoomanawanui oe no kekahi manwa liilii hou aku; e holo aku ana au i ka manawa kupono @@@ ike ana a haalele iho i ka home nei.  O kuu puuwai, kuu aloha kuu iini apau aia wale no me olua i kela ame keia hora o @@@l i ka'u nana iho ua like keia ola ana me kakahi mea uhane @ oiai olua e kaawale ana mai a'u aku, a ua ike iho no hoi @@@@ hiki ole ia'u ke hana aku i kekahi mea oiai olua e kaaw@@ ana mai a'u aku.

            "Ina i loaa ae ka ikaika maikai ia oe, a ua loaa hoi he mau mahina lehulehu o ka bepe ma keia ao, in a ua hoouna koke aku au i kekahi kanaka hiki ia'u ke hilinai akuno ke kii ana aku a lawe mai ia olua ianei, a iloko o ewalu la wale no e l@@@ mai ai olua ianei iloko o ko kakou home nani nei.  Aka nae ua hopohopo no au i ka lilo o ia hana i hana holopono a naauao i nei manawa, nolaila, e kakali no oe me ka hoomanawanui a ka wa pono.

            "E kakau mau mai i leka na'u i kela ame keia mokuaia e holo mai ana, e kuu Vekinia, a e makaaka loa oe i ke kakau ana mai i kau leka, no ka mea, ke loaa nei ia'u ka hop@@@, hookahi au leka aole i loaa pono mai ia'u, a i ole elua paha, oia kau mau leka hope o ke kakau ana mai.  O hauoli wale ka la e hoohuiia ai kakou, aole no ka manawa loihi loa, maloko o keia home, a e lilo ai hoi ke kakau ana aku a kakau ana mai i kekahi leka i mea waiwai ole a hoopau manawa wale elike me keia ano lolohi o ka loaa ana mai."

            He mea oiaio, aole io i loaa pono mai kekahi mau leka a Vekinia o ka hoouna ana mai iaia, oia na leka hope loa @@ keia wale no ka leka i loaa pono mai iaia a pela hoi ia Vekinia a e ninau iho ana paha oe, e ka makamaka heluhelu.  Heaha la hoi ke kumu o ka loaa pono ole ana aku a loaa pono ole ana mai?

            Hookahi no haina e loaa ana a na ka Lede Linetona a pane ia ninau, ka mea i ike, a i ole hele aku e huli ialoko o kona pahuume maloko o kona rumi komo lole a i ole ka makuahine, in a e loaa ana malaila, a in a ua lilo i lehu maloko o ke kapuahi a ka mea manaino, aole loa e ike hou a e loaa ana ia mau leka mai ke Sa Wiliama aku a i ole mai a Vekinia mai, oiai nae o na mea wale no i kupono e ike i na manao maloko o ia ma leka, he mau manao aloha hoi no kekahi i kekahi, oia o Vekinia ame Sa Wiliama.

 

Mokuna X11.---Ka hookamaaina Ana.

 

            Ma kekahi kakahiaka oiai o Vekinia e holo ana iuka a i kai mawaho iho oka rumi me ka mau no o na hoomanao ana iloko on a no kana kane i kaawale mai iaia aku, me ka iini nui iloko ae la kekahi mau lede elua ma kona aoao, o ko laua pii ana mai no ia ma ke alanui pii a kau iluna, a hele mai la maloko o ka holo nui a Vekinia e hele ana, a komo aku la iloko o kekahi mau rumi i mamao mai kona mau rumi aku, he mea pono i ka mea kakau ke hoakaka mua aku i na inoa o keia mau lede o ke kaalao ana ae, oia no o Mrs. Fanamu, ka hoaloha o ka Lede Linetona ame Sede Fanamu kana kaikamahine, na kiu e huli ana i na mea huna e pili ana ia Vekinia no ka hoike ana aku i ka Lede Linetona.

            Hookahi o ia mau lede he kilana kapukapu a kiekie kona, a nona paha na makahiki he kanalima a oi aku, he kilana kona e hoike mai ana ua kamaaina oia i ka launa ana ma na anaina a ka poe koikoi ame na hana lehulehu e ae o ke ao.  He nani kona aahu e komo ana, ma kona aahu a ma kona mau mea hoonani e kau ana maluna on a he hiohiona e hoike mai ana he wahine oia a he manao nui hoi ma na mea e pili ana i kona mau kahiko, o ia hoi na paikini o ia mau la.

            O kekahi iho he kede opio, me he mea la he elua a i ole ekolu paha makahiki ka oi ae mamua o ko Vekinia, he kiao niape kona, a he helehelena hoi a ka poe hakumele ame ka poe kahakii i makemake loa ai; in a e hakilo pono ia aku ana kona helehelena e loaa ana no kekahi mea e hoohuoiia ai nona a e hiki ole ai ke haawai aku i ka hilinai maluna on a.

            Ia nae i ko Vekinia manawa i ike aku ai i ka lede opio ua loaa koke iaia ka manao aole oia i ike i kekahi wahine opio u'i o ka helehelena elike me ia ana i ike aku ai, o kana mea o ka haohao ana iho a ninai iho ka uaua iho, no ke aha ka na lede i nana pono loa mai ai iaia, me he mea lua ua lilo ko kaua ike an@ mai iaia he mea nui loa ia laua.

            He la wela loa ia maloko o ia kilanakauhale nolaila oia i komo ai i kona aahu keokeo i hanaia me na lihilihi a i okomoia hoi me na lipine kai in a ahinahina.

            "E mama, me he mea la o ka wahine kela a ka Lede Linetona o ke kakau ana mai; me he mea la o ka Lede Hita kela a Sa Wiliama i mare ai," i hawanawana aku ai ka lede opio o na wahine elua, i lo laua manawa i kaawale aku ai mai a Vekinia aku.

            "La Lede Hota!" wahi a ka pane kakan a ka Lede @@@ me na maka huhu.

            :"Ua maopopo ia oe, e mama, ka mea a'u e kamailio aku nei.  Me he mea ia o kela ka lede a ka Lede Linetona o ke kakau ana mai ia oe."

            "Owau pu kekahi e koho nei pela, no ka mea, ua kilike loa ka Miriama hoakaka, elike me kana i ike ai ma ke kii, me kela lede.  Hamau, ua wehe mai la i ka puka o kona rumi a ua lohe aku la au i ka leo o kekahi bepe o ka uwe ana mai la."

            "Ina oia io kela , alaila ua ikemaka aku la kauai i kona helehelena i keia manawa hope, a ke hoike aku nei au i ko'u manaoio he wahine u'i maoli kela, he maemae oia ma na ano apau. Onaona maoli kela mau maka on a i nana mai nei, lahilahi maikai no hoi ka ili o kona helehelena, a ma kona mau aahu ke nana aku he nani oia mailuna a lalo e loaa ole aku ai kekahi manao nema nona.  No'u iho, aole au i ahewa i ke Sa Wiliama no kona haulehia ana @ ke aloha nona," wahi a ke kaikamahine o ka pane ana aku, he mau olelo hoi i hoopihaia aku ai ka makuahine e ka inaina nui.

            "E Sede, nui maoli kau kamailio no keia wahine!  Aole hookahi mea e manaoio mai ana a e holoholo mai ana ia oe, ke hoakaka aku oe i kou mahalo no kela wahine, oiai ua aneane loa kou puuwai e naha no ka hoopuhiliia ana o kou mau manaolana, a lilo aku hoi ka mea au i iini loa ai e lil o mai ia oe kela wahine opio au e hoike mai nei i kou mahalo nui nona," ahi a ka makuahine o ka pane ana mai me ka pii o ka ula a kona mau papalina, me ka hiki ole hoi iaia ke uumi iho i a inaina no na olelo haanui a ke kaikamahine no Vekinia.

            Pii ae la ka ula ma na papalina o ke kaikamahine no nei mau olelo a ka makuahine a i mai la.

            "Mahalo ia oe, e mama no ka hoomamao ana mai la ia'u i kela mea oiaio, he oiaio, mamuli on a i hoopohoia ai ko'u may manaolana apau no ka hauoli, no ia kumu, he mea pono i'o ia'u ke hoowahawaha aku iaia; aka nae hoi ea, ua lilo maoli kona u'i i mea hiki ole ia'u ke uumi iho i ka mahalo ana aku iaia."

            Aole pane mai ka makuahine mai no nei mau olelo aku la a ke kaikamahine, aka nae, ma ka lae e pupuke mai ana, ka inoino no hoi o ka helehelena ame ka upiki o kona mau lehelehe, ua hoike maopopo mai oia i ka mea iloko lilo o kona naau, oia hoi ka piha inaina.

(Aole i pau)