Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXI, Number 29, 20 July 1922 — A'O AKU I NA HAWAII E HOOMAKA KA MAHI ANA. [ARTICLE]

A'O AKU I NA HAWAII E HOOMAKA KA MAHI ANA.

Ma ka halawai paina awakea a ka Hawaiian Civic Club o ka noho ana ma ka auwina la o ka Poalima aku la i hala maloko o ke Cooke Hall o ka Y. A. i a'o mai ai ke Senatoa Wm. C. Aehi Sr., e lawe i maja aina mamua o ka hooikaika ana e loaa' mai na hana aupuni. Ua kakoo nui loa oia i ka hoi ana aku o na kanaka Hawaii maluna o na aina a mahi. "0 ka bila hoopulapula o ia ke ola o na kanaka Hawaii," wahi ana. "O kuu iini nui o ia ka ike aku i na kanaka Hawaii e hoaKu ana i ka lakou mau dala a me ia mau dala e kuai aku ai i aina. Me ia aina e loaa ana ia lakou e hiki ai ke harfai aku i mau puaa a mau moa a mau kaka paha, a iloko o na makahiki he 10 e hoea aku ana lakou ma ke kulana e loaa mai ai ia lakou kekahi loaa makahiki o $500 i ka mahina. <f No keaha Ia i makemake nui ai kuu lahui e hoi mai a noho maloko o ke kulanakauhale nei!" wahi a Senatoa Aehi i ka poe e hoolohe mai ana iaia. "Iloko ona makahiki he 10 mai keia manawa aku e pihn 'mai ana ke kulanakauhale' me na }imahana a e lawa ole ana l:a hana na na Hawaii elike me ia e lona nei i nei manawa. Ia manawa ekolu a eha kanaka e alualu ana no ka hana hookahi, a o ka mea e makemakeia mai ana o lakou oia ana ke loaa ka hana, a nele kekahi pOe, e kuai i aina ponoi nou, ina no e hana ana oe i elua hora i ke ka-! kahiaka a i elua hora i ka auwina la, e loaa ana 'no kekahi mau meaai j ana a e loaa ai no ke ola oluolu e hiki ai ke kokua mai i ke ola ana.'' Ua hoakaka pu mai oia no kana mau mea i ike a i hana ai me kekahi o kana mau eka aina he 57 ka nui ma Nanakuli o keia mokupuni e kokoke aku la i Wa4anae. "Ua hoolimalima aku au i kekahi mau eka kakaikahi i kekahi wahine Hawaii luahine o 60 makahiki a aia oia malaila e noho mai la kana wahine ame kona a ke holomua mai la ka iaua hana ana ma 0 ka hanai puaa ana. Mahope iki mai ua hoolimalima aku au i kekalii mau eka i kekahi ohana Pukiki me eoho keiki, a o lakou pu kekahi e hana mai la me ka holomua. O ka'u mea e hana hou aku ana o ia ka hoolimalima ana aku i kekahi mau eka i kekahi ohana Kepani." Ma keia manawa i ninauia aku ai oia e kekahi o na hoa, "no ke aha hoi kou mea hoolimalima ole aku 1 na Hawaii, i ke Kepani ka hoi oe e hoolimalima aku ail O ka Mr. Aehi pane aohe ona makemake i na Hawaii no ko kumu, he nui ka waha i ka walaau, he kahiohio mau no hoi i kekahi manawa a i ka lilo ana i ka ona poina kana hanai i na puaa am ena moa. O J. K. Mokumaia kekahi mea haiolelo mahope aku o Mr. Aehi, a ma ke ano nui o kona manao he kakoo loa oia i ka hoemiia mai o na eka e haawiia aku ai i na Hawaii. Wahi ana, ina no kona komo i ka ahaolelo e hana ana oia i bila kanawai e hoemiia mai ai ka nui o na eka aina e haawiia aku ana i na HawaiL O ka Lunakanawai John B. Desha kekahi mea haiolelo, a ma ke ano nui o kona manao he makemake oia e hoololiia na kanawai e pili ana i na okimare e ka ahaolelo e noho mai ana. E hooikaika ana oia e huli nui ma ka hana e pili ana i na opio elike me ia e hoohanaia mai la ma ka Mokuaina o Kaleponi. Ua loaa kona aeia no ka holo ana aku i Kaleponi no keia manao nui ona. "I ka manawa o na mea okimare e hoopii mai ai i ka aha no ko laua hookaawaleia aohe nae a laua keiki aohe paakiki o ka hāawi ana aku i ke apono no ko laua hookaawaleia aka o ka pilikia nui aia me ka poe he mau keiki ka lakou." O ke kukulu ana aku i mau kauhale pili Hawaii o ke au kahiko ma ka Paka o na hana Hoohauoli aole ia kumuhana i nanaia aku ma ke ano e aponoia aku ai e ka Ahahui Civic, eia" nae, no ka huli pono ana, aku i na aoao apau e pili ana ia kumuhana ua kohoia he komite a hoihoi ae i kana hoike imua o ka ahahui me ka hooia pu ae e hoopau loa ia ia kumuhana. Na ke Kapena Hopkins i hoona-' nea i ke anaina a ua nui ka hauoli o na mea apau i kana himeni. O Henry Beckley, ka hope peresidena ka mea hoomalu i na hana o ia anaina ma ia awakea, malaila pu ae ke Kiaaina a oia kekahi o na malihini koikoi a hoaai hoi a ia kalapu, a ua nui kona hauoli i na haiolelo ame na himeni i haawiia mai.