Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXI, Number 30, 27 July 1922 — Page 3

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

Ku i ka nani na hana hookuku himeni ma ka lu akini o kawaiahao

Kukauia e J. K. Mokumaia. No ka nui o ka u'i o na himeni me ka piha o ka poe makaikai i hauoli ka mea nana i hapai ae ka manao o kou kiu maalo i ke @ @ e hiki ole ai ke kaomi @ @ mea maikai i hanania mai @@ papa himeni i aa e lawe @ ae i ka hanohano o ia po @ ole, a kou kiu nei i haawi @ i ka mahalo, no ka nui o ka 'i o na lele ame na keonimana, a @ mai no oe e kuu kapena. @ o ko'u makemake o ka mea @. Mamua iho o ka wehe ana o na o ia ahiahi, aia kou kiu nei @ la iwaena o na lele ame keonimana, ua piha maoli ka elepule, oiai e ake ana e lona kahi @ ua laweia aku la au iluna, ke ike la au i ka pilikia maoli, a @ la me kuu @ maikai ka hope makai nui o Kawaihau, Ka @ Mr. J. Hano,. a lululima pume@ ilo la me ka oiaio ame ia @ Mr. John Domin o Ha@

Ua nui ka hauoli piha o keia hui @ a ku ana kuu kenelala maikai Mr. @ Kiakahi ma o kona ike ana mai i ko makou pilikia i pailaka aku ai oia ia makou a loaa kahi kupoona ilalo, kahi e ike pono ia aku ai, ia manawo ka makua maikai kahu o Kawaiahao @ Akaiko Akana a wehewehe mai la i na @ e pili ana no ia po alaila, hoomanua mai la oia i ka papahimeni o @ ka i'a hamau leo ame kahi makani kokoloio.

I ku nana aku i keia papa himeni, @ laweia mai na lele makaonaona ua kaha kaulana nei ame na pupuna no hoi o Kaahupaahau kekahi @ nana aku oe ua kohukohu maoli @ ko lakou kulana, aohe puu ahoe @ o ke ku no a ua mau u'i nei a ka poe apau e pa'ipa'i ana, a ko nakou alakai i ke ku ae ai mamua ame ke hooamu ana iho o kona poohiwi, a kani aku la ka ohe a'o leo; ia manawa oia i aui ae ai i kona lima akau iluna, a hoi iho ilalo, aia hoi, o ia ka manawa i kani like mai ai ua mau u'i nei, o ka i'a ha-mauleo nei.

Aia au ke pookani la ame ko'u mau hoa i ka makai o ko lakou kulana a i ka pau ana o ka lakou himeni ana, ua nui ka paipaiia, ua manao maoli no au o lakou ka oi.

I'a ku mai ka Rev. Akaiko Akana, a hoolauna mai la ia Maui @ ka oi, o keia kekahi o ka papa maikai ke nana aku, he lede ke ala-kai, a pele no hoi me ko lakou waihooluu, o ko lakou lipine he u'i ke nana aku, o ka mea hoi i oi loa ai o ko lakou waihooluu, o ko lakou lipene he i'i ke pana aku, o ka mea hoi i oi loa ai o ko lakaou alakai he lede maka palupalu me kahi minoaka mau, a he wiwoole oia i ke alakai ana i kona puali kaua himeni imua o na haneri, a kaukani e nana mai ana i kona kulana kaoukapu.

I ke kuu ana iho o na mea apau me ka makaukau aole loa oia i kali a i ole e hooponopono iaia, aku ua haawi koke oia i ka hoailona no ka himeni ana, ua oi i ka hoailona no ka himeni ana, ua oi ne hoi kela. He maikai ke lohe mai ma ku'u nana mai, ua loaa maoli no ka iini i ko'u lunaikehala in a 'owau kekahi luna-kanawai o haawi no au i ka'u olelo hooholo o Maui no ka oi, no na kumu he lede ke alakai kue ia eha kane.

Ua naui ko lakou pa'ipa'ili ame ke kahea okoa mai no o Maui no ka oi, me ka @ ko lakou mau kahiko ama @@ mau lipino ame ko @@ alakai he lede maoli no ke @ @.

Ku @ @  Iunahoomali, a hoolau@ la ia Kaumakapolo, o keia @ ke @ mai, he nui @ na opio kaikama hine mai @ makuahine a pele no hoi me na makuakane, o ia nani me hoi ia ke nana mai.

(Aole i pau.)

Aponoi o E. D. Quinn I lu-Naleka No Kohala.

O E. D. Quinn i kamaaina i na makaainana o Kohala o "Eddie" a i loaa mai ai jona aponoia ana e ke Komite Kuwaena Repu-halika Teritore no ka hookohiua ana mai i lunaleka no Kohala, ua hoomaka kona @ hoho haku maluna o @ ole o ke keena oihana @ @ oia no ka @ @ Mill no kekahi mau makahiki lehulehu elike me ka lono o ka loaa ana ae mai Ko-hala mai.

Mahope o ka hoopaneeia ana o ka Ahaele ma Honolulu ma ka pule aku la i hala i loaa mai ai kona aponoia ana e ke komite kuwaena republalika, me ka nui o na paio ana mai a kekai mau kanaka e ae i makemake mai ia oihana oia o Robert Naipo. O'Brien ame John Harbottle, he kokua Iupaleka o Robert Naipo@ Kohala no ke kahi mau makahiki lehulehu.

O Caessar B. Jardine, ka lunaleka o Kohala @ @ @ ekolu i @ liaa mai kona hookohu ma ka manawa e noho @ "na o Wilson Aole o Jardine e waiho ana i ka hana mamuli o na like ole o na aoao kalaiaina.

He Hoalohaaloha no Mrs. Anna Haluapo.

Naha ke kanaka ka hale a ke aloha ka makamaka a ka moe e kipa mai ai.

Aole o kakou kulanakauhale e @ ana maanei. Ma o ka home a Iesu i kukulu ai no Kona poe kanaka.

"Ka lain kuu home e mama mau ai,

Pokole paa ple kuu noho maanei

No keaha e ohumu ke kau paa pu mai,

Na eha, na luhi, na kaumaha e."

I ko makou hoapaahana iloko o Kristo, Samuel Kekauleo Haluapo: Auwe! Lihaliha a luuluu wale hoi e! Elike me ka lele mama ana o ka malamalama o ka uwila, pele no ka hikiwawe o ka pahola ana ae he lono kaumaha i piha i na ehaeha a me ka mokumoku ahua o ka naau no ko makou hoa-paahana iloko o na hana a ko kakou Haku aloha. O kau mea aloha he wahine, kou hoapili hookahi i hoo-laaia ai ma ka @ laahia o ka mare imua o ke Akua mana loa, he makuahine hoi i aloha ia e na mea apau, a ma ka hora 11 o ke awakea o ka la 8 o Iulai nei, a he 3 wale aku no hoi wahi la i koe a kau aku oia i ka helu 75 o na makahiki o kona ola honua ana, aia hoi ua kokoo nai la na lima menemene ole na ke aloha a lawe aku la i ka hanu ole o kau mea aloha, a niau palenehe aku la kona ahane no kela ao maha mau ma o, kahi hoi i hoomakaukau mua ia no kona poe haipule, a haalele mai la oia ia oe kana kane aloha, kona hoapili hookahi hoi ma keia ao o ke ola mauleule ana, a i pili aloha pu ia ai ko olua ola ana iloko o ka berita o ka noho honua ana ua a'e aku la ko olua mau la ma o aku o ka muliwai gula o ka noho maemae ana.

O ka u paumako o ka luulu; o ke kanikaniula o ka naauaua o ka ehaeha ua hekau iho la ia mau haawe manaonao a ke aloha ole maluna iho ou. A oia mau haawina luuluu apau ua ili pu iho ia maluna o kona pokii hookahi i koe; kana mau kaimakahine aloha makua oiaio kana @ keikikane ame na moopuna lehulehu i hoolaupai aku i ko olua mau la kanikoo o keia ola honua ana, e uwe kumakena ana no ko kuu mama aloha, na ohana lehulehu na makamaka ame na hoa-loha apau i kamaina iaia, a keehi pu iho Ia hoi ia mau haawe ehaeha maluna iho o makou, kona mau hoa paahana iloko o na hana apau a ko kakou Haku aloha.

He hoahanau kahiko oia a he makuahine haipule oiaaio i hililnai nui ia no na Ekalesia Huiia o Mokuai-kaua ame Helani, he haumana no ke kula Sabati o Helani a he lala hoi no kona Ahahui Hooikaika Krisaiano. He makuahine oiaaio a hoopono no na hana a kona Haku alohal a na ka nawaliwali ma ke kino i pani aku i kona mau helehelena mai ka maalo ana mai ma na ipka o kona mau Ekalesia ana i aloha nui ai a haalele wale mai la ia kakou apau.

No laila o ko makou mau waimaka o ka ehaeha ke hui pu aku nei me oe e ko makou hoopaahana ke kane i hooneleia mai i kau mea aloha he wahine, ka pokii hoi i ka hanau mua ole, na kaikamahine i ka mama ole, na moopuna i je ku ku ole, ua hala a ua nalo kona mau maka no ka wa mau loa; aka o kana mau hana aloha kana mau hana maikai, he kiahoomanao poina ole ia na kakou apau.

A ko iho la ka ka Buke Nui i hoike mai ni "O ke kanaka i hamauia e ka wahine, he hapa kona mau la a ua piha i ua popilikia" Ua paa hoi Kona Kanawai Luli Ole, E hoi ka lepo i ka lepo; a o ka @ e hoi aku @ me ka "Mea Nana i hana mai."

O ka makuahine aloha i haalele mai ia kakou he kaikamahine papa oia no na lae makawalu o Kona, a i hoohuaia mai hoi e kona mau makua aloha ma na aeone o ka ilililinehe o Keauhou, a o ka aina hoi i paanaau kona mele kaulana iloko o ka puuwai o kela a me keia no kona oiaio

Aloha no o Kona,

Waianuhea wale no ka nohona,

O ke kai malino a Ehu,

E o na Kona i ka lai,

Aia no ka ua o Kona,

I ka maka o ka opua,

Ke hiia mai la,

E na poohiwi o ke ao.

Aole no elike aku, Me Kona kai opua i ka lai,

Opua hinano ua malie,

Hiolo na wai naoa a ke kehau.

Nolaila e hooholia: O makou ke kahu na Luna ame na hoahanau o na Ekalesia Huiia o "Moku-aikaua ame Helani" Na haumana o ke Kula Sabati o Helani ame na lala o kona Ahahui Hooikaika Kristiano ke komo pu aku nei e auamo pu i na ehaeha i kau iho maluna ou, kona pokii, na keiki a me na moopuna ka ahona no ka kakou mea aloha i haalele mai.

Ke noi ae nei ka makou mau leo pule i ka Makua Mana Loa e hoomamaia mai ko oukau mau luuluu a o kakou no apau. A no ka mea ke hea mau mai nei Kona leo aloha, "E hele mai oukou apau O'u nei, ka poe luhi a kaumaha a Na'u ou kou e hoomaha aku."

I hookahi kope o keia hoalahoa e hoonaia aku ia oe, a i ka Nupepe Kuokoa kekahi.

O makou, iho no me ka walohia a luuluu.

Komite no na Ekalesia Huiia:

JAMES UPCHURCH

JOHN KEAWEHAWAII

JOHN KEAWEHAHAWAII,

JOHN W. K. LELEIWI,

MRS. H. E. LANAI,

Komite Kula Sabati o Helani:

WILLIAM K. LELEIWI,

MRS. H. K. MACOMBER,

MRS. HATTIE BOHLING,

SAMUEL K. KAUIHANA,

Komite Ahahui C. E. o Helani:

HENRY L. KAWEWEHI,

Komite Nui no ka Ekalesia Huiia

Keauhou, Hawaii Iulai 20, 1922.

KAUOHAIA AKU E HOOMAEMAE

 Ma ka manawa, a ka hope komiaina o na meaai Fred Schultz, o ka nana ana ma ka la 19 iho nei o Iulai, i na halehana waimomona ei wa o ia mau hale i kauohaia aku e hoomaemae i na wahi apau o ka hale ame na mea hana waimomona.

Ma kela manawa ana o ka hele ana ae ua ike ka hope komisina aloe i hooko kekahi mau halehana ana i hoahewa ai oia na wahi e hookomoia ai ka waimomona iloko o na omole, he kapulu maoli no ka malamaia ana o ia wahi, hookahio ia mau hale hana i aponoia aku, a ma kekahi mau halehana e ae ua kauoha ia aku e hana hou ae a e malamaia ka maemae.

Ua haawi ke komisina o na meaai i kana noonoo nui ana maluna o na haehana waimomona, mamuli o ko na hoomaopopo ana he mau la wela keia o ke kau a he manawa nui hoi o ka hana maloko o na halehana waimomoa. Ma kekahi o na hale hana i nanaia ua haawiia aku ke apono na ka maemae o ka malama ame ka luwelaweia ana o na haua malalia; ma kekahi mau halehana o kahi o ka kikini e hookomoia ai o ka waimomona iloko o ka omole he keu aku ka a ka iepo, pela no hoi me ka rumi e hoohuihuiia aina mea hoomomona na holopapa ame ka papahele.

Ma ke kolu aku o na halehana o ka nanaia ana o ka rumi ma ka papahele elua kahi e hoahui ai na pahu ame na mea e ae he nui ka lepo pela ke ano o na halehana apau ewalu a ua kauoha ia aku na on a oia mau halehana waimomona e hoomaemae a kulike me na rula a ka Papa Ola i kau ai no na hale oia ano.

Makalei, ka Laau Pii On a a ka I'a o Moa-ula-Nui-Akea i Kau-lana

HE MOOLELO KAHIKO NO KA HULI KOOLAU O KAILUA AME WAIMANALO, KA NANEA O KE AU O KA MANAWA.

(Hoomauia mai kela pule mai)

Eia ka huakahi a Ahiki ma ke hoi nei i ke ala, ke ha'iha'i nei na olelo no ke Konohiki o Kaawa, a mamuli o ka loihi o kela noho ana i ka lae o ka Oio, ua ano mau mai la ka malu i ke alo pali o ke Koolau; aole lakou nei i hoi ma ke ala kahakai o kailua mai kaneohe aku, aka ua hoi lakou ma ke ala mauka o Ahuimanu mai Kaalaea aku.

I ka wa ike ai na hoahele o Ahiki i ke alanui o lakou e hoi nei, a he ala loihi hoi olelo aku la o Pakui: "Ea ma keia ala ko kakou e hoi ai"

"Ae" wahi a Ahiki "no ka mea eia ke alanui a'u i manao ai e loaa ka mea a'u e imi aku ai, a i ole, ike lihi aku paha iaia, pololei ke kii mai i ka wa e pau ai na mea apau i ka makaukau, elike me ke kauoha a ke kahuna.

"anoai ua pau mai paha kekahi poe o Maunawili i ka hoi o hiki aku ai ilaila, ninau aku ia lajou, po maikai hoi ka ike aku o'u iaia, o ka lona no ia."

He alanui loihi io no keia, aka he pokole wale no ia i ke kono a loko.

Mamuli no o ka maikai o na olelo, ame kona ano puuwai oluolu mai, ua lilo no ia mau olelo i laau hooulumahiehie i kona mau hoahele ke ulili kalau wale la lakou i ke ala, me ka nolu ana o na olelo no kahi Konohiki hoolakolako o Kaaawa.

Ua lilo ka nananuu o ka pali o Kanehoalani i mea ha'iha'i olelo no ke ala, , a poina ka loa o ke alahele a lakou e hoi nei.

Ahiki lakou nei i Kanauapuaa, e pili la me ke kula laula o Panioi, a he wahi hoi no kauhale e kukuana ike mai la kamaaina, pa kaea; "He mai e kipa i ak hale o kamaaina, hoomaha iho a kuu ka nae, ai a piha ka lua o ka inaina, aoe e haipu kahi opu i ke ala, no ka mea he loa okoa no koe, e nana ae oe e ke'lii, ua malu na pali Koolau o kaua e