Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXI, Number 33, 17 August 1922 — Page 6
| This text was transcribed by: | Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun |
| This work is dedicated to: | Dr. Michael J. Chun |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
PITA NIKOLA
A I OLE
Ke Duke i Haalele Aku i Kona Kulana
Hanohano a Lawe Mai i ke
Kulana Makaainana
"Heaha auanei o oe ponoi ka mea nana i kipaku mai ia maua, aole na kekahi mea e ae, aka nae aole e hiki ia oe i keia manawa, ke kipaku hou mai ia maua, e hele mai keia wahi aku!"
"E hoea mai ana ka'u kamailio ana, no kena mea au e olelo mai la. Aole he kumu nui e ae i hele hewa ai kekahi poe kanaka, mamuli no ia o ko lakou hoolohe wale ana aku i na alakai lalau ana mai a ko lakou mau hoaloha; a o kekahi kumu, no ka hiki ole ia lakou ke noonoo me ka pololei no lakou iho, a no kekahi poe hoi, ua makemake maoli no lakou i ke ola ana iloko o ka epa ame ka lalau.
"O na kanaka elike me ko oukou ke ano, ua manaoio oukou, e hoomaka hou ia ke ola ana o na kanaka ma ka honua nei, a a e mahele like ia na dala apau, pela me na aina apau, mawaena o na kanaka. No olua e keia mau kanaka, he hookahi ao a olua noonoo nui, o ia ka loaa wale aku o ke dala, me ko olua hana ole, a ua lilo pu hoi olua, i mau mea alakai hewa, i na kanaka hoopono, e ukali aku mahope o ko olua meheu. Nou e Iakopa, o oe kekahi o na kanaka hupo haalele loa, ua puni wale aku oe i na a'o lalau a kekahi kanaka, i kapa iaia iho, he alakai no ka poe hoohaunaele."
"E akahele oe e Mr. Nokola i ka hoopuka ana mai no olelo hoohaahaa o kena ano, o ike auanei oe i ko mihi!"
"Heaha auanei ko'u kumu e mihi ai, no ka mea, o keia maoli no ka mea oiaio loa, o Pilina kou haku, a o oe kona kanaka; aka nae aole e hiki iaia ke lilo i haku maluna o na kanaka e noho hana nei ma keia wahi, elike me ka loihi o ko'u paa ana i ke kulana lunanui malalo o Mr. Makuaia."
"Alia oe e wikiwiki i ke kamailio ana pela, e kakali iho oe, ahiki i ko ike ana aku, o oe paha ka oi ma keia wahi, a i ole owau paha," i pane mai ai o Pilina, me ka leo pikanana.
"Aole he hooiaio maopopo loa no ka mea kupono o kaua e lilo i haku maluna o na kanaka, o ka hana wale no, ma ke ano o ka kaua hana e ikeia ai ka mea oi."
"Alaila e manao mau ana ka paha oe e hakaka me a'u ea?" wahi a Pilina, me ke ano kuha'u o kana kamailio ana mai.
"Ae, o ko'u manao maoli no ia, ma ka hakaka ana e ikeia ai, owai la o kaua ka mea oi aku o ka ikaika, o oe paha, a i ole owau paha."
"Aole au he kamalii, e ae aku ai i kou manao, aole loa! Ua nui ko'u mau makahiki imua o kou, a ua ike au i ka mea oi loa aku o ka pono. Aole o makou makemake e hookaheia ai na hana apau, no ka pono, a no ke kaulike maluna o na limahana."
"Alaila e olelo okoa mai ana anei oe, he maka'u kou i ka hakaka?"
"Aole loa au i maka'u ia mea he hakaka, aka no ko'u makemake ole, e hookaheia ke koko, elike no me ia a;u i kamailio mua aku nei ia oe."
"Malia paha i makemake ole oe i ka hakaka, i kou lohe pono ole aku i na huaolelo e pii ai kou inaina, o ia keia, o oe kekahi kanaka hoopunipuni ino loa, he aihue a he mea hohewale!"
"Ke eueu la na lehelehe o ua kanaka nei, me ka alaalawa ana o kona mau maka, ia Iakopa ame Wala, me hoopuka ana mai i keia mau olelo:
"E hoea mai ana ka la au e mihi ai, no kou kapa ana mai ia'u i kena mau inoa o ke ano kuamuamu. He hana okoa ka'u i hoolala ia no keia wa, aia hoi a holopono keia hana, a mahope aku olaila, e uku pono ia ai oe, no kau mau olelo ino. E hookaawale koke ae oe mai ke ku ana ma ka puka, i hemo aku ai makou iwaho!"
"Ae, e aw aku ana au ia oe, a ia oukou a ekolu, e puka mailoko aku nei o keia keena, o ka'u kauoha wale no, aole loa oukou e noho hou iho maloko nei o na palena o keia aina, o ka mea e hookuli ana i ka'u kauoha, e auamo auanei oia i na ko'iko'i o kona hookuli!"
"Heana ka manao maoli o kau mau olelo e Mr. Nikola?" i pane mai ai o Keka Wala, no ka manawa mua loa:
"Eia no ka manao, ma ka manawa mua loa, a oukou e hoao mai e a'e maluna o kou mana, e kaa ana ke kanawai ma ko'u aoao; nolaila e ku koke oukou a hele mai keia wahi aku!"
Me kekahi lina, i pale ae ai o Nikola i ke panipuka, oiai hoi kona mau maka e nana aku ana maluna o na kanaka ekolu; oiai ua poe kanaka nei i hemo aku ai iwaho, me ka nana ana mai iaia nei, me ka noke ana mai i ka akaaka pahenehene.
Ua manao maoli o Nikola, o na olelo hoonaukiuki ana, i noke aku ai i ke kamailio ia Pilina, he mea la ia no ua kanaka nei, e aa mai ai e hakaka me ia nei, oiai aole he kanalua iki no Nikola, no ke kaa o ka lanakila ma kona aoao, a ma ia ano, e oau ana ka hiki ana i kela kanaka, ke hoonahoa hou mai imua on a; aole nae o Pilina, he kanaka malihini ma na hana kolohe, ua ike no oia i kana mea a hana ai.
Oiai nae, aia no ke kulana lunanui o Nikola ke noho mana la ma kela wahi, ke ike la no nae oia iloko o kela manawa hookahi, he hana paakiki loa ma kona aoao, ke kipaku ana aku i kekahi mea e hele mai kela wahi aku, mamuli o ka nui o ka aina, am ka naele o ka ululaau, e hiki loa ai no i ka poe kolohe, ke pee aw ma kekahi mau wahi, ke mana lakou, e hookau mai i na hoopilikia ana.
Ua hoomamaia no nae ko Nikola noonoo, no ka loaa ana he kumu kupono loa iaia e kipaku ai ia Keka Wala, e ili ole mai ai na hoahewa ana maluna on a, oiai ua loaa he mau kumu maikai loa, ma kona aoao, no ka hookaawale loa ana aku ia Keka Wala, mai ka noho pu ana me na kanaka hana.
Ua hoohala nui o Nikola i kona manawa ma kela kakahiaka, ma ka nana ana i na meapaahana maloko o ka hale olopapa, me ka hoakoakoa ana i na kanaka i kahi hookahi, a kamailio aku imua o lakou, i kekahi mau mea kupono, a lakou e hooko ai.
Iaia i haalele aku ai i kela poe kanaka hana, hele aku la oia e huli ia Jese Balaunu, a loaa aku la iaia ua kanaka nei, ma na kauhale o na limahana. Ua hoea mua aku ka lohe imua o Jese Balaunu i ka hele aku o Nikola, luliluli ae la kona poo, e hoike mai ana no kona makemake ole i kekahi pilikia e hoea mai ana.
"Auhea oe e Jese Balaunu; aole he kumu e ae, o ka hoikeike o na kanaka e noho hana nei ma keia wahi, mamuli no ia o kou ae wale aku ia lakou e kamailio ma na kumuhana, e hoalaia mai ia ka pilikia!" i pane aku ai o Nikola, i ke kanaka ana i hoonoho ak ai i luna maluna o na limahana.'
"He kanaka au i makemake ole i ka haunaele, a no kuu manao, e pau keia ululaau i ke okiia, me ka hoala ole ia aku o kekahi pilikia, pela au i hoomanawanui ai, me ka hokai ole aki i ka mea a na kanaka e kamailio ai, aka o oe ka mea i hoala mai la i ka pilikia a'u no e ike e aku nei, e lilo ana i hana nui ke kinai ana aku i ka haunaele e ala mai ana iwaena o na kanaka."
"Ua ike no oe e Mr. Balaunu, ke hana neo na kanaka elike me ko lakou makemake. Ina e hookuuia aku ana na kanaka e hooko i ka lakou mau hana, elike me ia a'u e hoomaopopo aku nei, aole e pau ana ka ululaau i ke okiia a komo iloko ae nei o ke Karisimaka. Eia au ke uku nei, ma ke ano hoomaunauna wale no i keia poe kanaka, no na hana a lakou i lawelawe ole ai, ua maopopo ia oe ia mea e Mr. Balaunu. Ua hoonoho ak@ au ia oe ma ke kulana luna, no ka nana ana, i ke ano o ka hana a na kanaka, i kupono, me ka uku e loaa ana ia lakou, aole nai oe i hooko i ka makemake o kou haku hana."
"Heaha auanei kau mau hoohalahala no'u, no ka mea ua hoao au e hooko i ka'u mau hana apau, elike me ka hiki ia'u."
"Ua huna oe ia'u i ka mea oiao e Mr. Balaunu, no ka mea ua ike no oe ua hoea mai o Pilina ame Iakopa no keia wahi ma nehinei, aole nae ou wahi mea a kamailio iki mai ia'u no kela mau kanaka ino."
"Aohe mea hiki ia'u ke hana aku, oiai, he nui na hoaloha o kela poe kanaka maanei nei."
"Eia ka hoi ihea kou mau hoaloha, no ke kokua ana mai ia oe? Ua loaa mai nei kela poe kanaka ia'u maloko o ke keena a ua kipaku aku nei au ia lakou e hele mai keia wahi aku, a in a e ike hou ia ana lakou, ma na palena o na aina o Mr. Makuaia, alaila e haawi ana au i ke kauoha e hopu ia lakou."
"O ka'u a'o wale no ia oe, mai hoao oe e hoopilikia wale aku i kela poe kanaka!"
"Aia anei kekahi mau kumu kupono au i manao ai, no ka hookuu ana aku i kela poe kanaka, e hoomau i ka lakou hana kolohe?"
"Eia no ke kumu; ua oi aku ka ikaika ma ka aoao o kela poe kanaka, mamua o kau mea i manao ai." "Maluna iho o'u ke ko'iko'i o na mea apau, o ka'u wale no e ake nei e ike, eia oe mahea kahi i ku ai, eia anei ma kou aoao, a i ole ma ka aoao paha o kela poe kanaka?"
E hooko ana au i ka mea a'u i ike ai he pono!"
"Ina hoi ha pela, e kii aku oe e hoakoakoa mai i na limahana apau, aia ahiki i ka aina awakea, alaila e haawi no au i kekahi haiolelo imua o na kanaka, i ko lakou wa e ai ana."
Aole he hoihoi o Jese Balaunu i kela mau olelo a Nikola, aole nae e hiki iaia ke pakike mai, o kona mau poohiwi iluna, a hoi pololei aku la o Nikola noloko o ke keena, no ka hana ana i na buke moohelu waiwai. Iaia nae e lolelole ana i kekahi buke, lawe mai la ke kakauolelo, o Mr. Baraia kona inoa mailoko mai o ka ume o kona pakaukau i kekahi pepa ana o ka malama ana ma ka la aku mamua, a haawi mai la ia Nikola e nana.
Lalau aku la o Nikola i kela pepa, a hoomaka iho la e helulehu, he kope kela no kekahi hoike, hui Uniona o Rusia o na limahana, a oiai ua kakauia na olelo apau ma ka olelo Beritania, ua hiki loa nae ia Nikola ke ike, ua kopeia mai kela palapala mai na manao mai i hookumu mua ia ma Rusia, me kekahi mau huaolelo hoohei noonoo, e puni ai ka poe naaupo.
Maloko o kela palapala, e hoakaka ana ia, no ka paa o kela hui uniona, e hoohiolo aku i na luakini i kukuluia, a kukulu aku ma kahi o kela mau luakini, i mau hale hoohauoli no na limahana. O keia iho kekahi o na manao i kakauia maloko o ua palapala nei.
"Ma o aku o na pa i kihe'ahe'a me na kulu koko, mao aku o na hopena weliweli o na kaua huliamahi, ua olino mai imua o ko kakou mau maka he kii nani, ma ke ano he kino kanaka, me ka nele i ke Akua, me ka nele i ka haku, aka ua piha nae me ka mana."
E hoakaka hou ana kekahi mau manao, no ka hoopaa o na lala o kela hui uniona ia lakou iho, aole e hoolohe i na kanawai, ame ke aupuni; aka e hooneoneo aku i na waiwai o kapoe waiwai. E wanana ana ia no ka hoea mai o kekahi olohani nui iloko o na pule helu wale no, ma ka hoakaka pono ana i ka la e hoomaka ai kela olohani, o na oihana like ole, no ka hoopili ana aku i na oihana a ka poe waiwai a pilipu i ka paia.
Akahi no a hookaakaa pono ia ae na maka i Nikola, no ka hana maoli o ke kanaka me ka umiumi eleele, aole he mea e ae nana kela palapala i hoomakaukau, aka o ua kanaka nei wale no, oiai oia hookahi ka i ike, a i maopopo i ka mole, ame ke kumu, o na hana olohani hoohaunaele ma Rusia.
Hoakaka pu mai la no hoi o Baraia, no ka hookomo nui ia ana mai o ka rama iloko o na kauhale o na limahana, ma ka po aku mamau, a ua olili ae hoi kekahi wahi pauahi uuku, ua pio koke no nae, i ke kinaiia i ka wa pono loa mamua o ka hele ana aku i ka laula ame ka loa o ka aina.
He kanafla o Mr. Baraia i komo mua iloko o ka oihana koa, a he mau kaua lehulehu kana o ka hoouka ana nolaila ua ike oia i ka waiwai o ia mea he hoolohe. Ma kona manao maoli, aole he mea e ae nana i hookomo mai i ka waiona iloko o kahi noho o na kanaka, o Pilina wale no ame Iakopa. I ka lohe ana o Nikola i kela hoike, luliluli iho la kona poo, no ke kamailio mua ole aku o Jese Balaunu iaia.
I ka hoea ana mai keia i ka hora umi-kumamalua o ke awakea, ka manawa e hoi mai ai o na kanaka e ai, ua hoea mua aku la o Nikola maloko o ka hale aina, me ka maopopo no nae, aole he hana nui nana ka hoomalielie ana aku i na manao inaina o na kanaka iaia; kela poe, i hoopihapihaia ai e ka poe hoohaunaele.
Oiai oia e noho la ma kona pakaukau, ua hiki loa iaia ke ike aku, o ka poe e noho kokoke mai ana iaia, ua hiki ke kauia aku na hilinai ana maluna o lakou, no ka haawi mai i na kokua ana iaia nei, i ka wa e ala mai ai ka haunaele, aka no ka nui aku o na kanaka hana, ua lawa kona ike ana aku i na helehelena o kela poe kanaka, i mea e hoonaauao e mai ana iaia, he mau enemi kela poe apau nona.
Ua kahi'ohi'o maoli kekahi poe, ana e ike aku la me ka hoopuka ana i na olelo ke i ka hoonaukiuki, he mau olelo hoi, i manaoia, no Nikola wale no ka manao o ia mau mea e kamailio ia mai la. Ke lohe la no o Nikola i kela mau olelo, aole no nae on a noonoo aku, ka hoomau la no oia i ka ai ana ahiki i kna maona ana, ia wa i ku ae ai oia iluna, o kahea aku la i na kanaka hana, e hoolohe mai i kana mau olelo e kamailio aku ana imua o lakou.
I kinohi, ua noke mau la kela poe kanaka i ka uwa iaia nei, me ka hoopuka okoa ana mai i na huaolelo kupono ole, a e pii maoli ai no ka inaina iloko o Nikola, aka ke hoomanawanui malie la no nae oia, ahiki i ke akakuu ana iho o ka uluao'a maloko o kela hale, ia wa oia i hoomaka hou aku ai e kamailio:
"Auhea oukou e na limahana, aole au i makemake e hoopau wale i ko oukou mau manawa waiwai nui, @ka he mau mea liilii wale no ka'u i makemake ai e kamailio aku. Me kekahi manawa pokole wale ae nei no i hala, ua hoea mai ai maloko nei o keia hale, a kamailio aku imua o oukou, a ua hoolohe mai oukou, aole no o'u nana ia lakou.'
"Pela i'o ka ohi!" i loheia aku ai ka pane ana mai o kekahi mea e noho kokoke ana ma ka puka, a pela hoi kekahi leo, o ka oili ana ae mawaena mai o ke aluka. "Mai manao oe, he hiki wale no ia oe ke huki ia makou ma ka ihu."
Aia o Nikola ke alaalawa la ma o a maanei, no ka hakilo pono ana, i na kanaka na laua kela mau kamailio kikoola iaia, aohe nae on a maopopo iki, a ia wa oia i hoomaka hou aku ai e kamaiio:
"E kamailio aku ana au imua o oukou, ma na huaolelo Beritania maalahi loa, e maopopo pono ai ka manao i na mea apau, me ke kuhihewa ole. Ua maopopo ia'u aia kekahi mu ke kokolo hele nei iwaena o na kanaka o keia wahi, no ia mea la, i loaa ai ia'u ka manao hopohopo, e hoea mai ana kekahi pilikia nui, ma keia hope aku, he pilikia maluna o'u, maluna o Mrs. Makuaia, a o ka oi aku no o ka pilikia, maluna no ia oukou.
"O ka makou ia e kakali aku nei, o ka hoea mai i ka manawa, e loaa ai he poino," i pane mai ai no kela leo mua loa a ua o Nikola o ka lohe ana, i keia manawa nae, ua maopopo loa iaia, ka kea nona kela leo, o ia no o Mr. Pilina, ua hoi hou mai kela kanaka hoohaunaele, a oia pu kekahi iwaena o na kanaka hana.
(Aole i pau)
He Moolelo Walohia
Ko Vekinia Waiwai Hooilina
Hoopuhiliia na Hana a ka Mea Manao
Ino---Kau i ke Aki i ka
Manawa Hope
"E kuu keiki," wahi a ka wahine, "aloha mea a hoahewa mai ana ia oe no kou piha ana i ka inaina, no kou hanaia ana mai ma ke ano hewa loa. Aole au i manao he kanaka o Sa Wiliama e hana ana i kekahi mea o kela ano, me kona ike no ua mare mua ia oe, a eia nae, make hou aku la he wahine okoa. No ka hookomo ana aku ia oe iloko o kekahi pilikia elike me ia au i hoakaka mai nei ke manaoio nei au aole oe e noonoo aku ana no ia mea."
"No keaha auanei au e noonoo ole a e hooko ole aku ai ia manao? No keaha auanei au e hoopau wale ai i ko'u manao mai kekahi hana mai e lilo ai ia i mea e hoopololeiia ae ai kana hana hewa i hana ai, in a io ua hana hewa oia? Aohe eha e ae i oi aku mamua o ka eha i loaa ia'u i keia la, mamuli o na mea au i hoakaka mai nei, a mamuli hoi o ka manao o ka leka a ka Lede Linetona o ka hoouna ana mai ia oe," i pane mai ai o Vekinia me ke okalakala, me ka helehelena hoi e hoike okoa mau ana no i ka lede ua piha loa oia ka inaina.
"A eia hoi paha, e noonoo iho oe no kela ohana kiekie a hanohano o Sa Wiliama; e lilo paha auanei kau hana i mea hoowaia aku i ka inoa maemae o kela ohana. He ohana kela e hiki ole ana ke hoomanawanui a e hana ana ia i kekahi mea e hoopilikia mai ai ia oe, ina no kou koi aku i kou kuleana; mai kinohi mai aole loa he ao hakumakuma o ke kaumaha a hoohaahaa i kona inoa mai mua mai, nolaila ia oe e hana aku ai i kekahi mea e eha ai ia ohana, o oe no ke auamo ana i na kaumaha apau o ia hana, nolaila au e uwao e aku nei ia oe mai hana aku oe i kekahi mea no lakou e eha ai."
"Noonoo aku no kela ohana kiekie o Sa Wiliama. No ke aha au e noonoo aku ai? E ka madame maikai, no'u iho ame kuu kaikamahine ka'u mea nui e noonoo nei aole no ia ohana; manao ana anei oe e hiki ana ia'u ke uumi iho i ka ehaeha ame ka inaina no ka hana hewa a Sa Wiliama i hana mai la ia'u? Aole anei he mea nui a koikoi ko'u inoa ame ka inoa o ka'u keiki i like aku no ka waiwai me ko kela ohana Hita, e hiki ai ia'u ke noho hamau wale me ka hana ole aku i kekahi mea no ko maua mau pono?" wahi a Vekinia o ka pane ana mai me ka piena loa.
"A eia hoi paha he kaukaualii o Sa Wiliama no Enelani,' wahi a ka lede. "He kaukaualii; heaha auanei ko'u mea e nana aku au u kona alii ana in a ua hana mai oia i ka hana hewa loa ia'u a u ka'u keiki pu?"
Hina aku la ka Lede Fanamu ihope o ka noho paipai nui ana e noho ana me ka puana malie ana ae i keia mau olelo Vekinia o ka pane ana aku la.
"I kona alii ana, ua pakele anei oia mai na kanawai mai apau o Enelani i ka manawa e maopopo ai kona hewa imua o na kanaka imua o ke Akua?
Ua hoakaka anei na kanawai o kou aupuni e noho malie wale aku no na kaikamahine opio hala ole me ka uumi i na ehaeha e hanaia mai ana maluna o lakou, i mea e hana ole ia aku ai kekahi mea e hoopilikia aku ai na alii o kou aupuni? Ina pela ea, alaila ke hoomaikai nui ae nei au i na Lani no ka pahola ole ia ana mai o la mau kanawai kapakahi maluna o keia aupuni.
"He mea oiaio he makuahine oe-ua haaheo loa oe no kau kaikamahine u'i; aka nae e noonoo iho oe in a oia a ma ko'u wahi aole anei oi e a'o aku ana iaia e noonoo a e nana aku u na hana o Sa Wiliama, a e hana aku i ka mea nona e pilikia ai a e auamo ia oia i ka ehaeha o kana mau hana hewa loa, a pela hoi me ka ohana o Sa Wiliama, i mea e hoonele a e nana ole ia mai ai kona mau pono, a e papano oia i kona mau maka ke ike iho oia i kona hoehaehaia, i ole ai oia e hana aku i kekahi mea e hoohaahaaia aku ia kela ohana hookiekie? A manao anei oe he emi iho ko'u kulana malalo on a, ua nele i na noonoo maikai e haaheo a e hoomaikai iho ai au ia'u iho?
Ua eha o Mrs. Fanamu i nei mau olelo a Vekinia, me he mea la ua hiliia aku la oia me kekahi huipa mamuli o ke oolea o na olelo, a ua piha loa oia i ka huhu, ua makemake loa ka lede ia manawa e pane mai i kekahi mau olelo ma o ka hoike ana mai i na mea huna e pili ana i ko Vekinia ola ana o ka nieniele a hoonowelo ana a i loaa mai ai hoi iaia ka ike mai kekahi poe mai ma Kapalakiko ma kela manawa a laua o ka noho ana malaila.
Aka nae ua maka'u oia i ka hoonui hou ana mai i ka huhu iloko o Vekinia, o kana hana pono i mea e nui aku ai ka ike iaia oia kona hoolaulea mai ia Vekinia, a e hoao oia e noi mai ia Vekinia aole e holo aku i Enelani, elike me ia a Vekinia i hoike aku ai iaia.
"O, aole, e kuu keiki, aole oe i hoomaopopo no kau mea e kamailio mai nei; he oiaio ua ike no au he hana hewa loa ke alakai hewa ana i ka noonoo o kekahi kaikamahine ma ia ano in a he kaikamahine kiekie loa paha oia a haahaa paha, waiwai a ilihune paha. Aka e noonoo iho oe i kou kulana i nei manawa. Wahi au i olelo mai nei aia i ko kane, ka Sa Wiliama ka palapala hoike mare o olua, nolaila aohe au mea hooiaio ma kou aoao no ia mareia ana o olua, ina nei no kou hoea kino maoli aki i ka Hitadela.
"Pehea oe i manao ai e hookipaia aku ana oe ilaila in a no kou hoea aku ilaila a hoike aku he kanemare o Sa Wiliama nau, a he kuleana kou i ka Hitadela ma kou ano he wahinemare oe nana, a pehea la oe i manao au e hookipaia aku ana oe ilaila, in a aole e hiki ana ia oe ke hooiaio i kau olelo ame kau koi? He hana naaupo a makapo loa ia au e hana aku ai, i lohe mai oe."
"Pela paha i kou manao, aka nae, eia me a'u ka Sa Wiliama mau leka i kakau mai ai," wahi a Vekinia.
"He mea oiaio, aia me oe kana mau leka, a he mea kanalua ole ia no kona lima kakau ke nanaia iho e kona ohana i kou manawa e hoikeike aku ai. Aka nae, aole e hiki ana ia lakou ke hooia mai i kou kulana, oiai hoi ina ua kakauia ia mau leka apau ma ke ano like me ka leka au i heluhelu mai ai imua o'u i keia auwina la, no ka mea ma na mea apau i kakauia maloko o na aoao apau o ia leka aohe wahi huaolelo hookahi a Sa Wiliama i kakau mai ai e hoakaka ana o oe kana wahinemare. E pono e loaa ia oe kekahi mea hoike maopopo loa mamua o ia mau leka," wahi a Mrs. Fanamu.
Ia manawa o kela helehelena maemae a kohu mai hoi o ka ui ame ka ula ohelohelo ma ko Vekinia mau papalina, ua nalohia loa mai kona helehelena aku i kona manawa i hooiaio iho ai i ka pololei o na olelo a Mrs. Fanamu aohe mea hooiaio ma kona aoao he wahinemare oia na Sa Wiliama.
"Eia kuu komolima hoopalau kekahi mea hooiaio ma ko'u aoao he wahinemare au nana," i hoikeike aku ai oia me ka paa ana ae i kona lima iluna e anapa ana o ke komo daimana, me ka haalulu o kona lima ia manawa me he lau laau @a imua o ka makani.
"Ua kuniia nae kena komo i kona inoa ame ka la o ka mareia ana o olua? "Aole; aohe i noonooia ia mea ia mana@@@@ ka mea, he nui a lehulehu na mea e ae e hoomaopopo @@@@@ a aohe no hoi he hiki ia'u ke hoomanawanui ke weheia @@@ no ka hoopololei ana ae i ka hana hemahema i noonoo @@@ mahope iho o ka hoopaaia ana ma ko'u lime no hookah@@@@ wa."
"O, he hana naauao ole loa ia, he hana naaupo loa @@@ aoao," i pane mai ai ka wahine.
"A eia hou, na Sa Wiliama ponoi no i lawe mai ia'u @@@@ ma ke ano owau kana wahinemare. Ina no kou ninau a@@ @@@ on a o keia hokele e hoike mai ana ia oe in a no k@@@@ aku iaia, no ka mea ua holaunaia aku au imua on a e Sa Wiliama ma ke ano owau kana wahinemare Mrs. Hita, aole oia @@@@ lehulehu hou ae kekahi poe maloko o keia hokele i m@@@@ no ia mea.
Aka iki iho la ka lede a i mai la:
"E ka wahine opio, ehia poe maloko o keia hokele e@@@@ e hoohiki mai o oe ka wahinemare s Sa Wiliama, ina @@@@ nei noi aku ia lakou e hoohiki mai? Ehia e kakau ana @@@@ kou mau inoa maluna o kekahi palapala hoike i hooh@@@@ ko lakou ike me ka maopopo, in a e hoakaka ia aku ana@@@ Sa Wiliama kulana maloko o kona aupuni a me kau mo@@@@ ma keia hoakaka mai la au?"
Aneane loa o Vekinia e ninau aku i ka wahine no ka@@@@ i ike ai no kona moolelo, eia nae, hoomau mai la no ka @@@@ ke kamailio ana.
"Ina i lawe mai o Sa Wiliama ia oe ianei ma ka @@@@ LEde Hita a oia kana inoa i hoolauna aku ai i ka poe n@@@@ hoopaa no hoi oia i kona inoa pololei ma ka buke o ka@@@@ i kona inoa a@@@ kona kulana ma ke ano he baroneta n@@@@ kane, a lawe aku ia oe imua o na ahahui ame na anaina@@@@ poe koikoi ma ke ano o oe ka Lede Hita, a o kana @ahi@@@@ hoi, ma ia hana ana aohe keena iloko o ka noonoo e @@@@@ iho ai he wahinemare io oe nana.
"Aka nae, ma kahi o kona hoikeike ae iaia ame oe ma@@@@ heaha kana i hana ai? He mea kupanaha no ka hoala ole@@@@ ae o kou manao hoohui no kana mau hana. Ua hoopaa @@ i kona inoa ma kela ame keia wahi a olue o ka @ele an@ a pela no hoi maloko o keia hokele o Wiliama Hita wale no ame ka Lede. Ma kahi o kona lawe aku ia oe ma ke @@@@ kau a ka poe koikoi, a ma na pakaukau hoi o ka @@@@@@ keia hokele, kahi e ikeia ai e kela ame keia o na hoa@@@@ uku aku oia i ka olua mau meaai a maloko o na rumi i @@@@@ waleia no olua malaila olua e ai ai, me ka hoopaa ia oe @@@ loko olaila i ole e ikeia mai e ka lehulehu.
"Heaha ka manao o ka lehulehu in a e hoomaopopo @@@ @@@ lakou i kela ano hana a Sa Wiliama, in a no ka hoikeia a@@@@ hana imua o ka lehulehu?"
"He hanaia a Sa Wiliama i hana ai no kona nana mai @@ ko'u pono, no ko'u makemake ole e hoikeike aki ia'u ih@@ @@@@ o ka lehulehu, no ka mea, ia manawa e mau ana no ko'u a@@@@ ame ko'u kaumaha no ko'u makuakane. Ua hoike m@@ @@@ nei au ia oe aohe o maua makemake e hoikeike ia maua @@@ ame ko maua kulana pakahi imua o kela ame keia oiai @@@@ e kaahele ana, no ia kumu i hoikeike ole ae ai kuu kane i @@@@ kulana he alii no Pelekane ma o kona inoa la.
"No ke kumu o ko maua huikau pu ole ana aku me na @@@ na a ka poe koikoi o Nu Ioka mamuli ia o ko'u makemake @@e e hui pu aku me ka poe i malihini loa ia'u; ua koi mai no @@@ ia'u, e hele maua maluna o na pakaukau o ka hokele e ai @@ aka na'u ka hoole, makemake au o maua wale no ke ai ma ko maua wahi," i pane aku ai o Vekinia.
"Ua maopopo ia'u kena mau mea apau au i kamailio mai la." wahi a Mrs. Fanamu," aka pehea la ia mea i ikeia aku ai ma ke ano he mea hoike oiaio in a e laweia mai ana no ka hoo@@@ ana he wahine oe i mareia iaia?"
He ninau hoopilihua loa mai keia i ko Vekinia noonoo ia manawa lohe aku la oia i ka leo uwe o ka bebe mai kekahi rumi mai maloko aku, a na ia leo uwe i hoala ae la i ka manao ikaika iloko ona e hakaka no ka pono o kana bebe.
Ke ae loa oia iluna a i mai la:
"Aia he mau hooiaio maopopo loa ma ko'u aoao he wahinemare au na Sa Wiliama Hita," me ka leo o ka mea i maopopo loa kona pono," me ia nele no o'u i ka palapala hoike no ia mareia ana o maua, a oiai e kanalua mai ana no paha kek@@ @@@ i ka oiaio o ka'u mau mea e hoakaka aku nei, aka nae, e @@@ ana no ia mau mea mea hooiaio ia'u ma kekahi manawa m@ @@@ mua aku.
"O kuu makuakanu, kuu hoike nui ma ko'u aoao, aka ua @@@ ke hoi oia, aka nae, aia no he ekolu ma@ hoike e ae ma@@@ ae on a e ola mai nei i nei manawa, he poe in a no ko lakou @@@ aku, e hiki ana ke hoohiki me ka oiaio loa he wahine a@ @@@ reia malalo o ke kanawai. Mawaho ae o ia aia ke kope@@@ palapala mare maloko o ke keena aupuni, a i hai aku au ia @@ e ka madame, e hooni aku ana au i ka lani ame ka honua @@@ hookahua ana i ko'u kulana oiaio ma keia ola ana."
I ka lohe ana mai o ka Lede Fanamu i nei mau olelo a Vekinia, he mau olelo ana o ka ike ana iho o ko Vekinia manao paa maoli no ia, naka iki ae la kona kino a pane mai la:
"A pehea, in a no ka hiki ia oe ke hooiaio i kau mau koi @@ wahinemare oiaio oe na Sa Wiliama@ e aa ana no anei oe e hoi aku a noho maloko o ka Hitadela a i ka inoa hanohano @@@ o Sa Wiliama? E aa ana no aneo oe e hoikeike ae ia @@ @@ kuleana kou i ka inoa i manao ia e haawi ia hai aole hoi ia @@@@ E aa ana no anei oe e hele aku a imua o Sa Wiliamai a @@@@ aku o oe kana wahine mare, oiai nae he inoa ia i haawii@ @@@ eia i nei manawa i ka wahine okoa?"
Poniuniu ae la ko Vekinia poo ia maunawa no nei mau @@@@ hoonaukiuki a ka wahine a aneane loa oia e hina no keka@@@@ nawa, aka nae, i ka loaa ana ae o ka manao koa hou iaia @@@@ mai la:
"E hoi aku ana ka hakuwahine o ka Hitadela a paa i ko@@ @@@@ lana mahope o ko'u hooiaio ana iaia, ka hoolina oiaio o @@ @@ ame ia mau waiwai apau, o kuu bebe nona ka leo uwe au@@@ lohe ana aku la oia aku ana ka on a o ia mau waiwai ap@@@ kaikamahine ponoi s Sa WIliama ma ke kanawai, me ka @@@ ole aku owai la ke ku mai ana maua o kona alahele.
"E hala ana no he manawa loihi ma ka hana ana aku @@@@ hana ahiki i ka holopono ana; e hoomanao oe i keia ole@@@@@ e Mrs. Fanamu, hai aku oe i kela ohana ma ka HItadela @@@ e makemake ana oe, aohe mea nana e keakea mai, ka ho@@@ o ka mea a'u e hana aku ana no ka imi ana i ka pono o kuu@@@@ ame a'u pu."
"Alaila aole e hiki ana ia oe ke holo koke aku no Ene@@@@, elike me ia au i olelo mai ai," i pane mai ai o Mrs. Fanamu @@@ ka hauoli iloko on a no ia lohe ana mai ana aole o Vekinia e @@@@ koke aku ana, ua hoololi oia i kona manao mua, no ka mea @@@ aole oia e holo aku aha, alaila e loaa ana he manawa @@@@ hana mai ai i kekahi hana hoopauaka hou ia Vekinia."
"Aole, no ka mea ke ike nei au he hana hiki a holopono @@@ na'u ka holo koke ana aku i Enelani a koi aku i ko'u po@@@@ ka loaa mua ole ia'u o na hoike e hooiaio mai ai i ko'u po@@@@ ke kanawai, a no ke kii ana aku nae e loaa mai ai ia ma@ @@@ hoike oiaio ma ko'u aoao aole e hala ana kekahi manawa @@@ loa, oiai nae me ka hana nui no a me ka nui no o ka mana@@@ hoohalaia ana ma ia hana me ka nui pu o na pilikia.
mantovana nei au e loaa ana ia mau hoike oiaio i @@ a @@@@ nawa oe e ike ai i kela ohana alii au e pai a e kokua mai @@@ e hookomo aku ana au i ka'u koi imua o ka aha, a na ka a@@ e nana mai i ka pono ma ko'u aoao.
(Aole i pau)