Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXI, Number 35, 31 August 1922 — Hookohu ke Kiaaina ia Henry Hapai i Puuku no ke Teritore Apono ke Komite Kuwaena Repubalika i Kona Inoa me ka Lokahi a Ku-e Nae Kekahi Poe Ia Matthewman no ke Kulana Loio Kuhina [ARTICLE]

Hookohu ke Kiaaina ia Henry Hapai i Puuku no ke Teritore

Apono ke Komite Kuwaena Repubalika i Kona Inoa me ka Lokahi a Ku-e Nae Kekahi Poe Ia Matthewman no ke Kulana Loio Kuhina

No ke pani ana ae, i ka makalup, i hoohakahakaia iho, mamuli o ka waiho ana mai o A. Lewia tTr., i ka noho puuku ana no ke Teritore, i liookohu mai ai o Kipaina Farrington ia Henry C. Hapai, i puuku a ma ka Poakahi nei, i haawi ae ai ke komite kuwaena Repubalika, i kana kakoo ana me ka lokalii, i ka inoa | 0 Henry C. Hapai, no ke kulana a ke Kiaaina, i hooklekie ae ai iaia. Ma kela manawa liookahi, a Kiaaina Farrington, i hookoliu aku" ai ia Henry C. Hapai i puuku no ke Teritore, ua hookohu pu aku oia i ka Lunakanawai John A. Matteman, 1 loiO kuhina, nia kahi o ka Loio Kuhina Irwin, a o leona inoa kekahi i aponoia e ke komito kuwaena, mahope iho nae, o ka hoalaia ana mai lie mau ku-e ana iaia. Ma keia Poalima, ka la 1 o Sepatemaba e hoomaka aku ai keia mau luna oihana hou, e lawe ae i ko laua mau kulana pakahi. Ma ka oleloia, he mau manaWa leliulehu i koiia aku ai o Henry C. Hapai, e na kiaaina lel.ulehu o Hawaii nei, ma ko lakou .manawa i pii ae ai ma ke poo o ka hookele aupuni Teritore ana ua hoole mau aku nae o Mr. Ilapai, i ka lawe ana mai i ke kulana puuku; akahi nae oia a apono aku iloko o keia manawa a Kiaaina Farrington i hookohu mai ,la. Ua hanauia o Henry C. Hapai nia Hilo, i ka 1873, a ua puka pono mai ke kula mai o Punahou, i ka 1893, ī he makahiki mahope mai ua nolio hana aku la oia mal ,lo o ke aupuni kuikawa, a mai ia manawa mai kona lawelawe ana i na oihana aupuni, | :ihiki wale no i kona hp.paiia ana ae !a ma ke kulana puuleu no Hawaii nei. I ka makahiki 1901, ua hookohuia mai oia i mea hoopaa i na moohelu waiwai o ka lehuleh'u, a oia >u no hoi ka niea nana e nana i na hanako, ua paa oia i kela kulana, ihiki" wale no i kona hookohuia ana iku la i puuku. Aole o Mr. Hapai i malihini i na hana oloko o ke keena puuku, no ka uiea ina kekahi inau manawa lehuiehu ae nei i hala, i ka wa e kaawale aku ai, ka mea e noho puuku ana no Hawaii nei, oia no ka mea nana e lawelawe ana i na hana apau 0 kela keena, a ma kekahi olelo ana ae, ua oi aku no kona makaukau, 1 na hana o kela keena, mamua o ka poe hou e hookohuia* mai ana. No ka loio kuhina hou hoi, oia 0 John A. Mattewman, lie loio kana oihana, ua noho lunakanawai kaapuni mua oia no Hawaii Komohana, aka i ka wa i noho mana ae ai ka aoao Demokarata, ma ke kohoia ana he Peresidena Demokarata, ua liookohuia mai la he lunakanawai Demokarata ma kona walii, a hoi mai oia e noho ma keia kulanakauhale. He ekolu makahiki i hala ae nei, 1 ka wa e malamaia ana ke koho baloka, no na luna oihana o ke Kulanakauhale a Kalana o Ht)nolulu nei, un lilo ka Lunakiai John A. Matthewman, i mea ku-e ikaika ia A. M. Brown, no ka loaa iaia o ka

lanakila, a ma ia ku e ana, i kaa ai ka lanakila i ka Lunakanawai Heen, no ke kulana loio kalana. Ku-eia Kona Inoa He mau la ae nei i hala, ua loheloheia ae la, o ka Lunakanawai John A. Matthewman, ke kanaka a ke Kiaaina, e hookohu mai ana i loio kuhina no Hawaii nei, a i ka wa i noho ae ai o ka halawai a ke komito kuwaena, ma ka auwina la o ka Poakahi aku la i hala, ua hoounaia ae kona inoa, no ke apono ana mai a ke komite. O ka inoa o Mr. Hapai, ka mua o ka waihoia ana ae imua o ke komite, no ke aponoia mai, i puuku no ke Teritore, ua haawi mai na mea apau i ke apono; aka i ka wa i waihoia ae ai ka inoa o ka Lunakanawai Matthewman, ua hoala koke ia mai na ku-e ana, mai ia Mr. Milla mai, me kona olelo ana mai, i kona piha loa i ke kahaha, i ko ke kiaaina wae ana ae, a koho ana ia Mr. Matthewman, no ka mea ua oi aku ko Matthewman kulana Demokar<ita, mamua o kona an<F -Eepubnlika. Ua kuhikuhi mai oia, no ke kupono ole e haawiia aku na apono. ana no ka inoa , o ka Lunakanawai Matthewnian, malalo o ke kumu, oia ke kanaka nana i hQao e wawahi i ka aoao Repubalika, he ekolu makahiki ae nei i hala, i kona wa i ala ku-e mai ai i ka Loio A. M. Brown uo ke kolioia i loio kajana. Wahi ana, lie liiina kuhihewa loa ka ae ana aku, e hookohuia o Mat- ' thewman, ma ke kulana loio kalana a o ka ae ana aku, i ka hookohu ana ae o ke kiaaina iaia, he kumu ia e holo ai na Repubalika, a koho ia Bill Jarrett, mamuli o ko lakou makemake e. hoohoka aku ia Kiaaina Farrington. ' Ua noi mai oia,. e hoopaneeia Jte apono ana aku i ka inoa o Matthewmiin, a e kohoia kekahi komite, no ka huli pono ana aku i ka moolelo o kana niau hana, a waiho mai kela komite i kana hoike, ia wa e lawe hou ia ai e noonoo. Ua kokuaia mai kela noi e A. L. Ca3tle, no ke kupono e kohoia keknhi komite noii a huli pono i ka moolelo o ka Matthewman mau hana, no ka meai ua ko'ilio'i maoli na kumu ku-e i waihoia aku. • O Noa Aluli ka i noi mai, e haawiia aku na apono ana, i ka inoa o Matthewman, no ke kulana loio kuhina, no ka mea wahi ana; aole he hana maikai, ke ku-e ana aku i ke kanaka a ke Kiaaina, i hookohu mai ai. O ke ku-e ana o Matthewman ia A. M. Brown, he mea no ia i maopopo i na mea apau; me ia mau ano no nae, aole i nana ae ke Kiaaina, aka hookohu mai la no oia i kela kanaka, no ia kumu, he pono e haawi aku ke komite i kana kakoo ana. Ma ka.waihoia ana ae o ka ninau no ke kakoo ana i kona inoa, he 17 e apono ana i kona hookohuia ana i loio kuliina, a he eha ma ka aoao ku-e. O ka poe ma ka aoao ku-e, oia o Mills, Castle, Aehi ame Mrs. Akana Eapinda.