Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXI, Number 36, 7 September 1922 — He Moolelo Walohia Ko Vekinia Waiwai HOoilina Hoopuhiliia na Hana a ka Mea Manao Ino-Kau i ke Aki i ka Manawa Hope [ARTICLE]

He Moolelo Walohia Ko Vekinia Waiwai HOoilina Hoopuhiliia na Hana a ka Mea Manao Ino-Kau i ke Aki i ka Manawa Hope

, a pili kaumaha loa kc kaikunane, a ua manao oia hc hana hc.va kana o ka hana ana, oia hoi kona haaWe ana aku i kana uahine i Amerika no kekahi mau mahina 3oihi i hala, a ka mea hoi, ua ikeia ka pii mau ae o,ka maikai o ke ola o ka o laua, a e poino ole ana no hoi oir*. ina no kona »-'.Jo i Amenka e kii i ka wahine ame ka bebe a lioi koke mai, rre ka loaa mai no o ka makuahine o laua e ola ana no me ka laikai, hoike aku la oia i kona makemake e holo koke me ke •;aii ole. Kauoha aku la ke Sa Wilianja i ke kaikuahime ina e hoea aku ana ke Kauka Ranadela e hoike koke sta aku iaia ua hiki mai oia, i hiki ai iaia ke kamailio aku i ke k?cuka e hookuu r. ai iaia no ka holo ana i Amerika. Eia nae, he manao no keia i hoohokaia, no ka mea, ua komo n\ua na ole3o a- ke kaikuahine i ke Kauka Renedale, ina no ke noi aku o Sa Wiliama ia:a o hookuu iaia e holo i Am'enka, e hoole m?ci ke kauka, o| kana kumu wale no e hoike mai ai, e lilo ana kr>na holo aku i ! ea hoopioloke i ka manao o ka makuahine e oi laou ae ai paha k r:a ma'i a e hoohikiwaweia aku ai oia i ka lua kupapau, nolāila mamuli o nei hana maalea a ke kaikuahine ua hala ae la Imau pule mamua o ka hiki ana ia Sa Wiliaina ke hooko i k-<na manao holo i Amerika. ] le oiaio, ua haawi ke Sa Wiliama he nota c'fcala o hookahi paona i ke kaikuahine no ka haawi ana aku nae o ke kaikuahine na kekahi kaikamahine ilihune i haki !ka wawae ma- : u:!i o kekahi ulia kaaahi eia nae, i ke kaikuahine hoi keia 'noounaia mai na Vekinia, me ka manao e lilo ia imau dala i mea hooluolu mai i ko Vekinia manao. O keia mau liana epa apau a ka Lede Linetona ua ahuwale i.ka manawa hog>e loaMokuna XVIII—"E Hooiaio Aku Ana Au. ia Mea" C> ka laki ma ko Vekinia aoao i keia manawa. he bebe kana :• .1 aole ia ua like me he mea waiwai ole ke ola ana, aka ~.kc. iloko no o ia ike ona he bebe a he hoike mai hoi ma kona afrio, eia nae, aole no i nele ka hooluuluu kuhohonu loa ia o k.'.na uhane no keia mau hana hoohoka iaia. Xo elua hora loihi mahope o kona heluhelu ana i ka leka a-ne ka nupepa e hoakaka āna no ka mare ana o. Wiliama Hita n e Makaleka Sanahope kona moe hoololo ana maluna o kahi e me ka aneane e make loa kona manaolana, me kona manaoio pu o kana kane i haawi mai i kona aloha rcui nona, a pela hni oia nona, ua lilo aku i ka wahine e. laia e tnoe ana me he r:ea la he mea oia ua make i ka ua mea o ka oiei ole, koe wale kela hanu mai ona, me ka loli mau o kona helehelena i kela 2"'C keia manawa, ke ano o ka mea ola. \ka nae, ma kona kulana he makuahine no ka bebe a maluna lioi. , kana bebe ka hilinai nui o kona aloha arae kona noonoo, ;;.i ! ualaia ae kona mau manao koa apau i kona. manawa i lohe ak: ai i ka uwe ana mai o ka bebe maloko aku. o kekahi rumi, nae, ua like ia leo uwe i kana noonoo iho ia manawa me he pahi oilua la i houia mai i* kona puuwai, 310 ka mea ulu k ke ae la no na hoomanao ana iloko ona no- ka makuakane r. ia bebe, ina he oiaio na mea apau i hoakaknia maloko o ka r-.:pepa ana o ka heluhelu ana, e lilo ana ke olia ana o ia bebe r n ia mua aku i mea hoohenehene ia mai, he beibe oia i haalele : e kona makuakane, a o kona makuahine he wahine i hainaia, n he bebe inoa ole hoi ia. Koikoi keia mau mea hookaumaha ī Kona uhane ia manawa. 'O. e na lani hoi, aole pono e lilo keia mau mea hoehaeha mai i kuu noonoo i mau mea oiaio, e lilo oe i m'ea l joopakele a i kokua hoi no'u aku ai ka mea nui a'u e iini nei i ka man.'iw a hope!" ke puliki la oia i kona mau lima nialuna. ae o kona r.oonoo hoi e auwana ana ihope i kela manaw.i ona i hoohuiia oia me Sa Wiliama maloko o kela home kuaaina o laua me kona makuakane i haalele mai iaia, me ka ulu enaLla o na hoomnnao ana no na mea apau i hanaia mai iaia mai ka manawa ' i halawai mua ai oia me Sa Wiliama, ahiki ia mau minuke <i:.a e auwe ana ia manawa. Ahiki mai ia manawa aia mau no maluna o i Wiliama kona iini, kona hilinai, kona aloha, a ua manaoio oia, he kanaka oiaio «• Sa Wiliama mai mua mai ahiki no ia manavsra e hoopunipuni ■!e mai ai iaia. Ia laua e noho pu ana ua ike oia i ko Sa Wili?.ma haawi pau mai i kona aloha iaia, me koiia lilo i mea nui 3 r «a iaia, a he hauoli mau no hoi ko laua noho. ana m'e ka loaa He o kekahi kumu hoopaapaa mawaena o laua, a uā hauoli mau ro hoi kana kane iaia no kon& lilo ma ia mua. aku i haku wai ;re 110 ka Hitadela, elike me ia ana e kamailio mau mai ai iaia. kana i manaolana mau ai e loaa i keikikaaie na laua, i lilo oia i hooilina 110 ka Hitadela a no na waivsai hoi apau, aka rr.e, i ka hoikeia ana aku iaia he kaikamahine ka i hanau mai, ua !iIo no ia malihini hou i mea hauoli nana, a ua hoike mai pela maloko o kana leka i loaa pono mai ai. ia Vekinia, a no malihini hou i haawi mai ai oia i kana inoa 0 Mei, he inoa no kekahi kaikuahine ona. Ua uluhua maoli o Sa Wiliama me ka pu iaia iho "o kona haalele loihi ana ia Vekinia oia wale no, a ua hoohiki hoi oia e hoi hou mai oia e kii iaia, i k;i manawa ana e ai i ke kupono e haalele aku ai i leona makuahine, ke oi fc'u ole aku ka ma'i. Xo keia manao o Sa Wiliama i kakau mai ai ia Vekinia i hiki ole ai ia Vekinia ke manaoio i na olelo ho onuinui maloko o 1 leka, a pela hoi na olelo hoopunipuni i koaia noonoo no ko >a Wiliama mare ana me Makaleka Sanahofie, aka nae, iloko • > nae o ka nui o ia manaoio ona no ka paa c> ka manao aloha o kana kane iaia ua nui no na mea hookuihe m eei i kona noonoo, a-:a, aole nae i hoopau i kona manaolana ana no ka hookoia o kona makemake i ka manawa hope loa, eia nae, i kana nana :no ma na mea ana o ka heluhelu ana aneane loa no oia e nooiaio iho ia mau mea, me ia paa no o koaia manao no ke aioha ame ka hilinai o kana kane iaia. Aole oia i moeuhane iki he maji hana hoopilikia wale no keia no ka hoohoka ana mai iaia, no ka mea, iaia i ha-lo iho «ii ma kona mau aoao apau aohe ona ike ilio i kekahi kumu no kona ku-eia ana mai e kupono ai la hoi iea hoimihala ana nai ī mea e hoopuhiliia ai kona mau manaolana apau; o ka nea haohao wale no iloko ona ia manawa oia ka loaa ole ana ■ •ai o kekahi leka iāia, mahope o kona kakau ana a kakau ana iiku me ka loaa ole mai o keleahi pane, he ireau leka hoi ana o ke kakau ana e noi aku ana e hoike mai ke k ane i hookahi huaji«lo no ke kumu o ka loaa ole ana aku o k.ina leka, a e hoike mai ana hoi no kona holo mai e kii iaia ame ka laua bebe -r e ka ole. l a lohe mai oia no ka hoopalau ana o Makaleka Sanahope ka mare ana ma ka Hitadela, mai ka I-ede Linetona mai,

he mea i maopopo ole loa i kekahi mea e pili ana iaia, a i kona lawe ana a noonoo i keia mau mea, me kona ike pu ana i ka hoolaha maloko o ka nupepa no ka mareia ana o William Hita me Makaleka Sanahope aneane loa e hooiaio iho upia ia mau mea i hoikeia mai ai he oiaio a ua hana mai o 5a Wiliama i kekahi hana hoopunipuni ino loa me ka haalele loa mai iaia. Iloko no nae o keia mau mea ana o ka ike ana he oiaio aole no oia i hoopau wale i kona manaolana ana aku he kuleana no kona i na waiwai apau o Sa Wiliama mamuli o kona lilo ana he wahine i mareia malello o ke kanawai, a o mahine ia manawa ka hooilina o ka Hitadela ame na waiwai apau o Sa Wiliama, o ka pilikia nui nae_ana e nalu ana oia ka hiki ole iaia ke hooiaio aia wale no a loaa kekahi mau hoike i ike maka i ko laua mareia ana. "HooiaioJa mareia ana o'u me Sa Wiliama! O, e hooiaio aku ana au ia mea!" wahi ana iaia iho me ka a ia manawa ku ae la oia a hele aku la noloko o ka rumi ana o ka lohe ana aku i ka leo uwe o kana bebe, me kela mau huaolelo e paa ana ma kona mau lehelehe a i kakauia hoi ma kona puuwai. " ■ I ka ike ana mai o ka wahine hiikeikii la oia i kona kahaha no ka haikea loa o ko Vekinia helehelena ia manawa, he hiohiona hoi ana i ike mau ole ai ia Vekinia elike me ia mamua aku, i ka i an?i mai. "He ma'i anei kou? Akahi ka hoi ka haikea maoli o kou helehelena a'u e ike aku nei, eka madame ; Hoi hou aku e hooluolu, aole pilikia o ka bebe, ua hiki ia'u ke hoonana ae iaia." "Aohe o'u ma'i," i pane aku ai o Vekinia- "Makemake au ia oe e hele aku a ka puka o ka rumi o Mrs. Fanamu, a olelo aku iaia he makemake au e kamailio me ia no kekahi mau minuke." Aohe hoololohe hou ana iho o ka wahihe hiikeiki; o kona ku ae la no ia a hele aku la me ka namunamu ana iho nae iloko ona: "He keu aku ka lahui Pelekane a ka poe lapuwale o ka lawe mai i na mea hoehaeha a hookaumaha i ka noonoo o ko'u hakuwahine, me ia maikai no a miomio o na olelo a kela wahine Pelekane e kamailio mai ai e manaoia aku ai he wahine maikai a he lede oiaio hoi; makemake loa au ia lakou e hookaawale koke aku ma kahi e, he mau wahine imihala a hoopilikia maoli keia i ko'u hakuwahine; aohe kumu e~ae o kona ano e ana, o na olelo hoouluhua wale no a kela wahine. "O ke kane no hoi kekahi a kuu hakuwahine, heaha la kona manao ma o kona haalele ana mai i kana wahine e noho hookahi ianei a e noho mai oia i kahi e me ke kau wahi leka ole mai e hoike mai ana i kona aloha i kana wahine, a ina aole hoi i ka wahine, i ke kaikamahine la hoi, he mea pohihihi loa keia i ka"*u noonoo ana." % I kona hooki ana iho i kana kamailio ana hoea aku la oia i ka puk?f o ka rumi o Mrs. Fanamu, a hoike aku la i ka Vekinia mea i kauoha aku ai iaia, a ua hooloheia mai 110 hoi ia noi a Vekinia e Mrs. Fanamu, aole nae me ka manao maikai, aka me kahi ano hoihoi ole no iloko ona, aole hoi e hihi o ke noi, pela wale no oia i hooko mai ai. laia i komo ai i ka rumi ua hopuiwa koke ia aku kona noonoo i kona ike ana mai i ka helehelena ano e loa o Vekinia, ma kana nana mai, me he mea 'la, ua kaama'i wale o Vekinia, no ka hailena a nananakea o kona helehelena, a ua komo koke ka maka'u iloko ona no ka lilo ana o kana hana i mea hoopilikia i ke ola kino o ka lede opio. Ia ike_ana mai a Vekinia ia komo ana aku ona, ku ae la oia iluna, me kana bebe e paa ana iloko o kona mau lima, a haawi mai la i ka leka a ka lede Fanamu i haawi aku ai iaia e heluhelu me ka i pu ana mai: "Eia mai ko leka, e Mrs. Fanamu, a e loaa pu iho ana no ia oe ka nota maloko olaila i hoouna pu ia mai ai. £ oluolu oe e hoihoi hou i ka mea nana i hoouna mai ia oe, a e olelo pu aku oe aole au i nele i ke dala, aohe no o'u makemake e lawe mai i kena maunu ekaeka i e hoopuniheiia mai ai ko'u noonoo, a e hoolakoia mai ai paha ko'u hune, a i ole he nota paha kena i hoounaia mai ai no ka hoohamau ana i ko leo a e pani mai ai i kuu waha, i ole ai au e oni aku. Hoike aku oe i ka mea nana nota i hoouna mai ai aole loa he mea nana e keakea mai i kuu alahele e oni aku ai i ko'u pono ame ka pono o kuu kaikamahine nei." "Aole anei ou makemake ia no ka hoopau ana ae i kou mau pilikia, e Mrs. Hita?" wahi a ka madame o ka ninau ana mai me kona manao mua aoie la e hoihoi hou aku ana oia ia nota"He hana hoohaahaa hiki ole loa ia e huikalaia ka manao ana iho e haawi mai i kena nota ia'u me k£ maopopo ole o ke kumu o'ia haawi ana mai, he mea hoimihala mai ia'u, pela ko'u manao, no ia kumu e lawe aku oe, ina he makemake oe i kena nota lawe aku oe nau, no'u iho aole o'u makemake e hawahawa ko'u lima i kena waiwai i haawiia mai me ka manao pono ole i mea e imihala mai ai ia'u mahope. "Ke maopopo ole nei ia'u ke kumu o kela poe o ka hoouna ana mai i kena nota ia oe no ka haawi ana mai ia'u, a6le lakou i aie ia'u, aole au i nele a noi aku no ke ahi kokua mai ia lakou mai a ma ou la e loaa mai ai ia mea ia'u. "Ina na Sa ponoi i hana mai i kena hana l?ewa loa hiki ole ia'u ke huikala. aku heaha no hoi kona hana ole mai me kona kauka'i ole aku a na hai ©. hana mai i keia hana hewa loa e hoopilikia mai ai ia'u, aole hoi o ka hoolimalima ae i kekahi wahine ma ke anō he elele nana, a na ia elele e lawe mai a haawi ia'u. Lawe aku oe, a e oluolu 'oe e haalele kokT*mai i keia rumi." Mea kau ia kipaku okoa ia ana aku o keia wahine a leu ae la a hele me ka hilahila, aole noho mai no, a pane mai la: , "A ua poina paha oe i kekahi mea!" "Aohe a'u mea i poina," i pane aku ai o Vekinia; "manao anei oe e liiki ana ia'u ke hoopoina ia mea? O, aole loa; mai oi loa aku ka pono ina aole i hoounaia mai keia nota ia oe no ka haawi ana mai ia'u, i lilo ole ai keia nota i mea hoomahuahua mai i ka inaina iloko o'u, no ka mea heaha auanei ka nui o keia wahi haneri paona ke hoohalikeia ae me ka'u mau haneri kaukani dala e paaia mai la e Sa Wiliama i nei manawa?" "He mau haneri kaukani? Auwe! ua manao au he wahine la oe i nele ia mea he dala, aka ke ike nei au i ko'u kuhihewa loa," i namunamu liilii iho ai ka lede aoo me ka helehelena o ka-mea i hoka a i hilahila pu ia manawa. "Ae; iha ka manawa i make ai kuu makuakane ua haalele iho oia na'u he mau haneri kaukani dala, no ko'u poqo; ua ili mai ia waiwai apau maluna o'u ma ko maua manawa i mareia ai, aka nae aia ia mau dala apau ma ka lima o Sa WiHama, a ua hoahuia aku he elima kaukani dala o i% huina iloko o ka banako no ko'u mau hoolilo .0 ka noho ana maanei, ina manawa apau a'u e makemak^iiif .4ce dala o ka'u hana wale no o ia ke kikoo ana aku. i ka i kopa manawa e kaawale aiia, 0 ke koena aku o ia mau l3āla nii' ieo-u inoa ponoi ia.apau loa, nolaila e ike mai oe aole'au he -wahine nele i ke-dala e manao aku ai o kena mau hanen paona ka mea e pono ai ko'u ola ana ma keia wahi, aole no hoi-.au i m&nao o kena mau dala hoowalewale ia'u i mea no'u e noho hamau loa ai me ka oni ole aku 1 ko'u pono iloko o na waiwai apau o Sa Wiliama, kuu kane, oia iho la ko'u mea e oni ole aku ai. O, aole loa!" i hoakaka aku ai 0 Vekinia. "Ke manao nei au o keia haneri paona i hoounaia mai ai nau ia a ua hoounaia mai ia me ka manao maikai a aloha ia oe, nolaila, e pono oe e lawe aku," wahi a ka lede, alaila huki ae la i ak nota mailoko ae o ka wa-hi leka no ka haawi hou ana mai ia Vekinia. \ Eeke aku la o Vekinia ihope me he la ua lilo ia nota iaia he akua lapu a i ole kekahi mea ana i maka'u loa ai, a pane mai la: (Aole i pau, ) '