Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXI, Number 41, 12 October 1922 — He Moolelo Walohia Ko Vekinia Waiwai Hooilina Hoopuhiliia na Hana a ka Mea Manao Ino-Kau i ke Aki i ka Manawa Hope [ARTICLE]

He Moolelo Walohia Ko Vekinia Waiwai Hooilina Hoopuhiliia na Hana a ka Mea Manao Ino-Kau i ke Aki i ka Manawa Hope

No kekahi manawa kona mihi walania loa ana no kona lioouna ana i kana leka liope me ka nota-haneri paona iloko ame ka nupepa pu elike me ia i ike muaia ae nei, ia Vekinia ma o Mrs. Fanamu la. Ua nui ka maka'u iloko ona no ka oi loa aku o kana mea 1 hana ai mamua o ka mea kupono, a no ka mea ina keia holo j 0 ke kaikunane a e halawai aku ana oia me Vekinia, e huai pau mai ana o Vekinia, me ke kanalua ole, i na mea apau, a e loaa ana ka ike i ke kaikunane oia ka (ka Lede Linetona) ka mea nana i hana i kekahi hewa nui koikoi loa i hooneleia ai oia no kekahi manawa loihi i ka leka mai kana wahine mai. Ia manawa ua loaa iaia ka ike maopopo aole loa ke Sa Wiliama e huikala mai ana iaia, a o ka pilikia oi aku oia kona, kaiehuia mai ka Hitadela aku a kuewa aku oia me kahi opeope 1 ke ala me ka waimaka, a ma kekāhi wahi ana e makemake ole ai e huna ai oia i kona mau maka, a e ola aku ai hoi oia aole me ka hanohano elike me ia ana e noho ana m& ka Hitadela, kahi i lako i na luhiehu apau o ke ola ana, aka e ilihune ana me ka nele i na lloaloha ame ke kaawale māmao loa mai ka poe aku i ike a i kamaaina iaia. No keia mau hopena poino ana e noonoo honua nei e ike iho ana no oe, e ka makamaka heluhelu, aole ka # Lede Linetona iloko o ke kulana maikai o ka noonoo i ka manawa i maopopo ai iaia keia holo aku o Sa Wiliama no Amerika, he holo ana hoi e hiki hou ole ai iaia ke imi i kumu kaohi a houlolohi paha i kona holo ana. "Ina no kou holo io aku e hoi koke mai ana no anei oe? E hoomaopopo oe eia no o mama ke waiho nei iloko o ka nawaliwali i maopopo ole aku kona hopena, nolaila, ia oe e hele ai eia ihope nei kekahi mea nui nana mau aku ana i kou noonoo," i ninau mai ai ka Lede Linetona i ko laua manawa i ku ae ai a haalele iho i ke pakaukau. "E hoi mai ana au i ka manawa a'u e ike ai i ke kupono e hana pela. E Miriama, makemake au ia oe e hoomakaukau i ka hale nei elike me ka maikai loa au e ike ana, i kuu manawa e hoihoi pu mai ai i kuu wahine ianei, me kou nana ole i ka nui o ka hana no ka hoomaemae ana a pela hoi me na hoolilo." "Ēlike me kou makemake pela ana e hookoia aku ai," wahi 0 ka pane a ka lede, me kona mau maka nae e kulou ana ilalo, me ka nui ana iho o ka hanu. "Eia ka'u noi ia a i makaukau hoi olua no ka hoi mai, ea, hoike mtta mai i ko ol.ua manawa e hiki mai ai." "Pela no ka hoi paha; he hana apiki loa paha ia ma ko maua aoao ka huna i ko maua manawa e hoi mai ai/, hou, makemake au ia ae o na rumi malama pono o ke keena waiho buke o ia kau e hoomaemae a e hoc>makaukau no kuu wahine, no Vekinia ame ka bebe." He mau rumi keia' a ka Lede Linetona i makemake ole ai e hoonohoia o Vekinia malaila ke hiki aku, aka, oiai, he noho : hale wale iho no oia, o Sa Wiliama ka ona a o ka mea hoi i kuleana ia hale, ua huna oia i kona inaina e pee maloko a o ke ano hoopalaimaka kana o ka hoike ana mai i ke kaikunane, | i ka i ana mai. 1 "Ua pono ia, elike me kau i makemake ai pela ana e hookoia aku ai. E kamailio aku ana au i ka wahine malama hale e ihoomaemae a e hoomakaukau ia mau rumi nona." "Aole o kou kauoha wale aku no e hoomaemae aka, e hoike pu aku oe o ia mau rumi e hoomakaukauia ana no kuu wahine ia, i kona manawa e mai ai ianei. Maopopo aku la ia oe keia lar" wahi a Sa Wiliama, me ka nana pono ana mai i ke kaikuahine, mamuli o kona ano hoohuoi ia manawa. "E pono e hoikeia aku ma ke akea i nei manawa he wahinemare ka u a he bebe. Ke ike nei au i ko'u hewa loa no ko'u ae ana aku ia oe e noi mai ia'u e noho hamau loa au aole e hoike ae ma ke akea ua mare au i ka wahine, a ke ike ole nei no hoi au i ke kumu o kou noi ana mai ia'u e hana pela, he kumu no paha kau i ike ai nou iho." "Ae; he mea oiaio ia au i olelo mai la, aole nae no ko'u pono aka, no ka pono o ka makuahine ma'i o kaua; oiai oia e nawaliwali loa ana aole he mea pono ke kamailio ana no kou mare ana, o ia ke kumu wale no o ko'u noi ana aku ia oe, aole e hoikeia ae ia mare ana o'u," wahi a ke kaikuahine ma ke ano he kumupale ma kona aoao, a he ano mihi pu no hoi kekahi. Eia nae, iloko o ko ka Lede Linetona noonoo ia manawa ke hooholo la oia nona iho aole oia e hoike ae ma ke akea no ia mare ana o ke kaikunane ahiki i ka maopopo ana ua loaa aku ka wahine i ke kaikunane, he meahuna ia nana, ina no nei no | ke kauoha okoa aku o ke kaikunane iaia e hoike ae ma ke akea | ia mare ana ona'i ka wahine. Ke hoolala pu la no hoi oia iloko ona iho ia manawa he mea pono e hanaia kekahi mea e keakeaia aku ai ka hoihoi mai o Sa Wiliama i ka wahine ana alaila, mamuli o kona makemake ole, a i mea e holopono ai ia hana aole pono iaia e hoikeike ia makemake. Eia nae, e kakali aku oia ahiki i ka hoike ana mai o ke kaikunane i ka manawa e hoi mai ai o laua. "He hana kuhihewa ia i hanaia, i hai aku au ia oe," wahi a Sa Wiliama o ka pane ana aku me ka pupuku o ka lae. "He liana ia e hoike ana i ka hoohaahaa loa ia o kuu wahine e hiki ole ai ia'u ke hoonianawanui hou aku. Nolaila, e oluolu oe e hana aku i ka mea a'u i kauoha aku nei ia oe." Kulou iho la ka poo o ka Lede Linetona e noonoo a i mai la: "E hele aku anei au e kelekalapa i Amerika nou?" mahope o kona hamau ana no kekahi manawa- "E hala an ia'u ka haPanui o ka Ia i nei la ma Ladana, a malia, e loaa mai ana ka pane no ia kelekalapa i ka wa pono no ka hoihoi ana ipai a hoike ia oe ke hoi mai au-" "Aole ; owau pu kekahi e holo aku ana i ke kaona i keia la, no ka hoopaa mua ana aku i rumi no'u maluna o ka moku, a ina he manao kekahi o'u e kelekalapa aku na'u ponoi no ia e hana aku," i pane mai ai ke Sa Wiliama, a ia lohe pono ana a&u 0 ka Lede ia pane ana kaumaha iho la oia no ke ko ole o kona makemake. O kana i makemake ai e kelekalapa mua aku ia Mrs. Fa.namu no ka hoike ana aku iaia no ko Sa Wiliama holo aku, a ina aia no o Vekinia maloko o ka hokele kahi i noho ai, alaila e hoohana aku oia i kona akamai ma na ano a pau e hiki ana, 1 kaawale mua aku ai oia mailoko aku o ka hokele mamua o fea hoea ana aku o kona kaikunane, i ole ai laua e hui. Aka, ina na Sa Wiliama ponoi e kelekalapa ana o kana mea e hopohopo loa ana oia ka loaa mai o ka pane mai ka wahine mai, a no ia hui kamailio pu o laua kana mea o ka maka'u loa ana, o hoike mai o Vekinia iaia i na mea apau. Ua kau pu laua ma ke*aaahi o ia kakahiaka no Ladana, a iloko o ia manawa o ka holo like ana aole i kaawale iki ka maka'u mai ka Lede Linetona aku a pela rio ma ia la a po, oiai oia e hele ana maloko o na halekuai like ole e kuai i kana mau mea i makemake ai, ua lilo na manao pilihua no ka poi

no e kau niai ana maluna ona i mea hoouluahewa mau i kona noonoo. Aka nae, iaia i komo aku ai i ka hale hoolulu kaaahi ir.a auwina la, no ke kau ana ma ke kaaahi no ka hoi ana i ka dela, ua hoopuiwaia kona noonoo i ka ike ana i ke ku oke kaikunane a e holoholo ana iuka a i kai mawaho ka rumi e kali ai na ohua me ka helehelena pihoihoi loa. "He nuhou anei kau, e Wiliama.' 1 ' i ninau aku ai oia ;a j kokoke aku ai, me ke kapalili o kona houpo, ke ano o ka • ca 1 piha i ka maka'u. "Ae, he nuhou ka'u," wahi oka pane ak% kaikunatie {■_ heluhelu iho!" a haawi mai la oia he kelekalapa iak 0 ke kaikuahine e haalulu ana. Me ka aneane hiki pono ole oia i wehe»ae ai i ka palap.i .1, a eia nae, iaia i heluhelu iho ai i na manao i kakauia n",a'..-ko lelele ae la loko ona no ka hauoli, a eia ka manao o ia kelc%alapa. NU lOKA, Aug. 10, 1881, —"Ia Sa Wiliama Hita, La.la Ua haalele mai ka Lede Hita ika Hokele ma ka la aku 0 keia mahina. Aole maopopo o kona wahi c noho nei. E. ELEDERIDA. 0 Elederida, elike me ia i hoakaka mua ia ma kekahi (. ra mokuna i hala, oia ka ona o ka hokele kahi a V'ekinia i n« i u ai iloko o ka manawa i kaawale ai o Sa Wiliama i Ene; i ka manawa i loaa aku ai ke kelekalapa a Sa \\ iliaina ;a a ( ua hiki ia oe, e ka makamaka heluhelu ke koho iho i kel ihi mea 110 kona hookaumahaia ana no keia ninau ana aku a Sa Wiliama no kana wahine, ua hoomaopopo iho oia i kona l loa no kona hoolohe ana i ka manao imihala o ka Lede i ap.amu, eia nae ua lohi loa, ua hala ka wa ponoMe ka uumi loa ka Lede Linetona i kona hauoli mahope īho o ka pau ana o ka palapala i ka heluheuia a Sa Wiliama 1 !',aawi mai ai. Ma keia manawa he pule hookahi a oi ko Vekinia kaawale ana mai ka hokele aku, me kona haalele ole iho i kekalii nieheu mahope ona no kana wahi i hele aku ai, a me hr mea la ma ka hoomaopopo iho i hana paha oia pela i hiki ole i ke kane ke huli aku iaia oiai ka inaina e paila ana iloko ona no ke kane, a ua manao hoi oia iaia iho he wahine i haaleh loa ia, a me he mea la ma ia ano oia i hooholo ai i kona manao e hunakele loa iaia ma kekahi wahi mamao loa he wahi e hiki ole ai i kekahi ke huli aku iaia a loaa. No keia kaawale ana aku o Vekinia mai ka hokele aku ua holopono loa ka ka Lede .Linetona hana*.lapuwale o ka hoolala ana fio ka mea, ua hookoia, a he ouli pomaikai loa ia i kona manao no ia mua aku, aka nae, he hana maalea keia apau ana i hana ai malalo o ke koloka o ka hookamani. "Heaha ka manao o keia? No keaha kona mea o ka haalele ana i ka hokele kahi au i haalele aku ai iaia?" wahi o ka nina» a ka wahine imihala maalea i ke kaikunane. * "Aohe maopopo ia'u. He hana hewa loa kekahi i hanaia oia ka mea maopopo i ka noonoo iho, he hana pohihihi loa. aka, he la no nae e hiki mai ana a e ahuwale ae ana na mea apau. O no keaha no la hoi ka holo koke ole aku o kekahi moku i keia manawa, ina o ko'u kau koke aku no ia! Aneana au e ku a hehena no ka hakalia loa o ka holo aku o kek.ihi moku!" Eia nae, iloko o ka nui o kona makemake e holo koke aka e kali aku ana nae oia ahiki i ka Poaono no ka mea, o kona manao aole ia o ka manao o na moku; o ka mea kupanaha aole oia i kaawale mai ka Hitadela mai 110 elua hora mamua o ka loaa ana i ka Lede Linetona o ka leka i kuniia ma ka haleleka ma Amerika. Oia leka i loaa ai i ka Lede Linetona mai ia Mrs. Panamu mai no ia, maloko o ia e hoakaka ana i na mea apau i hana ai ame ke kaawale ana aku o Vekinia mai ka hokele ana i noh/j ai me ka hikiwawe, a e hooia pu mai ana maloko o kana I<TO no ka hoohuoi ole ia e kekahi mea maloko o ka hokele i ka inea nana i hana ahiki i ke kipakuia ana o Vekinia, aohe 110 hoi he mea i hoohuoi ua maopopo iaia kekahi moolelo e pili ana ia Vekinia mamua aku o kona liele ana mai a noho maloko o I ia hokele. Aohe no he poe i maopopo maloko o ia hokele 1 mai Enelani aku oia, o Vekinia hookahi wale no ka mea i ike. no ke kumu ina i hoike aku oia iaia i hiki ai iaia ke hana aku : kana hana a holopono e pili ana no ko Vekinia kipakuia aku. Mahope o ko ka Lede Linetona heluhelu ana i keia leka ua ' piha oia i ka hauoli, no ke kumu i ka manawa e hoea aku ai o kona kaikunane i Nu loka aōle e loaa aku ana ka wahine an.i iaia, a e lilo aku ana ka huakai a ke kaikunane i huakai hoopoho wale i kona manawa ame kana dala, wahi ana o ka.olelo ana iaia iho, a eia nae, me ia ike iho la no ona 1 ka hookoia ana o kona makemake ame ka hoohokaia o ke kaikunane, aole no i loaa iaia ka maha o kona noonoo ahiki i ka hoi ana mai o ke kaikunane me ka palekana. Ma ka manao hoi o Sa Wiliama aohe hopena o kana huakA au moana e holo aku ana maluna o ka Moana Atelanika. im ka mea, aole i maopopo iaia ia manawa ka pokole ame ka loihi o kana huakai, e hoi koke mai ana paha a e welowelo aku ana paha, e loaa aku ana paha iaia kana mea nui i iini ai a aule paha. 1 ka manawa o ka mokuahi Kepalonia i pili aku ai i ka uwapo oia ka ohua mua loa i lele aku iuka, a hele koke aku la no kahi o na kaalio e kuku mai ana, me ke ku ole iho e kali no kona pahulole, a kauoha aku la i ke kalaiwa e lawe pololei iaia i ka hokele kahi ana i haalele iho ai ia Vekinia. laia i hoea aku ai i ka hokele ua haikea loa ka heleheiena o ka ona o ka hokele me ka haalulu pu i ka maka'u no ia hoei ana aku ana a ninau aku la wahin?. Me ka haalulu o na lehelehe i hoakaka mai ai oia—ua aia ae. he lono hauwawa mawaena oka poe e noho ana maloko ia hokele me ka hiki pono ole nae iaia ke hoakaka mai—me na 0 niihi i hoakaka mai ai, oka lede e noho ana ma ka h« >kele aole ka oia o Mrs- llita, a o kana kane i manao wale ia he anaka Pelekane, a o kekahi hoi o na kaukaualii o Eneiani, aole ia o kana kane-mare, ua hoopunipuni a ua haalele l- 1 ia. eia nia hope o ka. manaka ana ika noho pu me ia," wahi aka poe o ka hokele. Ua hoakaka pu mai oia i ka manao o ka poe e noho .i:a* maloko o m hoke)e ina no ka liaalele ole o ia wahine i ka ha t lakou e noho ana alāila e hele ana lakou, a no ia lvikc ana aku ana 1 ka wahine o ia hokele i ku ai oia a hele nn k.i maopopo ole o kana wahi i hele aku ai. Ua piha loa ke Sa Wiliama i ka huhu ia lohe ana aku in i nei mau hoakaka aka ona hokele me ka piha oka ona h< •:•< - 1 ka maka'u no kona hoolohe ana i na olelo a Mrs. Fanan Alaila, i kou lohe ana ina olelo imihala aka mea mai 1 oia kou kumu o ke kipaku ana i kekahi wahine me kana ' • ~ | 1 nele 1 ka home a i loaa ole hoi kekahi mea nana e hooj.>; ' <* ia laua e hele mai keia hokele aku?" wahi akeSa \\ i 1 1 me ka pii o ke kai. ! "Ua Hiki ole ia'u ke kokua aku iaia. He mea pono e ma> 1 ' mauia ka inoa maemae o ko'u hokele nei, 4 he lehulehu no ' ■< , na meae ae e hoike ana i ka oiaio o ka moolelo i hoike ia . - ! ia u e pili ana nou ame ia. "Ma ka moolelo i hoikeia mai ia'u aole oe he kane i marc * me īa, aole no hoi oia he wahine i mareia me kekahi kan-r .1 no la kumu aole o'umakemake e malama i ka poe o ia . J I maloko o.kau hokele nei," wahi a ona hona ka hokele.i Heaha kou manaoio ma kau mea i hoakaka mai la na mA noike oiaio? "Eia; ua hoopaa oe, i kou inoa o Mr. Hita ame k* lede nnloko o ka buke, eia nae, ua lohe mai au he baroneta ka -1 Enelani o Mr. Hita ma o oe ia." {Aole i )