Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXI, Number 43, 26 October 1922 — Page 5

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

He Moolelo Walohia

Ko Vekinia Waiwai Hooilina

Hoopuhiliia na Hana a ka Mea Manao Ino---Kau i ke Aki i ka Manawa Hope

 

            Eia nae ma ka Sa Wiliama hoohuahualau ana aku i loaa ai iaia ka ike i ka oiaio o kana mea i hoohuoi ai no Makaleka, nolaila i olelo okoa aku ai oia no kona ike ana ia Vekinia eia nae. ua huna oia aohe hoike mai i kkona ike ana i kana wahine ma kekahi manawa kokoke mamua aku, eia nae ua ike no.

            No ko Sa Wiliama ike ana aku i ke ano hunahuna o Makaleka me ke ano ku-e mai iaia alaila hoakaka aku la ke Sa Wiliama i ka nui o kona kaumaha no kana wahine, a no ka huki ole ia Makaleka ke uumi hou iho, hoakaka mai la oia i ko Chi Lu hoea ana aku i kekahi la imaua ona a noi mai la oia e hele pu me ia mamua o ka lunakanawai apana no ke kakau ana i kona inoa maluna o kekahi pepa e hoakaka ana ia kekahi hoike i ikemaka i ka mare ana o Miss Abota me Mr. Hita, a ua haawi mai o Chi Lu i kekahi huina dala nui iaia no ia hooluhiia ana ona me ke kauoha pu mai e hamau loa ia no kekahi hana e ala mai ana mahope aku.

            He hoakaka keia a Makaleka i haawi mai la i ka manaolana ka i ke Sa Wiliama no ka loaa o kana wahine maloko o ia apana kahi i noho ai a e huli ana i mau hoike oiaio no ke e kua ana iaia no ka hooiaio ana he wahine oia i mareia me ka me ka manao e koi i kona mau pono, he wahine oia i ma oia malalo o ke kanawai.

            Ua hauoli nui oia no keia mea i hoikeia mai la iaia, nolaila e kona hele koke aku la no ia i ke kulanakauhale o ia kalana no ka huli ana i ka lunakanawai i loaa mai ai iaia kekahi hoike mai iaia mai e pili ana i kana whine.

            I ka loaa ana o ka lunakanawai iaia a hoike aku la i kana hana o ka hiki ana aku, me ka hoakaka pu aku no kana mea e lohe ai mai a Makaleka Foleka mai, ua hooiaio  mai ka lunakanawai ia mea ana o ka lohe ana.

            Wahi a ka lunakanawai o ka hoakaka ana mai aiia. “he oiaio,” wahi ana, “he mau pule kakaikahi mamua aku nei ua hoea mai mua o’u kekahi wahine opio no kona makemake e loaa aku ke kope o ka palapala mare a mahope o ke kakau ana o kekahi Pake elemakule ame kekahi wahine i ko laua mau inoa imua ua mahope o ko laua hookikiia ana o laua kekahi o na hoike makemaka i ka mare ana o ka wahine me ia, o kona ike hope ana ia iaia.”

            Alaila noonoo iho o sa Wiliama, oiai o Vekinia e imi ana i keia mau mea hooiaio apau ma kona aoao o ia kana wahinemare, ua hele aku oia me ke kanalua ole iloko ona, e noi i ke kahunapule ke Kauka Konatona, ka mea nana laua i mare no ke kope o ka palapala mare o laua, nolaila ua kamoe pololei aku la kana hele ana no ke Kulanakauhale Verekinia, me ka awiwi kahi o ke kahunapule i noho ai.

            Ma loaa aku ke kahunapule iaia, a i kana ike aku he ma’i ke kahunapule, a ia hui ana ae o laua ua hookipaia aku la oia me ke ano haka-nu.

            “Heaha mai auanei kau; e hookahahaia aku ana paha kou noonoo la ke hoakaka aku au i ke kumu,” i pane aku ai o So Wiliama:  “Eia no; i hoea mai la au imua ou no ka ninau ana aku ia oe i kekahi mau ninau lehulehu.”

            Kunou mai la ke kahunapule me ke ano kahaha iloko ona heaha ana la na ninau e waihoia aku ana imua ona a kakali mai no nae o ka puka aku o ka ninau.

            “Eia no.” wahi a Sa Wiliama o ka hoomaka ana aku,” ae, e hookahahaia aku ana oe ke hoike aku au ua nalowaleia kuu wahine a o ia au i hele mai la e huli iaia.”

            “O ka wahine hea, o kela wahine no anei au i mare ai he makahiki i hala aku nei?”  wahi a ke kahunapule Konatona.

            “Heaha la kau i ninau mai la?”

            “No ka wahine hea oe e huli nei?

            “Ua ike no hoi oe hookahi wale no a’u wahine, oia ka mea i hoohuiia ai me a’u he makahiki aku nei keia i hala, i pane aku ai ke Sa Wiliama.

            “E huikala mai oe ia’u ke hoike aku i keia, ua lohe mai au he wahine hou kau i mare ai, a ina aole pela, alaila, aia kekahi kuhihew nui i ikeia a i lilo ai ia i kumu no ka hookaawaleia o na mea i mareia.

            “No keia moolelo au o ka lohe ana ua alakai heaia ko’u noonoo a manaoio iho la au ua hanaia aku kela wahine opio me kekahi hewa koikoi loa e lilo ai ia i mea hoopoinoi i kona ala.” wahi a ke kahunapule.

            “Ua hoea mai o Mrs. Hita imua o’u. aneane he mahina i hala no ka haawi ana aku iaia i kekahi palapala i kakauia e a’u e hoakaka ana na’u oia i mare me oe malalo o ke kanawai. Ia manawa ana o ka hoea ana mai he helehelena kaumaha kona i ka’u nana aku me ka maikai ole o kona ola, a ua hoike mai oia ia’u i kana meahuna no kona haalele loa ia ana e oe ma Nu Ioka a hoi aku oe i kou aupuni, mamuli o kou kauohaia kiia mai ma ke kelekalapa e hoi koke aku no ka home mamuli o ka ma’i nawaliwali loa o ko makuahine, a ia oe mai Enelani ua lohe mai oia a ua ike hoi maloko o ka nupepa no kou mare hou ana i ka wahine, ua loaa iaia ka manao o kela mareia ana o olua e au he mare hoopunipuni wale no.

            “No ka hooiaio ana i kana koi he wahine oia i mareia me oe malalo o ke kanawai oia kona kumu i hoea mai ai imua o’u, i loaa aku ke kope o ka palapala mare o olua, no kana koi i kuleana iloko o kou waiwai a pela hoi me kana kaikamahine, e makemake mai ai oia e loaa aku na mea hooiaio apau ma kona aoao iaia.”

            Iloko o kela manawa apau a ke kahunapule e hoaikaka mai ana he hoolohe wale aku no ka ke Sa Wiliama me ka pane ole aku, me ka piha ona i ke aloha i ka wahine ame ka hooukiuki pu i ka mea nana i hana hewa a kaawale ana laua.

            I ka pau ana o ka ke kahunapule hoakaka, alaila hoakaka aku ke Sa Wiliama i na mea oiaio apau e hoopauia aku ai na manao kuhihewa iloko o ke kahunapule a pela hoi me na hana mahihihi i hanaia.

            Ina pela au i hoakaka mai la ka mea oiaio alaiila, aia kekahi hana pohihihi loa i hanaia no ka makemake o ka mea nana ia hana e hookaawale ia oe mai kau wahine mai,” i pane mai ai ke Kahunapule Konatona, i ka manawa i pau ai ka hoakaka ana aku a Sa Wiliama i ka mea oiaio mai ka mua a ka hope.

            “He hana kolohe!” i hoopili aku ai ke Sa Wiliama.  “Pela ka’u manao, eia ka mea hoike maopopo loa no ia hana kolohe o ka loaa ole aku ia oe o na leka a ko wahine a pela hoi kau iaia.  Ke i mai nei oe aohe mokuahi hao ia oe i ke kaku mai i leka nana, o ka ninau nui, pehea i loaa ole mai ai kau leka iaia, a pela hoi me kana ia oe, ua ike oe me ka maopopo loa ina e noho kaawale ke kane mai ka wahine aku he mea hala ole na ka wahine ke kakau ana i leka na kana kane, a eia nae ke olelo mai nei hoi oe aohe loaa aku o kana leka ia oe mahope mai o ka leka mua loa i loaa aku ai ia oe.  He mea hoohuoi nui ia no keia.

            “Pehea, he mau enemi no anei kekahi ou i manaoino ia oe, a i ole, he enemi no anei o ko wahine, ina i maopopo ia oe?  Ina aole ou enemi, alaila, o ko wahne paha ka mea enemiia, oia mea i enemi ia oe a i ole i ko wahine nana keia hana, i mea e hoalaia ae ai kekahi pilikia mawaena ou ame ko wahine i mea no olua e kaawale ai.

            No’u iho, aohe o’u enemi elike me ka maopopo ia’u, koe keia, malia he poe io paha kekahi i huahuwa a i lili ia’u i mea e kaawale ai au mai kuu wahine mai a lilo kuu wahine ia mea huahuwa, aohe nae au i ike.

            “Eia hou ma ka aoao o kuu wahine aohe i maopopo ia’u kona enemi a mau enemi peha.  Eia paha, aohe hoihoi o kuu ohana i kuu mare ana o Vekinia ka’u wahine, he wahine amerika kuaaina haahaa loa, wahi a lakou, koe keia aole hiki ia’u ke noonoo i nei manawa i ka mea o kuu ohana nana keia hana kolohe ino loa.

            “Ma ko’u hoomaopopo ana aia he poe kolohe ma ka aoao Amerika a pela ma Enelani, no ka mea, aole o kana leka wale no ka loaaa ole ae ia’u, aka , o kau kekahi i loaa ole mai aiaia, he poie i manao e hoohoka like ia maua, i mea e ulu ai ka manao hoowahawaha iloko o maua a imi i kekahi alahele e kaawale ai.”

            “Ma lia io paha pela, aka, ma ko’u manaoio, ua hiki i kela ame keia i loaa he manao e hookaawale ia olua ke kolohe i ka olua mau leka, i mea e ike ole ai olua i ka manao o kekahi ame ko kekahi.

            “He mea pohihihi loa keia i ka noonoo iho, aka e hoomanao nae oe i keia olelo a’u he la e hiki mai ana e loaa akku ana ia oe ka ike no ka enemi nana kela hana kolohe.

            “Ua hoomaha loa mai la oe e Sa Wiliama i kuu noonoo me kuu hilinai nui hou ia oe mamuli o kau mea i hoakaka mai nei, ua hookaawaleia na mea hookaumaha i ko’u noonoo no kekahi manawa i hala.  Ua olelo au ia oe i ke kanaka lapuwale loa no kou haalele ana i kau wahine, a maluna o kela wahine opio ko’u hilinai ame kuu aloha pu, aka, i keia la ua hoopauia ko’u kuhihewa ame ko’u pohihihi.”

            “Aohe a’u ahewa ana aku ia oe nokou noonoo i no ana no’u.  O keia wale no ka’u e hoike ae ua aloha au i kuu wahine me kuu uhane apau, me kela aloha nui hiki ole e make ahiki i kuu ike ana aku iaia.”

            “Pela no ka’u ike aku ia oe i nei manawa.  He oiaio, ua haawi aku au i ke kope o ka palapala ana i noi mai ai, a pela me ke kipe o ka palapala a’u i haawi aku ai ia olua ma kela la o olua i mare ia ai, a ua olelo pu aku au iaia i na manawa apau ana e kauoha mai ai ia’u no ka hoea ana aka mamua o kekahi aha hookolokolo, ua makaukau mau au e hele aku e hoike i ka’u mea i ike ai no kona pono, no kekku i ke kanawai o kona mareia ana, a pela hoi me ke ku i ke kanawai o kana mau koi apau i kou mau waiwai.”

            “O, me ka mahalo ia oe.  Ke haawi aku nei au i ka’u hoomaikai nui ia oe no kau hana aloha a lokomaikai loa i kuu mea aloha,” me ka haale mai la o na waimaka ma na lihilihi o ke Sa Wiliama.  Pehea la, hiki ana no anei ia oe ke hoike mai ia’u, ina ua hoike mai oia i kekahi mea ia oe, no kana. papa hana e hoonee mua aku ana?”

            “Aohe oia i hoike mai ia’u i kekahi mea no kana hana hope e hana aku ana.” i pane mai ai ke kahunapule.  “Ua ninau aku au e i nae o kana o ka pane ana mai me ka leo a’u i aloha loa ai/  “Aole i maopopo loa ia’u i nei manawa.  O ka’u wale no i manao ai e hana aku ana oia ka hookahua ana i ka’u koi no ka pono e lilo ai kuu kaikamahine i hooilina no ka Hitadela.”

            “Ma ia olelo ana mai la ia oe i ka nana aku e holo koke aku ana, oia i Enelani.” wahi a Sa Wiliama o ka pane ana aku.  “Ina no kona hooko aku ia manao ona maikai loa---ia manawa e hoakaka ia ae ai na mea apau i hanaia o ka wa i hala, a ia manawa e hui hou ai maua me ka hauole, a ma ia manawa e hoopauia ai na mea hoopohihihi i kona ame ko’u noonoo o ka wa i hala.”

            “Pela no, aka, ma ko’u manao aole paha ia o kona manaoio maoli, no ka mea, i ka’u nana i kona helehelena he wahine ma’i oia, aole oia wale, me he mea la ua luhi loa kona kino ame kona noonoo a e hoomaha ana oia no kekahi manawa mamua o kona hooko ana aku i kana papahana i hoolala ai.  Aka nae, malia paha oia io no kona manaopaa.” wahi a ke kahunapule.

            “O, ina hoi e maopopo ana ia’u ia mea!  Eia hou ahiki i keia la a kaua e kamailio nei aole au i ike iki i ka helehelena o kuu kaikamahine!” wahi a Sa Wiliama.

            “O, he mea kaumaha io no kela!  O ke ake no ia o na makua o ka ike i ka lakou keiki.  He mea ehaeha no ka naau kou kauoha koke ia ana mai e hoi aku i Enelani a ike ole oe i ka hanau ana o kau keiki makahiapo!” wahi a ke kahunapule.

            “Ae, no hoi.  No ke aha no la hoi au i haalele ai iaia?  O, he hewa nui koikoi loa ia a’u i hana ai!  Ke ike nei au i ke koikoi loa o kl’u hewa no ko’u hoopalaleha ma ko’u aoao i ka malama iaia mamuli o kela hoi ana o’u a haalele iaia.  Ke maopipi ole nei ia’u ka’u mea e hana ai i keia manawa!”

            “Ina ua holo ae oia no Enelani alaila ua hala a ike ole maua kekahi i kekahi, no laila ke makemake nei au i nei manawa e huli aku mahope o kona meheu.  Ina eia no oia i Amerika nei i nei manawa e hoopohoia ana no ko’u manaolana no ka halawai ole me ia ke hoi aku aole oia i hoea aku i Enelani.”

            Alaila hoakaka mai la ke Kauka Konatona i kona kaumaha i ka baroneta opio i hooluuluuia ka, noonoo no kana wahine, a i pu mai la:

            “Ke aloha nei au nou, no kou hookaumahaia ma ka manao no kau wahine, aole no au e ao aku ana e hoi a i ole noho iho paha, nau no ia e noonoo pono no kau  mea e hana aku ai .  Eia paha ka pono, e noho iki oe i Amerika nei no kekahi manawa malia, o loaa aku no oia ia oe, a e leka aku oe i kou ohana ma Enelani ina no ka hoea aku o ko wahine ilaila, alaila, e hoike mai lakou ia oe, a he hana maalahi kou hui ana aku me ia malaila.”

            Ua pono loa keia manao o ke kahunapule o ka hoakaka ana mai la i ko Sa Wiliama manao, hooholo iho la oia ia manawa e kelekalapa aku i Enelani no ka ninau ana aku i ka Lede Kinetona, ke kaikamahine, ina no ko Mrs. Hita hoea aku ilaika e hoike koke mai iaia, a oiai oia e kali ana no ka loaa mai o ka pane e huli no hoi oia ma Amerika iho me ka ninaninau ana ma o maanei.

            Haawi aku la oia i kona mahalo i ke kahunapule no kona mau manao makikai o ka hoakaka ana mai iaia me ka haawi pu aku i kona aloha iaia, a iaia i hoi aku ai ua maha loa kona noonoo ino ana no ka wahine, eia nae, hookahi mea hookaumaha nui i kona noonoo oia na mea pohihihi e hoopuni ana i ke ola o ka wahine ame kana wahi e pee ana ia manawa.

            Oiai oia e hele ana hooholo iho la oia i kona manao e hele aku e huli ia Chi Lu, kahi Pake kuke a Vekinia mamua, malia oia paha ka i ike i ko Vekinia wahi e noho ana, ia manawa.

HE LEKA MAI IA KEIKE HAWAII MAI.

 

            I kuu Makuakane; Aloha kaua a nui loa:---He nani ka aina i keia manawa.  He uliuli wale no mai o a o, e luluu ana no hoi na meaai like ole mailoko mai o na kihapai.  He mau mahina wale no koe, alaila e mae no keia nani, a ku mai he nani okoa.  O ia nani he melemele, mai o a o o ka aina, ua kapaia ma ka olelo haole, “The fall” haulelau paha ma ka olelo Hawaii.  Alaila ku maike kau anu, nona ke anu hiki ole ke hanu ma ka pukaihu.

            I kekahi manawa iloko aku nei o kela kau anu i hala, ua emi na degere, a ka iwakalua malalo o ka ole.  Hiki pono ole ke hanu maikai.

            Wahi a kekahi keiki ia’u, i kekakhi kau anu i Kanada oia, emi na degere a ke kanalima malalo o ka ole.  Ma alaska kanahiku a kanahiku a kanawalu malalo iho o ka ole.  Iloko a o ia anu, ola no ka Ilikini ame ka ilioo-hae, aole i kana mai ke anu.  He iwakalua wale no malalo iho o ka ole, eono o’u kapa huluhulu, ike no au i ke anu.

            Ina paha i kanahiku malalo iho o ka ole, alaila i iwakalua kapa huluhulu maluna iho o’u.

            Aohe kaku hou mai o Kamaiopili ma, pehea la, ua loaa paha i ke anu?  Ua kaku aku nei au ia Akana, aole nae i loaa mai ka’u pane mai iaia mai.

            He maikai no au.  E haawi i kuu aloha ia kuahine ma, kuaana ma, na hoahanau, ame oe no hoi.

KA HEI O KUHOPIO KA LA.

 

            Mr. Solomon Hanohano:---E oluolu mai oe e hookomo iho ma ka Nupepa Kuokoa, i ka hei o Kuhopiokala, i ike mai na hanauna hou o keia la i kekahi nei kahiko, e hele aku ana e nalowale loa, a i paa ka pekepeke i keia wa, i ka mea nana e kakau nei; oiai, he kanaono makahiki i hala aole i lawelawe hou ia mea he nei.

            E kala mai, ina ua hu ka’u hele ana mawaho o ke alanui pololei o ka hei, oiai, eia no paha ke ola mai nei kekahi poe i ike i ka hei ana, ame na mele i pili i keia hei.

            Na mano hoakaka nua, no ka hei o Kuhopio-ka-la, ame kekahi mau inoa mele e hoonaninani ana ia Kona.

            Hoomaka ka hele kaapuni ana o ka mea nana keia hei, mai Kailua, Kona kai-opua i ka la’i, opua hinano ua malie.  Ka aina, aia ka wai i ka maka o ka opua, ke hiiia mai la e na kipoohiwi o ke ao.

            Kona Kai maokioki i ka pohu.  Ua lupea Kona e ka la, ua hinua ke kai ka la’i a Ehu o kai onini pua’ia i ka moana.  Leha paula ke kai o Kona i ka malie.

            He wahi makani aheahe malie i ke ao ko keia aina pohu o Kona, he eka, e pa aheahe ana, mai ke kukulu hema komohana mai, i haku mele ia e kela poe olohe haku mele i halae, i pili pono maoli i keia aina nani o Kona, a o ka hoomaka ana no hoi o keia hei.

            E po ana no ka la i ka oni malie a ka Eka, e hoonanea ana a oni ka lau nahele o ka aina, e hoopumehana ana a pumehana Kona i ka pohu, pohu la’i ku, papuhea, ku e hoopi’o ka la.

            Ka la, ka la, i ke kula o Ahuena, komo i ka la’i o Kailua e o Kona.

            O Kona ia o ke kai malina, e hele ana iwaho o Kapulau, kani ka hoe i Waiulaula, ke ala e waiho nei, a ke kanaka e hele nei e o Kau.

            O Kau ia. O Kau nui kuamakani, ku ka e’a o ka lepo lele koae o Kaumaea o Puna.

            O Puna ia o ke kaikoloa e nu hele ana i ka uluhala, ke kai o Puna i Keaau e, o Hilo.

            O Hilo ia o ka ua Kinakinai, he ua lu lehua ia no Panaewa; i kinai i ka ua o ke kila, i ka ua mao ole ae o Hilo, o Hamakua.

            O Hamakua ia o ka lewa i ka pali, he ulili ke ala e hiki ai, hookuukuu ka lima i ke kaula, aaki ka niho i ka ipu i ka pali o Koholalele, o Waipio ma laua me Waimanu.

            O Kohala iki, o Kohala nui, o Kohala ua apaapaa.  O Pili o Kalahikiola, o na puu haelelua, (na puu noho iuka, o ke kanaka no ke hele ala.)

            Ke nee nei o kaneopa i kahakai, me ka huahua, me ka alaala.  Paina poha!

            Mau hoakaka pili i ka hei o Kuho-opi’o-ka-la.

            E loli mau ana ke ano o ka hei. mai kekahi kulana, a i kekahi kulana hou, elike me ka nee ana o ke mele.  Penei:

            E lawe mai kaua ia Kau.  I ka wa e ku ai o Kau iloko o ka hei, alaila, heluhelu mai ka mea nana e hei ana i ke mele i pili ia Kau, o ia hoi, Kau nui, kuamakani, a pela aku, a i ka hiki ana i ka hapalua o ke mele, e pili ana ia Kau, hooloi ka mea e hei ana i ka hei no Puna, a i ka pau ana o ke mele pili ia Kau i ka heluhelu i ko Puna mele, a pela e hoololi mau ai i ka hei a ku o Hilo, me kona mele.  Hanakua, me kona mele, ahiki i ka hopena, (Paina poha) ia wa hookahi hiolo ka hei apau loa, a koe wale no ke kaula e holo puni ana mai kekahi lima a kekahi lima o ka mea e hei ana, o ia ka hopena.

            He mea lealea ka hei i ka wa kamalii, noho hoopuni na keiki a hoolohe i ka hei e haawiia mai ai, alaila, hoomaka e heihei na kamalii, (o ia na hei mele ole.)

            Eia kekahi o na  hei i hana mau ia e na kamalii o ia mau la.

            Koko a Makalii, Hale Kumukaha,Po e kau mai ka hoku, Hele i ke alo o Kaiku, Umoki juawai o Kaula, He kanaka, auhea e i ae, Kauiki i ka mauna i ke opa’ipa’i, Papio maka nui, Papio maka iki, Pauma wai Lonoluku, a pela aku,

HE MANAO HOOMAIKAI.

 

            I na mana koho baloka o Hawaii Hikina, o na huaolelo a’u e kakau nei, mailoko lilo ae no ia o kuu puuwai, he manao hoomaikai no ka oukou mau hana maikai, ma ka haawi ana mai ia’u i ko oukou mau manao kakoo, ma ka pahu baloka, ma ka Poaono, Oct. 7, 1922.

            Nolaila, ke waiho aku nei au i ka’u mau manao hoomaikai nui, ia oukou pakahi, ame oukou huiia e ka poe koho baloka no ko oukou manao hilinai maluna o’u, no ko’u kulana hana no ka ahaolelo e hiki mai ana.

            Ke hooiaio aku nei au, e lawelawe no au i ka’u hana, ma ke alakai ana a ko’u mau noonoo maikai no ka pono kaulike.

Kopa Moi Keokeo No Ka Mikini Holoi

 

He Kopa maikai loa i hiki ke hoohanaia no na ano hana apau i pili i ka home.  Hiki ke holoi i na lole nahenahe loa me ka pilikia ole.  O kona oi loa aku o ka maikai no na mikini holoi—No ka holoi i na pa ame holoi hale.

 

 

KUAI IPUOLO MAI KOU HALEKUAI MEAAI MAI

 

T. H. Davies & Co., Ltd.

 

Hoao i ke Kope Kona Kamehameha

 

            Ke kope maloko olaila kona mau ano maikai kumu apau, i hoomo’aia me ke akahele loa, i wahi e moani ai ke ala, a hookomoia aku iloko o na puolo ame na kini, e komo ole ai ke ea iloko olaila—o ke Kope Kona Kamehameha ia.  E nana i ka hoailona melemele.  He ono a mikomiko ka hoailona Kamehameha i kupono i na Hawaii.  Hiki ke loaa ia oe ma na puolo o 1-paona a i ole ma na kini o 5-paona.

O ke Kanaka Kuai i na Lako Hana Maikai ua Lanakila e no Oia i ka Hapa o ka Hakaka

 

Aole hiki ia oe ke lawelawe i na hana maikai me na meahana inoino.  O ke kanaka e hoao ana e hana me na meahana inoino, e hoea mai ana i kona wa e kiola ai, a kuai i na mea kupono, ina he noonoo oia.  Aka nae ua poho wale ka manawa ame ke dala ma ka hana ana pela.  Ke kuai nei o Lewers & Cooke, Ltd., i na lako hana maikai wale no.

 

LAKO MAHIAI AME NA LAKO KUKULU HALE

 

He Makemake Paha Kou i

KO’I, KIPIKUA, KOPALA, HO, HAMARE, PAHIOLO, KO’I LIILII, NA LAKO KAMANA PIHA PONO, HOANA HOOKALA, PAKEKE.

 

Papa o Kela ame Keia ano, na Lako Hao, Pena, Aniani

 

Kakau mai a i ole kipa mai no na hoakaka.  e hookoia no na kauoha apu ma ka lika me ke akahele ame ka hikiwawe loa.

 

LEWES & COOKE, LIMITED

Lawa Pono ka Poe i na I’o Hipa ma ke

Kuai Hoemi a ka Makeke Metropolitan

ma ka Poakolu aku Nei

 

            Nui na ohana i hoolawa maikai ia me na i’o hipa hou a palupalu, ma ke kuai hoemi a ka Makeke Metropoitan ma ka Poakolu nei no ke kumukuai haahaa loa o 7 keneka o ka paona.  eia na Makuahine o na Home ke komo mau nei malaila i kela a me keia la, no ka haawi ana ika lakou mau hoomaikai ana i ka Lunanui, Mr. Lui, no kana mau hana kokua nui loa, ma o kela kuai hoemi ana e haawi mau nei malaila i kela ame keia pule.

 

He Kuai Hoemi Hou no ko Keia Poakolu Ae

            Ina he makemake kou e hoolawa i kou Ohana Nui me na I’o Bipi Ku Momona, e hele mai no keia Makeke, a e loaa no ia oe me ke Kumukuai Emi Loa i loaa mua ole ia oe ma na Makeke e ae apau.

 

            METROPOLITAN MEAT MARKET

 

E ninau lo LUI; he oluolu na kuka’i ana ma ka kaua olelo makuahine,