Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXI, Number 43, 26 October 1922 — He Moolelo Walohia Ko Vekinia Waiwai Hooilina Hoopuhiliia na Hana a ka Mea Manao Ino-Kau i ke Aki i ka Manawa Hope [ARTICLE]

He Moolelo Walohia Ko Vekinia Waiwai Hooilina Hoopuhiliia na Hana a ka Mea Manao Ino-Kau i ke Aki i ka Manawa Hope

iiia nae ma ka Sa \\ iliama hoohuahualau ana aku i loaa ai :?.:a ka ike i ka oiaio o kana mea i hoohuoi ai no Makaleka, no";la i olelo okoa aku ai oia no kona ike ana ia \ ekinia eia -,ae. ua huna oia aohe hoike mai_i-kor,a ike ana i kana wahine - e, kekahi manawa kokoke mamua aku, eia nae ua ike no. 'o ko Sa iliama ike ana aku i ke ano hunahuna o Ma- ~: = !eka me ke ano ku-e mai iaia alaila hoakaka aku la ke Sa ilīama i ka nui o kona kaumaha no kana wahine, a no ka -,:jci ole ia Makaleka ke uumi hou iho, hoakaka mai la oia i <o Lhi Lu hoea ana aku i kekahi la imua- ona a noi mai'la ,-.ia e hele pu me ia mamua o ka lunakanawai apana no ke ' ikau ana i kona inoa maluna o kekahi pepa e hoakaka ana :a kekahi hoike i ikemaka i ka mare ana o Miss Abota me r. Hita, a ua haawi mai o Chi Lu i kekahi huina dala nui iaia - > :a hooluhiia ana ona me ke kauoha pu mai e hamau loa a no kekahi hapa e ala mai ana mahope aku. He hoakaka keia a Makaleka i haawi mai la i ka manaolana ' - a i ke Sa Wiliama no ka loaa o kana wahine maloko o ia -:arja kahi i noho ai a e huli ana i mau hoike oiaio no ke kua ana iaia no ka hooiaio ana he wahine oia i mareia me me ka manao e koi i kona mau pono, he wahine oia i ma--:a malalo o ke kanawai. Ua hauoli nui oia no keia mea i hoikeia mai la iaia, nolaila kona hele koke aku la no ia i ke kulanakauhale o ia kalana ka huli ana i ka lunakanawai i loaa mai ai iaia kekahi hoike - ai iaia mai e pili ana i kana whine. I ka loaa ana o ka lunakanawai iaia a hoike aku la i kana -ma o ka hiki ana aku, me ka hoakaka pu aku no kana mea >he ai mai a Makaleka Eoleka mai, ua hooiaio mai ka lunaanawai ia mea ana o ka lohe ana. Wahi a ka lunakanawai o ka hoakaka ana mai iaia. "he oiaio," ; ahi ana, "he mau pule kakaikahi mamua aku nei ua hoea mai ir iua o'u kekahi wahine opio no kona makemake e loaa aku <e kope o ka palapala mare a mahope o ke kakau ana o kekahi r 'ake elemakule ame kekahi wahine i ko laua mau inoa imua mahope o ko laua hoohikiia fena o Laua kekahi o na hoike •*emaka i ka mare ana o ka waliine me ia, o kona ike hope --a ia iaia." Alaila noonoo iho o Sa Wiliama, oiai o Vekinia e imi ana <eia ir.au mea hooiaio apau ma kona aoao o ia kana wahi------are, ua hele aku oia me ke kanalua ole iloko ona, e noi i <- -—.hunapule ke Kauka Konatona, ka mea nana laua i mare : - ke kope o ka palapala marc o laua, nolaila ua kamoe pololei kana hele ana no ke Kulanakauhale Verekinia, me ka -. v- -:ahi o ke kahunapule i noho ai. "ū !.-.aa aku ke kahunapule iaia, a i kana ike aku he ma'i ke -:-.hunapule. a ia hui ana ae o laua ua hookipaia ,aku> la oia me ano haka-nu. v "Heaha keia huakai mama au'o ka hoea ana mai la?" wahi - ke kahunapule me ka helehelena kahaha ia hui ana ae a =.ua. Heaha mai auanei kau; e hookahahaia aku ana paha kou - onoo la ke hoakaka aku au i ke kumu," i pane aku ai o Sa i'iama: "Eia no; i hoea mai la au imua ou no ka nenau ana ia oe i kekahi mau ninau lehulehu." Kunou mai la ke kahunapule me ke ano kahaha iloko ona "-.eaha ana la na ninau e waihoia aku ana imua ona a ka--*-Ji mai no ifte o ka puka aku o ka ninau. "£.:a no." wahi a Sa W r iliama o ka hoomaka ana aku," ae, r hookahahaia aku ana oe ke hoike aku au ua nalowaleia kuu -• ahine a o ia au i hele mai la e huli iaia." 'O ka wahine hea, o kela wahine no anei au i mare ai he r=kahiki i hala aku nei?" wahi a ke kahunapule Konatona. 'Hea'na la kau i ninau mai la?" "Xo ka wahine hea oe e huli nei? Ua :ke no hoi oe hookahi wale no a'u wahine, oia .ka mea ■ r.r-ohuiia ai me a'u he makahiki aku nei keia i hala,* i pane ai ke Sa \\"iliama. "E huikala mai oe ia'u ke hoike aku i keia, ua lohe mai au he v?.h:ne hou kau i mare ai, a ina aole pela, alaila, aia kekahi k-hihewa nui i ikeia a i lilo ai ia i kumu no ka hookaawaleia - na mea i mareia. Xo keia moolelo au 6 ka lohe ana ua alakai hewaia ko'u r?rnoo a manaoio iho la au ua hanaia aku kela wahine opio kekahi hewa koikoi loa e lilo ai ia i mea hoopoino>i kona wahi a ke kahunapule. Alai'a hoakaka mai la oia i na mea ana i lohe ai. "Ua hoea mai o Hita imua o'u. aneane he mahina i •*ala no ka haawi ana aku iaia i kekahi palapala i kakama e i'u e hoakaka ana na'u oia i mare me oe malalo o "a manawa ana o ka hoea ana mai he helehelena .kaumaha <cna i ka'u nana aku me ka maikai ole o kona ola, aiua hoike oia ia'u i k'ana meahuna no kona haalele loa ia aaia e oe :r.a Xu loka a hoi aku oe i kou aupuni, mamuli o kou kauohaia ir.a mai ma ke kelekalapa e hoi koke aku no ka homeJmamitli T ka ma'i nawaliwali loa o ko niakuahine, a ia oe -.2. lohe mai oia a ua ike hoi maloko o ka nupepa no kjou mare hou ana i ka w-ahine, ua loaa iaia ka manao o kela mareia ana olua e au he mare hoopunipuni wale no. "X*o ka hooiaio ana i kana koi he wahine oia i maresa me oe r.alalo o ke kanawai oia kona kumu i hoea mai ai imfta o'u, ;oaa aku ke kope o ka palapala mare o olua, no kana koi i kuleana iloko o kou waiwai a pela hoi me kana kaikiamahine, :r.akemake mai ai oia e loaa aku na mea hooiaio {apau ma kona aoao iaia." Iloko o kela manawa apau a ke kahunapule e hoa'/eaka mai ■na he hoolohe wale aku no ka ke Sa Wiliama me» ka pane ''.e aku, me ka piha ona i ke aloha i ka wahine ame k!a hooukipu i ka mea nana i hana hewa a kaawale ana lam. " ka pau ana o ka ke kahunapuie hoakaka, alaila, hoakaka " ke 5a Wiliama i na mea oiaio apau e hoopauia &ku ai na ■".anao kuhihewa iloko o ke kahunapule a pela hoi mfe na hana '..hihihi i hanaia.Ina pela au i hoakaka mai la ka mea oiaio alail|a, aia ke<z'r.i hana pohihihi loa i hanaia no ka makemake b ka mea ""•2 ia hana e hookaawale ia oe mai kau wahine m Ai," i pane< "V"» ai ke Kahunapule Konatona, i ka manawa i pau |ai ka hoa-*a.-:a ana akū a Sa Wiliama i ka mea oiaio mai a ka

"l le hana kolohe!" i hoopili aku ai ke Sa Wiliama. "Pela ka'u manao, eia ka mea hoike maopopo loa no ia hana kolohe 0 ka loaa ole aku ia oe o na leka a ko wahine a pela hoi kau iaia. Ke i mai nei oe aohe mokuahi hao ia oe i ke kakau mai i leka nana, o ka ninau nui, pehea i loaa ole mai ai kau leka iaia, a pela hoi me kana ia oe, ua ike oe me ka maopopo loa ina e noho kaawale ke kane mai ka wahine aku he mea hala ole na ka wahine ke kakau ana i leka na kana kane, a eia nae ke olelo mai nei hoi oe aohe loaa aku o kana leka ia oe mahope mai o ka leka mua loa i loaa aku ai ia oe. He mea hoohuoi nui ia no keia. "Pehea, he mau enemi no anei kekahi ou i manaoino la oe, a i ole, he enemi no anei o ko wahine, ina i maopopo ia oe? Ina aole ou enemi, alaila, o ko wahine paha ka mea enemiia, oia mea i enemi ia oe a i ole i ko wahine nana keia hana, i mea e hoalaia ae ai kekahi pilikia mawaena ou ame ko wahine i mea no olua e kaawale ai. No'u iho, aohe o'u enemi elike me ka maopopo ia'u, koe keia, malia he poe io paha kekahi i huahuwa a i lili ia'u i mea e kaawale ai au mai kuu wahine mai a lilo kuu wahine ia mea huahuwa, aohe nae au i ike. "Eia hou ma ka aoao o kuu wahine aohe i maopopo ia'u kona enemi a mau enemi peha. Eia paha, aohe hoihoi o kuu ohana i kuu mare ana o Vekinia ka'u waHine, he wahine Amerika kuaaina haahaa loa, wahi a lakou, koe keia aole hiki ia'u ke noonoo i nei manawa i ka mea o kuu ohana nana keia hana kolohe ino loa. "Ma ko'u hoomaopopo ana aia he poe kolohe ma ka aoao Amenka a pela ma Enelani, no ka mea, aole o kana leka wale no ka loaa ole ae ia'u, aka, o kau kekahi i loaa ole mai iaia, he poie i manao e hoohoka like ia maua, i mea e ulu ai ka manao hoowahawaha iloko o maua a imi i kekahi alahele e kaawale ai." "Malia io paha pela, aka, ma ko'u manaoio, uā hiki i kela ame keia i loaa he manao e hookaawale ia olua ke kolohe i ka olua mau leka, i mea e ike ole ai olua i ka manao o kekahi ame ko kekahi. "He mea pohihihi loa keia i ka noonoo iho, aka e hoomanao nae oe i keia olelo a'u he la e hiki mai ana e loaa aku ana ia oe ka ike no ka enemi nana kela hana kolohe. "Ua hoomaha loa mai la oe e Sa Wiliama i kuu noonoo me kuu hilinai nui hou ia oe mamuli o kau mea i hoakaka mai nei, 1 ua hookaawaleia na mea hookaumaha i ko'u noonoo no kekahi manawa i hala. Ua olelo au ia oe i ke kanaka lapuwale loa no kou haalele ana i kau wahine, a maluna o kela wahine onio ko'u hilinai ame kuu aloha pu, aka, i keia la ua hoopauia ko'u kuhihewa ame ko'u pohihihi." "Aohe a'u ahewa ana aku ia oe no kou noonoo ino ana no'u. O keia wale no ka'u e hoike ae ua aloha au i kuu wahine me kuu uhane apau, me kela aloha nui hiki ole e make ahiki i kuu ike ana aku iaia." "Pela no ka'u ike aku ia oe i nei manawa. He oiaio, ua haawi aku au i ke kope o ka palapala ana i noi mai ai, a pela me ke kope o ka palapala a'u i haawi aku ai ia olua ma kela la o olua i mare ia ai, a ua olelo pu aku au iaia i na manawa apau ana e kauoha mai ai ia'u no ka hoea ana aka mamua o kekahi aha hookolokolo, ua anakaukau mau au e, hele aku e hoike i ka'u mea i ike ai no kona pono, no ke ku i ke kanawai e kona marcia ana, a pela hoi me ke ku i ke kanawai o kana mau koi apau i kou mau waiwai." "O, me ka mahalo ia oe. Ke haawi aku nei au i ka'u hoomaikai nui ia oe no kau hana aloha a lokomaikai loa i kuu mea>aloha," me ka haale mai la o na waimaka ma na lihilihi 0 ke Sa AViliama. Pehea la, hiki ana no anei ia oe ke hoike mai ia'u, ina ua hoike mai oia i kekahi mea ia oe, no kana. papa hana e hoonee mua aku ana?" "Aohe oia i hoike mai ia'u i kekahi mea no kana hana hope e hana aku ana," i pane mai ai ke kahunapule. "Ua ninau aku au e i nae o kana o ka pane ana mai 'me ka leo a'u i alolia loa ai. "Aole i maopopo loa ia'u i nei manawa. O ka'u wale no 1 manao ai e hana aku ana oia ka hookahua ana i ka'u koi no ka pono e lilo ai kuu kaikamahine i hooilina no ka Hitadela." "Ma ia olelo ana mai la ia oe i ka nana aku e holo koke aku ana, oia i Enelani," wahi a Sa Wiliama o ka pane ana aku. "Ina no kona hooko aku ia manao ona maikai loa—ia manawa e hoakaka ia ae ai na mea apau i hanaia o ka wa i hala, a ia manawa e hui hou ai maua me ka hauoli, a ma ia manawa e hoopauia ai na mea hoopohihihi i kona ame ko'u noonoo o ka wa i hala." "Pela 110. aka, ma ko'u manao aole paha ia o kona manaoio maoli, no ka mea, i ka'u nana aku i kona heiehelena he wahine ma'i oia, aole oia wale, me he mea la ua luhi loa kons( kino ame kona noonoo a e hoomaha ana oia no kekahi manawa mamua o kona hooko ana aku i kana papahana i hoolala ai. Aka nae, malia paha oia io no kona manaopaa," wahi a ke kahunapule. "O, ina hoi e maopopo ana ia'u ia mea! Eia hou ahiki i keia la a kaua e kamailio nei aole au i ike iki i ka helehe'ena o kuu kaikamahine!" wahi aSa Wiliama. "O, he mea kaumaha io no kela! O ke ake no ia o na makua oka ike ika lakou keiki. He mea ehaeha no ka naau koii kauoha koke ia ana mai e hoi aku i Enelani a ike ole oe i ka,hanau ana o kau keiki makahiapo!" wahi ake kahunapule. "Ae, no hoi. Xo ke aha no la hoi au i haalele ai iaia? O, he hewa nui koikoi loa ia a'u i hana ai! Ke ike nei au ike koikoi loa o ko'u hewa no ko'u hoopalaleha ma ko'u aoao i ka malama iaia mamuli o kela hoi ana o'u a haalele iaia. Ke maopopo ole nei ia'u ka'u mea e hana ai i keia manawa! "Ina ua holo ae oia no Enelani alaila ua hala a ike ole maua kekahi i kekahi, nolaila k(5 makemake nei au i nei manawa e huli aku mahope o kona meheu. Ina eia no oia i Amcrika nei i nei manawa e hoopohoia ana no ko'u manaolana no ka halawai ole me ia ke hoi aku aolē oia i hoea aku i Enelani." ' Alaila hoakaka mai la ke Kauka Konatona i kona kaumaha i ka baroneta opio i hooluuluuia ka. noonoo no kana wahine, a 1 pu mai la: 'l'Ke aloha nei au nou, no kou hookaumahaia ma ka manao no kau wahine, aole no au e ao aku ana e hoi a i ole noho iha paha, nau no ia e noonoo pono no kau mea 'e. hana aku ai. Eia paha ka pono, e noho iki oe i Amenka nei no kekahi manawa malia, o loaa aku no oia ia oe, a e leka aku oe i kou ohana ma Enelani ina no ka hoea aku o ko wahine ilaila, alaila, e hoike mai lakou ia oe, a he hana maalahi kou hui ana aku me ia malaila." Ua pono loa keia manao o ke kahunapule g) ka hoakaka ana mai la i ko Sa Wiliama manao, hooholo iho la oia ia manawa e kelekalapa aku i Enelani no ka ninau ana aku i ka Lede Linetona, ke kaikamahine, ina no ko Mrs.*.Hita hoea aku ilaika e hoike koke mai iaia, a oiai oia e kali ana no ka loaa mai 0 ka pane e huli no hoi oia ma Amerika iho me ka ninaninau ana ma o maanei. Haawi aku la oia i kona mahalo, i ke kahunapule no kona mau manao maikai o ka hoakaka ana mai iaia me ka haawi pu aku i kona aloha iaia, a iaia i hoi aku ai ua maha loa kona noonoo ino ana no ka wahiae, eia nae, hpokahi niea hookaumaha nui i kona noonoo oia na /nea pohihihi e hoopuni ana 1 ke ola 6 ka wahine ame kana wahi e pee ana ia manawa. Oiai oia e hele ana hooholo iho la oia i kona manao e hele aku e huli ia Chi Lu, kahi Pake kuke a Vekinia mamua, malia oia paha ka i ike i ko Vekini'a wahi e noho ana, ia manawa. (Aole i pau.)