Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXI, Number 43, 26 October 1922 — KA HEI O KUHOPIO KA LA. [ARTICLE]

KA HEI O KUHOPIO KA LA.

Mr. Solomon Hauohano:—E oluolu mai oe e hookomo iho ma ka Nupepa Kuokoa, i ka hei o Kuho-pio-ka la, i ike mai na hanauha hou 0 keia la i kekalii hei kahiko, e hele aku ana e nalowale loa, a i paa ka pekepeke i keia wa, i ka mea nana e kakau nei; oiai, he kanaono makahiki aole i lawelawe hou ia mea he hoi. E kala mai, ina ua hu ka'u hele ana mawaho o ke alanui pololei o hei, oiai, eia no paha ke ola mai nei kekahi poe i ike i ka hei ana, ame na mele i pili i keia liei. Na manao hoakaka mua, no ka hei o Kuhopio-ka-la, ame kekahi mau inoa mele e hoonaninani ana ia Kona. Hoomaka ka hele kaapuni ana o ka mea nana keia hei, mai Kailua, Kona kai-opua i ka la'i, opua hinano ua malie. Ka aina, aia ka wai i ka maka o ka opua, ke hiiia mai la e na kipoohim o ke ao. Kona maokioki i ka pohu. Un lupea Kona e ka la, ua hinua ke kai ka la'i a~fihu o kai onini pua'ia i ka moana. £eha paula ke kai o Kona i ka malie. He wahi makani_ aheahe malie 1 ke ao ko keia aina pohu o Kona, he Eka, e pa ahealie ana, mai ke kukulu hema komohana mai, i haku mele ia e kela poe olohe haku mele i hala e, i pili pono maoli i keia aina nani o Kona, a o ka hoomaka ana no hoi o keia hei. E po ana no ka la i ka oni malie a ka Eka, e hoonanea ana a oni ka lau nahele o ka aina, e hoopumehana ana a pumehana Kona i ka pohu, pohu la'i ku, papuhea, ku e hoopi'o ka la. Ka la, ka la, i ke kula o Ahuena, komo i ka la'i o Kailua e,o Kona. 0 Kona ia o ke kai malino, e hele ana iwaho o Kapulau, kani ka hoe i Waiulaula, ke ala e waiho inei, a ke kanaka e hele nei e o I Kau. O Kau ia. O Kau nui kuamakani, ku ka e 'a o ka lepo. lele koae o Kaumaea o Puna. O Puna ia o ke kaikoloa e nu hele ana i ka uluhala, ke kai o Puna i Keaau e, o Hilo. _ O Hilo ia o ka ua Kinakinai, he ua lu lehua ia no Panaewa; i kinai i ka ua o ke kila, i ka ua mao ole :ae o Hilo, o Hamakua. 0 Hamakua ia o ka lewa i ka pali, he ulili ke ala e liiki ai, hookuukuu ka lima i ke kaula, aaki ka niho i ka ipu i ka pali o Koholalele, o Waipio ma laua me Waimanu. O Kohala iki, o Kohala nui, o Kohala ua apaapaa. O Pili o Kalahikiola, o na puu haelelua, (na puu noho iuka, o ke kanaka no ke hele Ke nee nei o Kaneopa i kahakai, me ka huahua, me ka alaala. Paina poha! &au hoakaka pili i ka hei o Kuho-opi'o-ka-la. I7 loli mau ana ke ano o ka hei, mai kulana, a i kekahi kulana hoti, eliko me ka nee ana o ke meje. Penei: E lawe mai kaua ia Kau. I ka wn e ku ai o Kau iloko o ka hei, alaila, heluhelu mai ka mea nana e hei ana i ke mele i pili ia Kau, o ia hoi, Kau nui, kuamakani, a pela aku, a i ka hiki ana i ka hapalua o ke mele, e pili ana ia Kau, hoololi ka mea e hei ana i ka hei no Puna, a i ka pau ana o ke mele pili ia Kau i ka heluhelu mele ia, ua ku ae la o Puna iloko o ka hei, a hoomaka e heluhelu i ko Puna jnele, a pela e hoololi mau ai i ka hei a ku o Hilo, me kona mele. Hamakua, me kona mele, ahiki i ka hopena, (Paina poha) ia wa hookahi hiolo ka hei apau loa, a koe wale no ke kaula e holo puni ana mai kekahi lima a kekahi lima o ka mea e hei ana, o ia ka hopena.

He mea lealea ka h«i i ka wa ka'malii, noho hoopuni na keiki a hoolohe i ka hei e haawiia mai ai, alaila, hoomaka e heihei na kamalii, (o ia na hei mele ole.) Eia kokahi o na hei i hana mau ia e na kamalii o ia mau la. Koko a Makalii, Hale Kumukaaha, Po e kau mai ka hoku, Hele i ke alo o Haiku ; Umoki huawai o Kaula, He kanaka, auhea e i ae, Kauiki i ka mauna i ke opa'ipa'i. Papio n,aka nui, Papio maka iki, Pauma wai, Lonomuku, a pela aku, Me ka mahalo ia oe. AHUEXA, Kailua, Kona, Oct. 1922.