Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXI, Number 44, 2 November 1922 — MOOLELO O KA HALAWAI 50 A KE KOMISINA. SEPT. 12, 1922. [ARTICLE]

MOOLELO O KA HALAWAI 50 A KE KOMISINA. SEPT. 12, 1922.

l'a heluheluia ka moolelo 49 o ka V:a;.iwni kumau a ka rapa Komisina l'oa'ii'..-;. Soputemu 'm «» 1922, a •ua aponoia eliko m . i heluhelnia. Hoike ne ke k::-. .:olelo he mau wanno mn ka paiapala. mai ia MesGiltners Bros. mui, o Eminenee, Kenetuke. kn poe hoi i waihoia aku ko kauoha no kekahi mau paaa. o eono ka heluna ame hookahi pnan ke'a. no ia mea lakou i hoike mai ni. nia a hoi ae ko lakou luna a k.i oih.ina ma keia kau no, oia o Mr. J. O. Crabb. nana auanei e hoouna msiHelnhelu a<> ke kakanolelo he palapala mai ia Mr. Lyman mai, SeT*atemaba 4, e hoike ana ua pau ka u:aa kumulaau ana, ma ka mahele aina helu 20, a o ia hana, ua nee akn. a ai3 i ka mahele aina helu "10. O ka mahele aina helu 20 ke kahna alakai o na hana. Ua hoike pn mai oia i ka pii mahuahua o ka heluna heiu o na moa malaila, a o leahi hemahema wal« no, o ia ka emi mai o ka ikaika o kolaila makeke. O ke kumukuai o ka hua, mai na moa opiopio, a mai na moa makua i huiin i keia wa, he 60 keneka no ke kakini. Aia ma ka pii mahuahna ana ae, a ma ka wa pono, e maheleia ana na hua ma lakou ano like ole. a e manaoia e loaa ana he man kumukuai kupono. Ma ka la 7 o Sepatemaba, ua hoi*ein mai oke kaa huki a ulaa laau /Ho;t tractor) he nui ka holopono r kana hana, mahope iho o kekahi r:au hooponoponoia ana, a maluna 0 ka !epo nenelu. Ma sona manao o Mr. Lyman, ua 01 aku ka emi o na hoolilo o keia kaa aila, mamua o ke kake, ma ka iinki laau a ma na kanaka limahana, aole oi aku mamua o 100 kapuai. He ikaika huki ko ke kake ahiki 5 ka "'OO kapuai. Ma kana kolio e ana na mahele aina helu «1S me : ka hoomaemaeia iloko o na la he 10 wale n©. O lea auwai e raoc la ma na mahek aina helu! 11. ame 19. ua pau i ka lianaia, 1 ua hoaoia me ka wai pauma nona sca ikaika holo o 2.500 000 galani, aloko o 24 hora, a ua ikeia ka paa elike me ka makemake a ke iomipiaa. Ua hoomauia na liana ioonioe paipuwai inu, me ka maj:ao. e loaa ona wai hou. Ua hoike Sui ii mai ka lono, ke hoomauia la i.a palan aina o Makhua, a no ke kiilina o Kalae, e makaukau ana 3io ke oki. iloko iho o eiua liebej;omn. a oi aku ana ka hua mamua o kn mea i manaoia. Mii ka la S o Sepatemaba, ua >>oikc hou mai ua o Mr. Lyman, aia aeiike waha i hanaia no kekahi wahie i kaupalena ole ia, 0 3 a i ka 6 iniha ke anawaena, no lee kauo ana a hoea i ke alahao o <Kaunakakai. no $8.50 o ke kuaka; Wahi ana. oiai hoi e pau aku ana 3;a wahie i ka hookaawaleia, mai na > nina aku he mea pono t 'oaa he mau kaa lio no ke kauo inna aku apau i Kaunakakai; a ma jkcia e emi no ka hoolilo; a no na £no.i pili i nei mau kaa lio, ua koi inaī oia i ke komisina e kuai i elua Jkaa no laua ka ikaika lawe o 1 3vuaka o kekahi, a 1% kuaka o ke- ' l'a noi ae o Mr. Cooke, kokuaia ir Mr. Dunean a hooholoia e ka papa, je ki'.ai koke ia keia mau kaa lio. £Na Mr. Dnncan, he mea pono e 3mi aku i na kaa o na hale oihana r< ia ano e haalele nei i na kaa lio, i-.o na kaa aila ea. Heluheiuia he palapala mai ia Mr. Jorccn«e:i mai. e hoike ana i na 7irea piīi i na paipu laau ulaula 1 manaoia ma kahi o ka auwai konakalika. lie hookahi no koi i ko::io mai a ua pii loa ia koi maji;na ae o ka mea i hoolalāia, a ia knmu e hooponopouo hou ia na roanao o ka-papa alakai hana. Ma ke noi a Mr. Dnnean, kokuaia r Mr. Cooke ua aponoia na manao © Mr. .lorgensen. Mr. Cooke, he 4 noi no ka lioolako ana mai i ke komisina i na ]>«ipu S iniha no ka pauma ame hookahi enekini aila nona ka ikaik» hoohana o 50 mana lio, penei: F. E. Richardson, Fāirbanks Morw Engine me Fairbanks Morso pumps, $5.475; H. A. Peterson, AtJas Imperial Engine me Brron Jarkson pump, $5,260; Honolnln lron Works Co.. Friseo Standracl Oil F.ngine me Allis Chalmes pump, $4.140; Hawaiian Electrlc

Western MachineTv Co., Diesel Engine me Byron Jackson Pump, $6,050. O ka Honolulu Iron Works ke koi haahaa loa m« ko lakou ae mai e hoouna i kanaka makaukau no ke kukulu ana ia mau meahapa ma ke kahua; aT>ela oia i manao ai e apono ia koi. Na ka Priucess Kalanianaole ho noi e aponoia ke koi a Honolulu Iron Works, kokuaia e Mr. Duncan a ua holo. Na Mr. Cooke, he manao na Mr. Jorgesen e hoakaka ana, he mea pono e kuai ke komisina i 700 kapuai paipu laau o 12 iniha ke' anawaena no na poowai mai ka pauma aku. Ua noi ae o Mr. Cooke rela, a ua hooholoia. Na Mr. Cooko ua hiki mai ka wa pono e pa ae ai i na mahele aina mua eha, me ke noi ana mai e amana aku ka papa iaia e kuai i na kapuai papa o 5,200 oiai o ia ka lawa kupono, a no ka mea, ua paa ka aeao ma ka Hikina i ka pa a ka Hui American Sugar. Ma ke noi a Mr. Duncan i kokuaia e Mr. Cooke, ua hooholoia ae ke kuai ana i na kapuai papa. Ua hapaia mai ka noonoo ana i ke ano o ke kino o ka palapala lioolimalima, a ua hooholo ae ka papa e kakali a loaa mai na hoomaikeike ana mai ka Loio Kuhina mai. Ua waiho as ke kakauolelo i ka* inoa o Mrs. Bina Mossman ma ke kulana kikokikohua palapala no kona keena, me ka uku o $125 o ka malama. GEO P. COOKE, Lunahoohana Nui ame Kakauolelo. He nui na hoakaka manao ana a na lala o ka papa maluna o na rula ame na loina hana, a oi aku, maluna o ke kuai hoolilo ana aku i na ponowai i na noho aina ma ka auhau ana no ia mea, a pela aku. Ma kahi 0 ka auhau paa ana, ēlike me na mea i hoolala mua ia, ua hoakaka ae o Mt. Duncan he īh«a pono e lulilua, a i ole e panee ka auhau ana 1 na noho aina no keia wai. O iu hoi keia, e auhauia ka noho aina elike me ka nui a kela ame keia e lawe ai, a e kulike no me ka hoolilo o ka huki ana a ka papa komisina ia wai. O ka maliele liana keia i maa ma na mahiko e hanaia mai nei; A no kei.i ua hpakaka ae ka Lunahoomalu e hoopoina loa aku ka noonoo ana maluna o keia ninau a ka wa pono. Eia no na mea ano nui e noonooia aua i keia wa: Ka puka maluna o ke kumupaa, na hoolilo o ka auwai me ka luawai, na hoolilo o na pono pauma, uku limahana, ka aila o ka pauma a pela aku. O keia mau itamu i hoakakaia he niea pono e komo pu iloko o na rula ame na loina hana a ka papa Komisina. No keia auhau lulilua a panee ma kekahi olelo ana, e loaa no na huahelu kupono ma ka hoomaopopo ana i na hoolilo, ma kekahi wa i hookaawaleia, e olelo ne i 3 « i ole 6 paha malama; ma ia alahel« wale no e pau ai ka hemahema o ia īlinau, no ka mea, pela ka hana a na mahiko apuni ka paeaina me ka ewaewa ole iloko o ka holo ame ka mama o na hana. No ka imi pono ana aku i na aoao o keia ninau, ua waihoia ae ia hana ma ka lima o ke kakauol-elo nUi, a nana e noii aku iloko o na hui mahiko.