Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXI, Number 44, 2 November 1922 — He Moolelo Walohia Ko Vekinia Waiwai Hooilina Hoopuhiliia na Hana a ka Mea Manao Ino-Kau i ke Aki i ka Manawa Hope [ARTICLE]

He Moolelo Walohia Ko Vekinia Waiwai Hooilina Hoopuhiliia na Hana a ka Mea Manao Ino-Kau i ke Aki i ka Manawa Hope

MOKUNA XXI. O ka Make Wale No ka Mea e Kaawale Ai I ka loaa ana o keia mau ike a pau iaia, hoi pololei loa aku :a ke Sa Wiliama no Nu loka me ka hoolalapaia ae la o ka • -a/i::olana iloko ona no ka loaa aku o ka wahine, mamuli o ke Kauka Konatona mau hoakaka. 0 kana wahi hope i hooholo ai oia ka huli ana aku i ka papanoa o na ohua ma ke keenahana o na mokuahi like ole me ka e loaa ana iaia ka inoa o na ohua. I;::a i hiki ai i Nu loka a aku la iloko o na keena hana mokuahi, na wahi e loaa ai na inoa o na ohua e holo ana r,a mokuahi, aohe oia i ike i ka inoa o ka w r ahine maloko na huke, nolaila i niaopopo ai iaia ia manawa aohe i holo o 'k:nia. a i ole, aohe no paha he manao iloko o Vekinia e holo - ke i Enelani ia manawa, no ia nele no ekolu pule kona )iuli ninaninau hele ana ma o a maanei no ka w-ahine, he ole nae kū. mea i loaa iaia. Ma ka manawa hope oia mau pule, a no ka pau o ka manaokira no ka loaa o ka wahine 'iaia, kelekalapa aku la i ke kaikuahine i Enelani; o keia malalo nei ka manao: "Aole au i halawai me kuu wahine, malia ua hala mua aku r»rtha oia no Enelani. Ina e hoea aku ana oia i k* Hitadela, e j oe e hoike koke mai ia'u ma ke kelekalapa." 1 ka loaa ana aku o keia kelekalapa i ka Lede Linetona ua hoopuiwaia ae la kona noonoo no ka loaa ana aku o keia kelekalapa iaia, no ke kumu, ike koke .iho la oia he kumu ka ke kaikunane o ka noonoo ana, malia ua holo aku o Vekinia no kn llitadela, a iaia e hoomanao ana no ka Mrs. Fanamu mea i hoike aku ai iaia no na olelo a Vekinia e hoea aku ana oia i -:a Hitade3a i kekahi la no ke koi ana i kona kuleana ia home ma ke ano he wahine mare na Sa Wiliama, hoomaka koke ka :;iu o ka jnakau iloko ona mamuli o kana mau hana ku-e ia Vekinia, a e hoea aku ana o Vekinia ilaila ma kekahi mana•va, a koi*aku i kona kuleana ma ke ano oia ka haku wahine o ; a home. Ina no ka hoea i'o aku o Vekinia ilaila ua ike oia me ka maoe nui ana na paio ana mawena o laua, aka, elike me ka : >ihi o ko ke kaikunane kaawale ma Amerika, e hoao ana no .-'ia e hana me kana i ike <ai he pono me ka haawi mai i wahi \"ck:nia e noho ai ma ia home ahiki i ka hoi ana aku o ke k.iikunane. M '.hope iho o kela kelekalapa ana a Sa Wiliama i ke kaikua- ' i-:c a '.oaa mai ka ke kaikuahine pane e hoole mai ana i ko \>kinia hoea aku ilaila, alaila holo hou aku la ke Sa Wiliama kela aoao o Amerika, ma ke kapakai Pakipika, me ka ma*:?o!ana e loaa aku ana kahi Pake kuke, o Chi Lui, iaia a mai :~ia mai la e loaa ai ka ike iaia no ka Vekinia wahi e noho :.na ia manawa a o ka pau ana no hoi ia o kona hooluhi mau i ka huli. He mau pule lehulehu kana o ka hoohala ana maloko o ke Kulanakauhale o Kapalakiko, me ka manao o ka poe ana e huli ara, malia i kekahi la e hele ae ana lakou ma na wahi akea ::awaena o na kanaka lehulehu a loaa lakou iaia, a i ole o kekahi paha o lakou, a na ia mea e kuhikuhi mai iaia i kahi ■ Vekinia e noho ana ia manawa. l'.i pono ia manao ana ona, ina i maopopo mua ia mea iaia, r. ina no hoi i hoomanawanui hou aku, ina la ua holopono kana "•naninau ana, aka oiai oia ua luhi maoli*a ua pauaho i ka huli ::a hoopokole oia i kona mau la o ka noho ana malaila. Ua pau ka hapanui o na mokuaina o Amerika i ka hēleia, •"p.i ka akau a ka hema, a mai ka. Hikina a ke Komohana, a ua / :hi a pauaho maoli oia. -Ua nui kona mau lilo ma keia huli r.a me ka auwana ana ma o a maanei, hookahi w r ale no nae -ea i loaa iaia o ka hoka ame ka hoouluku mau ia o ka noonoo. laia ma Nu loka ua loaa hou mai la he kelekalapa iaia mai ke kaīkuahine mai, e kauoha mai ana e hoi aku, ua loaa hou ka ;...'īkuahine i ka ma'i 1010 ikaika; me ka naau kailmaha, me he ::iea la ua huli ku-e mai na mea apau o ke ao nei iaia, a o kona -la holookoa ua poino, hoi hou aku la oia no ka home me ke kaumaha o ka noonoo, alua mau mea hookaumaha *iaia. He mau Ia kakaikahi wale no ko ka makuahine, Mrs. Hita, ke ola ana mahope iho o kela hoi elua ana aku a ke keiki haaiele mai la oia i keia ao. U hoea aku ke keiki i ka Hitadela i ka manawa e aneane ioa ana na one hope o kona ola ana e haalele mai'a e upoi hoi i kona mau lihilihi maka no ka manawa hope loa no ka amoe ana aku no k<i manawa pau ole. Ua hoomoe pu ia aku kona kino me kana kane maloko o ka iuapao o ka ohana i hala mua ma kela ao, a ia hala ana aku o -:a mea nana e kaohi mau iaia i ka home ua hoomama loa ia S - Sa Wiliama noonoo ma kekahi.ano, no ka mea, ua hiki iaia :e hele ma o a maanei elike me kona makemake. L "Aole hiki ia'u ke noho mau iho maanei—e pono au e hele Viou." wahi ana i ke kaikuahine i kekahi la me ka noonoo ulu-.-.hewa iloko ona. y ' Aole paha oe e holo hou ana i Amenka ina nō ia hele hou i«cu ou?" wahi a ke kaikuahine, me ka makemake oTe iloko ".a no ka hele hou aku o ke kaikunane. * | 'Aole no hoi i lawa iho la ia makemake hele ou?" wahi hou ke kaikuahine. ' Ka, ina o ia holo aku o'u i Amenka he hana ia e loaa ai kuu r.hine, e holo aku ana au ina no hookahi kaukani manawa ia. O. aia no la hoi mahea kahi a kuu aloha i huna ai iaia iho? ::ki anei ia oe, e Miriama, ke hoakaka mai i kahi mea no ke kumu i ala ai ka manao kuhihewa iloko o kuu wahine? Owai rr.ea nana i paa ka maua mu leka? I ka noonoo iho he hana =.puwale haahaa loa kekahi i hanaia i mea e kaawale ai maua." Haikea ae la ka heiehelena o ka Lede Linetona a aneane oia " ":lo i wahine ma'i a e maule iho ana, no ka maka'u mai keia -oaa i ke kaikunane kekahi ike a i ole ua hoalaia ae la na : ?aan hoohuoi iloko ona nana i haehae ka laua mau leka; eia ~ -e i ka loaa ana o ka manao iaia aohe mea nana e hoike mai -- :~.ca ana i hana ai me ka ma-lu loa, ua maha ae la kona nool t'"Heaha ana la ka'u e hoakaka a e pane aku ai ia oe no kau Ua maopopo ia oe aohe a'u mea i ike e pili ana i wahine nana i kaili aku i aloha ame kou naau mai - maKou aku, koe wale no kau mea o lea hoike ana mai ia maua. '-'•lalia paha he aloha okoa aku iiq kekahi ana e hoao mai la c panai mai i ka hoka ia oe elike nie hoohokaia ana, a ke

hoao mai la ia kanaka e hookaawale ia olua i mea nou e hoka ai i lilo ka wahine a olua iaia la, ua ikeia aku; ua hookomo ia kanaka i na olelo ku-e iloko o kela wahine nou, a malia, ua huli hou ka noonoo o ka wahine a olua ia kanaka." Akamai keia mau olelo pale a hoopii inaina ma ka aoao o ke kaikuahine. "He manao naaupo loa kena ou, e Miriama, ke ike aku nei au i ka liilii loa o kou ike me ka hoomaopopo i ka maemae ame ke kupaa o ka manao o ka ,wahine a'u i mare ai!" "He oiaio, aole oe i ikemaka iaia; aka, ina no kou ike nei iaia hookahi au nana ana ua lawa loa ia e hooiaio mai ai ia oe he wahine opio maemae a kupaa loa oia e hiki ole ai i kekahi ke hoowalewale iaia." Hapai ae la ka Lede Linetona i kona mau mau poohiwi ma ke ano me he mea la e i mai ana aohe ona manaoio. "No kau mau leka, ina ua mapaoio oe ua hunaia a i osc haehaeia paha ma keia aoao o ka Atelanika, ke a'o aku nei au ia oe e ninau aku oe ia Robata, no ka mea, oia ka mea nana e malama i kau mau leka apau malia ua ike paha oia." "Pela i'o no, o Robata ka mea kupono e ninau aku ai, aole o ce! E hele aku ana au e ninau iaia; oiai aohe 110 he mea e ae ? !oaa ke ki o ka ekeJeka owau ivale no," wahi a Sa Wiliama. Maha loa ae la ko ka Lede Linetona noonoo ia manawa no ia mau olelo - ke kaikunane, no ka mea ua maopopo iaia ia manawa aole i hoohuoi ke kaikunane nana i wehe i ka ekeleka, a pane mai la: "No Robaka, he kanaka oia i hana me kakou no na makahiki lehulehu i kaahope e hiki ole ai ia kaua ke hoohuoi iho nana i wehe i na leka a olua no ka mea, he kanaka hoopono oia ua 1 maopopo ia oe ia mea." "A nawai la ka auanei, no ka mea, ke nana iho au ma ko'u mau aoao apau aole o'u enemi. O, he manao pilihua loa keia i hiki ole ia'u ke hoomanawanui, ua like keia me kekahi laaumake e hoomake ana ia'u oiai ua nui loa kuu aloha i kuu wahine ame kuu leiki!" i pane aku ai ka Sa Wiliama me kona eu koke ana ae a ku iluna a hoomaka iho la ka holoholo ana maluna o ka papahele. "He mea oiaio ia au i olelo ma'i, he hana hoao koikoi loa io 110 keia ia oe, aka, heaha auanei ka mea hiki ia kaua ke hana aku o ka hoao wale iho no i ka hoomanawanui." i pane mai ai ke kaikuahine ma ke ano uhiuhi lau mamane. "He hana.hoao! Eia nae, ia'u e nana aku nei ia oe, e Minama, me he mea la aohe ia mea he aloha a he kaumaha iloko ou no'u; ua like kou ano me he mea la e hoike okoa mai ana no aohe ou noonoo nui no ka'u wahine aiW kau keiki." "Ina ua ike mai la oe ia ano iloko o'u, hookahi no kumu aole au i apono i kou mare ana i kela \vahine haahaa a ilihune. He puupuu ikaika loa ia'u a ia mama pu ka hoike ma leka ua mare oe i kekahi wahine Amenka kuaaina haahaa loa i kulike ole me kou kulana. "No ia kumu aole au mea e ae e ike iho ana o ka hoehaeha a hoonaukiuki wale ia no o ko maua mau noonoo no ia mare ana ou; nolaila no ka nalowale ana o ko wahine ma ke ano maopopo ole aole i lilo ana ia i mea no'u e hookaumahaia ai; ina no Sede Fanamu ia nalowale ana ka wahine au i makemake ai nau, e loaa ana ia manao ia'u." "Ea, e oluolu oe mai kamailio 'hou mai ia'u i kekahi meae pili ana no Sede Fanamu; o kou'lohe keia aole o'u makemake e mare iaia no na kumu lehulehu no a'u i ike ai i kona kupono ole e .lilo i hakuwahine no keia home," wahi a Sa Wiliama o ka pane ana aku me ka pii o ka ula ma kona mau papalina. "H*e mea kaumaha nō ke ilio ; iha o *kau wahine ia 0 ka mare ana elike ana ko'u aloha iaia me he kaikaina ponoi la no'u, aka," wahi ana mahope o ka noonoo ana, "i ka nana aku me he la ke huli mai la ko waliine i mau hoike nona no ka hooiaio ana i kana koi he wahine oia i mareia me oe me ka manao e holo mai i nei a koi mai i kona kuleana i keia home. Ina nae o kana papahana ia i hoolala ai, aohe kanalua ke olelo ae eia oia ia nei he mau pule aku nei i hala. . "Pela no, aka aohe maopopo o ia mea ia'u; ei wale no ka'u e olelo ae, ina e maopopo ana ia'u ka mea a fhau mea na laua 1 hana keia 'hewa pohihihi, a i lilo ai hoi ,i mea no'u ame kuu wahine e hooluhi a e hoopilihuaia ai ko maua mau noonoo no keia manawa loihi, e lilo ana i la kaumaha loa no ia mea hana hewa ka la e maopopo ai nana i hana keia hewa!" wahi a ka baroneta opio me ka piha loa i ka inaina. I ka lohe maopopo- ana aku o ka Lede Linetona i keia mau olelo ikaika a ke kaikunane, a i mea e ike ole ia mai kor\a helehelena e ke kaikunane ia manawa, lalau iho la i kekahi poomoku lopi e ka'u ana i kona lole, a ia aea ana ae ana iluna ua like ka ula o kona mau papalina me kekaHi apana lole ula i hoopiliia aku ma kona mau papalina, ke ano o ka mea o ka mea e hoike okoa mai ana i kona hewa. "Ua hookaumahaia au ika ike aku i kou kaumaha, Wiliama, a manao au malia, mahope o kou hoololi ana i kou wahi e noho ai no kekahi manawa, a oia hoi ka hana maikai loa au e hana ai, e loaa ana no ka maha i kou noonoo. Heaha kau hana i hoolala ai la?" wahi a ka Lede Linetona me ka oluolu loa o ia kamailio ana mai.ana i like ole me na manawa mamua aku. "Aohe a'u hana i hoolala ai. O ka'u wale no e makemake nei oia ko'u komo kino aku i kekahi hana hoohauo.li, i uhiia ae na manao ame na noonoo kaumaha no kekahi manawa, a poina ka hoomanao mau ana i kuu wahine. "O ka'u e noonoo nei e holo i- Kina a i ole i lapana, i kekahi o na aupuni mamao loa i ka hikina; ina aole ia mau aupuni alaila i Aigupita a i ole i Palesetina, kekahi o na āupuni mamao loa a i ole i wahi e kaawale aku ai ka noonoo mau ana no ka noho mehameha," wahi a Sji Wiliama me ka huli ino ana aku i kahi e. "A hea oe hele? LTa hooholo anei oe no kekahi manawa maopopo ? Mamua 6 ka pau ana o keia pule, ina nae e hiki ana ia'u ke hooponopono a maopopo ke alahele." He mau olelo kauoha anei kekahi au e haawi mai ana ia'u no ko u hooko ana aku oiai oe e kaawale ana?" Aole; koe wa!e no e noho mau iho no oe maanei elike me ka mau, ina e makemake ana oe, a ina no ka leaa n:ai o kekahi lono tfiai kuu mau mea aloha mai e auwana mai la ma Amerika, kauoha koke oe ia'u e hoi mai me ke kali ole." "La pono ia. Ua hooholo no anei oe i kau manao no ka loihi o kou manawa e hele ai? "Aole au i noonoo no ia mea. Ma ko'u manao nae ina no ko'u halawai ole me kekahi ulia e hoi mai ana no au maloko o ka mahina; nialia paha e noho aku ana au no umi makahiki ma na aina.e, na ka maikai nae ia o ko'u ola kino loihi ka hoohala manawa ana aku." E W iliama, makemake au,ia oe e hooikaika a e hookaawale aku i kena mau manao kaumaha mai ia oe aku, a e hoao oe e hoohauoli ia oe iho ma na ano apau," i pane mai ai ke kaikuahine. "Aole o'u makemake e hoehaeha aku ia oe, ma ka mea oiaio, i kou noonoo iho me he mea la ua pili ka hewa i ko wahine no kona haalele ana ame ka pee ana ia oe, a ke manaoio nei au aia no ma kekahi ano ke noonoo iho he nui ka hauoli e loaa aua ia oe ina no kou okiia a kaawale mai iaia mai, alaila, no ke pani ana ma kona hakahaka hoihoi mai i kekahi wahine maikai a oluolu o ke kulana fede ianei, i hakuwahine no keia home, e lilo ai x ka home nei i wahi oluolu a hauoli o ka noho ana," wahi a ka Lede Linetona. O keia iho la ka manawa mua loa i loaa ai ka manao koa iaia a hoolala mai i kana mea i upu ia, eia nae, aole oia i hoomakaukau iaia iho no na olelo ileaika e panaiia aku ana e ke kaikunane. (Aole i pau. )