Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXI, Number 48, 30 November 1922 — MOOLELO O KA HALAWAI A KE KOMISINA O NOV. 22, 1922. [ARTICLE]

MOOLELO O KA HALAWAI A KE KOMISINA O NOV. 22, 1922.

Mahope o ke aponoia o ka moolelo o ka halawai i hala, ua hapaiia mai no ka noonoo ana, ma o ke noi a Mr. Duncan a i kokuaia, e Mr. Akana, ka hoololi i hoomakaukauia e ka loio kuhina a i waihoia aku me ka Elele Baldwin, no ke noi ana aku i ka ahaolelo lahui, ma o kekahi bila i hoomakaukauia. O k«ia hoololi ,o ia no ka aeia ana mai o ke komisina, e okioki i na aina pa-hale a emi iho i ka hapalua eka, a oi aku paha. I keia la o ka hapa uuku loa o ka maheleheleia ana he 20 eka. A ma kekahi' mau aina i makemakeia no ko kukulu hale, ua manao ke komisina a aeia mai lakou e mahele i keia mau aina a i hapalua eka a oi aku paha. Ma -ke e ku nei, ua haawiia mai he 20 eka ke ana haahaa loa no na aina mahiai. O keia mau pa-hale, ua manaoia, e haawi aku i hapa eka wale no a ni'» kekahi mau paha ahiki aku i ka ekolu eka. Ma ke karfawai e ku nei aole e hiki e hanaia pela. Mamuli o keia hoohaiki a ke kanawai, ua makemakeia keia hoololi i hoikeia ae la. O ka lua o na hoololi, o ia no ma kahi o na dala e komo aku nei iloko o ka waihona a ke komisina, I keia la, he 30 pakeneka o na loaa hoolimalima apau o ke aupuni, ahiki i ka/hookahi miliona dala. ka huina pau. O ka pilikia nae, o na dala i loaa inai mamuli o y na hana a ke komisina, ua manao ka loio ktihina, o keia mau dala e holo pu aku no i ka waihona o ke Teritore. Ina pcld iho la ka manao o ke kanawai, ila, malalo o keia hana, e hiki mai ana i ka manawa e pau loa ai na dala a ke "Komisina i ka hqlo aku i iloko o ka ; waihona o ke aupuni. O ka makemake ma keia hoololi, o ia no ka aeia ana mai e holo no keia mau loaa iloko o ka waihona o ke komisina. O ke kolu o na hoololi i makemakeia, o ia no ka hoololi ana ma ka-, hi e pili ana i na dala o hoaieia mai ana i na kanaka. Ma ke kana■wai e ku nei, he $3000 ka heluna nni 0 na dala i hiki i ke kanaka ke hoaieia mai. Kp manao nei ke komisina ua nui kupono kefe no na kanaka e makemake aua e mahi, a v ole e hanai holoholona ana paha. A ina he hale wale no ka i makemakeia, e lilo ana keia heluna dala i huina nui loa, a e hiki pono ole ana paha i ke kanaka ke liuli aku 1 kahi e kaa mai ai, nolaila, ua manao lakou e hoemi mai i keia heluna a i ka $1000. Nolaila, ke noi nei ke komisina e'ae ia mai e hoololi i ke kanawai ma keia wahi. Ma ka hoike a ka lunahooia o ke ua ukuia mai kekahi mau dala i ke komisina i na malama i hala aku, i kuleana ole e loaa i ke komisina. O keia koi,. mamuli no o ka manao ana o ka na dala uku hoolimalima mai na aina i paa no malalo o na hoolimalima ka'hiko o ke aupuni, e holo no iloko o ka waihona laula o ke Teritore, Ua

waihoia keia kumuhana no ka noonooia ana i kekahi manawa hou aku. Mamuli 0 ka like ole o na manao 0 ka lunahooia ame ke kakauolelo o ke komisina maluna o ka ninau no na dala mai na aina mai 0 ke komisina e paaia mai nei mamuli 0 na hoolimalima kahiko, ua waihoia keia kumuhana no kekahi manawa e aku e noonooia ai, a loaa pu mai no hoi ka hoike a ka loio kuhina maluna 0 keia ninau. L*ia, hoopaneeia ka halawai a ka la 29 o keia malama.