Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXI, Number 48, 30 November 1922 — HAINA NANE. [ARTICLE]

HAINA NANE.

Wela ka hoku ka malama, ! Wela makalii Kaelo ia Kaulua, Kaiehu ka moku papapa ka aina, Haahaa ka lani, Kaikoo ka mauna, Ha ka moana, ! Popoi Kilauea. E Mr. Kapena opio, ka hookele nui o ka la ino ka la makani, a o ka mea hoi nana e uli ka hope o ka waa o ka lehulehu. Aloha oe. E hooni iho oe i na ki hoonee o uwila, a nana hoi auanei ia e kuupau aku i ka holopeki, a ike mai kela ame keia kihi o ka aina, o ka meahuna a ke keiki o Waialua i kama a i naki ai a paa a nalo, me ka manao ana aohe loea i ka waioopu nana e huli, imi, noii, a nowelo aku a i hoike aku no au ia oukou, ua hiki mai ka minuke hope loa o kona weluwelu liilii ana. Pehea iho auanei oe e manao ai la e nalo ana, a no ka mea, e palau mau aku ana no ka ihu o kela peni hulu Kamelo ma kou meheu, a pela oe i loaa aku ai ia'u i ka kula o Kamaomao ua haia ia iho oe e'ka olohe, a nana mai no i ko mea lealea e ke keiki o Waialua! O ka inoa piha o ko Kama, he inoa ia i kaulana apuni ko ao, a ke olelo nei hoi ka mahelo mua o ko Kama, aia oia ma na mokupuni apau, a ina aole e loaa ilaila, alaila, e loaa ana i ke" kino i kahi hoi i ku ai ke aloha, a ke ninau nei oe. Owai ka inoa o kuu Kama ma ka mahele muaf Haina Hono. Ua pilipono kela mamalaolelo hono i na mokupuni apau i kele i ke kai, a i ka hoihoi ana ae hoi a ku i ke kino o ke kanaka, e ike mai ai oe i ka hauna maka ko'i a Kalapana, ke keiki hoopapa o Puna, ma ke ki-poo, a o kahi hoi i pili aku ai o ka hono i ke kino 0 ke kanaka, a mo-ke-ki la make, loa! Mai kuhi no hoi oe i ka imn e a mai nei, e no ka ilio, no ka puaa, no ka moa, no ke ka-ka, no ka pipi pake, nou no ka pala ae o ko waha, pau oe ia'u i ka palai koalaia. Mahele elua. He kiai makalae keia no na huli Koolau ae nei, e nana ana i ke ko'a mokumoku o Heeia, a he wahi keia ua kamaaina 1 ka mea kukulu nane, a o ia kana e ninau hou mai nei: Owai kuu inoa ma ka mahele elua? Haina. Lulu. Ma keia wahi au e hoakaka ae ai i ko'u manao, a o ia keia. Mamuli mai o ko'u ike a kamaaina ole i na Koolau ae nei, ua hooikaika nui au ma ka imi ana i ke alahele e loaa mai ai ia'u he ike, ma ka ninau ana i kahi poe 0 na Koolau ae nei, i na paha he inoa aina kahi ma ka inoa Lulu, ua hoole loa mai lakou, aohe aina ma ia inoa, a wahi mai hoi a kahi no o lakou, he air.a no, aole nae o Lulu, aka o Luluku. . » Ina ua lawe mai ka mea, nana keia nane i ka hapa mua o ka inoa "Luluku", i hapa hope no ke Kama ana alaila, e piha io ana, aka he piha maikai ole nae. A ina hoi au ka mea huli e hoohui ana ia Hono, ka hapamua o keia Kama a J. H. Kawelowai me Luluku ka hapahope» a o ke kumu lioi e loaa mai ai kana hapa, e loaa ana ka inoa piha o keia Kama, o Honoluluku, a eia ka ninau. Mahea o ka mokupuni o Oahu nei, nei aina? He inoa - anei keia i kaulana apuni ke ao elike me ne hoakaka ana ma ke kino o keia nane? Ma ka mahele mua, ua maemae ia i ka ike a ka maka, a ma ka mahele hope hoi ua hauhili loa ka ai a Kawele-a, aole pololei. < I mea e ulu ole mai ai na hoopaapaa ame na hoohalahala ana elike me keia, e pono no i ka mea kukulu nane, e ike ia ke kino oia nane ma kona mau aoao apau, ma ka mahelehele pololei ana me ka maune ole, elike paha me keia, ina he aina io o Lulu ma na J£oolau ae nei, a i kona hui ia ana aku me Hono ka mahele mua hoi o keia. nane,' e loaa ana ka inoa pololei o ia hoi, Honolulu; e ike mai oe a o oukou no apau, ua pololei maoli keia, ua piha me ka maeman loa. Aka, i ka laweia ana mai hoi o JLiulu mailoko mai o ka inoa Luluku me ka haaleleia ana akn o na huapalapala i koe o ia inoa "ku" i ke anu, ua hoike mai ke kekee loa, a kapakahi manuia o Keokoi ka moku. A i mea io no hoi e ulu ole mai ai o na hoohalahala ma keia hope aku, e lawe mai ai ka mea kukulu nane ma na wahi kaulana i ike maka ia, a i ole ia, ua lohe nui ia e kahi poe, a i ka hua'iia ana ae o ia meahuna i ke akea, ua lawa ia no ka poe i ike maka ole, he mau hoike hoi lakou"~e hooia mai ana 1 ka maikai o ka nano i kukuluia, a pela hoi me ka ha^na. Owai ka inoa pololei o kuu Kama? Haina. Honolulu, he inoa i kaulana apuni ke ao, aole hoi o Honolyluku. Ea nanauha aku la paha ka a-i o ko Waialua mau kini i ke kani poha a ke kiina kipuka kaulaili Moroco a ke keiki kupee ekake o ke kula o Pua ka uwahi i ka Mohir>. Kou no a mau, J. W. K. KAKELAMALUIKALEO, Keiki o ka peni hulu Kamelo. Pololei io mai la keia haina au e J. W. K. Kakelamaluikaleo, me na wehewehe ana, kiiia mai ka makana! —L. H.